ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΟΡΕΙΝΟΥ (ΠΕΤΑΛΟΥΔΩΝ)

Τον απόλυτο ανοιξιάτικο προορισμό επισκέφθηκε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 23 Μαρτίου 2025: το φαράγγι του Ορεινού, που ξεκινάει λίγο πιο χαμηλά από το ομώνυμο χωριό (στα όρια των επαρχιών Σητείας και Ιεράπετρας) και οφείλει τον όγκο του νερού του στη γειτνίαση με τον παρακείμενο ορεινό όγκο της Θρυπτής και κυρίως της κορυφής «Παπούρα». Ονομάζεται αλλιώς και φαράγγι των Κόκκινων Πεταλούδων γιατί παλιότερα συγκέντρωνε πλήθος απ’ αυτές, όμως τα τελευταία χρόνια ο πληθυσμός τους έχει μειωθεί σημαντικά!

Η φήμη για την ομορφιά του φαραγγιού και των καταρρακτών του συγκέντρωσε αρκετό κόσμο στο σημείο συνάντησης, το δασάκι του Κουτσουρά.  Η ευρύτερη περιοχή που υπέστη μεγάλες καταστροφές από την πυρκαγιά του 1993, αναδασώθηκε και φάνηκε να παίρνει τα πάνω της ξανά, όμως δυστυχώς, όπως παρατηρήσαμε πολλά μικρά πευκάκια έχουν ξεραθεί ολοσχερώς λόγω της συνεχόμενης ανομβρίας.

Ομαδική στο βυζαντινό ξωκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, κοντά στο Ορεινό, απ' όπου αρχίζει και το κατηφορικό μονοπάτι προς το φαράγγι.

Βίντεο από την πεζοπορία στο fb:  https://www.facebook.com/GIANNISMALIA79/videos/2370206983351633?idorvanity=588468201282923

Η πορεία στο φαράγγι

Η ομάδα ξεκινά κατά τις 9.15 την ανηφορική πορεία στο φαράγγι. Στην αρχή αυτό μοιάζει με ρεματιά με τις πρώτες κολύμπες νερού εδώ κι εκεί και στην συνέχεια γίνεται πιο απότομο και στενό με πυκνή βλάστηση και το νερό να κελαρύζει, καθώς δημιουργούνται μικρά καταρρακτάκια. Το μονοπάτι είναι καθαρισμένο και καλά σηματοδοτημένο με προσθήκη ξύλινων κουπαστών ή και κλιμάκων στα δύσκολα σημεία κι αυτά σε συνδυασμό με την αναρρίχηση σε κάποιους βράχους που πρέπει να προσπελαστούν ή την υπερπήδηση μικρών λιμνών σε σημεία που μαζεύουν νερό, κάνουν την ανάβαση πολύ διασκεδαστική.

Η αρχηγός σε έναν από τους μικρότερους καταρράχτες

Πέρα απ’ αυτά η πορεία σε όλη της τη διαδρομή είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, καθώς προσφέρει πλήθος εναλλαγές τοπίου. Το άγριο μέρος του φαραγγιού στα στενά του μέρη με πλήθος πρίνα, βράχια, όρνια, που φωλεύουν στα πρανή, βραχοσπηλαιώσεις και το μονοπάτι να στριφογυρίζει δίπλα τους είναι μαγευτικό. Όμως η άνοιξη εκεί έξω με τα αγριολούλουδά της και η γειτνίαση σε άλλα σημεία με τα καλλιεργημένα χωράφια, οι παλιές στέρνες και ο μακρύς καταπότης, που οδηγούσε το νερό και ίχνη του βλέπουμε  σε πολλά σημεία της διαδρομής, δίνουν μια πιο γαλήνια ομορφιά θυμίζοντάς μας τον σύνδεσμο των προγόνων μας με το νερό και την αξία που είχε γι’ αυτούς. Τα δυο ξωκλήσια στην πορεία, πανέμορφα και φροντισμένα: του Αγίου Δημητρίου χαμηλά δίπλα σε ελαιώνες και το βυζαντινό εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, πολύ ψηλότερα με την ωραία θέα στο καταπράσινο φαράγγι και τις νότιες ακτές, με το ασυνήθιστα πεπλατυσμένο σχήμα του, που έχει εμπνεύσει σε αρκετούς γκράφιτι με στίχους εκκλησιαστικής ή και μοντέρνας ποίησης στα βράχια τριγύρω.

Ξωκλήσι Αγίου Δημητρίου και ξεκούραση της ομάδας στη φροντισμένη αυλή του. 

Έξω απ' το ξωκλήσι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος με την ωραία θέα στο φαράγγι και τα στιχάκια στους βράχους τριγύρω.

Κατασκευές των προγόνων μας, για να δαμάσουν το νερό και να το χρησιμοποιήσουν για τις ανάγκες τους: φράγματα, γεφύρια, καταπότες....

Στους καταρράχτες

Αυτά από μόνα τους αρκούν για να πει κανείς «Τι ωραία που περνάμε!» και καθώς φτάνουμε στο τέλος, κοντά στον επαρχιακό δρόμο που συνδέει Ορεινό με Σχινοκάψαλα, κανένας από τους συν-ορειβάτες μου, δεν δυσανασχετεί, όταν λέω για πλάκα «Τελειώσαμε, παιδιά, καιρός είναι να γυρίσουμε!». Κι όμως στο πιο όμορφο κομμάτι, τους μεγάλους καταρράκτες στη θέση Περιστεριώνας, δεν έχουμε πάει ακόμα! Κι όταν γίνεται κι αυτό, διασκεδάζουμε με τις εκδηλώσεις θαυμασμού όσων έρχονται για πρώτη φορά και τους περιμένουμε υπομονετικά να ποζάρουν μπροστά στον όγκο του νερού, που πέφτει με δύναμη κι είναι απορίας άξιον πώς αντέχουν τα βασανισμένα απ’ τον αέρα και την ξηρασία βουνά μας να ξερνούν ακόμα από μέσα τους τόσο νερό κι ως πότε θα το κάνουν έτσι που συμπεριφερόμαστε στη φύση!

Ο περίφημος καταρράκτης στη θέση Περιστεριώνας κοντά στο Ορεινό, αν και λιγότερο από άλλες χρονιές, το νερό του κυλάει ακόμα με δύναμη. ΚΑΤΩ: Εικόνες από την επιστροφή με την ωραία θέα στα νότια παράλια.

Έπειτα η ομάδα θα πάρει τον δρόμο της επιστροφής αρχικά ακολουθώντας την άσφαλτο κι στη συνέχεια από χωματόδρομους παράλληλα με το φαράγγι, ώσπου φτάνουμε στην αφετηρία μας έχοντας περπατήσει συνολικά γύρω στα 13 χλμ με  υψομετρική διαφορά 470 μέτρα. Ευχαριστούμε πολύ την αρχηγό μας, Σοφία Σιδηροπούλου καθώς και όλη την πολυπληθή ομάδα, που μας τίμησε με την παρουσία της. 

Ευχαριστούμε την αρχηγό, Σοφία Σιδηροπούλου!!!

ΑΡΧΗΓΟΣ: Σοφία Σιδηροπούλου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Μ. Μετζογιαννάκη, Γιάννης Ψαλλιδάκης, Κωνσταντίνα Κυριαζή

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Μ. Μετζογιαννάκη 

ΒΙΝΤΕΟ: --------------------

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ: Σοφία Σιδηροπούλου

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΟΡΕΙΝΟΥ

Την Κυριακή 30 Μαΐου 2021, τελευταία Κυριακή της φετινής άνοιξης, περισσότεροι από 80 πεζοπόροι του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου και του Φυσιολατρικού Ορειβατικού Συλλόγου Σητείας, μαζί με συνοδοιπόρους από την Ιεράπετρα, περπάτησαν σ’ ένα από τα πιο όμορφα φαράγγια της ανατολικής Κρήτης. 

Διασχίσαμε το φαράγγι του Ορεινού, που ξεκινά από το ομώνυμο χωριό και καταλήγει στον Κουτσουρά. Το καταπράσινο πευκοδάσος, η πλούσια βλάστηση, τα τρεχούμενα νερά που δημιουργούν μικρές λιμνούλες και καταρράκτες, συνθέτουν ένα σπάνιο τοπίο παραδεισένιας ομορφιάς.

Το φαράγγι του Ορεινού, έχει μήκος 6,5χλμ και ονομάζεται επίσης "φαράγγι Κόκκινων Πεταλούδων", καθώς παλιότερα την περίοδο της άνοιξης υπήρχαν πολυάριθμες πεταλούδες, που ξεπετάγονταν μέσα από τους θάμνους και τα λουλούδια, δημιουργώντας ένα εντυπωσιακό θέαμα. Όμως μετά την πυρκαγιά του 1993, που κατέκαψε το μεγαλύτερο μέρος του πευκοδάσους, ο αριθμός των πεταλούδων έχει δυστυχώς μειωθεί σημαντικά.

Το φαράγγι μπορούμε να το χωρίσουμε σε τρία τμήματα καθώς το κατεβαίνουμε:

• το πρώτο ξεκινά λίγο μετά το χωριό από το σημείο που βρίσκονται οι καταρράκτες
• το δεύτερο είναι κυρίως βραχώδες με περάσματα και ανεβοκατεβάσματα στην κοίτη του ποταμού
•  και το τελευταίο ξεκινά από καλλιεργημένη ορεινή περιοχή, που στο τελευταίο τμήμα της μετατρέπεται σε πευκοδάσος και καταλήγει στο αλσάκι του Κουτσουρά.

 

Νωρίς το πρωί της Κυριακής μεταφερθήκαμε με λεωφορείο στις υπώρειες του βουνού Αφέντης, ανηφορίζοντας προς το Ορεινό, ένα γραφικό χωριό με θαυμάσια θέα και πράσινο, χτισμένο σε υψόμετρο 640μ. Ονομάζεται έτσι λόγω της ορεινής τοποθεσίας του, αν και οι ντόπιοι το προφέρουν Ορνό. Ακολουθήσαμε τον στενό, φιδογυριστό δρόμο πάνω στις πλαγιές της λασιθιώτικης οροσειράς και πολύ σύντομα βρεθήκαμε ανάμεσα σε νεαρά πεύκα, που ξεπετάγονται πάνω στις βραχώδεις πλαγιές, προσπαθώντας να αντισταθμίσουν την καταστροφή που προκάλεσε πριν από τρεις περίπου δεκαετίες η μεγάλη πυρκαγιά.  

Αποβιβαστήκαμε, σμίξαμε με τους συνοδοιπόρους που μας περίμεναν και κατευθυνθήκαμε προς τον μεγάλο καταρράκτη, που βρίσκεται ψηλά, στο ξεκίνημα της διαδρομής. Μετά από σύντομο περπάτημα σε χωματόδρομο, ακολουθήσαμε κατηφορικό μονοπάτι, ακολουθώντας πορεία αντίθετη με το ρεύμα του ποταμού. Σύντομα ακούσαμε τον κελαριστό ήχο του νερού, που δυνάμωνε όσο πλησιάζαμε στον καταρράκτη. Εντυπωσιακό δημιούργημα της φύσης, με το νερό να κατρακυλά με ορμή από ψηλά, πάνω από θεόρατα κάθετα βράχια, σκεπασμένα με πρασινάδες και φυλλωσιές. Φωτογραφηθήκαμε μπροστά στην πράσινη λιμνούλα που σχηματίζεται από την πτώση του νερού και επιστρέψαμε πίσω, με στόχο να κατεβούμε το φαράγγι. Ακολουθούμε το καλά σηματοδοτημένο μονοπάτι που μας οδηγεί άλλοτε ψηλά στα πρανή και άλλοτε στην κοίτη του φαραγγιού. Πολύ συχνά διασχίζουμε το ποτάμι που κυλά στην κοίτη, πατώντας πάνω σε βυθισμένες πέτρες.

Το τοπίο γύρω μας είναι μαγευτικό! Σε όλη την διαδρομή υπάρχουν διάσπαρτοι μικροί καταρράκτες και λιμνούλες, ενώ τον κελαριστό ήχο του νερού συναγωνίζονται πουλιά με το κελάδισμα τους. Το πράσινο πυκνό και χαρακτηριστικό της ανατολικής Κρήτης: αρωματικοί θάμνοι, θυμάρι, φασκόμηλα, ρίγανη, σκορπούν τα αρώματα τους, ενώ ψηλά στις πλαγιές τα πεύκα προσπαθούν να επιβιώσουν ανάμεσα στα βράχια.

Συνεχίζουμε μέχρι το ξωκλήσι του Αφέντη Χριστού και κάνουμε διάλειμμα στον προαύλιο χώρο, κάτω από πανύψηλα πεύκα. Το ανακαινισμένο εκκλησάκι βρίσκεται στη θέση ναού του 4^ου -7^ου αιώνα και όπως μας πληροφορεί επιγραφή στη θέση αυτή σταμάτησε ο βυζαντινός στρατηγός Νικηφόρος Φωκάς το 961μ.Χ.

Συνεχίζουμε πάντα από κατηφορικό, χαλικοστρωμένο μονοπάτι, που απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή στην κατάβαση, καθώς το χαλίκι είναι ολισθηρό και συχνά πρέπει να παρακάμψουμε ριζωμένα βράχια. Καθώς κατηφορίζουμε, η βλάστηση αλλάζει, με τις φουντωτές πικροδάφνες γεμάτες ρόδινα λουλούδια να εντυπωσιάζουν. Διασχίζουμε το πολύ στενό ‘γεφύρι’ που κόβει κάθετα το φαράγγι και προσφέρεται για άσκηση ισορροπίας καθώς νιώθεις να αιωρείσαι στο κενό όταν το διασχίζεις. 

Συνεχίζουμε μέχρι το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου, χτισμένο με τον απέριττο παραδοσιακό τρόπο στη μέση μιας λουλουδιασμένης αυλής. Σταματούμε για να δροσιστούμε στην πέτρινη βρύση, καθώς όσο πλησιάζει το μεσημέρι η μέρα είναι αρκετά ζεστή, παρά τον συννεφιασμένο ουρανό και τις ελάχιστες ψιχάλες βροχής όταν ξεκινήσαμε το πρωί.

Προχωρούμε παράλληλα με τον τσιμεντένιο καταπότι, που σε αλλοτινούς καιρούς μετέφερε το νερό στις καλλιέργειες στα πεδινά. Η βλάστηση έχει συμπληρωθεί με λυγαριές και πυκνά καλάμια, ενώ συχνά συναντούμε στα ισιώματα καλλιεργημένα χωράφια φυτεμένα με λιόδεντρα. 

΄Οσο προχωρούμε χαμηλότερα το νερό λιγοστεύει και μια ώρα πριν την έξοδο εξαφανίζεται ακολουθώντας τις υπόγειες διαδρομές του. Κατεβαίνουμε την ξύλινα σκάλα, που βρίσκεται κρεμασμένη πάνω σε ένα ψηλό κάθετο βράχο, με την αναπόφευκτη καθυστέρηση καθώς πρέπει να κατεβούμε προσεκτικά ένας-ένας, τηρώντας και τις αποστάσεις ασφαλείας λόγω κορονοϊού.

Στο σημείο αυτό υπάρχουν τρεις καταρράκτες που συνθέτουν ένα ονειρεμένο σκηνικό, δυστυχώς όμως φέτος στέρεψαν νωρίς, αφήνοντας μονάχα τα σημάδια τους πάνω στα βράχια. Περνάμε ανάμεσα από πυκνά καλάμια, αγναντεύοντας τα πρανή του φαραγγιού που τώρα έχουν χαμηλώσει και φιλοξενούν μικρά, σκοτεινά σπήλαια. Καθώς πλησιάζουμε προς την έξοδο, τα φαράγγι πλαταίνει και ακολουθώντας φαρδύ χωματόδρομο σύντομα βαδίζουμε στο δασάκι του Κουτσουρά, κάτω από ψηλά, σκιερά πεύκα. 

Ο οικισμός του Κουτσουρά, που βρίσκεται κοντά στον Μακρύ Γιαλό, έχει αναπτυχθεί τις τελευταίες δεκαετίες, χάρις στην πανέμορφη φύση και τις καταπληκτικές παραλίες της περιοχής. Σύμφωνα με τους ντόπιους το χωριό οφείλει την ονομασία του στα κούτσουρα από την κοπή των πεύκων ή στα κούτσουρα που μετέφερε η βροχή από τα ορεινά στον κάμπο.

Κάνουμε στάση κάτω από τα πεύκα στον όμορφα διαμορφωμένο χώρο αναψυχής, μέχρι να συγκεντρωθεί η ομάδα και στη συνέχεια επιβιβαζόμαστε στο λεωφορείο με κατεύθυνση την υπέροχη θάλασσα του Νότου. Απολαμβάνουμε μπάνιο στην εξαιρετική παραλία με το σκουρόχρωμο, ψιλό βοτσαλάκι και τα πεντακάθαρα νερά και ανανεωμένοι παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής. Σε 4 ώρες διανύσαμε λίγο περισσότερο από 7 χλμ απολαμβάνοντας τις κρυφές ομορφιές που δύσκολα μπορείς να φανταστείς ότι κρύβει το νησί μας.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Θανάσης Κολοτούρος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιάννης Πάγκαλος, Θανάσης Κολοτούρος

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ

Powered by Wikiloc