ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟ ΣΚΙΝΑΚΑ

Το απόγευμα της Κυριακής 21 Αυγούστου μια ομάδα 40 πεζοπόρων από τον Άγιο Νικόλαο και 12 από το Ηράκλειο επιβιβάστηκαν στο λεωφορείο με προορισμό το Αστεροσκοπείο στην κορυφή του Σκίνακα του Ψηλορείτη. Η πεζοπορία μας ξεκίνησε από την διασταύρωση κοντά στο ναό του Αγίου Φανουρίου όπου και είχε πρόσβαση το λεωφορείο μας. Έχοντας τον ήλιο στην πλάτη μας, ξεκινήσαμε το περπάτημα ακολουθώντας τον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που οδηγεί στην κορυφή. Σε πολλά σημεία κομμάτια του δρόμου έχουν αποκοπεί από το χιόνι δημιουργώντας λάκκους και σε πολλά το προστατευτικό κιγκλίδωμα έχει υποχωρήσει τελείως, περιμένοντας ξαπλωμένο στα πρανή του βουνού. 

 

Στην πορεία μας συναντάμε πετρόκτιστες μάντρες μα και κάποιες πιο σύγχρονες σιδερόφρακτες. Τέτοια φράγματα βλέπουμε και γύρω από τα κρισίμως κινδυνεύοντα είδη της τοπικής χλωρίδας, horstrissea dolinicola, τα οποία καλύπτουν μια μικρή έκταση στην αρχή της πορείας μας.

 

Τα μετρημένα μονοπάτια που έχουν δημιουργήσει διερχόμενα ζωντανά της περιοχής, δίνουν στους οπισθοπόρους την ευκαιρία να σμίξουν με τους πιο γρήγορους αναβάτες. 

Όσο κερδίζουμε ύψος και φαίνονται από μακριά οι κορυφές των θόλων του αστεροσκοπείου, μεγαλώνει και η θέα προς το καταπράσινο δάσος του Ρούβα που βλέπουμε στο δεξί μας χέρι.

 

 

Πριν την κορυφή, βλέπουμε την θέση του Βρωμονερού και τον οικισμό του Αγίου Γεωργίου. Στο σημείο αυτό, μαθαίνουμε πως το νερό που συγκεντρώνεται απο το λιώσιμο του χιονιού δεν ανανεώνεται, με αποτέλεσμα να βουρκιάζει και να βαπτίζει με το όνομα την περιοχή.

 

Μετά από συνολικά περίπου μιάμιση ώρα φτάνουμε στην κορυφή του Σκίνακα. Εκεί μας υποδέχεται ο Δρ. Σήφης Παπαδάκης, καθηγητής φυσικής στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και διατελέσας διευθυντής του Αστεροσκοπείου, όπου και μας κατευθύνει στον δεύτερο όροφο του ενός από τους τρεις θόλους όπου στεγάζει τηλεσκόπιο διαμέτρου 1.3μ.

 

Θαυμάζουμε το μέγεθος του περιστρεφόμενου θόλου, καθώς και του τηλεσκοπίου, καθώς ο Σήφης μας περιγράφει τις δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνολογία. Απαντά τις ποικίλες ερωτήσεις μας και μοιράζεται μαζί μας τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ένα ερευνητικό κέντρο.

 

Μετά από αυτήν την πρώτη ξενάγηση, μεταφερόμαστε στο ισόγειο του κτιρίου, όπου και συνεχίζεται η παρουσίαση αστρικών σωμάτων του γαλαξία μας αλλά και του ίδιου του γαλαξία μας. "Και τι υπάρχει στο κέντρο του γαλαξία μας?" ρωτάει ένας μικρός μας φίλος με περιέργεια. "Στο κέντρο κάθε γαλαξία υπάρχουν μαύρες τρύπες", απαντά ο Σήφης, "όπου η βαρύτητα τους είναι τόσο μεγάλη που ούτε το ίδιο το φως δεν μπορεί δραπετεύσει", συνεχίζει.

Η συζήτηση μας προχωρά από θέμα σε θέμα με μεγάλο ενδιαφέρον, αλλά δυστυχώς, πρέπει να διακοπεί ώστε να αφήσουμε χώρο και για άλλους επισκέπτες του Αστεροσκοπείου. Καθώς εξερχόμαστε από τον ένα θόλο, βλέπουμε στον πλησίον θόλο την παρουσίαση τρισδιάστατης απεικόνισης περιοχών του οροπεδίου της Νίδας με χρήση εικονικής πραγματικότητας από υπεύθυνους του Γεωπάρκου του Ψηλορείτη. Μετά από λίγη ώρα αρχίζει και μουσική εκδήλωση από τον Γιώργο Μαστοράκη και την εξάχορδη κομπανία του, διοργανωμένη από τον Δήμο Ανωγείων. 

 

Η ευχάριστη ατμόσφαιρα συνεχιζόταν μετά μουσικής υπόκρουσης, καθώς περιμέναμε να καθαρίσει ο ουρανός. Παρόλο που πολλά σύννεφα άρχιζαν να απομακρύνονται, η υγρασία αυξανόταν δραματικά. Η ομίχλη μας περικύκλωνε, καλύπτοντας το ηλιοβασίλεμα που σκορπιζόταν πάνω της. Όλα έδειχναν πως δεν θα άνοιγαν τα τηλεσκόπια απόψε, καθώς η υψηλή υγρασία αλλοιώνει της ανακλαστικές επιφάνειες τους και πρέπει να αποφεύγεται. 

 

Ξεκινήσαμε λοιπόν να συγκεντρωνόμαστε ώστε να ξεκινήσουμε την κατάβαση και με ένα σφύριγμα του αρχηγού, ξεκινάμε. Ωστόσο ο ήλιος είχε πέσει και η νύχτα μας ετοίμαζε ένα πολυποίκιλτο πέπλο. "Να περπατάς χέρι χέρι κάτω από τον έναστρο ουρανό", σχολίασε ένας ρομαντικός συνοδοιπόρος. Μερικές σειρές από διερχόμενα αυτοκίνητα, ακολουθούσαν τον δρόμο σε σχήμα καρδιάς που φίλοι μας κατάφεραν να αποθανατίσουν.

Όσο κατεβαίνουμε και κρύβεται το φως του ήλιου, τόσο αυξάνονται και οι αστερισμοί που βλέπουμε στον ουράνιο θόλο. Το μεγάλο υψόμετρο και η μεγάλη απόσταση από την φωτορύπανση των αστικών κέντρων, μας δίνουν αυτήν την δυνατότητα και είναι βασικός λόγος επιλογής μιας τοποθεσίας για αστροπαρατήρηση.

Όσο σωπατίζει ο δρόμος, φαίνονται μπροστά μας τα φώτα του λεωφορείου που έχει ανάψει και μας περιμένει ο οδηγός του λεωφορείου μας. Το περπάτημα μας άνοιξε την όρεξη, όποτε κάνουμε μια στάση στο αγροτικό δισκοπωλείο στα Σίσαρχα: ο καλύτερος τρόπος για να κλείσουμε την ενδιαφέρουσα πεζοπορία μας και να μοιραστούμε τις εμπειρίες μας.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιώργος Αρναουτάκης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Π. Ευδαίμων, Γ. Αρναουτάκης, Ε. Περάκη

ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Γιώργος Αρναουτάκης

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Powered by Wikiloc

Πεζοπορία ΔΑΣΟΣ και ΦΑΡΑΓΓΙ ΡΟΥΒΑ - ΛΙΜΝΗ ΖΑΡΟΥ

Την τελευταία Κυριακή του Νοέμβρη, η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου περπάτησε στο αναγνωρισμένο από την UNESCO 'Γεωπάρκο του Ψηλορείτη'. Επισκεφθήκαμε το σημαντικότερο οικοσύστημα στην περιφέρεια του Ηρακλείου, ένα πραγματικό παράδεισο στις πλαγιές του Ψηλορείτη και διασχίσαμε το δάσος και το φαράγγι του Ρούβα.

Ξεκινήσαμε από υψόμετρο 1.352μ, κατηφορίσαμε προς το δάσος του Ρούβα μέχρι το ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη, διασχίσαμε το φαράγγι και τερματίσαμε στην μαγευτική λίμνη του Ζαρού, ακολουθώντας μια διαδρομή εκπληκτικής ομορφιάς.

Αναχωρήσαμε νωρίς το πρωί της Κυριακής από ΄Αγιο Νικόλαο και Ιεράπετρα και από στριφογυριστό, στενό δρόμο, τα λεωφορεία μας μετέφεραν στην περιοχή της Γέργερης ψηλά στο δάσος, στη θέση Σελλιά. Μετά από σύντομη πορεία περάσαμε από το χώρο εκδηλώσεων, όπου έχουν κατασκευαστεί με την πανάρχαια τεχνική των πετρόκτιστων θολωτών τάφων, δύο καλαίσθητα κτίσματα που μοιάζουν με τα παραδοσιακά 'μιτάτα' των βοσκών του Ψηλορείτη.

Η πολυμελής ομάδα μας (64 πεζοπόροι) κατευθύνθηκε από χωματόδρομο προς το δάσος του Ρούβα,  ακολουθώντας εύκολη κατηφορική διαδρομή, βαδίζοντας πάνω σε ένα κίτρινο χαλί από πεσμένα φθινοπωρινά φύλλα.

Το δάσος του Ρούβα, ξεχωρίζει με μια σειρά μοναδικότητες. Είναι το μεγαλύτερο σε έκταση πρινοδάσος της Κρήτης (περίπου 30.000 στρέμματα), με τους συνήθως θαμνώδεις πρίνους να έχουν αναπτυχθεί σε εντυπωσιακό μέγεθος. Τα δενδρώδη πουρνάρια κατάφεραν να ευδοκιμήσουν καθώς η περιοχή είναι απομονωμένη, χωρίς ανθρωπογενείς παρεμβάσεις (βόσκηση κυρίως). Εκτός από τους πανύψηλους πρίνους, υπάρχουν και πολλά άλλα είδη δέντρων, μάρτυρες της δύναμης της φύσης, με εντυπωσιακή διάμετρο κορμού. Μια δεύτερη μοναδικότητα αυτού του εκπληκτικού οικοσυστήματος είναι η σπάνια χλωρίδα και πανίδα. Στην περιοχή ζουν το ζώο “φάντασμα” της Κρήτης ο κρητικός αγριόγατος και ο γυπαετός και ευδοκιμεί το ενδημικό δέντρο αμπελιτσιά (από το οποίο φτιάχνονται οι καλύτερες παραδοσιακές ‘κατσούνες’) και η σπάνια ορχιδέα ‘κρητικό κεφαλάνθηρο’.

Περπατάμε κάτω από πανύψηλα δέντρα, με τους τεράστιους κορμούς τους σκεπασμένους από μαλακά βρύα να μοιάζουν με γλυπτά της φύσης. Ο καιρό υπέροχος, αν και φυσά δυνατός αέρας, που όμως δεν δυσκολεύει την πορεία μας. Σκαρφαλωμένα στη ράχη του Ψηλορείτη, πρίνοι, πλατάνια, ασφένταμοι, κυπαρίσσια, πεύκα και πολλά άλλα είδη της κρητικής φύσης, δημιουργούν ένα πολύχρωμο μωσαϊκό. Με έντονα, χρυσοκόκκινα φθινοπωρινά χρώματα, τα δέντρα και οι θάμνοι συνθέτουν με τις πολύχρωμες φυλλωσιές τους ένα μοναδικό τοπίο, απίστευτης ομορφιάς. Εικόνες βγαλμένες λες από παραμύθι μαγνητίζουν το βλέμμα μας, καθώς διασχίζουμε το 'πολύχρωμο' δάσος και χωρίς να το καταλάβουμε φτάνουμε στο χαμηλότερο σημείο του, μετά από πορεία μιας περίπου ώρας.

Κοντά στην βόρεια έξοδο του φαραγγιού, υπάρχει διαμορφωμένος χώρος για εκδρομείς, ορειβατικό καταφύγιο και το μικρό γραφικό πετρόκτιστο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη. Με πανύψηλα πλατάνια και άφθονα νερά, η περιοχή είναι ιδανική για στάση και ξεκούραση. Κάνουμε το καθιερωμένο διάλειμμα, ενώ το βλέμμα αχόρταγο προσπαθεί να απολαύσει τη μαγεία της φύσης και η ψυχή γαληνεύει νανουρισμένη από το κελάρυσμα του νερού.

Κάνουμε μια σύντομη επίσκεψη σε κοντινό σπήλαιο, κοντά στην είσοδο του φαραγγιού. Όπως πληροφορούμαστε από την μαρμάρινη ενημερωτική πινακίδα στο σημείο αυτό πέθαναν το 1774 πρόκριτοι Σφακιανοί αγωνιστές, δραπέτες από το φρούριο του Κούλε, τέσσερα χρόνια μετά την συμμετοχή τους στην επανάσταση του Δασκαλογιάννη, από τις μεγαλύτερες προεπαναστατικές εξεγέρσεις στον Ελλαδικό χώρο την περίοδο των Ορλωφικών.

Συνεχίζουμε την πορεία μας διασχίζοντας το φαράγγι του Ρούβα, με προορισμό την λίμνη Ζαρού.

Το φαράγγι του Ρούβα ή Γάφαρη ή Αγίου Νικολάου είναι το σημαντικότερο φαράγγι του Ψηλορείτη με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, χαράδρες, ενδιαφέροντες γεωλογικούς σχηματισμούς και ορθοπλαγιές σπάνιας ομορφιάς. ΄Εχει συνολικό μήκος περίπου 4χλμ με διαμορφωμένη διαδρομή 2,7χλμ, σε ένα πραγματικά μοναδικό περιβάλλον.

Εκπληκτικής ομορφιάς το φαράγγι μας εντυπωσιάζει από τα πρώτα κιόλας βήματα, με τα ριζωμένα πάνω στα βραχώδη πρανή φουντωτά δέντρα και θάμνους. Λόγω της ανομβρίας των τελευταίων εβδομάδων το νερό που κυλάει στην κοίτη είναι ελάχιστο, όμως σε πολλά σημεία διακρίνουμε τα ίχνη του νερού ψηλά πάνω στα βράχια της κοίτης, καθώς και τα σημεία όπου το νερό κατρακυλώντας ορμητικά τον χειμώνα έχει σμιλέψει πάνω στα κάθετα βράχια, χώρο για μικρούς και μεγαλύτερους καταρράκτες. 

Στα δύσκολα σημεία ή σε σημεία που είναι αναγκαίο να παρακαμφθεί το ποτάμι που διαρρέει το φαράγγι, έχουν κατασκευαστεί ξύλινα γεφυράκια, περάσματα και σκάλες που διευκολύνουν πολύ την διέλευση. Συνεχίζουμε κατηφορικά μέχρι την έξοδο, όπου δεσπόζει το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου.

Το μοναστήρι είναι κτισμένο στο σημείο που το 1994 μεγάλη πυρκαγιά κατέκαψε μεγάλο μέρος του δάσους και σήμερα λειτουργεί σαν μοναστήρι Παλαιοημερολογιτών. Η μοντέρνα αρχιτεκτονική της μονής, αποτελεί δυστυχώς μια παράτονη νότα στο όμορφο τοπίο, με μοναδικά σημεία ενδιαφέροντος για τον επισκέπτη τον παλιό μικρό ναό του Αγίου Νικολάου, με τις τοιχογραφίες του 14ου αιώνα και τον αναστηλωμένο ναό της Αγίας Παρασκευής.

Μετά από 2,5 περίπου ώρες φτάνουμε στη έξοδο του φαραγγιού, περνάμε από τις απογυμνωμένες από την τελευταία πυρκαγιά πλαγιές και μετά από σύντομη πορεία καταλήγουμε στη λίμνη Ζαρού, σε υψόμετρο 443μ.

Η τεχνητή λίμνη του Ζαρού ή Βοτόμος βρίσκεται στις νότιες πλαγιές του Ψηλορείτη. Μέχρι το 1987 ήταν ένας μικρός υδροβιότοπος ο οποίος σχηματιζόταν από τα νερά της πηγής Βοτόμου, οπότε η Δασική Υπηρεσία δημιούργησε την τεχνητή λίμνη για να συγκρατηθούν τα νερά της πηγής. Η ονομασία Ζαρός προέρχεται από το μόριο Ζα, που σημαίνει πολύ, και το ρήμα ρέω. «Ζαρός» δηλαδή σημαίνει το μέρος όπου ρέει πολύ νερό. Οι όχθες της λίμνης είναι καταπράσινες, κατάφυτες με πλατάνια και ροδοδάφνες, με χώρους ανάψυχής και φυσικά ταβέρνα για πέστροφα και σολομό που εκτρέφονται σε στέρνες δίπλα στη λίμνη.

Γράφουμε τον επίλογο μιας ακόμη όμορφης Κυριακής σε παραλίμνια ταβέρνα, απολαμβάνοντας εκτός από τις παραδοσιακές νοστιμιές και την γαλήνια ομορφιά της λίμνης. Γευτήκαμε φρέσκα ψάρια από τη λίμνη και επιστρέψαμε στον ΄Αγιο Νικόλαο αργά το απόγευμα, έχοντας καλύψει μια απόσταση σχεδόν 11,5χλμ σε 4,5 περίπου ώρες και με υψομετρική διαφορά 923μ.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιάννης Πάγκαλος

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου 

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ