ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ - ΚΟΡΥΦΗ ΛΑΖΑΡΟΣ

Ανάβαση στην "κορυφή Λάζαρος" της οροσειράς Δίκτης διοργάνωσε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου, την Κυριακή 1 Νοεμβρίου 2020. 

Μοιραστήκαμε μια συναρπαστική πεζοπορία διάρκειας 7 ωρών, ακολουθώντας την διαδρομή από το οροπέδιο του Καθαρού, στον "Λάκκο τσ΄ ΄Ωχρας", το Λιβάδι και τελικά ανάβαση σε μια από τις τέσσερις κορυφές της Δίκτης που ξεπερνούν τα 2.000 μ.  

Η Δίκτη ή Λασιθιώτικα Όρη εκτείνεται στα ανατολικά του νησιού και η ονομασία της πιθανώς προέρχεται από τη μυθολογία και σημαίνει το μέρος γέννησης του Δία. Η κορυφή με το μεγαλύτερο ύψος λέγεται Σπαθί (2.148 μ) και ακολουθούν –με διαφορά λίγων μέτρων- ο Αφέντης Χριστός (2.141 μ) και ο Λάζαρος (2.085 μ). Χαρακτηριστικό μορφολογικό στοιχείο της οροσειράς αποτελεί το Οροπέδιο Λασιθίου που είναι το μεγαλύτερο στην Κρήτη. Στα Ν.Α του λασιθιώτικου οροπέδιου βρίσκεται το οροπέδιο του Καθαρού, ενώ υπάρχου και πολλά μικρότερα όπως του Λιμνάκαρου, Λαπάθου, Ομαλού Βιάννου κ.α. Στα Ν.Α η κύρια κορυφογραμμή έχει σχήμα πετάλου και καλύπτει κυκλικά ένα από τα ωραιότερα τελευταία δάση της Κρήτης, το Σελάκανο. Αρκετά φαράγγια διασχίζουν τον ορεινό όγκο της Δίκτης και ένα από αυτά με το όνομα Χαυγάς συνδέει τα οροπέδια Καθαρού και Λασιθίου. Σε χαμηλό υψόμετρο οι πλαγιές είναι κατάφυτες από ελιές, χαρουπιές και πεύκα, ενώ τα δασικά είδη που κυριαρχούν ψηλότερα είναι τραχεία πεύκη, πρίνος, κρητικός σφένδαμος, λιοπρίνι και άγριο κυπαρίσσι. Στις βουνοπλαγιές ευδοκιμούν σπάνια φυτά όπως η κρητική τουλίπα, η χιονοδόξα, αλλά και το φημισμένο δίκταμο ή έρωντας.  Στις απόκρημνες πλαγιές της βρίσκουν καταφύγιο σπάνια αρπακτικά πουλιά (όρνιο, χρυσαετός, βιτσίλα, και ο σπάνιος γυπαετός ή κοκαλάς).

Νωρίς το πρωί της Κυριακής ξεκινήσαμε για το Κριτσώτικο οροπέδιο, με ελαφρά συννεφιασμένο ουρανό και φθινοπωρινό καιρό. Στο Αβδελιακό, τον μικρό οικισμό που βρίσκεται στην είσοδο του οροπέδιου Καθαρού, επιβιβαστήκαμε σε αγροτικά αυτοκίνητα, για να μεταφερθούμε στην αφετηρία. Η διαδρομή μας ξεκίνησε από την νότια πλευρά του οροπέδιου Καθαρού, την περιοχή του "Σγουρού Πρίνου". Ξεκινάμε ανηφορικά αρχικά από αγροτικό δρόμο και κατόπιν από μονοπάτι. Μετά από πορεία μισής περίπου ώρας φτάνουμε στο διάσελο πάνω από τον "Λάκκο τσ΄ ΄Ωχρας".

Συνεχίζουμε από μονοπάτι, διασχίζοντας ένα όμορφο πρινοδάσος με πανύψηλα δένδρα, που το φθινόπωρο έχει ήδη αρχίσει να χρωματίζει με τα εντυπωσιακά του χρώματα. Ακολουθούμε ανηφορική πορεία και κάνουμε στάση στην πηγή στην θέση "Τρύπα", για την απαραίτητη  ανάσα ξεκούρασης και για να θαυμάσουμε το όμορφο τοπίο. Στη συνέχεια περπατάμε στην κοίτη του ρέματος που κατεβαίνει από το παρακείμενο μικρό οροπέδιο και από στενό μονοπάτι που ξεδιπλώνεται ανάμεσα από βράχια και ξερούς αρωματικούς θάμνους, φτάνουμε μετά από ανηφορική πορεία περίπου μισής ώρας στην περιοχή "Λιβάδι". Είναι ένα μικρό, γραφικό οροπέδιο, που η καλλιέργεια του έχει πλέον εγκαταλειφθεί, αν και διατηρούνται ερείπια πετρόκτιστης μάντρας και ένα αλώνι (ένδειξη ότι σε αλλοτινούς καιρούς καλλιεργούνταν σιτηρά).

Μετά από μια 15λεπτη στάση στο ‘Λιβάδι’, αφήνουμε πίσω μας το έρημο οροπέδιο, που έχει πρασινίσει μετά από τις έντονες βροχοπτώσεις των τελευταίων εβδομάδων. Κατευθυνόμαστε προς την τρίτη ψηλότερη κορυφή της Δίκτης, ακολουθώντας απότομη ανηφορική πορεία, καθώς από το σημείο αυτό μέχρι την κορυφή πρέπει να καλύψουμε υψομετρική διαφορά 650 μ. Βρισκόμαστε σε υψόμετρο 1.450 μ και το τοπίο γύρω μας έχει ήδη αλλάξει. Η άγρια ομορφιά του βουνού σταδιακά μας αποκαλύπτεται: άδενδρο και αφιλόξενο τοπίο, με ελάχιστους χαμηλούς, ανεμοδαρμένους θάμνους, που προσπαθούν να επιβιώσουν ανάμεσα σε αμέτρητες πέτρες και ριζωμένους, γκρίζους βράχους. Ανηφορίζουμε με ελεύθερη πορεία, καθώς δεν υπάρχει ευδιάκριτο μονοπάτι προς την κορυφή. Νιώθουμε ήδη έντονα την αλλαγή στην θερμοκρασία, καθώς ο καιρός εδώ ψηλά μοιάζει μάλλον χειμωνιάτικος, αφού η θερμοκρασία έχει πέσει στους 10⁰. 

Πέτρα την πέτρα πλησιάζουμε προς την κορυφή, αλλά μετά από τα 1.800μ, η "αφούρα" (ομίχλη των βουνών) εμφανίζεται όλο και πιο συχνά, για να γίνει πυκνότερη καθώς ανηφορίζουμε. Ο άνεμος που φυσά κάνει την αίσθηση του κρύου πιο έντονη, παρά τον χειμερινό εξοπλισμό που φροντίσαμε να έχουμε μαζί μας. Μετά από απαιτητική πορεία 4 ωρών φτάνουμε επιτέλους στην κορυφή, που είναι σκεπασμένη με μικρές και μεγάλες πέτρες. Δυστυχώς η ομίχλη είναι πυκνή και όλα γύρω μας έχουν κρυφτεί πίσω από το αδιαπέραστο πέπλο της. ΄Οσοι έχουν ξανανέβει στην κορυφή, θυμούνται την πανοραμική θέα, καθώς το βλέμμα από εδώ ψηλά μπορεί να ταξιδέψει από τον νομό Ηρακλείου μέχρι την Κάρπαθο! Με καλή ορατότητα διακρίνονται σε κοντινή απόσταση οι κορυφές Σπαθί, Αφέντης και Ψαρή Μαδάρα, τα οροπέδια Καθαρού και Λασιθίου και η καταπράσινη ‘λεκάνη’ του δάσους στο Σελάκανο. Μακρύτερα η Ιεράπετρα και τα μικρά νησάκια Χρυσή και Κουφονήσι, ο ΄Αγιος Νικόλαος, ενώ στα βόρεια το Ηράκλειο και ο Ψηλορείτης.

Η θερμοκρασία που έχει κατέβει στους 5⁰ και οι παγωμένες ριπές του ανέμου που κάνουν την αίσθηση του ψύχους πιο έντονη, μας αναγκάζουν να ξεκινήσουμε την κάθοδο, που αν και πιο σύντομη δεν είναι ευκολότερη, καθώς πρέπει να βαδίζουμε προσεκτικά για να διατηρούμε την ισορροπία μας. Σε υψόμετρο 1.500 μ περίπου η ομίχλη διαλύεται και μπορούμε να διακρίνουμε μέχρι το νησάκι της Χρυσής στον νότο και την Ντία στον βορά.

Επιστρέφουμε στη αφετηρία έχοντας διανύσει 10,8 χλμ, καλύπτοντας υψομετρική διαφορά 837 μ. Με 18.880 βήματα διασχίσαμε ένα   τμήμα της λασιθιώτικης οροσειράς και επιστρέψαμε στην αφετηρία με την μοναδική ικανοποίηση που χαρίζει η κατάκτηση της κάθε κορυφής και του κάθε στόχου.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Τάσος Τσινάρης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Powered by Wikiloc

ΚΟΠΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΤΙΚΗΣ ΠΙΤΑΣ & ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΗ ΣΕΛΕΝΑ

Την Κυριακή 12 Ιανουαρίου δεκάδες μέλη και φίλοι του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου συμμετείχαν σε πεζοπορία στις χιονισμένες πλαγιές της Σελένα και στη συνέχεια σε εκδήλωση για την κοπή της πρωτοχρονιάτικης πίτας.

Λίγες μέρες μετά την τελευταία χιονόπτωση, οι βουνοπλαγιές της Σελένας μας περίμεναν κατάλευκες, για να μας χαρίσουν την σπάνια (για την περιοχή μας) εμπειρία της πεζοπορίας σε χιονισμένο τοπίο. Ο απρόσμενα ζεστός καιρός και ιδιαιτέρα ο καταγάλανος ουρανός και ο λαμπερός χειμωνιάτικος ήλιος, πρόσθεσαν στην πορεία μας στα χιονισμένα Λασιθιώτικα βουνά την απόλαυση μιας μοναδικής εμπειρίας!

 

Το όρος Σελένα είναι το φυσικό σύνορο ανάμεσα στην επαρχία Μεραμπέλου και το οροπέδιο Λασιθίου. Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του, στα 1556μ και από την κορυφή, μια μέρα με καλή ορατότητα, διακρίνεται η βόρεια πλευρά της Κρήτης από το Ηράκλειο μέχρι το Σίσι, τα απέναντι επιβλητικά βουνά της Δίκτης, το Οροπέδιο Λασιθίου, η Θρυπτή, ο Ψηλορείτης, ακόμα και η Σαντορίνη. Το όνομά πιθανότατα οφείλεται στη Σελήνη, τη δωρική Σελάνα. Υπήρξε λημέρι ανταρτών σε όλες τις ιστορικές, ταραγμένες περιόδους της Κρήτης. Τον Β΄Π.Π ήταν θέατρο σκληρών μαχών, καθώς με την κατάληψη της ελέγχεται η μισή βόρεια Κρήτη. Στην κορυφή υπάρχουν ακόμη υπολείμματα από τα ορύγματα, τις εγκαταστάσεις και τα πολυβολεία που είχαν εγκαταστήσει οι Γερμανοί.

 

 

Η διαδρομή μας ξεκίνησε από φιδογυριστό μονοπάτι ανάμεσα από περιβόλια με γυμνά δέντρα, μέσα από το χιονισμένο ορεινό χωριό των Μέσα Ποτάμων. Λίγο πιο πάνω συναντήσαμε την επιγραφή "προς Ζάρωμα-΄Αγιος Παντελεήμονας". Στη θέση Ζάρωμα μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα λειτουργούσαν 10 ανεμόμυλοι. Ίχνη από το παλιό μυλοτόπι δεν υπάρχουν πια και μόνο τα ερείπια από δυο παλιά μιτάτα διατηρούνται ακόμη. 
Από το σημείο αυτό άρχισε η συνεχής πορεία μας επάνω στα χιόνια  και από μονοπάτι με απότομη ανηφορική κλίση κατευθυνθήκαμε  προς την κορυφή της οροσειράς. Μόλις φτάσαμε στη ρεματιά συναντήσαμε άφθονο τριζάτο χιόνι, που αν και είχε λιώσει πάνω στα κλαδιά των δέντρων, υπήρχε συγκεντρωμένο σε μεγάλες ποσότητες στο μονοπάτι και τις γύρω πλαγιές. 

΄Οσο ανηφορίζουμε το χιόνι γίνεται όλο και περισσότερο και καθώς αντανακλά τις φωτεινές ακτίνες του ήλιου αποκτά μια εκθαμβωτική λαμπρότητα. Ακολουθούμε κυριολεκτικά ‘κατά πόδας’ τον συνοδοιπόρο που προηγείται, καθώς το χιόνι στο μονοπάτι είναι αρκετό και το περπάτημα είναι λιγότερο δύσκολο αν πατάς ακριβώς πάνω στα ίχνη από τα βήματα του. Οι μπότες μας αφήνουν βαθιά σημάδια πάνω στο χιόνι, που σε απάνεμα σημεία έχουν πολύ μεγάλο βάθος.

Συνεχίζουμε -πάντα ανηφορικά- μέχρι το διάσελο, όπου βρίσκεται το γραφικό ξωκλήσι του Αϊ Παντελεήμονα. Η ασπράδα του χιονιού έχει σχεδόν 'εξαφανίσει' το κατάλευκο εκκλησάκι. Στην απάνεμη αυλή του, στρωμένη με ένα παχύ στρώμα από παγωμένο χιόνι, σταθήκαμε για ανάπαυση και  ανανεωμένοι συνεχίσαμε το ανέβασμα.  

ΑΓΙΟΣ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ

Η απότομη ανηφόρα και η ζέστη του ήλιου ανεβάζουν την θερμοκρασία του σώματος, οι σκούφοι και τα γάντια παραμένουν αχρησιμοποίητα μέσα στα σακίδια,  ενώ οι πιο 'θερμόαιμοι' μένουν ντυμένοι με κοντομάνικα καλοκαιρινά μπλουζάκια. Καθώς προχωράμε ανηφορίζοντας, το οροπέδιο του Λασιθίου καθώς και το μικρότερο οροπέδιο του Νήσιμου ξεπρόβαλουν κάτω από τις χιονισμένες κορφές της Δίκτης. 

 

Η Σελένα με τις αφιλόξενες, άδενδρες, γεμάτες λευκόγκριζους βράχους πλαγιές της, κρύβει την άγρια ομορφιά της κάτω από το λευκό στρώμα του χιονιού. Το χιόνι ανταγωνίζεται σε λευκότητα τους άσπρους ριζωμένους βράχους και τα ταλαιπωρημένα θυμάρια και αστοιβίδες μοιάζουν εξωτικά καθώς λεπτεπίλεπτα στρώματα παγωμένου χιονιού δημιουργούν δαντελένια σχέδια πάνω στα κλαδιά τους.

Συνεχίζουμε ανηφορικά μέχρι που φτάνουμε σε υψόμετρο 1312μ. Η Σελένα μας προ(σ)καλεί να κατακτήσουμε την χιονοσκέπαστη κορφή της, όμως παρόλο που δεν μας χωρίζουν πολλά μέτρα από την κορυφή, αποφασίζουμε να μην συνεχίσουμε προς τα πάνω. Από τη μια το παγωμένο χιόνι δυσκολεύει την ανάβαση και είναι ιδιαίτερα ολισθηρό και επικίνδυνο και από την άλλη μας πιέζει ο χρόνος για να βρεθούμε έγκαιρα στην προγραμματισμένη εκδήλωση. 

Ακολουθούμε κατηφορική πορεία πάνω στο ίδιο μονοπάτι, που μας οδηγεί πίσω στην αφετηρία. Μπροστά μας απλώνονται μεγαλόπρεπα οι χιονισμένες πλαγιές, χαρίζοντας μας εικόνες ξεχωριστής ομορφιάς. Ιδιαίτερα εντυπωσιακές οι χιονοσκέπαστες πεζούλες (αναβαθμίδες), δείγματα του μόχθου των ξωμάχων σε αλλοτινούς καιρούς. Με σκουρόχρωμη την κάθετη τους πλευρά και την επιφάνεια τους σκεπασμένη από ένα κατάλευκο πάπλωμα από χιόνι, ξεδιπλώνονται παράλληλα με ασπρόμαυρες ραβδώσεις, στολίζοντας σαν έργα αφηρημένης τέχνης τις χιονισμένες βουνοπλαγιές.

Μετά από 4ωρη πορεία και 13.705 'παγωμένα' βήματα, έχοντας διανύσει 8χλμ. καταλήξαμε στους Μέσα Ποτάμους, όπου σε παραδοσιακή ταβέρνα του χωριού μας περίμεναν φίλοι του συλλόγου για την καθιερωμένη κοπή της βασιλόπιτας. Η φετινή μας εκδήλωση ήταν ιδιαίτερα συγκινητική, καθώς έγινε και απονομή τιμητικής πλακέτας στο μέλος του συλλόγου Κώστα Νικολάου, που παρά τα 80+ χρόνια του συνεχίζει ακμαίος να συμμετέχει ανελλιπώς στις κυριακάτικες εξορμήσεις μας και να σκαρφαλώνει σε βουνοκορφές. Απολαύσαμε παραδοσιακά πιάτα με ντόπιο κρασί και ο πρόεδρος του συλλόγου Λεωνίδας Κλώντζας έκοψε την πρωτοχρονιάτικη πίτα, με το τυχερό φλουρί να 'πέφτει' στον Γιάννη.

ΒΙΝΤΕΟ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΟΠΗ ΤΗΣ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ: εδώ

 
Με εορταστική διάθεση αποχαιρετήσαμε τον χρόνο που έφυγε και καλωσορίσαμε το 2020, με την ευχή να φέρει σε όλους μας υγεία, ειρήνη, αγάπη, συναρπαστικές πεζοπορίες, μακροβιότητα και αντοχή όπως του συνοδοιπόρου μας Κώστα Νικολάου...

ΑΡΧΗΓΟΣ: Τάσος Τσινάρης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων, Θανάσης Κολοτούρος
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου