Showing posts with label οροπέδιο Λασιθίου. Show all posts
Showing posts with label οροπέδιο Λασιθίου. Show all posts

Sunday 25 February 2024

ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ – ΤΑΠΕΣ


Με περιπετειώδη τρόπο ξεκίνησε η πεζοπορία της Κυριακής 25 Φεβρουαρίου 2024 από το Οροπέδιο Λασιθίου ως τις Τάπες για τον Ορειβατικό Σύλλογο Αγίου Νικολάου, καθώς μία βλάβη ακινητοποίησε το λεωφορείο μας στην ανηφόρα για το Οροπέδιο λίγο πριν το χωριό Κράσι. 

Ομαδική μας στην αρχή της πορείας με φόντο τις κορυφές Λάζαρο και Σπαθί της χιονισμένης Δίκτης
Απρόσμενη επίσκεψη στο Κράσι

Αυτό ..κινητοποίησε εμάς να περπατήσουμε λίγο παραπάνω με τα πόδια, ωσότου επιδιορθωθεί η βλάβη. Έτσι αρχίσαμε με μια εκτός προγράμματος επίσκεψη στο μαγευτικό χωρίο Κράσι, χτισμένου στα 600 μ. υψόμετρο στους πρόποδες της Σελένας, περιτριγυρισμένου από δάση αζίλακων, πρίνων και ασφενδάμων, με τις γραφικές ταβέρνες του και τον γιγάντιο γερο-πλάτανο στη μέση της πλατείας, κάτω από τη σκιά του οποίου έγραφε τα έργα του ο Καζαντζάκης και άλλοι σπουδαίοι λογοτέχνες. Η Μεγάλη Βρύση δίπλα στον πλάτανο ξεχειλίζει από νερό, τόσο που δεν έχουμε ξαναδεί. Εντυπωσιακό πετρόκτιστο μνημείο του 1890 από μαστόρους του γειτονικού Μοχού, διαβάζω, με πολλές θολωτές στέρνες και γούρνες γα το πλύσιμο των ρούχων. Συνεχίζουμε ακόμα λίγο την ανηφόρα με θέα το ακόμα μισο-άδειο φράγμα του Αποσελέμη, ώσπου έρχεται το λεωφορείο και μας μαζεύει μετά από 3-4 χλμ περίπατου.

Ομαδική μας στο Κράσι στο ξεκίνημα της μέρας. Μια βλάβη του λεωφορείου μάς οδήγησε σε επίσκεψη στο γραφικό αυτό κεφαλοχώρι

Πολύ το νερό στη Μεγάλη Βρύση
Ακολουθώντας τους δρόμους του νερού

Λίγο μετά το Μέσα Λασίθι (850 μ) αποχαιρετούμε τον οδηγό μας, τον κυρ Γιώργο κι αρχίζουμε ήπια ανηφορική πορεία από χωματόδρομους και παλιά καλντερίμια δίπλα σε πρίνα, βοσκοτόπια κι εκκλησάκια (όπως αυτό των Αγίων Αποστόλων), παράλληλα με τους δρόμους του νερού: βρίσκουμε συνεχώς σκεπασμένα πηγάδια κι αγωγούς και πηγές ξέχειλες απ’ το χιόνι που λιώνει στις κορφές (περπατάμε στις βόρειες παρυφές της Τσίβης). 

Το οροπέδιο και η δυτική Δίκτη. Σε πρώτο πλάνο το Μέσα Λασίθι, απ' όπου ξεκίνησε η πορεία

Άλλη μια άποψη του οροπεδίου με τις χιονισμένες κορφές

Έναρξη από χωματόδρομο

Αυτοσχέδια graffiti των βοσκών με την απαραίτητη γραφική ανορθογραφία 

Ο καλός καιρός έβγαλε τον κόσμο για χορτοσυλλογή: καλίτσες το εκλεκτό χόρτο

Όμορφα παλιά καλντερίμια

Μονοπάτια στη βόρεια πλευρά της Τσίβης που κουτσοφαίνεται εδώ

Ωραία φύση

Το εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων στον δρόμο μας

Γραφικές όσο και τραγελαφικές εικόνες με τα υπαίθρια καναπεδάκια των βοσκών
Πρώτη μας στάση στο μικρό οροπέδιο της Αλόιδας (1.140 μ). Εκεί δίπλα στο εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή βρίσκεται πηγή με τρεχούμενο νερό, που σήμερα ξεχειλίζει. Δίπλα στην πηγή υπάρχει μνημείο, αφιερωμένο στους Χαΐνηδες, τους Κρήτες αντάρτες επί Τουρκοκρατίας, καθώς στην περιοχή δρούσε ο περίφημος Καπετάν Καζάνης, στο σώμα του οποίου εντάχθηκε κι η Ροδάνθη η Κριτσωτοπούλα.  

Καταρράκτης νερού στις πλαγιές του βουνού

Πάγκοι αναψυχής κάτω απ' το τεράστιο πλατάνι για τους επισκέπτες της Αλόιδας, το καλοκαίρι με το φύλλωμα θα είναι φανταστικό το μέρος

Κρύο το νερό στην πηγή της Αλόιδας

Μνημείο προς τιμήν του Καπετάν Καζάνη και της Ροδάνθης της Κριτσωτοπούλας

Το νερό ξεχειλίζει από παντού
Συνεχίζοντας ανηφορικά από μονοπάτι θα φτάσουμε κάποτε και στην πηγή της Χαλασάς, καρφωμένη στην άκρη του γκρεμού με ωραία θέα στα χωριά Ζένια, Ποτάμους απέναντί της. Αυτή υδροδοτεί τον Άγιο Νικόλαο ακόμα και σήμερα. Ήταν έργο που πραγματοποιήθηκε προπολεμικά (το '36 με '38 περίπου) με μουλάρια, με πληροφορεί ο φίλος μας, ο Γιώργος Τουτουδάκης. Ακόμα και σήμερα τις επισκευές τις κάνουν με μουλάρια! Πώς αλλιώς αφού εδώ είναι ‘χαλασά’ όνομα και πράμα. Λίγο πιο κάτω είναι και η έτερη των πηγών, αυτή του Κυνηγού, όμως αυτή δεν είναι στον δρόμο μας. Κι υπάρχουν ακόμα άλλες δυο πηγές στην περιοχή! Πολύ νερό γενικά η περιοχή, που μαζεύεται από τα βουνά της Δίκτης, και που το ζηλεύουμε εμείς οι ..παραθαλάσσιοι.

Η πηγή της Χαλασάς μεγαλεπήβολο προπολεμικό έργο για την ύδρευση του Αγίου Νικολάου. υποκλίνεται κανείς στην εργατικότητα εκείνων των προγόνων μας που στήλωσαν το στέγαστρο και τον εξώστη πάνω στο σαθρό δάπεδο της χαλασάς (σάρα)

Η πηγή ακόμα υδροδοτεί τον Άγιο Νικόλαο κι ευτυχώς έχει ακόμα αρκετό νερό

Η μοναδική χιονούρα λίγο πριν την χαλασά

Απότομος ο γκρεμός και θέα στα απέναντι χωριά Ζένια και Ποτάμους

Οδεύοντας προς την τελευταία ανηφόρα
Αυτή η ατελείωτη κατηφόρα ως τον τερματισμό!

Κάπως έτσι φτάνουμε στο πιο ψηλό σημείο της διαδρομής στα 1.250 μ. κι απίστευτη θέα σε όλο τον κόλπο του Μεραμπέλλου ανοίγεται μπροστά μας. Έχουμε διανύσει ως εδώ 8,5 περίπου χιλιόμετρα τα δύο τρίτα σχεδόν της διαδρομής, με ήπια σταδιακή ανηφορική πορεία, χαλαρά, χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα και με την ομάδα ενωμένη. Η απότομη και κάπως άχαρη κατηφόρα των τελευταίων χιλιομέτρων όμως με τα 750 και πλέον μέτρα υψομετρικής διαφοράς σε μονοπάτι όχι καλά διατηρημένο, διέσπασε την ομάδα, με τους μη εξοικειωμένους σε ελεύθερη πορεία να μένουν αρκετά πίσω.

Γύπες που ζυγίζονταν πάνω απ' τα κεφάλια μας έδωσαν λίγο χρώμα στην απότομη κατηφόρα πριν τον τερματισμό

Όσο απότομη και να είναι η κατηφόρα προσφέρει πολλή θέα


Καταφέραμε ωστόσο να τερματίσουμε άλλοι γρηγορότερα άλλοι αργότερα, ολοκληρώνοντας την πορεία μας στο χωριό Τάπες, οικισμό της Κριτσάς πια σήμερα, με ελάχιστους κατοίκους, αν και πολύ γραφικό το μέρος. Για μένα είναι χαρακτηριστικό για τις πολλές αμυγδαλιές, καθώς και για τα αγριόπρασα που  γεμίζουν τέτοια εποχή τις εύφορες πλαγιές του και φυσικά δεν έχασα την ευκαιρία να μαζέψω μια αγκαλιά για πρασόπιτες. Ο επίλογος γράφτηκε στο μετόχι παλιάς κοπής του κτηνοτρόφου της περιοχής, Δημήτρη Μπρόκου, που μας φιλοξένησε φιλεύοντας μας φρέσκο τυρί και κρασί δικό του καθώς και προβατίνα με πιλάφι. Και σαν να μην έφταναν αυτά, στο τέλος μας έπαιξαν και μουσική πατέρας και γιος, αλλά κι ο σκύλος τους συνόδευε στο τραγούδι (συνηθισμένο το ζωντανό στη μουσική έχει μάθει να αλυχτά σιγομουρμουρίζοντας τον σκοπό!!!).

Φτάνουμε επιτέλους στις Τάπες

Πολλές οι ανθισμένες αμυγδαλιές


Το πιλάφι στο μετόχι του Μπρόκου ψήνεται στο καζάνι, όπως τον παλιό καλό καιρό
Κι έτοιμο στο πιάτο
Τέλος καλό, όλα καλά!

Ευχαριστούμε πολύ τόσο την οικογένεια Μπρόκου, όσο και τον αρχηγό μας, τον Αλέξανδρο Φραγκιαδάκη, που εκτός από άψογος οδηγός είναι και πολυτάλαντος, καθώς έπιασε κι αυτός μαντολίνο και τραγούδι.

Ευχαριστούμε τον αρχηγό, Αλέξανδρο Φραγκιαδάκη (αριστερά με το μαντολίνο) και τον Δημήτρη Μπρόκο (δεξιά με το λαούτο)

Περπατήσαμε σήμερα 14 χιλιόμετρα περίπου με 425 μ ανηφορική πορεία και 834 κατηφορική (έτσι έδειξε το μηχανάκι) μια γερή προπόνηση κι ένας ιδανικός τρόπος να γεμίσουμε τις μηχανές για την βδομάδα που μας έρχεται.

Απ' τις ομορφιές της εποχής ίριδες (πάνω) και ρωμουλέες (κάτω)



ΑΡΧΗΓΟΣ: Αλέξανδρος Φραγκιαδάκης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣΠαναγιώτης Ευδαίμων, Μαρία Μετζογιαννάκη, Εύα Λεμπιδάκη, Γιάννης Ψαλλιδάκης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Μ. Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: του Παναγιώτη Ευδαίμονα στο fb: 

https://www.facebook.com/panos.evdemon/videos/288202627429757?idorvanity=588468201282923

Δείτε τον σκυλάκο στις Τάπες που τραγουδά:

https://www.facebook.com/panos.evdemon/videos/369755749257884

Βίντεο της Εύας: 

https://www.facebook.com/reel/7356338861119218


ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ 

Powered by Wikiloc

Sunday 14 January 2024

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΣΤΑΜΟΝΙΤΣΑ ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ 

Σε τμήμα του μονοπατιού Ε4  περπάτησε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 14 Ιανουαρίου 2024,  και συγκεκριμένα στο παλιό πέρασμα, που ένωνε το οροπέδιο Λασιθίου με την ενδοχώρα του Ηρακλείου.

Ομαδική μπροστά στον τοίχο του ρωμαϊκού υδραγωγείου της αρχαίας Λύκτου

ΒΙΝΤΕΟ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΑΝΝΗ ΠΑΓΚΑΛΟ:

ΕΠΑΡΧΙΑ ΠΕΔΙΑΔΟΣ

Μια μικρή κι ευέλικτη ομάδα με σύμμαχο τον καλό καιρό (μετά από ένα διήμερο βροχοπτώσεων και χαμηλών θερμοκρασιών, που έφεραν και τα πρώτα χιόνια στα βουνά μας), ξεκινάμε κατά τις 9.30 η ώρα το πρωί από το χωριό της Κασταμονίτσας  (υψόμετρο 520 μέτρα), όπου μας αφήνει το λεωφορείο. Η θερμοκρασία είναι μόλις 7ο C, αλλά θα ανέβει, με το πέρασμα της ώρας. Το χωριό μάς εντυπωσιάζει με τις ωραίες αυλές, τους κήπους και τα προσεγμένα σπίτια του. Ένα χιλιόμετρο περίπου πιο μακριά κάνουμε την πρώτη μας στάση στη θέση, που οι ενημερωτικές πινακίδες ονομάζουν ‘Τοίχο’, αλλά πρόκειται για τα απομεινάρια του ρωμαϊκού υδραγωγείου της αρχαίας Λύκτου (αποικίας των Σπαρτιατών με μεγάλη ακμή στα ελληνιστικά χρόνια), κατασκευής, που σκοπό είχε τη μεταφορά του νερού από τις πηγές δίπλα στο Κράσι και την Κερά ως την  αρχαία πόλη, μέσω αγωγού-καταπότη, τοποθετημένου πάνω στον ψηλό τοίχο.

Καταπληκτική ασπρόμαυρη φωτογραφία της Δίκτης από την Πεδιάδα (Γιάννης Πάγκαλος)

Η Κασταμονίτσα, πολύ ωραίο χωριό της επαρχίας Πεδιάδος, έναρξη της πεζοπορίας

Λακκούβες νερού από τις πρόσφατες νεροποντές

Η πεδιάδα της ..επαρχίας Πεδιάδος

Ο εντυπωσιακός τοίχος που έφερε τον αγωγό του νερού προς την αρχαία Λύκτο, έργο ρωμαϊκό.
Έπειτα θα ακολουθήσουμε το Ε4 (ευρωπαϊκό μονοπάτι) που μας οδηγεί στον επαρχιακό δρόμο προς τη θέση Μεσάδα και το εκκλησάκι του Αγίου Γεωργίου. Βρισκόμαστε σε περιοχή, που ανήκει στην επαρχία Πεδιάδος και δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς, γιατί ονομάζεται έτσι, αφού πρόκειται για μια μακριά εύφορη κοιλάδα ανάμεσα στα βουνά, όπως θα διαπιστώσουμε ανεβαίνοντας.

Παιχνίδια με το φως στον Άγιο Γεώργιο της Μεσάδας

Η πηγή έξω απ' το εκκλησάκι

ΣΤΗΝ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΣΤΡΑΤΑ

Η πορεία μας ως τώρα είναι κυρίως σε ίσιωμα, όμως περίπου στα 5 χλμ από την αφετηρία είμαστε πια στο σημείο, απ’ όπου ξεκινά το πανάρχαιο πέρασμα στο οροπέδιο Λασιθίου, το οποίο ακολουθεί και το Ε4. Χαρακτηρίζεται μινωικό μονοπάτι, για να δείξει τη χρήση του από την αρχαιότητα, αλλά η αλήθεια είναι ότι το στιβαρό και εντυπωσιακά καλοχτισμένο πλατύ καλντερίμι είναι στην ουσία τμήμα της λεγόμενης βασιλικής στράτας, που φτιάχτηκε στη σημερινή του εκδοχή το 1907 επί κρητικής πολιτείας κι εκτεινόταν στο βόρειο τμήμα της Κρήτης από Χανιά ως τα μέρη μας, σαν κεντρική αρτηρία, κάτι σαν τον ΒΟΑΚ της εποχής.

Πρίνα και ασφεντάμια πλαισιώνουν την βασιλική στράτα

Ένα πολύ εντυπωσιακό έργο, σαν τον ΒΟΑΚ της εποχής




Χτίστηκε το 1907 επί Κρητικής Πολιτείας, πατώντας σε παλιότερα μονοπάτια, καθώς το πέρασμα ήταν γνωστό από τα μινωικά χρόνια


Εντυπωσιακή η ξερολιθιά που στηρίζει το μονοπάτι
Το ανηφορικό αυτό μονοπάτι, καθώς το ανεβαίνουμε κάτω από τα πρίνα και τους κρητικούς ασφενδάμους, μας προσφέρει μια απίστευτη θέα στην επαρχία Πεδιάδας: τα χωριά Ασκοί και Γωνιές, τον χώρο του μελλοντικού αεροδρομίου Καστελλίου, το φράγμα του Αποσελέμη, τις νησίδες Ντία, Παξιμάδι και Αβγό, τον χιονισμένο Ψηλορείτη … αλλά κι από μόνο του με την ψηλή υποστηρικτική ξερολιθιά του αποτελεί μοναδικό αξιοθέατο κι εντυπωσιακό αρχιτεκτονικό μνημείο μιας άλλης εποχής!

Η ελισσόμενη βασιλική στράτα στις πλαγιές της Δίκτης και η θέα της περιάδας

Μπορεί κανείς να δει από εδώ και το νησάκι Ντία απέναντι απ' το Ηράκλειο

Θέα στο Σφεντύλι και στο (σχεδόν άδειο) φράγμα του Αποσελέμη

Μετά από περίπου δύο ώρες ζιγκ ζαγκ πορείας πάνω στο μονοπάτι φτάνουμε στο πέτρινο μνημείο, γνωστό ως «του Τσούλη το μνήμα». Εδώ κατά τον θρύλο δολοφόνησε το 1817 μια ομάδα Χριστιανών τον άγριο γενίτσαρο Τσούλη από τους Ασκούς σαν αντίποινα για τις αγριότητές του στον ντόπιο πληθυσμό. Κατά την παράδοση εδώ θάφτηκε το ακέφαλο πτώμα του, ενώ το κεφάλι του προσαρτήθηκε στη σέλα του αλόγου και στάλθηκε πίσω, συνηθισμένη τακτική εκφοβισμού τα χρόνια εκείνα. Το σημείο, που είναι ένα μικρό ύψωμα από πέτρες μεγάλες και μικρές, υποτίθεται ότι φτιάχτηκε, επειδή όποιος περνούσε, έριχνε και μια πέτρα με την κατάρα «Όλοι οι Τούρκοι να πάνε έτσι».

Του Τσούλη το μνήμα
ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΛΑΣΙΘΙΟΥ

Από του Τσούλη το μνήμα αρχίζει η κατηφόρα μέσα από μια λαγκαδιά δίπλα στην κορυφή της Δίκτης ‘Λουλουδάκι’ προς το οροπέδιο Λσσιθίου, η οποία μπορεί να γίνει συνεχίζοντας τη βασιλική στράτα (αν και σε μερικά σημεία είναι κατεστραμμένη) ή ακολουθώντας τον χωματόδρομο. Εμείς επιλέγουμε το δεύτερο, σαν πιο ασφαλή λύση, καθώς αναμένουμε να βγούμε σε ζωντανή σύνδεση στην εκπομπή της ΕΡΤ 3 «Περίμετρος» στις 13.30 και δυστυχώς για την ώρα δεν έχουμε σήμα. Το γεγονός αυτό αγχώνει την ομάδα, που αρχίζει και τρέχει. Έτσι πέρασε στα γρήγορα η εντυπωσιακή θέα στο οροπέδιο Λασιθίου, που ανοίχτηκε ξαφνικά μπροστά μας,  τα αιγοπρόβατα, που παρακολουθούσαν αδιάντροπα το πέρασμά μας σταματώντας για λίγο το μασούλισμά τους, τις χιονισμένες βουνοκορφές της Δίκτης, που στραφτάλιζαν κάτω απ’ τον λαμπρό ήλιο.

Άνοιγμα βασιλικής στράτας προς το οροπέδιο Λασιθίου





Στον χωματόδρομο που θα μας οδηγήσει στο οροπέδιο

Πιάσαμε σήμα: Έτοιμοι για συνέντευξη στην ΕΡΤ 3 με φόντο την χιονισμένη Δίκτη

Κάπου εκεί στην έξοδό μας στο εύφορο οροπέδιο κοντά στο χωριό Μέσα Λασίθι, πιάνουμε επιτέλους το πολυπόθητο σήμα και καταφέρνουμε να είμαστε συνεπείς στο ραντεβού μας έτσι ώστε να δείξουμε στο τηλεοπτικό κοινό τις ομορφιές της ιδιαίτερης πατρίδας μας! Ο πρόεδρος του Συλλόγου, Παναγιώτης Ευδαίμων, τονίζει την  δυνατότητα της Κρήτης να προσφέρει ταυτόχρονα ένα μπάνιο στις όμορφες ακτές της ή ορεινή πεζοπορία σε χιονισμένο τοπίο!

Ο Πρόεδρός μας, Παναγιώτης Ευδαίμων ζωντανά από Οροπέδιο Λασιθίου στην εκπομπή της ΕΡΤ 3 'Περίμετρος':

  

Τελευταία στάση μας η Μονή της Παναγίας Βιδιανής, σημαιοστολισμένη κι ανοικτή στο κοινό. Παίζουμε με τα σήμαντρά της και παίρνουμε με την λαχτάρα της 4ωρης πεζοπορίας τα μελομακάρουνα, που μας κερνάει ο νεωκόρος της.

Μονή Παναγίας Βιδιανής

Πρόβατα που βόσκουν στον χώνο του οροπεδίου

Οροπέδιο Λασιθίου, στο βάθος χιονισμένες οι κορυφές της Δίκτης, μπροστά στην πεδιάδα διακρίνονται οι λίνιες, τα κανάλια για ευκολότερη άρδευση που άνοιξαν οι Βενετοί

Εντυπωσιακή η χιονισμένη Δίκτη

Χιονισμένο το Σπαθί, η ψηλότερη κορφή της Δίκτης
Από εδώ το λεωφορείο θα μας οδηγήσει στο Τζερμιάδο, όπου θα σβήσουμε την πείνα και τη δίψα μας σε τοπική ταβέρνα κι έπειτα κουβαλώντας χίλια δυο καλούδια από την φιλόξενη γη: μήλα, χόρτα (ραδίκια και καλίτσες) και γαλακτοκομικά προϊόντα από τον τοπικό Συνεταιρισμό ετοιμαζόμαστε για την επιστροφή! Περπατήσαμε σήμερα χαλαρά 12 χλμ σε 4 ώρες με υψομετρική διαφορά 540 μέτρα. Ευχαριστούμε τον αρχηγό μας, Γιάννη Ψαλλιδάκη από τα Μάλλια, που ξέρει πολύ καλά την περιοχή, μια και είναι κοντά στον τόπο κατοικίας του! Μια ακόμα ωραία πεζοπορία έλαβε τέλος!

Ο αρχηγός μάς ξεναγεί στον Τοίχο

ΑΡΧΗΓΟΣΓιάννης Ψαλλιδάκης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ Γιάννης Πάγκαλος, Γιάννης Ψαλλιδάκης, Παναγιώτης Ευδαίμων, Μαρία Μετζογιαννάκη, Εύα Λεμπιδάκη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Μ. Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ 

Powered by Wikiloc