ΑΠΟ ΤΑ ΞΩΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΛΑΣΤΡΟΥ ΣΤΟ ΚΑΒΟΥΣΙ

Κυριακή 24 Νοεμβρίου, μια ιδιαίτερα ανεμώδης μέρα με ριπές αέρα να ξεπερνούν τα 9-10 μποφόρ και ψοφόκρυο, συνθήκες που αναγκάζουν τον Ορειβατικό Σύλλογο Αγίου Νικολάου να προσαρμόσει  την προγραμματισμένη πεζοπορία του στην περιοχή Λάστρου-Καβουσίου προς χαμηλότερο υψόμετρο.

Ομαδική μας στον ανακαινισμένο μύλο του παπά στα περίχωρα της Λάστρου

Το βίντεό μας από τον Γιάννη Πάγκαλο:

Βίντεο του Παναγιώτη Ευδαίμων απ' το fb:  

https://www.facebook.com/panos.evdemon/videos/1203547630734686

Στα αξιοθέατα γύρω από τη Λάστρο

Ξεκινάμε λοιπόν από την πλατεία της Λάστρου (320μ.), τον Καραβά,  στις 8.30 το πρωί, παίρνουμε την οδό Νηρηίδων –όλα στην αρχοντική Λάστρο, έχουν πινακίδες κι ονόματα-, που μας οδηγεί στην ανατολική έξοδο του χωριού. Περνάμε από το πηγάδι του Σακκά και τη μνημειακή ελιά της Ευτυχίας (μουρατολιά 2.000 χρόνων) και φτάνουμε τέρμα ανατολικά στο εκκλησάκι της Αγίας Μαρίνας με το ηλιακό ρολόι στον περίβολό του. Εδώ θα δείξω στους συνοδοιπόρους μου το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Καψά, όπου θα πηγαίναμε αν βοηθούσαν οι καιρικές συνθήκες και την κορυφογραμμή των λαστριανών βουνών με το περίφημο ρήγμα (τις ‘στεφανιές’, που λένε οι ντόπιοι) να το διασχίζει απ’ άκρη εις άκρη.

Η Λάστρος απέχει 33 χλμ από Άγιο Νικόλαο κι είναι ένα γραφικό κι αρχοντικό χωριό, γνωστό για την τάξη και την καθαριότητά του.. Είναι η γενέτειρα του γιατρού, πολιτικού και λόγιου Μιχαήλ Καταπότη και των ποιητών Κωστή Φραγκούλη - Ανταίου και Άρη Δικταίου (Κώστα Κωνσταντουράκη)

Η ομάδα ξεκινά απ' τον Καραβά, την κεντρική πλατεία του χωριού. Αριστερά φαίνεται η ανακαινισμένη παλιά φάμπρικα.

Η ζωγραφισμένη στάση λεωφορείου του χωριού. ΚΑΤΩ: Η υπεραιωνόβια ελιά της Ευτυχίας και το πηγάδι του Σακκά στο μονοπάτι των αξιοθέατων του χωριού, που έχει καθαρίσει , σηματοδοτήσει και συντηρήσει ο δραστήριος Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού

Το χωριό από ανατολικά

Η ομάδα στην ελιά της Ευτυχίας

Ελιά, πηγάδι και Λάστρος σε μία φωτογραφία

Αγία Μαρίνα, το εκκλησάκι στα ανατολικά με το ηλιακό ρολόι στον περίβολό του.

Στη συνέχεια θα πάρουμε κατεύθυνση ΒΔ, όπου δίπλα στο νεκροταφείο θα θαυμάσουμε μια όμορφη παλιά αγροικία -ίσως μύλο- με φούρνο κι αλώνι απέξω. Έπειτα βόρεια, ώσπου να βρούμε τον  ανακαινισμένο «Μύλο του παπά», όπου οι ριπές αέρα κι η μανισμένη θάλασσα στο βάθος μάς δίνει μια ιδέα του τι επικρατεί λίγο παραπέρα, απ’ την προστατευμένη κοιλάδα.  Κατόπιν γυρνάμε στο ανακαινισμένο «Χάνι του Γερωνυμάκη». Κάποτε από εδώ περνούσε ο παλιός δρόμος που ένωνε τη Σητεία με τα δυτικά, οπότε ένα χάνι ξεκούρασης κι ανεφοδιασμού ήταν απαραίτητο. Ο αμαξωτός έφτανε ως το Σκινοσέλι κι έπειτα συνέχιζε πάλι από τα Μουλιανά. Το μεσοδιάστημα το συνέδεαν μουλαράδες, που κουβαλούσαν τους επιβάτες των λεωφορείων και τις αποσκευές τους.  Αυτή τη δουλειά έκανε κάποιο φεγγάρι στα νιάτα του κι ο παππούς μου, ο Κυριακογιώργης!

Προς το νεκροταφείο και τον Μύλο του Παπά

Η Λάστρος από το μεγάλο αλώνι δίπλα στο νεκροταφείο, καθώς και οι δυο κορυφές του Καψά, όπου διακρίνεται το "ρήγμα" (οι στεφανιές). Ανάμεσα σε Καψά (δεξιά) και Σπαθί (αριστερά) φαίνεται το διάσελο, απ' όπου θα πάμε στο Καβούσι στη συνέχεια.

Η θάλασσα μανισμένη σήμερα

Προς τον ανακαινισμένο μύλο του Παπά

Ποιον κοιτάζει η ομάδα;

Τον Γιάννη που μας φωτογραφίζει από το Χάνι του Γερωνυμάκη δίπλα στον παλιό δρόμο που συνέδεε τη Σητεία με τα δυτικά

Από εδώ θα κατηφορίσουμε στην ξερή κοίτη του ρέματος και θα πάρουμε το πολύ όμορφο καλντερίμι που οδηγεί στην Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα: εξαιρετική τοποθεσία, ωραίο ξωκλήσι με πηγή και στέρνα, όπου τρέχει κάμποσο νερό και με θέα στον κάμπο και το χωριό της Σφάκας. Εδώ επιβάλλεται μια σύντομη στάση!

Το φθινόπωρο καλά κρατεί γύρω απ' το χωριό

Η εικόνα της Παναγιάς της Μυρτιδιώτισσας

Στον περίβολο του γραφικού ναού έκανε μια σύντομη στάση η ομάδα

Από εδώ βλέπει κανείς τον κάμπο και το χωριό της Σφάκας

Από τη Λάστρο στο Καβούσι

Κι έπειτα η ομάδα δριμύτερη θα συνεχίσει την πορεία της από αγροτικό δρόμο, θα διασχίσει την εθνική οδό και θα πάρει καλντερίμι, πρόσφατα καθαρισμένο απ’ το Γεωπάρκο Σητείας, χωμένο κάτω απ’ τις βελανιδιές, που θα μας οδηγήσει κοντά στο εκκλησάκι του Αγίου Νικήτα. Από εκεί θα συνεχίσουμε ανηφορικά στο μονοπάτι για κορυφή Καψά ως την παράκαμψη του, που οδηγεί ΝΔ κι ελίσσεται πλαγίως ως το χαμηλότερο σημείο-περασά ανάμεσα στο όρος Ορνό και τον Καψά, που ένωνε κάποτε την κοιλάδα της Λάστρου με αυτή του Καβουσίου. Όσο πλησιάζουμε στο πιο ψηλό σημείο του διάσελου οι ριπές είναι δυνατές και παρακωλύουν το περπάτημά μας. Κατηφορίζοντας ωστόσο προς τον οικισμό Μέλισσες (520), ο καιρός μαλακώνει κι οι εικόνες το ίδιο. Τα όμορφα σπιτάκια με την εύφορη βλάστηση και τα οπωροφόρα δέντρα χωμένα κάτω απ’ τα ψηλά βουνά της περιοχής –εδώ συγκλίνουν τρεις οροσειρές: Ορνό, Καψάς, Θρυπτή- σε συνδυασμό με τον χωματόδρομο, που σου δίνει τη δυνατότητα να θαυμάσεις, χωρίς να χρειάζεται να σιγουρεύεις το βήμα σου σε κάθε δρασκελιά, ανταμείβουν για τον κόπο της ημέρας.

Όμορφα φθινοπωρινά χρώματα

Και λίγο πευκόδασος δίπλα στον ΒΟΑΚ

Πρόσφατα το Γεωπάρκο Σητείας έχει εντάξει την περιοχή του Λάστρου στην εμβέλειά του κι έχει τοποθετήσει ενημερωτικές πινακίδες! 

Το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου δίπλα στον ΒΟΑΚ από τα ομορφότερα της περιοχής

Από το μονοπάτι για Καψά εμείς θα στρίψουμε αριστερά κατά το διάσελο

Αποχαιρετώντας τη Λάστρο

Όσο ανεβαίνουμε οι ριπές του αέρα δυναμώνουν

Κατεβαίνοντας στην κοιλάδα της Αύγου

Πλησιάζοντας τον οικισμό Μέλισσες κάτω από την κορυφή Κλήρο της Θρυπτής

Καθώς πλησιάζουμε στο Καβούσι (130) κι έχοντας απέναντι τον Αρχαιολογικό Χώρο του Αζοριά και το φαράγγι του Μέσωνα, θα πάρουμε το μινωικό καλντερίμι που ελίσσεται παράλληλα με το φαρράγγι του Χαυγά για το χωριό. Σύντομα θα δούμε ξανά την αφρισμένη θάλασσα και τον κόλπο του Μεραμπέλλου. Όταν φαίνεται πια και το ίδιο το Καβούσι με τον κάμπο του, ξέρουμε ότι έχουμε σχεδόν φτάσει!

Από το μινωικό μονοπάτι δίπλα στο φαράγγι του Χαυγά κατευθυνόμαστε στο Καβούσι

Η μεγάλη σάρα στην πίσω πλευρά του Καψά

Πλησιάζουμε! Φάνηκε και το Καβούσι απ' το μονοπάτι

Περπατήσαμε σήμερα 15 χλμ με υψομετρική διαφορά γύρω στα 600 μέτρα σε πέντε ώρες και με μια μικρή τροποποίηση στη διαδρομή ‘σώσαμε’ τη μέρα! Ευχαριστούμε την αρχηγό μας, Σοφία Σιδηροπούλου! Οφείλουμε ακόμα να πούμε ένα ευχαριστώ στους δραστήριους Πολιτιστικούς Συλλόγους Λάστρου και Καβουσίου, καθώς και οι δύο καθαρίζουν και συντηρούν τα μονοπάτια τους, αλλά και στο Γεωπάρκο Σητείας, που έχει εντάξει πρόσφατα υπό την αιγίδα του την περιοχή κι έχει φροντίσει για την ανάδειξή της. Χάρη και σε αυτούς όλοι περάσαμε καλά και τερματίσαμε ασφαλείς! Ε μια μπίρα στο καφενείο στο Καβούσι τη δικαιούμαστε!

Η αρχηγός, Σοφία Σιδηροπούλου. Ευχαριστούμε!

Το παπάκι μας στην κρήνη της Μυρτιδιώτισσας

ΑΡΧΗΓΟΣ: Σοφία Σιδηροπούλου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων, Μαρία Μετζογιαννάκη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Μαρία Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ  Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιάννης Πάγκαλος

Με την υποστήριξη του Wikiloc

Πεζοπορία στα ξωκλήσια της ΛΑΣΤΡΟΥ, με τον Ε.Ο.Σ Ηρακλείου

ΛΑΣΤΡΟΣ

Η Λάστρος βρίσκεται 35χλμ δυτικά της Σητείας, στο ανατολικό τμήμα της Κρήτης. Είναι ένα γραφικό χωριό, με λίγους κατοίκους, χτισμένο σε υψόμετρο 314 μ. σε μία κοιλάδα ανάμεσα στο όρος Καψά δυτικά και κάποια μικρότερα υψώματα ανατολικά.  Δυτικά και νότια του χωριού διακρίνεται πάνω στα υψώματα το ρήγμα της Λάστρου (ή "στεφανιές" κατά τους ντόπιους), αδιάψευστος μάρτυρας της καταβύθισης του νησιού μας στο πέρασμα των αιώνων. Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο, όπου το έδαφος της πλαγιάς μοιάζει να έχει υποχωρήσει κάθετα αρκετά μέτρα, δημιουργώντας ένα γιγάντιο “σκαλοπάτι» μήκους πολλών μέτρων, που εντυπωσιάζει και ξεχωρίζει ακόμη και από μακριά. Το χωριό, με όνομα προελληνικής προέλευσης, διατηρεί τον παραδοσιακό του χαρακτήρα. Μέσα και γύρω από το χωριό έχουν διασωθεί αρκετές παλιές βυζαντινές εκκλησίες, ενώ στη θέση ‘Κυνηγόσπηλιος’ βρέθηκαν αρχαϊκά ευρήματα, Μινωικός οικισμός, νεκρόπολη και μινωικοί τάφοι.

ΡΗΓΜΑ ΛΑΣΤΡΟΥ

ΞΩΚΛΗΣΙΑ  ΛΑΣΤΡΟΥ

ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΝΑ

ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ

ΣΩΤΗΡΟΣ & ΠΑΝΑΓΙΑΣ

ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΗΤΑΣ

‘Βούλιαξε’ η Λάστρος από πεζοπόρους

Το Σάββατο 5 Μαρτίου ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου επανέλαβε τη διαδρομή στα ξωκλήσια γύρω από τη Λάστρο. Αφορμή γι’ αυτό στάθηκε η επίσκεψη του Ελληνικού Ορειβατικού Συλλόγου Ηρακλείου στην περιοχή της Σητείας για το τριήμερο της Καθαρής Δευτέρας με πρώτη στάση το ομώνυμο χωριό.

Ο Ε.Ο.Σ. Ηρακλείου είναι απ’ τους παλιότερους Ορειβατικούς Συλλόγους της Κρήτης κι ένας απ’ τους πιο δραστήριους και πολυάριθμους. Φέτος κλείνει μάλιστα τα 90 χρόνια από την ίδρυσή του, γι’ αυτό σε κάθε εξόρμησή του αναρτά και το πανό με το λογότυπο του, όπως έκανε και στην ‘οικογενειακή’ φωτογραφία του Σαββάτου. Έχουμε συμπορευτεί ξανά στο πρόσφατο παρελθόν και με χαρά προσφερθήκαμε να τους δείξουμε λίγες από τις ομορφιές του τόπου μας, εδώ στην ανατολική Κρήτη. Πιστοί και οι δύο Σύλλογοι στο μότο «όποιος περπατά, είναι φίλος», πάντα είμαστε ανοικτοί στις συνεργασίες, με τις οποίες γνωριζόμαστε όλοι εμείς οι περιπατητές κι ανταλλάσουμε ιδέες, σκέψεις και προβληματισμούς. Το παρόν δώσανε φυσικά και οι πρόεδροι των δύο Συλλόγων, η Νανά Κουτσανδρέου απ’ τον Ε.Ο.Σ. κι ο Λεωνίδας Κλώντζας απ’ τον Ορειβατικό Αγίου Νικολάου.

Μαζευτήκαμε λοιπόν γύρω στα 80-90 άτομα στην κεντρική πλατεία της Λάστρου, μια μεγάλη θορυβώδης παρέα! Τις πέντε περίπου ώρες της παραμονής μας στο χωριό, στο οποίο μένουν τώρα πια λιγοστοί και ηλικιωμένοι κυρίως κάτοικοι, κάναμε σίγουρα αισθητή την παρουσία μας!

Όπως συνήθως γίνεται σε τέτοιες συμπράξεις, η πρώτη επαφή είναι συνήθως ..μουδιασμένη: «οι δικοί μας - οι δικοί σας»! Στη συνέχεια όμως οι διαφορετικοί ρυθμοί βαδίσματος φτιάχνουν ανάμεικτα μικροπαρεάκια, η ατμόσφαιρα χαλαρώνει κι αρχίζουν οι γνωριμίες. Στο τέλος δημιουργούνται φιλίες, ανταλλάσσονται τηλέφωνα, διευθύνσεις στο fb , υποσχέσεις για κοινές αποδράσεις κι όλα τα σχετικά.

Η διαδρομή μετά απ’ όλ’ αυτά μπαίνει σε δεύτερη μοίρα: ακολουθήσαμε την γνωστή πορεία περικόπτοντας το Μύλο του Παπά κι επιλέγοντας αντί γι’ αυτόν να επισκεφτούμε το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου στο δασάκι πάνω απ’ το χωριό. Ανά τακτά διαστήματα περνούσαμε κοντά απ’ το χωριό, έτσι ώστε οι πιο κουρασμένοι να αποχωρούν για μια περιήγηση εντός του και μια στάση για καφεδάκι και ρακί στο παραδοσιακό καφενεδάκι, ενόσω οι υπόλοιποι συνέχιζαν. Έτσι ενώ ξεκινήσαμε όλοι μαζί τη γνωστή πορεία (Αγία Μαρίνα, Χάνι Γερωνυμάκη, Μυρτιδιώτισσα, Άη Νικήτας, Άγιος Νικόλαος) στον τελευταίο προορισμό, τον Άγιο Ιωάννη τον Πρόδρομο, μείναμε γύρω στους τριάντα ..φανατικούς!

ΧΑΝΙ ΓΕΡΟΝΥΜΑΚΗ

Τόσο αυτοί που επέλεξαν να περάσουν πιο πολύ χρόνο στο χωριό, όσο κι εκείνοι, που τριγύρισαν περισσότερο στη φύση, στο τέλος όλοι ικανοποιημένοι δήλωσαν. Η Λάστρος, ένα απ’ τα πιο ενδιαφέροντα, όμορφα, καθαρά και νοικοκυρεμένα χωριά της περιοχής μας, η φύση τριγύρω στο φόρτε της και η διαδρομή με μεγάλη εναλλαγή τοπίων!

Για την ιστορία περπατήσαμε γύρω στα 13 χιλιόμετρα σε ένα διάστημα 5 ωρών με τις στάσεις κι αρχηγοί εν τη ενώσει: Άννα Τζανάκη-Παπαδάκη απ’ τον Ε.Ο.Σ., Μαρία Μετζογιαννάκη απ’ τον Ορειβατικό Αγίου Νικολάου. Καλή συνέχεια με πολλές ενδιαφέρουσες κι ασφαλείς πεζοπορίες και για τους δυο συλλόγους κι όσο για τον Ε.Ο.Σ. να τα χιλιάσει!

 ΑΡΧΗΓΟΙ: Μαρία Μετζογιαννάκη, ΄Αννα Τζανάκη-Παπαδάκη

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Λεωνίδας Κλώντζας, Μαρία Μετζογιαννάκη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Μαρία Μετζογιαννάκη, Ελένη Λάμπρου

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Ελένη Λάμπρου