Τη
Κυριακή 15 Ιουνίου 2025 ο Oρειβατικός
Σύλλογος Αγίου Νικολάου περπάτησε ως το πανέμορφο δάσος του Σελάκανου. Μια ομάδα
γύρω στα 20 άτομα μαζευτήκαμε και με σύμμαχο τον καλό καιρό –φυσούσε λιγάκι
αλλά ίσα ίσα που μας δρόσιζε- περπατήσαμε σε ένα από τα πιο πράσινα κομμάτια
του νομού μας, 35 χλμ ΒΔ της Ιεράπετρας κάτω απ’ τις πλαγιές του Αφέντη της Δίκτης.
Ημι-ομαδική στην πηγή "Σκαφίδια"
Αφήσαμε
ένα αμάξι στο μνημείο των πεσόντων στην Αγία Παρασκευή και μεταβήκαμε στο χωριό
Παρσά ή Μεταξοχώρι (ονομασία που δόθηκε
προς τιμήν του Αρχιεπισκόπου Μελετίου Μεταξάκη που καταγόταν από κει). Από
κει ξεκίνησε αυτή η πανέμορφη διαδρομή των 12 χιλιομέτρων παίρνοντας το
μονοπάτι, που ένωνε το χωριό με τον οικισμό του Σελάκανου. Το μονοπάτι
ελίσσεται στη δυτική άκρη του φαραγγιού και ψηλά μέσα σε πευκοδάσος. Χαμηλά
βλέπουμε το φαράγγι του Παρσά ή Μπουφάνη ή Γυπαετών ή Σελάκανου...φαράγγι με
πολλά ονόματα!!! Το δάσος που μας προσφέρει τη σκιά του είναι ενταγμένο στο
πρόγραμμα Νatura 2000 και θεωρείται από τα σπουδαιότερα στη Μεσόγειο. Αποτελείται
κυρίως από τραχεία πεύκη (Pinus brutia),
ένα πολύ ανθεκτικό είδος που αντέχει την ξηρασία και ευδοκιμεί σε βραχώδη εδάφη.
Έχει όμως και πρίνα, κυπαρίσσια, σφενδάμους, πλάτανους… κ.α. Είναι ακόμα ο μεγαλύτερος μελισσοπαραγωγικός τόπος του
νησιού!!!
Φτάνοντας
στη θέση «Σκαφίδια» παίρνουμε το μονοπάτι στα δεξιά μας και σε λίγη ώρα βρισκόμαστε
στον Σελάκανου. Η ομάδα προτίμησε να περάσει μέσα από τον οικισμό, ώστε να
απολαύσει μια μπυρίτσα στα διάσημα πια «Πεζούλια», πριν πάρουμε το δρόμο του
γυρισμού, ο οποίος δεν είναι άλλος από το παλιό μονοπάτι, που ένωνε το χωριό
Χριστός με το Σελάκανο, όσο σώζεται φυσικά ...Το μονοπάτι είναι πανέμορφο και
ανεβαίνει ψηλά χαρίζοντας μας θέα προς την άλλη πλευρά αυτήν από την οποία
ήρθαμε, όπως και στο νότιο κρητικό πέλαγος! ...Κατηφορίζοντας μπαίνουμε στο
καλντερίμι, που μας οδηγεί πλέον στην άσφαλτο, για να επιστρέψουμε στην
αφετηρία μας.
Πηγή στο Σελάκανο
Στην πηγή Σκαφίδια
Στα Πεζούλια στο Σελάκανο για μια μπυρίτσα
Στο όμορφο καλντερίμι της επιστροφής
Όμορφη
μέρα, όμορφη φύση, όμορφη παρέα! Ευχαριστούμε την αρχηγό μας, Σοφία Σιδηροπούλου
για την άψογη αυτή πεζοπορία. Διανύσαμε συνολικά 11,5 χλμ με 475 υψομετρική
διαφορά σε 3,5 ώρες χωρίς τις στάσεις και τις μπύρες στα Πεζούλια. Με αυτές σε
..κάτι παραπάνω!!!
Μια ωραία πέτρα-καρδούλα!!! Στην επόμενη με το καλό!
Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου ο Ορειβατικός
Αγίου Νικολάου πραγματοποίησε μια ακόμα πεζοπορία στην καταπράσινη περιοχή πέριξ του Σελάκανου.
Η ΕΝΑΡΞΗ
Στις 9 η ώρα το πρωί συγκεντρωνόμαστε
στην είσοδο του γραφικού ορεινού οικισμού για την έναρξη της πεζοπορίας μας.
Μια πολυπληθής ομάδα 37 ατόμων από
διάφορα σημεία του νομού. Ανάμεσά μας κάποια πιτσιρίκια, εκκολαπτόμενοι
ορειβάτες, το μέλλον του Συλλόγου. Ακόμα κάποιοι τετράποδοι φίλοι, που
συνοδεύουν τους ιδιοκτήτες τους, δίνουν ένα χαρούμενο τόνο ανεμελιάς. Μαζί μας και
ο φίλος μας, ο Χριστόφορος Χειλαδάκης, αρθρογράφος στην ιστοσελίδα ‘Cretanbeaches’ και δεινός γνώστης
της κρητικής φύσης, που ήρθε απ’ το Ηράκλειο, «επειδή αγαπά τον Σελάκανο και ..την
καλή παρέα»!
Ο καιρός είναι ιδανικός, πάνω από 20οC, ασυνήθιστο για την
εποχή -τέλη Νοεμβρίου- και την περιοχή -900 μέτρα υψόμετρο στη νότια πλευρά της
οροσειράς Δίκτη. Ίσως είναι και το μόνο μέρος σήμερα, όπου δεν φυσάει δυνατός
νοτιάς.
Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ ΤΟΥ ΣΕΛΑΚΑΝΟΥ
Αφήνουμε
το Σελάκανο, όπου έχουμε παρκάρει τα
αυτοκίνητά μας και περπατάμε μέσα από χωματόδρομους και μονοπάτια, χωμένα μέσα
στο πυκνό δάσος. «Δάσος τραχείας
πεύκης, που συναντάται κυρίως στις υπήνεμες νότιες πλαγιές των μεγάλων
οροσειρών της Κρήτης, όπου προστατεύεται από την υγρασία των βόρειων ανέμων. Αν
δεις στη βόρεια πλευρά των δέντρων, έχουν αναπτυχθεί βρύα», λέει ο Χριστόφορος
κι ακόμα «εδώ βγαίνει το καλύτερο μέλι,
λόγω των ζυμώσεων, απ’ το τσίμπημα ενός βακτηρίου στον κορμό του δέντρου». Τι
δεν ξέρει αυτός ο άνθρωπος τέλος πάντων! Αγαπά ιδιαίτερα αυτό το μέρος, που το
έχει γυρίσει άπειρες στιγμές, ξέρει τα δέντρα του, τα πουλιά, που μας
γυροφέρνουν, τους θρύλους και τα τοπωνύμια. Δεν ξέρει όμως αρκετά για τα μανιτάρια. Εδώ δεινός γνώστης είναι ο
συνοδοιπόρος μας, ο Σεμπάστιαν, που μαζεύει ένα συγκεκριμένο είδος σφουγγαράτου
μανιταριού, που συναντάμε σε όλη τη διαδρομή. «Το τρώμε στην Πολωνία»! Μου
δείχνει τη μετάφραση στο Google
από τα πολωνικά: «suillus».
Χμ!
Το πευκοδάσος του Σελάκανου
Οι πευκοβελόνες και τα κουκουνάρια ελλοχεύουν κινδύνους στην κατάβαση
Μανιτάρι Suillus
ΠΗΓΗ ΣΚΑΦΙΔΙΑ- ΦΑΡΑΓΓΙΑ ΜΠΟΥΦΑΝΗ ΚΑΙ
ΖΩΝΑΡΙΩΝ
Αρχικά
περνάμε από τη θέση Σκαφίδια, όπου
υπάρχει πηγή και στέρνα ποτίσματος των
ζώων. Κατόπιν η πορεία μας γίνεται κατηφορική, ώσπου συναντάμε το φαράγγι Μπουφάνη (ή των Γυπαετών ή
του Παρσά ή του Σελάκανου), που σχηματίζεται νοτιοανατολικά του Σελάκανου και
τερματίζει στα χωριά Χριστός και Μεταξοχώρι. «Πρόκειται για ένα πολύ μακρύ
φαράγγι και πολύ δύσκολο στη διάβασή του ειδικά την περίοδο, που έχει νερό,
ωστόσο σε αποζημιώνει με τους καταρράκτες και την ομορφιά του» μας βεβαιώνει ο
Χριστόφορος, που -εννοείται- το έχει διασχίσει. Σε συνέχεια του πρώτου περνάμε
και το δεύτερο όμορφο, αλλά τεχνικό φαράγγι της περιοχής, το Ζωνάρι, που ξεκινάει απ’ το Μινό, μαζεύει τα νερά του Σελάκανου
και χύνεται στο γνωστό σε όλους, φαράγγι της Σαρακίνας. Στην κοίτη των
φαραγγιών εντυπωσιακά είναι τα κάθετα
πετρώματα με τις σπηλαιώσεις τους και τα μαυροκόκκινα ίχνη, που τους
δημιουργεί η οξείδωση του νερού. Πάνω, μάς γυροφέρνουν όρνια! Κυπαρίσσια, πικροδάφνες και λίγα πλατάνια
διακόπτουν τη μονοτονία του πεύκου.
Πηγή Σκαφίδια
ΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΜΙΝΟ
Καλά
περνάμε στην κατηφόρα, όμως αυτή τελειώνει και τώρα βαδίζουμε κάθετα ανηφορικά,
για να φτάσουμε στο στόχο μας: το μικρό
οροπέδιο Μινό. Όταν αντικρίζουμε τα πρώτα εξοχικά αναθαρρεύουμε. Πανδαισία χρωμάτων μας περιβάλλει. Το
πράσινο των πεύκων και των κυπαρισσιών εδώ μετατρέπεται στα ποικίλα φθινοπωρινά
χρώματα. Ιδιαίτερη μνεία να κάνουμε στις αχλαδιές,
σε πολλές απ’ τις οποίες συναντάμε και τα τρία χρώματα: πράσινο, κίτρινο και κόκκινο
στο ίδιο δέντρο. Στα ψηλότερα κλαριά τους κρέμονται τα κατακόκκινα αχλάδια.
Γευστικότατα, αν και τόσο διαφορετικά από τις συνηθισμένες γεύσεις. Στη βρύση του οικισμού με το γάργαρο κρύο
νερό σταματάμε για κολατσιό.
Η ανηφόρα για το Μινό
Κι από πάνω
Στη βρύση του οροπεδίου
ΕΚΚΛΗΣΑΚΙΑ ΣΤΟ ΔΑΣΟΣ
Ξεκινάμε
για την επιστροφή, που αποδεικνύεται κουραστική, ειδικά στο τελευταίο στάδιο,
την ανηφορική πορεία προς το Σελάκανο, έκρυβε όμως μες στο δάσος ευχάριστες
εκπλήξεις: τα δύο γραφικά μονόχωρα
εκκλησάκια του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και της Αγίας Μαρίνας, χτισμένα στα μέσα του
19ου αιώνα, μικρά, ταπεινά κι ευλαβικά.
Εκκλησάκι Αγίας Μαρίνας
Εκκλησάκι Αρχαγγέλου Μιχαήλ
ΤΕΡΜΑΤΙΣΜΟΣ
Τερματίζουμε
σώοι, αβλαβείς κι ικανοποιημένοι, όπως συνήθως, παρά τις γκρίνιες στην ανηφόρα.
Ο επίλογος της πεζοπορίας θα γραφτεί στην ταβέρνα
«Τα πεζούλια» του οικισμού, που θυμίζει σαλέ ευρωπαϊκών προδιαγραφών, καθώς
είναι στολισμένη για τα Χριστούγεννα. Εδώ θα ευχηθούμε όλοι μαζί «Χρόνια πολλά»
στον φίλο μας, τον Χριστόφορο, που γιόρτασε τα γενέθλιά του μαζί μας! Κι αφού
χαρούμε την ανεμελιά της παρέας, θα αναχωρήσουμε όλοι προς τον προορισμό του ο
καθένας βράδυ πια.
Οικισμός του Σελάκανου
Διασχίσαμε συνολικά 16 χιλιόμετρα σε 6 ώρες.
Ευχαριστούμε από καρδιάς την αρχηγό μας, Σοφία
Σιδηροπούλου, που μας οδήγησε ιδανικά σ’ αυτό το στολίδι της περιοχής μας.
Άλλη μια περιδιάβαση στην ανεξερεύνητη κρητική φύση με τα χρώματα του φθινοπώρου και την αύρα του δάσους, με τη χαρούμενη ομάδα του
ορειβατικού έλαβε τέλος! Και στην άλλη με καλό.
Στο
μοναδικό δάσος του Σελάκανου περπάτησε η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου,
την Κυριακή 24 Οκτωβρίου 2021. Απολαύσαμε την δροσιά, τις μυρωδιές και την
μοναδική αίσθηση γαλήνης του δάσους, σε μια κυκλική πεζοπορία, με αφετηρία
και τερματισμό στον ομώνυμο οικισμό.
Το δάσος του Σελάκανου βρίσκεται 35 χλμ Β.Δ. της Ιεράπετρας, νότια της κορυφής Αφέντης Χριστός της Δίκτης. Είναι ενταγμένο στο πρόγραμμα Νatura 2000, θεωρείται από τα σπουδαιότερα δάση στη Μεσόγειο και από τα σημαντικότερα διασωζόμενα οικοσυστήματα της Κρήτης. Η περιοχή καλύπτεται κυρίως από τραχεία πεύκη (Pinus brutia), ένα πολύ ανθεκτικό είδος που αντέχει την 6μηνη ξηρασία και ευδοκιμεί και σε βραχώδες έδαφος. Στην περιοχή του δάσους υπάρχουν και άλλα είδη δέντρων όπως δενδρώδη πρίνοι, κυπαρίσσια, σφένδαμοι, πλάτανοι, ενώ παλαιότερα γινόταν ρητινοσυλλογή και υλοτομία. Παρά τις εκτεταμένες καταστροφές από πυρκαγιές που έχει υποστεί τα τελευταία χρόνια, παραμένει ο μεγαλύτερος μελισσοπαραγωγικός τόπος του νησιού. Στην περιοχή 'Μελισσόκηπος' οι μέλισσες έχουν το μικρό τους βασίλειο. Την άνοιξη μάλιστα οι κυψέλες πολλαπλασιάζονται, καθώς μελισσοτρόφοι από όλη την Κρήτη μεταφέρουν τις κυψέλες τους στην περιοχή, όπου παράγεται το ξακουστό το μέλι με άρωμα από πεύκο και θυμάρι. Το δάσος προσφέρεται για ατέλειωτες πεζοπορίες με διαδρομές διαφορετικού βαθμού δυσκολίας (προς οροπέδιο Καθαρού, Αφέντη Χριστό, Πρίνα, Μεταξοχώρι, τον καταρράκτη στα Μαθοκοτσανά ή το σπήλαιο της Νεραϊδογούλας στο Φαράγγι του Λιναρά). Ο επισκέπτης αμέσως αιχμαλωτίζεται από την άγρια ομορφιά του τοπίου, που εναλλάσσει απότομες πλαγιές όπου υπάρχουν αρπακτικά πουλιά όπως βιτσίλες και γεράκια, ρεματιές, φαράγγια (πιο γνωστό το φαράγγι της Σαρακήνας), πηγές, ρυάκια και ξέφωτα.
Κατευθυνθήκαμε νότια με τα αυτοκίνητα μας, ακολουθώντας
την γραφική διαδρομή που οδηγεί στον οικισμό του Σελάκανου, που βρίσκεται στην Β.Α πλευρά του
δάσους. Με υπέροχο καιρό, που θύμιζε
καλοκαίρι και όχι τέλος του Οκτώβρη, με καταγάλανο ουρανό και με τις ζεστές ακτίνες του ήλιου να
τρυπώνουν ανάμεσα από τις πυκνές φυλλωσιές, ξεκινήσαμε την περιπλάνηση μας στις δασωμένες
πλαγιές της Δίκτης.
Οι
πενήντα πεζοπόροι που συμμετείχαν (ανάμεσα τους και αρκετά παιδιά) μοιράστηκαν
μια ενδιαφέρουσα πεζοπορία, φυσιολατρικού ενδιαφέροντος. Η διαδρομή ευχάριστη
κάτω από τα πανύψηλα δέντρα και εύκολη, με εξαίρεση λίγες ανηφόρες. Βαδίζουμε
κάτω από ψηλά πολύχρονα φουντωτά πεύκα, ενώ αειθαλείς πρίνοι, κομψοί σφένδαμοι
και αρωματικά θυμάρια σκορπούν απλόχερα τις μυρωδιές τους, δημιουργώντας ένα περιβάλλον
απαράμιλλης ομορφιάς.
Ακολουθούμε
δασικούς χωματόδρομους και παλιά μονοπάτια βαδίζοντας πάνω σε ένα παχύ χαλί από
πευκοβελόνες και ξερά φύλλα. Πολλά μονοπάτια διασχίζουν το δάσος και διασταυρώνονται
κάτω από τα δέντρα, ενώ αρκετά συχνά σκαρφαλώνουν φιδογυριστά δίπλα σε τεράστιους ριζωμένους βράχους. Ανάμεσα από τα κλαδιά των δέντρων θαυμάζουμε το δάσος που απλώνεται προς τις γύρω βουνοπλαγιές, πυκνό και καταπράσινο. Στο βάθος δεσπόζουν οι κορυφές της Δίκτης, γυμνές και άδενδρες, καθώς το δάσος διαδέχονται σε μεγαλύτερο υψόμετρο χαμηλοί αρωματικοί θάμνοι, ενώ ψηλότερα κάθε βλάστηση εξαφανίζεται.
Η πεζοπορία μας ξεκινά από υψόμετρο 880μ και αρχικά κατευθυνόμαστε νότια, ακολουθώντας πορεία με ήπια κλίση. Μετά από περπάτημα λιγότερο από μια ώρα, συνεχίζουμε
δυτικά ακολουθώντας ελαφρά ανηφορική πορεία. Στη διαδρομή μας συναντούμε τις χαρακτηριστικές ξύλινες πινακίδες, που πληροφορούν για τα τοπωνύμια της περιοχής: 'Νεραϊδογούλα', 'Κακοπέρατο', 'φαράγγι Λιναρά'. Στη συνέχεια και για ένα περίπου
χλμ η ανηφόρα είναι πιο απότομη και ανεβαίνουμε στα 1.201μ. Κάνουμε σύντομη στάση για να
απολαύσουμε την θέα της άγριας ομορφιάς της Δίκτης, με τις γυμνές βουνοκορφές της να αστράφτουν
κάτω από το δυνατό φως του ήλιου.
Συνεχίζουμε
κατηφορικά για ένα περίπου χλμ και στη συνέχεια στρίβουμε προς την ανατολή και
με κατηφορική πορεία καταλήγουμε στην αφετηρία. Διανύσαμε
σε 4,5 περίπου ώρες 10χλμ, διαγράφοντας ένα μεγάλο κύκλο μέσα στο μεγαλύτερο
πευκοδάσος της ανατολικής Κρήτης.
