Sunday 8 March 2020

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΒΡΟΥΧΑΣ - ΦΑΡΟΣ ΑΦΟΡΕΣΜΕΝΟΥ - ΑΙΟΛΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ

Ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 8 Μαρτίου 2020, διοργάνωσε πεζοπορία ακολουθώντας τη διαδρομή Βρουχάς – Μυρωνικήτας - φάρος Αφορεσμένου – αιολικό πάρκο Αγίου Ιωάννη. 



Περπατήσαμε ανάμεσα σε όμορφα ανοιξιάτικα τοπία με θέα στο απέραντο γαλάζιο της Κρητικού πελάγους, επισκεφθήκαμε το θαλασσοδαρμένο ακρωτήρι του Αγίου Ιωάννη και τον φάρο και γνωρίσαμε ένα σημαντικό, αλλά παραγνωρισμένο κομμάτι της ιστορίας του τόπου μας.  



Η πεζοπορία μας ξεκίνησε κοντά από τον Βρουχά, ένα μικρό παραδοσιακό χωριό που είναι κτισμένο στο βουνό που δεσπόζει πάνω από τον κόλπο της Ελούντας. Με αέρα και συννεφιασμένο ουρανό, ακολουθήσαμε χωματόδρομο και ανάμεσα από χωράφια κατάφυτα με λιόδενδρα κατευθυνθήκαμε βόρεια προς τη θάλασσα. Κάναμε μια σύντομη βόλτα στον εγκαταλειμμένο οικισμό Μυρωνικήτα, με τα λίγα ερειπωμένα σπίτια, όπου μόνο οι πετρόκτιστες καμάρες αντέχουν στη φθορά του χρόνου.



 





Συνεχίσαμε κατηφορικά ανάμεσα από καλλιεργημένα χωράφια, απολαμβάνοντας την εντυπωσιακή θέα προς τη θάλασσα. ΄Οσο πλησιάζουμε προς την βόρεια ακτογραμμή το τοπίο αλλάζει και τα λιόφυτα αραιώνουν παραχωρώντας τη θέση τους σε άγονες, ακαλλιέργητες εκτάσεις, με χαμηλούς θάμνους "ψημένους" από την αλμύρα. Κατηφορίζουμε προς την θάλασσα και περνάμε πάνω από την παραλία "Μεγάλη Πατσάβρα", έρημη και αφημένη στην μανία των κυμάτων.






Ακολουθούμε πορεία με κατεύθυνση ανατολικά, πάνω σε παλιό βραχώδες μονοπάτι που ξεδιπλώνεται κατά μήκος της ακτογραμμής. Η άγρια ομορφιά του τοπίου εντυπωσιάζει, καθώς έχουμε από τα δεξιά μας γκρίζα γυμνά βράχια που η αλμύρα και ο αέρας έχουν σμιλέψει σε αλλόκοτα σχήματα και από τα αριστερά μας το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου. 



 



Συνεχίζουμε πάντα παραλιακά και από μακριά διακρίνουμε τον παλιό φάρο, χτισμένο πάνω στο ακρωτήρι του Αϊ Γιάννη, που χώνεται σαν μυτερό βέλος μέσα στη θάλασσα.





 





Ο φάρος του Αφορεσμένου βρίσκεται 27χλμ βόρεια του Αγίου Νικολάου και κοντά στο χωριό Βρουχά. ΄Εχει κτιστεί στο ακρωτήρι του Αγίου Ιωάννη, στα βόρεια παράλια της Κρήτης, στο σημείο που η ακτογραμμή ακολουθεί απότομα κάθετη πορεία σχηματίζοντας τον κόλπο του Μιραμπέλλου. Κατασκευάστηκε το 1864 από την Γαλλική Εταιρεία Φάρων και εντάχθηκε στο Ελληνικό φαρικό δίκτυο το 1912-13 μετά την λήξη των Βαλκανικών Πολέμων. Το ύψος του πύργου του είναι 9μ και το εστιακό του ύψος είναι 49μ. Θεωρείται από τα σημαντικά, νεότερα μνημεία της περιοχής, παρότι είναι παραδομένος στην εγκατάλειψη. Σήμερα ο φάρος είναι πλήρως εγκαταλελειμμένος και ο φανός που άλλοτε χαιρετούσε τα διερχόμενα πλοία, έχει αφαιρεθεί από την κορυφή του πύργου και έχει τοποθετηθεί σε ένα βράχο λίγο ψηλότερα. Πριν από μερικά χρόνια το σκέπαστρο της οροφής παρασύρθηκε από τους ισχυρούς ανέμους που φυσούν συνήθως στην περιοχή και έτσι ο φάρος είναι τώρα περισσότερο εκτεθειμένος στις καιρικές συνθήκες. Ο Δήμος Αγίου Νικολάου έχει κάνει προσπάθειες να αναστηλωθεί και να σωθεί από την ολοκληρωτική καταστροφή ο ιδιαίτερης αισθητικής και σπάνιας αρχιτεκτονικής φάρος (το 2016 ο σύλλογος μας συμμετείχε σε σχετική δράση), αλλά δυστυχώς η κατάσταση του φάρου εξακολουθεί να είναι απογοητευτική, αν και ο φάρος έχει χαρακτηριστεί επίσημα διατηρητέο μνημείο… Το μόνο που αντέχει στη φθορά του χρόνου και στην παραμέληση είναι η περίτεχνη πέτρινη κυκλική σκάλα που οδηγεί στην κορυφή. Εντυπωσιακή κατασκευή, με σκαλοπάτια από μονοκόμματη πελεκημένη πέτρα, που φέρουν σπονδύλους οι οποίοι με την τοποθέτηση τους δημιουργούν ταυτόχρονα τον στύλο στήριξης του πύργου και σκαλοπάτια που προεξέχουν. Ο …θαρραλέος επισκέπτης μπορεί να σκαρφαλώσει στην πέτρινη στριφογυριστή σκάλα και να βγει από την στενή καταπακτή στην θαλασσοδαρμένη κορυφή του φάρου. Από εκεί ψηλά μπορεί να  ατενίσει το απέραντο γαλάζιο του Αιγαίου και να νιώσει τον αέρα και την αλμύρα της φουρτουνιασμένης θάλασσας.



Στο ακρωτήριο φυσούν πάντοτε μανιασμένοι άνεμοι και τα κύματα χτυπούν αλύπητα τα βράχια, αλλά δεν είναι αυτός ο λόγος που ονομάστηκε Αφορεσμένος. Η παράδοση θέλει να βρίσκεται εκεί θαμμένος ο Καϊάφας, ο οποίος μετά την καταδίκη του Χριστού ξεκίνησε το ταξίδι του για την Ρώμη με σκοπό να συναντήσει το Καίσαρα. Ωστόσο, κατά τη διάρκεια του ταξιδιού πέθανε από αρρώστια που εξαπλώθηκε στο πλοίο του. Επειδή όμως ήταν άρχοντας έπρεπε να θαφτεί κανονικά. Φτάνοντας οι ναύτες του στην Κρήτη προσέγγισαν τον μικρό όρμο της Χωματίστρας, αλλά η θάλασσα φούσκωσε απότομα. Παρόλα αυτά οι ναύτες κατάφεραν να βγουν στην ακτή και προσπάθησαν να θάψουν τον Καϊάφα. Επτά φορές τον έθαψαν, αλλά σύμφωνα με την λαϊκή παράδοση «η γης τον ανεξέρνα (απέβαλε) άλυωστο και μαύρο σαν τον Κάη, για το μεγάλο κακό πώκαμε, που καταδίκασε το Χριστό». Τελικά μαζεύτηκε μεγάλο πλήθος και με κατάρες τον έθαψε κάτω από ένα τεράστιο σωρό πέτρες. Το «μνήμα του Καγιάφα» σωζόταν μέχρι το τέλος του 19ου αιώνα και η σχετική παράδοση αναφέρεται  από αρκετούς περιηγητές. Το ακρωτήριο έτσι ονομάστηκε «αφορεσμένος» επειδή εκεί είναι θαμμένος αυτός που σταύρωσε τον Χριστό και η θάλασσα δεν ηρέμησε από τότε. Μάλιστα πολλοί ναυτικοί οδηγοί του 19ου αιώνα πρότειναν στους καπετάνιους να πλέουν ένα μίλι στα ανοικτά του ακρωτηρίου.
Ο ΦΑΝΟΣ ΤΟΥ ΦΑΡΟΥ ΣΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΟΥ ΒΡΑΧΟΥ
Κάνουμε στάση στον θαλασσοδαρμένο φάρο, που παραμένει όρθιος παρότι μετράει περισσότερο από ενάμιση αιώνα ζωής και ποζάρουμε για την καθιερωμένη ομαδική φωτογραφία. Μια φωτογραφία με "άρωμα γυναίκας", καθώς η ομάδα αποτελείται στο μεγαλύτερο ποσοστό από γυναίκες.  Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας, 8 του Μάρτη σήμερα και τα κορίτσια του συλλόγου ποζάρουν χαμογελαστά κάτω από τον φάρο, αναμετρώντας λες την αντοχή του λεγόμενου "αδύναμου φύλου" με την αντοχή του φάρου...
 

Ο πολύ δυνατός αέρας μας αναγκάζει να αφήσουμε πίσω μας το «φανάρι», όπως λένε το φάρο οι ψαράδες της περιοχής. Συνεχίζουμε από παλιό, παραλιακό μονοπάτι, περνώντας κάτω από την "Βίγλα", που βρίσκεται κοντά στον φάρο στην κορυφή ενός λόφου.


ΒΙΓΛΑ  ΑΚΡΩΤΗΡΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ
Η βίγλα του Ακρωτηρίου είναι ένας ερειπωμένος, πέτρινος πύργος, που συμμετείχε στο παγκρήτιο δίκτυο των 55 παράκτιων σκοπιών την περίοδο της ενετοκρατίας.  Οι σκοπιές (που έχουν αποτυπωθεί σε βενετικούς χάρτες) έστελναν οπτικά σήματα και σύμφωνα με αναλύσεις ορατότητας έχει διαπιστωθεί ότι η μεταφορά των σημάτων ακολουθούσε τη διαδρομή: βίγλα Παχιάς Άμμου - χερσόνησος Κολοκύθας -Ακρωτήρι Αγίου Ιωάννη -νήσος Ντία. Για την φρούρηση της βίγλας προβλεπόταν κανόνι και εικοσιτετράωρη φύλαξη από έξι κατοίκους της Φουρνής και επιπλέον τρεις άνδρες για τη νύχτα.

 ΑΚΡΩΤΗΡΙ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ


Ακολουθούμε το στενό και απόκρημνο μονοπάτι, που ξεδιπλώνεται αρκετά μέτρα πάνω από την αφρισμένη θάλασσα και περνάμε πάνω από τον μικρό απάνεμο κόλπο της "Χωματίστρας", καταφύγιο των ψαράδων της περιοχής. Στη λοφοπλαγιά, πάνω από το μονοπάτι, υπάρχουν μεγάλοι βράχοι, αρκετά ψηλότερα από το επίπεδο της θάλασσας, σκεπασμένοι με απολιθωμένα όστρακα, μαρτυρώντας ένα

μοναδικό γεωλογικό φαινόμενο και ένα εντελώς διαφορετικό ανάγλυφο της περιοχής. Δυστυχώς στην σημερινή μας επίσκεψη διαπιστώσαμε ότι τα όστρακα έχουν λεηλατηθεί (!) και ο αριθμός τους έχει μειωθεί αισθητά. 
Από μακριά αντικρίζουμε τις πανύψηλες ανεμογεννήτριες να ξεπροβάλλουν αταίριαστα πάνω στη κορυφογραμμή. 
Με τον δυνατό αέρα να δυσκολεύει τα βήματα μας και απότομη ανηφορική πορεία (καλύπτοντας υψομετρική διαφορά 240μ σε απόσταση περίπου ενάμιση χλμ), κατευθυνόμαστε προς το μικρό πλάτωμα που βρίσκεται στο ψηλότερο σημείο της περιοχής. Περνάμε κοντά από το γερμανικό πολυβολείο και τα ανοικτά τούνελ που χάσκουν ακόμα (θλιβερά κατάλοιπα από τον τελευταίο μεγάλο πόλεμο) και φτάνουμε στο αιολικό πάρκο του Αγίου Ιωάννη.
  

Η περιοχή με ξεχωριστή άγρια ομορφιά, το τοπίο ανεμοδαρμένο και άδενδρο, αποκτά μια φουτουριστική πινελιά με τις πολυάριθμες ανεμογεννήτριες που ξεπροβάλλουν ανάμεσα από τα γκρίζα βράχια και τρίζοντας μονότονα, γυρίζουν ακούραστα με τη δύναμη του Αίολου, προσφέροντας μας πράσινη(;) ενέργεια. Δίπλα στις γεννήτριες ξεχωρίζει με την απέριττη ομορφιά του το κατάλευκο ξωκλήσι του Αϊ Γιάννη



Χτισμένο στη θέση που άλλοτε βρισκόταν ομώνυμο μοναστήρι το λιτό εκκλησάκι εντυπωσιάζει με την μοντέρνα αρχιτεκτονική του γραμμή, απόλυτα ταιριαστό με το αιολικό πάρκο που το περιβάλει. 
Συνεχίσαμε κατά μήκος του αιολικού πάρκου με κατεύθυνση το Βρουχά και επιβιβαστήκαμε στα αυτοκίνητα που παρέλαβαν οι οδηγοί από την αφετηρία.  Σε 3,5 περίπου ώρες διανύσαμε περισσότερα από 8χλμ, σε μια κοντινή αν και άγνωστη σε πολλούς περιοχή, που κρύβει μέσα σε όμορφα ορεινά τοπία, σημαντικά ιστορικά αξιοθέατα, από την εποχή των Ενετών μέχρι τη σύγχρονη εποχή.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιώργος Μιχαηλίδης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Λεωνίδας Κλώντζας, Γιάννης Πάγκαλος 
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ: Λεωνίδας Κλώντζας
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Powered by Wikiloc

Sunday 1 March 2020

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΚΑΣΤΕΛΙ ΦΟΥΡΝΗΣ - ΛΙΜΝΕΣ

Την Κυριακή 1η Μαρτίου, τελευταία Κυριακή της αποκριάς και πρώτη Κυριακή της άνοιξης, "πήραμε  τα βουνά" και πάλι, αφήνοντας πίσω μας κάθε δυσάρεστη είδηση για επικίνδυνους ιούς, ματαιωμένες αποκριάτικες εκδηλώσεις κλπ, κλπ. 





Η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου μοιράστηκε μια ενδιαφέρουσα πεζοπορία με αφετηρία το Καστέλι Φουρνής και τερματισμό στις Λίμνες. Περπατήσαμε στο "΄Αγιο ΄Ορος της Κρήτης" και ανακαλύψαμε παλιά μοναστήρια με μακραίωνη ιστορία, γραφικά χωριά και την μοναδική ορεινή φύση του Πάνω Μεραμπέλλου.
  
  
Αφήσαμε τα αυτοκίνητα μας στον αυτοκινητόδρομο κοντά στο Καστέλι και από χωματόδρομο, αλλά και μονοπάτι ανάμεσα από αγκαθωτούς ασπάλαθους, κατευθυνθήκαμε προς την Μονή Κεράμου. 

 

Η Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στον Κέραμο Φουρνής είναι κτισμένη μέσα σε ένα όμορφο δασάκι από κυπαρίσσια και πεύκα. Σήμερα το μοναστήρι είναι έρημο και τα περισσότερα κτίσματα έχουν ερημώσει. Όπως φαίνεται από τα ερειπωμένα κτίρια πρόκειται για ένα μεγάλο μοναστήρι, με διώροφα, ψηλοτάβανα κτίρια που περιτριγυριζόταν από οχυρωματικό τείχος. Η εκκλησία (που χρονολογείται από το 1644) σώζεται σε καλή κατάσταση. Εντυπωσιάζει το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αιώνα, όπου απεικονίζονται ο Αδάμ και η Εύα δίπλα στο δέντρο της γνώσης τη στιγμή που εκδιώκονται από τον Παράδεισο.







Μετά από σύντομη στάση στο παλιό μοναστήρι, το φορτωμένο με αναμνήσεις από περασμένα μεγαλεία και πίστη αλλοτινών καιρών συνεχίσαμε προς την περιοχή Σύμερσο. 

 

Η φύση τριγύρω μας 'λάμπει' ανοιξιάτικη κάτω από τον καταγάλανο ουρανό, συνταιριάζοντας  απόλυτα την ανοιξιάτικη εικόνα της με το ημερολόγιο. Οι ανθισμένες μυγδαλιές, τα καταπράσινα χωράφια στρωμένα με το πανάκριβο χαλί, που μόνο η φύση ξέρει να κεντά με ανεμώνες, κόκκινες παπαρούνες, κίτρινες ξινήθρες, μαργαρίτες και ανθισμένες ασφεντηλιές, μας βεβαιώνουν πως η αναγέννηση της φύσης έχει αρχίσει και ο χειμώνας σύντομα θα είναι παρελθόν...






Κάναμε στάση στο εγκαταλειμένο σήμερα μοναστήρι της Αγίας Βαρβάρας. Πρόκειται για γυναικείο μοναστηριακό συγκρότημα του 16ου αιώνα, από το οποίο διατηρείται ο μονόχωρος καμαροσκέπαστος ναός και ελάχιστα κτίρια περιμετρικά.  






Συνεχίσουμε την πεζοπορία και την περιήγηση μας στα πολυάριθμα μοναστήρια της περιοχής και κατευθυνόμαστε στη μονή της  Παναγίας της Κεραπολίτισσας.



H ανδρική μονή της Παναγίας Κεραπολίτισσας ή Καρδιώτισσας, βρίσκεται περίπου 7χλμ βόρεια της Νεάπολης και σήμερα λειτουργεί μόνο ο ναός της. Μέσα σε περιμετρικό τείχος, βρίσκονται τα ερείπια Ενετικών κελιών, δεξαμενών αλλά και του αναστηλωμένου δημοτικού σχολείου, το οποίο έγινε διάσημο το τέλος της Τουρκοκρατίας και θεωρείται από τα παλιότερα σχολεία της Κρήτης.




Από χωματόδρομο και παλιά μονοπάτια συνεχίζουμε μέχρι το όμορφο, παραδοσιακό χωριό Καστέλι.

 


 Το Καστέλι βρίσκεται σε υψόμετρο 318μ. στο κέντρο μιας ορεινής περιοχής, περιτριγυρισμένο από εύφορα χωράφια. Η ονομασία του προέρχεται πιθανά από τη λέξη Castelli (που σημαίνει φρούριο) και θεωρείται από τα παλιότερα χωριά της Κρήτης, όπως αποδεικνύουν σημαντικά ευρήματα από την νεολιθική εποχή, που ήρθαν στο φως μετά από ανασκαφές που έγιναν την δεκαετία του 50. Σήμερα το χωριό καλοδέχεται τους επισκέπτες του με τα γραφικά του σοκάκια με τις λουλουδιασμένες αυλές, με κτίρια με αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και παραδοσιακές ταβέρνες και καφενεία.  
Εντυπωσιακή είναι η στέρνα της Μπαμπακιάς, που χρησίμευε στο παρελθόν για να ξεδιψάνε άνθρωποι και ζώα. Το χωριό συνδέεται με τη Φουρνή  με ένα ίσιο δρόμο που δεξιά κι αριστερά έχει φυτεμένους ευκάλυπτους.  ΄Οπως μας είπαν ντόπιοι στο δρόμο αυτό τη δεκαετία του '50 και '60 γίνονταν το λεγόμενο "νυφοπάζαρο", καθώς οι νέοι της περιοχής έκαναν εκεί ατέλειωτους περιπάτους.
Διασχίσαμε το όμορφο λασιθιώτικο χωριό, σταματώντας κάθε τόσο για να φωτογραφίσουμε μια περίτεχνη παλιά πόρτα ή κάποιο στενοσόκακo φορτωμένο με πολύχρωμες γλάστρες. Συνεχίσαμε από χωματόδρομο με νότια κατεύθυνση, συναντώντας στη διαδρομή μας πολλές στέρνες γεμάτες βροχόνερα. Σήμα κατατεθέν της περιοχής του Πάνω Μεραμπέλλου οι πολυάριθμες στέρνες μαζί με τα πολλά ξωκλήσια/μοναστήρια και φυσικά οι ατελείωτοι "τράφοι" (δηλ. μαντρότοιχοι κατασκευασμένοι από πέτρα, χωρίς κονίαμα).

















΄Ολα μαρτυρούν ότι η περιοχή γνώρισε "ένδοξες" μέρες, καθώς η Φουρνή ήταν πρωτεύουσα επαρχίας την περίοδο της Ενετοκρατίας και η περιοχή έχει να επιδείξει σπάνιο πλούτο από βυζαντινά και μεταβυζαντινά μνημεία. Παράλληλα οι πολυάριθμες στέρνες και κυρίως τα αμέτρητα χιλιόμετρα από πετρόκτιστους μαντρότοιχους αποτελούν απόδειξη του μόχθου των παλιών ξωμάχων να κάνουν την άγονη και άνυδρη γη τους όσο μπορούσαν πιο καρπερή.






Συνεχίζουμε προς το παλιό μονοπάτι της "Μάχας" με προορισμό τις Λίμνες, το όμορφο χωριό που βρίσκεται χτισμένο σε ένα κατάφυτο κάμπο με λιόδεντρα κάτω από πανύψηλα βουνά. Ακολουθούμε το χιλιοπερπατημένο μονοπάτι και αντικρίζουμε από ψηλά το χωριό απλωμένο σαν τεράστιο χταπόδι ανάμεσα στα καταπράσινα χωράφια. Ο βόρειος οδικός άξονας, σαν μαύρο φίδι κόβει στα δυό τον κάμπο και χάνεται στο βάθος, ενώ διακρίνουμε από μακριά τον Χουμεριάκο τις Βρύσες και την κορυφή της Τσίβης.
 .







Κατεβαίνουμε το στενό μονοπάτι, με απότομη κατηφορική κλίση, απολαμβάνοντας την μοναδική θέα του κάμπου. Διασχίζουμε κάθετα την εθνική οδό και κατηφορίζουμε μέχρι το χωριό.





Διανύσαμε 11,5χλμ σε 4 ώρες και σαράντα λεπτά, ακολουθώντας μια όμορφη διαδρομή, που συνδυάζει φυσιολατρία με επίσκεψη μνημείων θρησκευτικού και ιστορικού ενδιαφέροντος.
ΑΡΧΗΓΟΣ: Λεωνίδας Κλώντζας
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων, Μανώλης Σπυριδάκης 
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ: Γιάννης Πάγκαλος
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Powered by Wikiloc