Όπως κάθε χρόνο, αξιωθήκαμε πάλι φέτος να δώσουμε το παρόν στην περιφορά του "Επιταφίου των Ορειβατών" στο ανοιξιάτικό οροπέδιο του Λιμνάκαρου στους πρόποδες της Δίκτης μαζί με πολλούς άλλους ορειβατικούς συλλόγους της περιοχής.
Στο διάσελο πριν το κατέβασμα στο οροπέδιο Λιμνάκαρου. Ημι-ομαδική -καθώς άλλοι προχώρησαν ήδη, άλλοι ξέμειναν πίσω, άλλοι ήρθαν από άλλους συλλόγους κλπ, -δεν έχει σημασία, η ανάβαση στο Λιμνάκαρο τη Μεγάλη Παρασκευή είναι πάντα λίγο ..ροκ! Ο αρχηγός μας, Γιάννης Πάγκαλος τέρμα αριστερά και τον ευχαριστούμε για την πρωτοβουλία. Στο κέντρο αφήσαμε κενό για να φαίνεται στο βάθος το εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος.
Μαζευτήκαμε λοιπόν γύρω στα 20 άτομα, μέλη και φίλοι του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου στο πάρκινγκ του οικολογικού πάρκου "Λάσινθος" κι η ανηφορική πορεία αρχίζει. Περνώντας από χωματόδρομο αρχικά κι έπειτα από το ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, μια σύντομη αλλά καταπληκτική διαδρομή στην πλούσια ανοιξιάτικη φύση με τα μικροσκοπικά λουλουδάκια και τους ανθισμένους αχλάδουλες, τα πρίνα με τα καινούρια τους φύλλα πιο πράσινα από ποτέ, τη θέα στο γραφικό οροπέδιο Λασιθίου με τα χωριουδάκια, τις λιμνοδεξαμενές και τους ανεμόμυλούς του, περιτριγυρισμένο από τους ορεινούς όγκους Δίκτης και Σελένας και τα παρεάκια να συναγωνίζονται στο τιτίβισμα τα πουλιά, τόσα που έχουν να πουν και δεν τους φτάνει ούτε η μιάμιση ώρας ανηφόρα! Λίγο πιο πάνω ενωνόμαστε με τον Ε.Ο.Σ. Ηρακλείου, που ανέβηκε από το χωριό Αβρακόντε κι έρχεται πρώτη φορά με οργανωμένη πεζοπορία φέτος.
Εικόνες από την ανάβαση της μιάμισης ώρας
Πανοραμική θέα στο οροπέδιο Λασιθίου και τα χωριά του, καθώς ανεβαίνουμε!
Στο διάσελο πριν το κατέβασμα στο μικρό οροπέδιο του Λιμνάκαρου, όπου διακρίνεται ήδη το πλήθος να περιτριγυρίζει το εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος, σταματάμε για την καθιερωμένη ομαδική φωτογραφία μας. Κι έπειτα ο καθένας ανάλογα τον ρυθμό και τα ενδιαφέροντά του κατεβαίνει προς τα εκεί.
Οροπέδιο Λιμνάκαρου στα 1.120 μέτρα υψόμετρο κάτω απ' τους πρόποδες των ορεινών γιγάντων της Κρήτης κι ειδικά του Σπαθιού. Δεξιά ο λόφος Στροβίλι που φιλοξενεί το καταφύγιο του Ε.Ο.Σ. Λασιθίου. Δεξιά στο οροπέδιο το δίκλιτο εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος, το μόνο της περιοχής με αγιογραφίες (τις οποίες είχαν απαγορεύσει οι Ενετοί)
Η ομάδα κατεβαίνει στο Λιμνάκαρο
Με την άφιξή μας αρχίζουν κλασικά οι χαιρετισμοί, καθώς έχουν σχηματιστεί ήδη μικρο-παρεάκια, ορειβατών και μη, στο χορτάρι με τις μαργαρίτες κάτω απ' τις καρυδιές, που δεν έχουν αναπτύξει ακόμα πλούσιο φύλλωμα κι αφήνουν τις ζεστές ακτίνες του ήλιου να περάσουν. Πρώτα χαιρετάμε τους ακούραστους οικοδεσπότες μας, τον Κώστα, τον Γιάννη, τη Μαρία και τα άλλα παιδιά του Ε.Ο.Σ. Λασιθίου, που είναι απασχολημένοι με την διοργάνωση. Λίγο πιο πέρα ο Νίκος κι η Μαρία του Πεζοπορικού, η Βάνα κι η Ρενάτα από τις "Μικρές Περιπλανήσεις", ο Δημήτρης, ο Γρηγόρης, η Ελένη του Ορειβατικού Συλλόγου Ηρακλείου, που ήρθαν φέτος με μεγάλη ομάδα και τόσοι άλλοι.
Από αριστερά: Ο Δημήτρης Σφυράκης, Πρόεδρος του Ε.Ο.Σ. Ηρακλείου που έστειλε οργανωμένη ομάδα φέτος, ο Αργύρης Καπανταγάκης, Αντιπρόεδρος του Πεζοπορικού Ηρακλείου, που αποδείχτηκε δεινός ψάλτης και ο δικός μας, Γιάννης Πάγκαλος, ταμίας του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου κι αρχηγός της σημερινής μας αποστολής. Η ισχύς εν τη ενώσει!
Ορειβατικά παρεάκια στο λιβάδι με τις μαργαρίτες έξω από την εκκλησία
Τα κορίτσια του ορειβατικού με τον κύριο Βασίλη Φθενάκη, Σύμβουλο της Ομοσπονδιακής Γερμανικής κυβέρνησης σε θέματα οικογενειακών σχέσεων. Ένας σημαντικός δικός μας άνθρωπος με καταγωγή απ' το Βραχάσι.
Όμως η καμπάνα απ' το εκκλησάκι μάς καλεί και παίρνουμε θέση γύρω απ' τον ανθοστόλιστο επιτάφιο στο προαύλιο του ναού κάτω απ' τα κυπαρίσσια. Και φέτος σαν κάθε χρόνο θα μαζευτούμε γύρω του ψάλλοντας τα εγκώμια επιλέγοντας κάθε φορά αυτά που μας αρέσουν πιο πολύ -επιλογή της στιγμής, που φέρνει και μπερδέματα κι οι ψάλτες να μας αγριοκοιτάζουν, όμως αυτή είναι η μαγεία αυτής της τελετής: ο αυθορμητισμός! Αταίριαστες φωνές χωρίς συντονισμό αλλά με περίσσια θέρμη στέλνουν το μήνυμα στους ουρανούς: "Η ζωή εν τάφω", "Άξιον Εστί", "Αι γενεαί αι πάσαι". Ο αρχιμανδρίτης Τιμόθεος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Βιδιανής του οροπεδίου Λασιθίου, εμβληματική μορφή, χοροστατεί, όπως κάθε χρόνο δίνοντας τον τόνο και καθοδηγώντας μας σύμφωνα με το τυπικό και την παράδοση. Κάπως έτσι θα κάνουμε τον γύρο της εκκλησίας ψάλλοντας κι έπειτα θα βγάλουμε τον Επιτάφιο εκτός περιβόλου για την περιφορά του στα λιβάδια. Αρκετοί ψηλοί και δυνατοί ορειβάτες θα τον κουβαλήσουν εναλλάξ στους ώμους τους, είναι εξάλλου μια ξεχωριστή τιμή, κι οι υπόλοιποι θα τους φωνάξουν "Και του χρόνου!!!". Στο τέλος θα τον σηκώσουν ψηλά στην είσοδο του περιβόλου, έτσι ώστε όλοι να περάσουν από κάτω.
Ο Επιτάφιος της Μεγάλης Παρασκευής στο Λιμνάκαρο είναι μια μαγευτική τελετή, που οφείλει κάποιος να ζήσει μια φορά στη ζωή του. Οργανωτές ο Ε.Ο.Σ. Λασιθίου με πολιτιστικούς συλλόγους και φορείς της περιοχής.
Περιφορά του Επιταφίου στα ανοιξιάτικα λιβάδια του Λιμνάκαρου κάτω απ' τους πύργους του Σπαθιού της Δίκτης
Ο αρχιμανδρίτης Τιμόθεος, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Βιδιανής του οροπεδίου, χοροστάτησε και φέτος, όπως κάθε χρόνο
Μετά τη λειτουργία ο Ε.Ο.Σ. Λασιθίου θα παραθέσει νηστίσιμα κεράσματα σε όλους τους συμμετέχοντες, αλλά και άλλοι μερακλήδες στήνουν τραπεζάκια με λογιών-λογιών καλούδια κι η ρακή ρέει άφθονη. Εμείς θα μαζευτούμε παραδοσιακά γύρω από το "τεζάκι" που έφτιαξαν τα μέλη μας από την Παχυάμμο ο Γιώργος, ο Μιχάλης, και το ανανεώνουν συνεχώς με κουκιά, ντοματάκια, αγκινάρες απ' τα κηπούλια τους κι η Τασούλα να μας κυνηγάει με το ταπεράκι με τα νόστιμα λαχανοπίτια "Μα φάε, να δεις νοστιμιά!". Αγαπημένοι άνθρωποι, αξέχαστες στιγμές, μια μεγάλη οικογένεια αυτή των ορειβατών της Κρήτης!
Το τεζάκι του Γιώργου και του Μιχάλη απ' την Παχυάμμο έχει απ' όλα τα καλούδια!!!
Ντόπιοι μεζέδες εποχής, συνοδευτικά της ρακής
Όμορφες εικόνες από την επιστροφή μας στον χωματόδρομο
Ευχόμαστε σε όλους καλές κι ασφαλείς πεζοπορίες, υγεία και χαρά, Καλή Ανάσταση! Και του χρόνου να είμαστε καλά να ξαναβρεθούμε πάλι στα ίδια μέρη!
Κι αντί για παπάκι η μικρή κουρασμένη ορειβάτισσα, που μας θυμίζει ότι "για ποιον λόγο γίνονται όλα"
Πιστός
στην παράδοση των τελευταίων ετών ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου
έδωσε δυναμικό παρόν στην περιφορά του Επιταφίου στα λιβάδια του Λιμνάκαρου,
έξω απ’ το γραφικό εκκλησάκι του Αγίου Πνεύματος, τον Επιτάφιο των
Ορειβατών, όπως τον ονομάζουμε, που διοργανώνει κάθε χρόνο (αν εξαιρέσουμε
τα δυο τελευταία χρόνια της πανδημίας) ο Ε.Ο.Σ. Λασιθίου!
οροπέδιο ΛΑΣΙΘΙΟΥ
οροπέδιο ΛΙΜΝΑΚΑΡΟΥ
Το Οροπέδιο Λιμνάκαρο
βρίσκεται στις βόρειες κλιτύες της Δίκτης,
πάνω από το Οροπέδιο
Λασιθίου, σε υψόμετρο 1120μ και οριοθετείται νοτιανατολικά από την κορυφή
Σπαθί (2148μ), δυτικά από την κορυφή Στροβίλι (1553μ) και βόρεια από
τις κορυφές Περιστερά (1204μ) και Μεγάλη Κορφή (1309μ). Η
επιφάνεια του υπολογίζεται γύρω στα 750 στρέμματα και παρουσιάζει έντονη κλίση.
Το μεγαλύτερο τμήμα του είναι πετρώδες, καθώς καλύπτεται από χαλίκια που
παρασύρουν τα νερά από την Δίκτη
και οι ντόπιοι αποκαλούν Πετράδες. Το προς το βορρά τμήμα του γύρω
στα 300 στρέμματα έχει χώμα και είναι καλλιεργήσιμο. Στο Λιμνάκαρο ευδοκιμούν
οπωροφόρα δένδρα όπως μηλιές, αχλαδιές, καρυδιές, κα. Στην θέση Σκαφίδια
υπάρχουν κάποιες καρυδιές που μετρούν πολλές δεκαετίες ζωής, δημιουργώντας ένα
μικρό καρυδοδάσος. Παράλληλα το οροπέδιο χρησιμοποιείται κι ως
βοσκότοπος από λίγους κτηνοτρόφους. Από το Λιμνάκαρο διέρχεται το Ευρωπαϊκό
μονοπάτι Ε4 που ανηφορίζει από το Οροπέδιο
Λασιθίου στην πηγή Αβαρσάμι (1885μ) κι από εκεί κατηφορίζει στο Σελάκανο,
ενώ με παράκαμψη μπορεί κάποιος να φτάσει στις κορυφές Σπαθί (2148μ)
και Αφέντης Χριστός (2141μ). Για την εξυπηρέτηση των ορειβατών που
ανηφορίζουν την αγριότερη αυτή πλευρά της Δίκτης υπάρχει το εξαιρετικό Ορειβατικό
Καταφύγιο του ΕΟΣ Λασιθίου στο Στροβίλι, όπου ανηφορίζει και χωματόδρομος
από το Λιμνάκαρο.
ξωκλήσι ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ
Στο Λιμνάκαρο βρίσκεται
και η εκκλησία
του Αγίου Πνεύματος, με ιδιαίτερη αρχιτεκτονική δίκλιτης βασιλικής. Το
πρώτο και αρχαιότερο κλίτος του ναού είναι αφιερωμένο στην Μεταμόρφωση του
Σωτήρος και χρονολογείται από την εποχή της Ενετοκρατίας. Στο εσωτερικό φέρει «σπαράγματα»
τοιχογραφιών και αρκοσόλια (είδος ενετικού τάφου). Κατά την εορτή του Αγίου
Πνεύματος κάθε καλοκαίρι γίνεται μεγάλο πανηγύρι με πλήθος
επισκεπτών, που κατακλύζουν το οροπέδιο και ξεκουράζονται κάτω απο τις
καρυδιές. Επίσης, συνηθίζεται να φέρνουν οι βοσκοί τα αρνιά τους μέσα στο χώρο
του ναού, για να τα ευλογήσει ο παπάς, ένα θέαμα πραγματικά ιδιαίτερο. Επιπλέον,
έχει καθιερωθεί και τελείται κάθε χρόνο το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής
η ακολουθία των Μεγαλών Ωρών της ημέρας, γίνεται ο στολισμός του
επιταφίου με λουλούδια που συλλέγουν οι προσκυνητές από την γύρω περιοχή και
ακολουθεί η περιφορά στο ειδυλλιακό τοπίο.
Μεγάλη Παρασκευή, λοιπόν, 22/04/22 μια ομάδα 31 ατόμων ξεκινά στις 11.30 παίρνοντας το μονοπάτι Ε4 δίπλα στο πάρκο Λάσυνθος του οροπεδίου Λασιθίου. Η μέρα είναι εξαιρετική, αν και η ηλιοφάνεια το καταμεσήμερο δυσχεραίνει την ανάβαση. Με λίγο κουβεντολόι όμως, συλλογή άγριων χόρτων (αγριοράδικα και ‘καλίτσες’) και τη θέα στο ανοιξιάτικο οροπέδιο και τα χωριά του, η ώρα περνάει πολύ γρήγορα. Ώσπου να το καταλάβουμε, έχουμε ήδη φτάσει στο μικρό πανέμορφο οροπέδιο του Λιμνάκαρου στα 1.120 μέτρα. Στο εκκλησάκι η ακολουθία έχει αρχίσει και όσοι έχουν έρθει με αυτοκίνητα έχουν πάρει ήδη θέση. Δεν προλαβαίνουμε να ξαποστάσουμε καλά-καλά και τα εγκώμια αρχίζουν.
Έξω από το βυζαντινό εκκλησάκι και γύρω απ’ τον στολισμένο επιτάφιο ετερόκλητες ομάδες (προσκυνητές και ορειβάτες, μεγάλοι και παιδιά, ντόπιοι κι επισκέπτες) μαζεύονται γύρω απ’ τα φυλλάδια και τραγουδάμε όλοι μαζί με την ίδια κατάνυξη τους γνωστούς –απ’ τα παιδικά μας χρόνια- ψαλμούς: «Η ζωή εν τάφω…», «Άξιον εστί …», «Ω γλυκύ μου έαρ..»! Οι φωνές μας ενώνονται με αυτές των πουλιών και ταξιδεύουν στον κάμπο με τις καρυδιές, τις μηλιές, τις αχλαδιές, στις χιονισμένες κορφές της Δίκτης, στα ουράνια…. Είναι η ελληνική Άνοιξη, είναι η ελληνική φύση, είναι το ελληνικό Πάσχα, είμαστε όλοι εμείς κι είμαστε εδώ και το ζούμε. Επιτάφιος στον Λιμνάκαρο, μια εμπειρία, που πρέπει να ζήσει κανείς έστω μια φορά στη ζωή του!
Ευχαριστούμε
τον Ε.Ο.Σ. Λασιθίου και
τους κατοίκους της περιοχής για τη διοργάνωση. Ιδιαίτερα ευχαριστούμε τον
οδηγό μας, κύριο Γιώργο Φιορέντζη, που μας πρόσφερε τη δυνατότητα μεταφοράς
με λεωφορείο ως την αφετηρία της εκδρομής. Ευχαριστούμε τον αρχηγό μας,
Γιώργο Αρναουτάκη, στην πρώτη του πεζοπορία σαν αρχηγός και του ευχόμαστε
να τις χιλιάσει!
