ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ

Το ολόγιομο φεγγάρι του Ιούλη αναζήτησε στο οροπέδιο Καθαρού η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου. Το απόγευμα του Σαββάτου 24 Ιουλίου 2021 ανηφορίσαμε στις κορυφές ‘Ανεφαλάκοι’ και ‘Πλατιά Κορφή’ της Δίκτης, με στόχο να απολαύσουμε από ψηλά τη δύση του ήλιου και την ανατολή της πανσέληνου.

Ξεκινήσαμε αργά το απόγευμα με κατεύθυνση το κοντινό μας οροπέδιο στο Καθαρό, απολαμβάνοντας στη διάρκεια της διαδρομής την άγρια ομορφιά των Λασιθιώτικων βουνών και την εκπληκτική θέα προς τον κόλπο του Μεραμπέλλου και την πόλη του Αγίου Νικολάου. Αφήσαμε τα αυτοκίνητα μας στην άσφαλτο, πριν από τον οικισμό του ‘Αβδελιακού’ στο οροπέδιο και ακολουθώντας το παλιό μονοπάτι, που ελίσσεται ανάμεσα σε χαμηλούς αρωματικούς θάμνους, θεόρατους πρίνους και τεράστιους βραχώδεις σχηματισμούς, κατευθυνθήκαμε στην ‘Πλατιά Κορφή’, που βρίσκεται στη βορειανατολική πλευρά του οροπεδίου σε υψόμετρο 1.489 μ.

Βαδίζουμε την ώρα του δειλινού, όταν το ταξίδι του ήλιου στο στερέωμα φτάνει στο τέλος του, την ώρα που η πλάση γαληνεύει και αρχίζει να βάφεται στα πορφυρά χρώματα της δύσης. Διασχίζουμε το μικρό πλάτωμα με τις κυκλικές στέρνες/πηγάδια, που έχουν κτιστεί με ‘ξερολιθιά’ και συγκεντρώνουν το νερό της βροχής από τις τριγύρω βουνοπλαγιές και χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για να ξεδιψούν τα κοπάδια. 

Συνεχίζουμε ανηφορικά από μονοπάτι, περνώντας από μισογκρεμισμένες στάνες, δείγματα κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης αλλοτινών καιρών, ενώ κάμποσα  αγριοκάτσικα σκαρφαλωμένα πάνω στα βράχια μας παρακολουθούν ενοχλημένα. Κάνουμε  την πρώτη στάση για ανάπαυση, απολαμβάνοντας την πανοραμική θέα, από το ακρωτήρι του ‘Αφορεσμένου’ μέχρι τον ορεινό όγκο της Θρυπτής και από την πόλη του Αγίου Νικολάου μέχρι το Καλό Χωριό και το νησάκι της Ψείρας.

Στη συνέχεια ακολουθούμε ανηφορικό μονοπάτι, ενώ η βλάστηση χαμηλώνει, οι ριζωμένοι βράχοι ψηλώνουν και οι σκιές μακραίνουν. Την πορεία μας δυσκολεύει ο δυνατός άνεμος και η χαμηλή θερμοκρασία, που λόγω του μικροκλίματος της περιοχής θυμίζει περισσότερο χειμώνα. Μετά από πορεία μιάμισης περίπου ώρας φτάνουμε στην 'Πλατιά Κορφή' και απολαμβάνουμε την άγρια ομορφιά του ορεινού τοπίου και την θέα του κόλπου, που θαμποφαίνεται κάτω από το φως του ήλιου που συνεχώς αδυνατίζει. Θαυμάζουμε την μαγεία και μεγαλοσύνη της ορεινής μας φύσης, όσο ακόμα παραμένει ανέγγιχτη και ανεπηρέαστη από αλόγιστες ανθρώπινες παρεμβάσεις και αποφασίζουμε να συνεχίσουμε προς τη διπλανή κορυφή, καθώς ο ήλιος αργεί ακόμη να βασιλέψει.

Ακολουθούμε πετρώδες μονοπάτι με νότια κατεύθυνση και μετά από σύντομη πεζοπορία κάνουμε στάση σε εγκαταλελειμμένη στάνη, για να …ζεσταθούμε, καθώς μας μαστιγώνουν αλύπητα παγωμένες ριπές αέρα. Με αναθερμασμένες δυνάμεις (μετά και από ένα ποτηράκι ρακή) συνεχίζουμε προς την κορυφή Άνεφαλάκοι’ (ανέφαλο στην τοπική διάλεκτο σημαίνει σύννεφο), που βρίσκεται λίγα μέτρα ψηλότερα, σε υψόμετρο1.512μ.

Ο ουρανός έχει ήδη αρχίσει να ροδίζει, καθώς ο βασιλιάς ήλιος τρέχει να εξαφανιστεί στη δύση, βάφοντας τον ορίζοντα με τα πορτοκαλοκόκκινα χρώματα του δειλινού. Το φεγγάρι ξεκινά  το δικό του ταξίδι από τα ανατολικά, ξεπροβάλλοντας ανάμεσα από τις κορφές των Στειακών βουνών, φωτίζοντας το ελαφρύ μπλε του δειλινού με ρόδινες ανταύγειες.

Απολαμβάνουμε την μαγεία της ‘Κόκκινης Πανσέληνου του Ελαφιού’, καθώς σύμφωνα με την παράδοση κάθε χρόνο τέτοια εποχή, τα νέα κέρατα των αρσενικών ελαφιών αρχίζουν να βγαίνουν από το μέτωπό τους, καλυμμένα με βελούδινο και απαλό τρίχωμα. Καθώς ο σεληνιακός κύκλος ασκεί μεγάλη επίδραση στον πλανήτη μας, οι άνθρωποι έπλεξαν  πάμπολλες μυθοπλασίες γύρω από τις φάσεις του φεγγαριού και κυρίως της πανσέληνου. Από τα αρχαία χρόνια και σε όλους τους πολιτισμούς ο δορυφόρος της Γης λατρεύτηκε σαν θεότητα. Κατ’ εξοχήν θηλυκή θεά, η Σελήνη, εμφανίζεται μυστηριώδης, γλυκιά και γοητευτική, με την γονιμότητα να είναι στα βασικά της χαρακτηριστικά. Το όνομά της ετυμολογείται από το σέλας (φως).

Ο δυνατός αέρας που φυσά ρίχνει την θερμοκρασία ακόμη περισσότερο όσο η νύκτα σιμώνει και μας αναγκάζει να εγκαταλείψουμε την κορυφή και να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής. Ακολουθούμε δυτική κατεύθυνση, με τα βουνά να φωτίζονται ακόμη από τις κοκκινωπές ανταύγειες της δύσης, πριν το στερέωμα παραδοθεί στο σκοτάδι της νύχτας και στο ασημένιο φως του φεγγαριού.

ΚΡΙΤΣΑ με ΠΑΝΣΕΛΗΝΟ

Βαδίζουμε πάνω σε διαφορετικό μονοπάτι, που ακολουθεί φιδογυριστή πορεία στις φεγγαρόλουστες βουνοπλαγιές της Δίκτης και καταλήγουμε μετά από μιάμιση ώρα στην αφετηρία, έχοντας διανύσει περισσότερα από 5χλμ. Κάποιοι συνεχίζουν μέχρι τον μικρό οικισμό στο οροπέδιο για να γευτούν σπιτικές νοστιμιές και ντόπιο κρασί σε παραδοσιακή ταβέρνα, με το ολόγιομο φεγγάρι του Ιούλη να φωτίζει μαγικά τις ψηλότερες κορφές της Δίκτης και το μικρό μας οροπέδιο.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Λεωνίδας Κλώντζας, Γιώργος Μιχαηλίδης

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Πεζοπορία ΧΙΟΝΑ-ΣΚΙΝΙΑΣ-ΚΑΡΟΥΜΕΣ-ΠΕΤΣΟΦΑΣ-ΡΟΥΣΟΛΑΚΟΣ

Στην περιοχή του Γεωπάρκου Σητείας, περπάτησε η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου, την Κυριακή 18 Ιουλίου 2021. 

Ακολουθήσαμε την διαδρομή Χιόνα-Σκινιάς-Καρούμες-Πετσοφάς-Ρουσόλακος και μοιραστήκαμε μια απαιτητική πεζοπορία στο ανατολικότερο σημείο της Κρήτης. Ανακαλύψαμε τοπία με άγρια, ανέγγιχτη ομορφιά και κάναμε μπάνιο σε παρθένες, απρόσιτες παραλίες.

Νωρίς το πρωί της Κυριακής, επιβιβαστήκαμε σε λεωφορείο  και κατευθυνθήκαμε ανατολικά από την όλο στροφές εθνική οδό Αγίου Νικολάου-Σητείας, μέχρι την περιοχή του Παλαίκαστρου. Καταλήξαμε στην παραλία της Χιόνας, αφετηρία και τέρμα της κυκλικής μας πεζοπορίας.

ΠΑΡΑΛΙΑ ΧΙΟΝΑΣ

Η Χιόνα βρίσκεται 2 χλμ ανατολικά από το Παλαίκαστρο και χρωστά το όνομα της στα …χαρούπια, καθώς ‘χιόνα’ στο τοπικό ιδίωμα είναι η αποθήκη για χαρούπια. Κάμποσες δεκαετίες πριν, το οδικό δίκτυο ήταν ανύπαρκτο και το εμπόριο χαρουπιών γινόταν με πλοία, οπότε τα χαρούπια στοιβάζονταν στις ‘χιόνες’ πριν μεταφερθούν. Σήμερα ο γραφικός οικισμός είναι γνωστός για την όμορφη παραλία με την ψιλή άμμο και τα ήρεμα ρηχά νερά, τις φιλόξενες ψαροταβέρνες, αλλά και για τον σημαντικό υγρότοπο που σχηματίζεται τον χειμώνα, με υφάλμυρο νερό, που προέρχεται τόσο από τον υδροφόρο ορίζοντα όσο και από το θαλασσινό νερό που φέρνουν τα κύματα.

Αρχικά ακολουθούμε πορεία νότια και από χωματόδρομο δίπλα στην θάλασσα κατευθυνόμαστε αρχικά στον Κάβο Πλάκο και στην συνέχεια στρίβουμε δεξιά και με ανηφορική πορεία φτάνουμε στην περιοχή του λόφου Πετσοφά. Κατηφορίζουμε από τον λόφο και ακολουθώντας διαδρομή μέσα από χαράδρα φτάνουμε στην περιοχή Σκινιάς, ακολουθώντας κάθετη πορεία στη βάση της χερσονήσου της Πλάκας (το ανατολικότερο έδαφος της Κρήτης).

Ο Σκινιάς είναι μια αρκετά απομονωμένη περιοχή που φιλοξενεί τρεις υπέροχες παραλίες, από τις πιο απομονωμένες στο νησί, στις οποίες φτάνει εξαιρετικά δύσβατος χωματόδρομος. Η κεντρική παραλία, στην έξοδο του φαραγγιού του Κατσαρά, είναι η Ψιλή Άμμος, ενώ εξίσου όμορφες είναι και οι μικρότερες παραλίες ‘Χοντρός Άμμος’ και ‘Γαλανή Άσπα’. Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλούν τα κατά τόπους κόκκινα βότσαλα και τα πολλά διαφορετικά πετρώματα συγκεντρωμένα σε σχετικά μικρή περιοχή, γεγονός που μας θυμίζει γιατί το Γεωπάρκο Σητείας  ανήκει στα Γεωπάρκα της UNESCO.

ΠΑΡΑΛΙΑ 'ΨΙΛΗ ΑΜΜΟΣ'

Κάνουμε στάση για ξεκούραση στην παραλία της Ψιλής ΄Αμμου, απολαμβάνοντας τη δροσιά της θαλάσσιας αύρας και με ανανεωμένες δυνάμεις ακολουθούμε το παραλιακό μονοπάτι που οδηγεί προς την παραλία Μαυρομούρι. 

Συνεχίζουμε από κατηφορικό μονοπάτι που ξεδιπλώνεται φιδογυριστά παράλληλα με την ακτογραμμή και καταλήγουμε για μπάνιο και ξεκούραση στην παραλία Καρούμες.

ΠΑΡΑΛΙΑ ΚΑΡΟΥΜΕΣ

Η παραλία Καρούμες βρίσκεται σε μια μικρή πεδιάδα στην έξοδο του φαραγγιού των Χοχλακιών και η ονομασία της είναι παραφθορά από το αραβικό karub, το οποίο σημαίνει χαρούπια. Δίπλα στην παραλία υπάρχει μεγάλος υγρότοπος με βούρλα, που πλημμυρίζει το χειμώνα με νερό από το φαράγγι και ξηραίνεται το καλοκαίρι. Σε διάφορα σημεία γύρω από την περιοχή υπάρχουν πηγάδια, αναβαθμίδες από παλιές καλλιέργειες, ενώ διακρίνονται και ίχνη μινωικών κτισμάτων, με πιο γνωστό την αρχαία οχύρωση σε λόφο πάνω από το φαράγγι. Η παραλία έχει ψιλό βοτσαλάκι και τα νερά είναι ήρεμα, καθώς έχει ανατολικό προσανατολισμό. Επίσης, υπάρχουν μερικά δέντρα που προσφέρουν σκιά, όπως και κάποιοι βράχοι που σχηματίζουν μικρές θαλασσινές σπηλιές στη βόρεια πλευρά της. Είναι ιδανική για απόλυτη απομόνωση, καθώς η μεγάλη απόσταση από τα αστικά κέντρα και η δύσκολη πρόσβαση λόγω της έντονης μορφολογίας του εδάφους, την κάνουν μια από τις πιο απρόσιτες παραλίες του νησιού.

Απολαμβάνουμε το μπάνιο μας στην υπέροχη παραλία με τα πεντακάθαρα, κρυστάλλινα νερά και χαλαρώνουμε στις δροσερές, θαλασσινές σπηλιές με φόντο το απέραντο γαλάζιο. Επιστρέφουμε στην αφετηρία  με κατεύθυνση βόρεια προς Σκινιά, ακολουθώντας αρχικά το ίδιο μονοπάτι. Στη μέση περίπου της διαδρομής στρίβουμε αριστερά, διασχίζουμε ένα τμήμα του φαραγγιού του Κατσαρά και ανηφορίζουμε μέχρι την κορυφή του λόφου Πετσοφά (240μ.). 

Στην κορυφή του λόφου Πετσοφά τα Μινωικά χρόνια δημιουργήθηκε ιερό κορυφής, με κύριο χαρακτηριστικό τις ελάχιστες αρχιτεκτονικές παρεμβάσεις, καθώς ο χώρος είναι φυσικά διαμορφωμένος. Στην περιοχή έχουν ανασκαφεί πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα, που φιλοξενούνται στο μουσείο του Αγίου Νικολάου. 

Κάνουμε σύντομη στάση για ξεκούραση από την κοπιαστική ανάβαση που γίνεται πιο δύσκολη από την μεσημεριανή ζέστη και την άπνοια, απολαμβάνουμε την πανοραμική θέα προς Παλαίκαστρο, Χιόνα, Κουρεμένο, νησάκια Γκράντες και από κατηφορικό μονοπάτι κατευθυνόμαστε στην Μινωική Πόλη του Ρουσόλακου.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Ρουσόλακου φιλοξενεί έναν από τους μεγαλύτερους οικισμούς της Κρήτης κατά την υστερομινωική εποχή, μετά την Κνωσό και τα Μάλια. Εδώ έχει ανακαλυφτεί, από την Αγγλική Αρχαιολογική Σχολή, μια σπουδαία μινωική πόλη, με έκταση μεγαλύτερη από 50 στρέμματα, που ήκμασε κυρίως στο τέλος της Μινωικής Εποχής  και μέχρι το 1450πΧ. Η πόλη χωρίζεται σε 9 συνοικίες, που τις διασχίζει ένας κεντρικός δρόμος. Όπως σε όλες τις μεγάλες μινωικές πόλεις, εντυπωσιάζει το αποχετευτικό σύστημα. ΄Εχουν ανασκαφεί μεγάλες αίθουσες, ιερά, αποθηκευτικοί χώροι, ελαιοτριβείο, πιεστήριο σταφυλιού και τάφοι με οστά, που βοήθησαν τους ανθρωπολόγους να εξάγουν συμπεράσματα για την σωματική διάπλαση των Μινωιτών.

ΝΗΣΙΔΕΣ  'ΓΡΑΝΤΕΣ'

Συνεχίζουμε από τμήματα μονοπατιού μέσα σε ελαιώνες μέχρι την εξαιρετική παραλία της Χιόνας. Απέναντι από την παραλία ξεχωρίζουν τα νησάκια "Γράντες", ενώ νότια του οικισμού υπάρχει το Μινωϊκό λιμάνι, απ΄ όπου απέπλεαν τα μινωικά καράβια προς τις χώρες της Εγγύς Ανατολής. Βόρεια της Χιόνας βρίσκεται η παραλία του Κουρεμένου, γνωστή στους λάτρεις του windsurfing, ενώ δυτικά στην κορυφή μικρού λόφου διακρίνονται τα ερείπια παλιού φρουρίου, που εποπτεύει το πέλαγος. Επί Ενετοκρατίας ονομαζόταν Paleo Castro και το όνομα κληροδοτήθηκε στο σημερινό Παλαίκαστρο.

Σε 8 ώρες διανύσαμε απόσταση σχεδόν 16χλμ, σε μια από τις πιο σημαντικές και ιδιαίτερες περιβαλλοντικά περιοχές της Κρήτης. Η γεωγραφική της θέση στο ανατολικό άκρο του νησιού επέτρεψε την ανταλλαγή ειδών από τη Μικρά Ασία και σε συνδυασμό με το έντονα ξηροθερμικό κλίμα που επικρατεί στην περιοχή, δημιούργησε ένα μωσαϊκό οικοτόπων και οικοσυστημάτων, μερικά από τα οποία είναι μοναδικά για την περιοχή της Μεσογείου.

ΣΗΤΕΙΑ

Επιβιβαζόμαστε στο λεωφορείο και κάνουμε στάση στην Σητεία για φαγητό και βόλτα στο όμορφα διαμορφωμένο παραλιακό μέτωπο της πόλης. Επιστρέφουμε στον Άγιο Νικόλαο αργά το βράδυ, κατάκοποι αλλά και ικανοποιημένοι  από την επαφή μας με την ωραία στειακή φύση με την ξεχωριστή ομορφιά και την πλούσια ιστορία!

ΑΡΧΗΓΟΣ: Θανάσης Κολοτούρος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιάννης Πάγκαλος

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Γιάννης Πάγκαλος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Λάμπρου Ελένη

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ