"Στο Άγιο Όρος της Κρήτης" - Περιοχή Φουρνής

Μία ακόμα απογευματινή πεζοπορία, διοργάνωσε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου. Μετά το πέρασμα του φαραγγιού Κατσικαντάρα (6 Ιουλίου), την ανάβαση στην κορυφή Ανεφαλάκοι του Καθαρού, η απογευματινή πεζοπορία ήταν στην περιοχή του Καστελίου και της Φουρνής. Ήταν μία επίσκεψη στο «Άγιον Όρος», όπως αποκαλείται, της Κρήτης, καθώς περιελάμβανε επισκέψεις σε πολλά θρησκευτικά μνημεία του Πάνω Μεραμπέλλου.

Παλιά οικία από Καστελλι Φουρνής

Δεξαμενή στο Καστέλλι Φουρνής

Ιδιαίτερες στάσεις έγιναν στη Μονή Κεράμου (Μεταμόρφωση Σωτήρος), κοντά στο Καστέλλι Φουρνής. Η Μονή ιδρύθηκε από τον ιερέα Γεώργιο Κατσαρά και τα παιδιά του, μοναχούς Ξενοφώντα και Ιωαννίκιο, κατά τα τελευταία χρόνια της Ενετοκρατίας, στις 25 Ιουλίου 1644, όπως αναφέρεται στην ανάγλυφη επιγραφή πάνω από τη είσοδο του ναού, δηλαδή λίγο πριν καταλάβουν οι Τούρκοι την Κρήτη το 1669.

Μονή Κεράμου

Επόμενη στάση έγινε στη Μονή της Παναγίας Κεραπολίτισσας ή Καρδιώτισσας (Γενέθλιο της Θεοτόκου). Ιδρύθηκε το 1614 από το μοναχό Ιωαννίκιο Πατσούδη. Μέσα σε περιμετρικό τείχος, βρίσκονται τα ερείπια ενετικών κελιών, δεξαμενών, αλλά και του αναστηλωμένου δημοτικού σχολείου, το οποίο έγινε διάσημο στο τέλος της Τουρκοκρατίας και θεωρείται από τα παλιότερα σχολεία της Κρήτης (του 1848).

Ωραίο μονοπάτι προς Κεραπολίτισσα

Η πεζοπορία περιλάμβανε επίσκεψη στο Επισκοπείο της Φουρνής, ένα σημαντικό θρησκευτικό μνημείο που, δυστυχώς, είναι ένα βήμα πριν την κατάρρευσή του. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι το συγκρότημα, λόγω της ιστορικής και αρχιτεκτονικής του αξίας, έχει χαρακτηριστεί ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο. Ήταν η έδρα του Επισκοπείου Πέτρας με Επίσκοπο τον Ιωακείμ Κλώντζα, που ανακηρύχτηκε «Άγιος» από το Οικουμενικό Πατριαρχείο.

Είχαμε διαβάσει (2021) για ομόφωνη γνωμοδότηση του Δημοτικού Συμβουλίου Αγίου Νικολάου για την αγορά του σημαντικότατου αυτού μνημείου. Μάλιστα η πρώην προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Λασιθίου κ. Χρύσα Σοφιανού είχε ζητήσει «να δωρισθούν τα γύρω από το Επισκοπείο ερειπωμένα κτίσματα, ώστε να αναδειχτεί μία βενετσιάνικη γειτονιά και οι ιδιοκτήτες  έτσι να γίνουν ευεργέτες του τόπου τους».

Εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ήταν η περιήγηση και στα στενά του Καστελίου. Πολλά είναι τα αρχιτεκτονικά μνημεία του χωριού, τα οποία αποκτούν μεγαλύτερη αξία από την απόφαση των κατοίκων να χαράξουν στο άνω μέρος της περίτεχνης εξώπορτας το έτος κατασκευής του σπιτιού, κυρίως από το 1890 έως το 1910.

*(άρθρο Λεωνίδα Κλώντζα από εφημερίδα Ανατολή): 

https://www.anatolh.com/topikanea/agiosnikolaos/pezoporia-sto-agion-oros-tis-kritis/

ΑΡΧΗΓΟΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ: Μαρία Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: ----------

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ : --------------

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΚΑΣΤΕΛΙ ΦΟΥΡΝΗΣ - ΛΙΜΝΕΣ

Την Κυριακή 1η Μαρτίου, τελευταία Κυριακή της αποκριάς και πρώτη Κυριακή της άνοιξης, "πήραμε  τα βουνά" και πάλι, αφήνοντας πίσω μας κάθε δυσάρεστη είδηση για επικίνδυνους ιούς, ματαιωμένες αποκριάτικες εκδηλώσεις κλπ, κλπ. 

Η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου μοιράστηκε μια ενδιαφέρουσα πεζοπορία με αφετηρία το Καστέλι Φουρνής και τερματισμό στις Λίμνες. Περπατήσαμε στο "΄Αγιο ΄Ορος της Κρήτης" και ανακαλύψαμε παλιά μοναστήρια με μακραίωνη ιστορία, γραφικά χωριά και την μοναδική ορεινή φύση του Πάνω Μεραμπέλλου.
  

  

Αφήσαμε τα αυτοκίνητα μας στον αυτοκινητόδρομο κοντά στο Καστέλι και από χωματόδρομο, αλλά και μονοπάτι ανάμεσα από αγκαθωτούς ασπάλαθους, κατευθυνθήκαμε προς την Μονή Κεράμου. 

 

Η Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στον Κέραμο Φουρνής είναι κτισμένη μέσα σε ένα όμορφο δασάκι από κυπαρίσσια και πεύκα. Σήμερα το μοναστήρι είναι έρημο και τα περισσότερα κτίσματα έχουν ερημώσει. Όπως φαίνεται από τα ερειπωμένα κτίρια πρόκειται για ένα μεγάλο μοναστήρι, με διώροφα, ψηλοτάβανα κτίρια που περιτριγυριζόταν από οχυρωματικό τείχος. Η εκκλησία (που χρονολογείται από το 1644) σώζεται σε καλή κατάσταση. Εντυπωσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αιώνα, όπου απεικονίζονται ο Αδάμ και η Εύα δίπλα στο δέντρο της γνώσης τη στιγμή που εκδιώκονται από τον Παράδεισο.

Μετά από σύντομη στάση στο παλιό μοναστήρι, το φορτωμένο με αναμνήσεις από περασμένα μεγαλεία και πίστη αλλοτινών καιρών συνεχίσαμε προς την περιοχή Σύμερσο. 

 

Η φύση τριγύρω μας 'λάμπει' ανοιξιάτικη κάτω από τον καταγάλανο ουρανό, συνταιριάζοντας  απόλυτα την ανοιξιάτικη εικόνα της με το ημερολόγιο. Οι ανθισμένες μυγδαλιές, τα καταπράσινα χωράφια στρωμένα με το πανάκριβο χαλί, που μόνο η φύση ξέρει να κεντά με ανεμώνες, κόκκινες παπαρούνες, κίτρινες ξινήθρες, μαργαρίτες και ανθισμένες ασφεντηλιές, μας βεβαιώνουν πως η αναγέννηση της φύσης έχει αρχίσει και ο χειμώνας σύντομα θα είναι παρελθόν...

Κάναμε στάση στο εγκαταλειμένο σήμερα μοναστήρι της Αγίας Βαρβάρας. Πρόκειται για γυναικείο μοναστηριακό συγκρότημα του 16ου αιώνα, από το οποίο διατηρείται ο μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός και ελάχιστα κτίρια περιμετρικά.  

Συνεχίσουμε την πεζοπορία και την περιήγηση μας στα πολυάριθμα μοναστήρια της περιοχής και κατευθυνόμαστε στη μονή της  Παναγίας της Κεραπολίτισσας.

H ανδρική μονή της Παναγίας Κεραπολίτισσας ή Καρδιώτισσας, βρίσκεται περίπου 7χλμ βόρεια της Νεάπολης και σήμερα λειτουργεί μόνο ο ναός της. Μέσα σε περιμετρικό τείχος, βρίσκονται τα ερείπια Ενετικών κελιών, δεξαμενών αλλά και του αναστηλωμένου δημοτικού σχολείου, το οποίο έγινε διάσημο το τέλος της Τουρκοκρατίας και θεωρείται από τα παλιότερα σχολεία της Κρήτης.

Από χωματόδρομο και παλιά μονοπάτια συνεχίζουμε μέχρι το όμορφο, παραδοσιακό χωριό Καστέλι.

 

 Το Καστέλι βρίσκεται σε υψόμετρο 318μ. στο κέντρο μιας ορεινής περιοχής, περιτριγυρισμένο από εύφορα χωράφια. Η ονομασία του προέρχεται πιθανά από τη λέξη Castelli (που σημαίνει φρούριο) και θεωρείται από τα παλιότερα χωριά της Κρήτης, όπως αποδεικνύουν σημαντικά ευρήματα από την νεολιθική εποχή, που ήρθαν στο φως μετά από ανασκαφές που έγιναν την δεκαετία του 50. Σήμερα το χωριό καλοδέχεται τους επισκέπτες του με τα γραφικά του σοκάκια με τις λουλουδιασμένες αυλές, με κτίρια με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και παραδοσιακές ταβέρνες και καφενεία.  

Εντυπωσιακή είναι η στέρνα της Μπαμπακιάς, που χρησίμευε στο παρελθόν για να ξεδιψάνε άνθρωποι και ζώα. Το χωριό συνδέεται με τη Φουρνή  με ένα ίσιο δρόμο που δεξιά κι αριστερά έχει φυτεμένους ευκάλυπτους.  ΄Οπως μας είπαν ντόπιοι στο δρόμο αυτό τη δεκαετία του '50 και '60 γίνονταν το λεγόμενο "νυφοπάζαρο", καθώς οι νέοι της περιοχής έκαναν εκεί ατέλειωτους περιπάτους.

Διασχίσαμε το όμορφο λασιθιώτικο χωριό, σταματώντας κάθε τόσο για να φωτογραφίσουμε μια περίτεχνη παλιά πόρτα ή κάποιο στενοσόκακo φορτωμένο με πολύχρωμες γλάστρες. Συνεχίσαμε από χωματόδρομο με νότια κατεύθυνση, συναντώντας στη διαδρομή μας πολλές στέρνες γεμάτες βροχόνερα. Σήμα κατατεθέν της περιοχής του Πάνω Μεραμπέλλου οι πολυάριθμες στέρνες μαζί με τα πολλά ξωκλήσια/μοναστήρια και φυσικά οι ατελείωτοι "τράφοι" (δηλ. μαντρότοιχοι κατασκευασμένοι από πέτρα, χωρίς κονίαμα).

΄Ολα μαρτυρούν ότι η περιοχή γνώρισε "ένδοξες" μέρες, καθώς η Φουρνή ήταν πρωτεύουσα επαρχίας την περίοδο της Ενετοκρατίας και η περιοχή έχει να επιδείξει σπάνιο πλούτο από βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία. Παράλληλα οι πολυάριθμες στέρνες και κυρίως τα αμέτρητα χιλιόμετρα από πετρόκτιστους μαντρότοιχους αποτελούν απόδειξη του μόχθου των παλιών ξωμάχων να κάνουν την άγονη και άνυδρη γη τους όσο μπορούσαν πιο καρπερή.

Συνεχίζουμε προς το παλιό μονοπάτι της "Μάχας" με προορισμό τις Λίμνες, το όμορφο χωριό που βρίσκεται χτισμένο σε ένα κατάφυτο κάμπο με λιόδεντρα κάτω από πανύψηλα βουνά. Ακολουθούμε το χιλιοπερπατημένο μονοπάτι και αντικρίζουμε από ψηλά το χωριό απλωμένο σαν τεράστιο χταπόδι ανάμεσα στα καταπράσινα χωράφια. Ο βόρειος οδικός άξονας, σαν μαύρο φίδι κόβει στα δυό τον κάμπο και χάνεται στο βάθος, ενώ διακρίνουμε από μακριά τον Χουμεριάκο τις Βρύσες και την κορυφή της Τσίβης.
 .

Κατεβαίνουμε το στενό μονοπάτι, με απότομη κατηφορική κλίση, απολαμβάνοντας την μοναδική θέα του κάμπου. Διασχίζουμε κάθετα την εθνική οδό και κατηφορίζουμε μέχρι το χωριό.

Διανύσαμε 11,5χλμ σε 4 ώρες και σαράντα λεπτά, ακολουθώντας μια όμορφη διαδρομή, που συνδυάζει φυσιολατρία με επίσκεψη μνημείων θρησκευτικού και ιστορικού ενδιαφέροντος.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων, Μανώλης Σπυριδάκης 

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ: Γιάννης Πάγκαλος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Powered by Wikiloc