Showing posts with label Μνημειακή ελιά Καβουσίου. Show all posts
Showing posts with label Μνημειακή ελιά Καβουσίου. Show all posts

Sunday 25 September 2022

Πεζοπορία ΚΑΒΟΥΣΙ - ΦΑΡΑΓΓΙ ΜΕΣΩΝΑ - ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΘΡΥΠΤΗΣ - ΚΑΒΟΥΣΙ

Μια αρκετά απαιτητική πορεία προγραμματίσαμε για την τελευταία Κυριακή του Σεπτέμβρη με τον Ορειβατικό Σύλλογο Αγίου Νικολάου: να περπατήσουμε το –πολύ καλά-σηματοδοτημένο μονοπάτι των Ορεινών Αγώνων Καβουσίου, που ξεκινάει απ’ το χωριό και φτάνει ως τη Θρυπτή.  

 Γι’ αυτό το λόγο ξεκινήσαμε πρωί –πρωί ξέροντας ότι έχουμε μια 4ωρη ανηφόρα μπροστά μας και μαζευτήκαμε στο σημείο αφετηρίας, στο ανατολικότερο σημείο του Καβουσίου, 22 άτομα από διάφορα σημεία του Νομού. Ετερόκλητη ομάδα με έμπειρους ορειβάτες, αλλά και καινούριους με θέληση και κότσια, που φάνηκαν απ’ την αρχή. Στην ερώτηση αν κάποιοι επιθυμούν να κόψουν περιμένοντας την υπόλοιπη ομάδα στον Αζοριά κερδίζοντας έτσι χιλιόμετρα και ώρα, η απάντηση ήταν σαφής «Είπαμε θα το κάνουμε και θα το κάνουμε!». Αποφασισμένοι! Καλή αρχή!

ΚΑΒΟΥΣΙ


 Ξεκινάμε λοιπόν στις 7.45 παίρνοντας τον χωματόδρομο ανατολικά απ’ την αλάνα, όπου έχουμε παρκάρει. Αυτός μετά από λίγο μας οδηγεί στο πολύ καλά διατηρημένο μινωικό μονοπάτι, που περνά πάνω απ’ το φαράγγι του Χαυγά -που αποτελεί συνέχεια αυτού του Μέσωνα- , όμως ανηφορίζει απότομα και μας ζορίζει. Είναι πρωί και το σώμα δεν έχει ζεσταθεί ακόμα. Όσο ανεβαίνουμε ρίχνουμε κλεφτές ματιές από διαφορετικές οπτικές γωνίες στο Καβούσι, που ξυπνάει. Το μονοπάτι κάποτε ισιώνει και περνάει από μια εντυπωσιακή χαλασιά (σάρα). Εδώ νιώθουμε δέος κοιτάζοντας τα ψηλά βουνά, που μας τριγυρίζουν. Βλέπω το πέτρινο μονοπάτι του Μέσωνα, σκαρφαλωμένο στις παρυφές των βουνών της Θρυπτής, που μας περιμένει και το θαυμάζω για μια ακόμα φορά. Δεν το δείχνω στους συνοδοιπόρους μου. Δεν θέλω να τους τρομάξω.





 Βγαίνουμε στον χωματόδρομο που ενώνει Καβούσι και Αύγο και κόβουμε δεξιά με στόχο το λόφο με τον Αρχαιολογικό Χώρο του Αζοριά, κατοικημένου από τη Νεολιθική εποχή ως τον 5ο αι. π. Χ., γνωστού για την αρχαιότερη καλλιεργήσιμη ελιά. Στην είσοδό του φτάνουμε μετά από πορεία μιας ώρας.  






Ξεκουραζόμαστε λίγο κι εννιά η ώρα ξεκινάμε ανεβαίνοντας κάθετα, ώσπου βρίσκουμε το παλιό πέτρινο μονοπάτι δίπλα στον καταπότη, που υδροδοτούσε το Καβούσι απ’ τις πηγές της Θρυπτής. Νερό αρκετό κυλάει ακόμα, ασυνήθιστο για τέτοια εποχή. «Πιο πάνω θα έχει περισσότερο» προβλέπει ο Γιώργος κι έχει δίκιο. Όσο ανηφορίζουμε η ροή του νερού μεγαλώνει και μας συνοδεύει το κελάρυσμά του σε μεγάλο μέρος της διαδρομής. Ξεχειλίζει ωστόσο σε κάποια σημεία και δυσκολεύει την πορεία. Ίχνη φρέσκων κατολισθήσεων σε πολλά σημεία φράζουν τον δρόμο. Είμαστε στο άγριας ομορφιάς φαράγγι του Μέσωνα. ‘Σχίζει στη μέση’ τα βουνά ανοίγοντας ένα βαθύ γκρεμό, που χάσκει χαμηλότερα. Το μονοπάτι κρέμεται στο χείλος αυτού του γκρεμού και προκαλεί δέος. Δε μπορούμε παρά να θαυμάσουμε τους τολμηρούς λαϊκούς αρχιτέκτονες, που χτίσανε τοιχία στο γκρεμό -πολλές φορές ξεπερνούν και τα 5 μέτρα στο ύψος-, για να φτιάξουν αυτό το στέρεο κατασκεύασμα, πλάτους ενός περίπου μέτρου στρωμένου σε όλο του το μήκος με πλάκες, που επιβιώνει τόσους αιώνες! Από την απέναντι πλευρά κατσίκια σκαρφαλωμένα στα απότομα βράχια μας παρατηρούν, ενώ πολλά κοράκια πετάγονται στον ουρανό. «Θα χει κανένα ψοφίμι» λέω. «Μπα δεν τρώνε ψοφίμια τα κοράκια, μάλλον θα ‘χουν τη φωλιά τους εδώ γύρω», με διορθώνουν.



Μετά από περίπου δύο ώρες φτάνουμε στο πιο δύσκολο σημείο, όπου παλιοί καταρράκτες έχουν ‘γλύψει’ τα τοιχώματα. Μια ακαλαίσθητη μεταλλική γέφυρα έχει στηθεί εδώ και χρόνια, που σίγουρα πρέπει κάποτε να αντικατασταθεί, καθώς υποχωρεί σε κάποια πατήματα μας. Περνάμε απέναντι και παίρνουμε το απότομο, κάθετα ανηφορικό πέρασμα, που θα μας οδηγήσει στην έξοδο του φαραγγιού. Θέλει προσοχή τόσο για το γλίστρημα, όσο και για τις πέτρες, που μπορεί να κυλήσουν στα κεφάλια των επόμενων. Τα καταφέρνουμε όμως μια χαρά. Ομαδάρα!






 Ακολουθούμε τον καταπότη, που μας οδηγεί στον εγκαταλελειμμένο, αλλά γραφικό οικισμό των Μυλωνιών. Ερείπια από στέρνες, σκεπαστά πηγάδια, νερόμυλους και αγροικίες μάς θυμίζουν ότι κάποτε το μέρος αυτό είχε περάσει μεγάλες δόξες, επειδή από εδω περνούσε το νερό. Τέλειο μέρος για μια ανάπαυλα κάτω απ’ τη σκιά των πλατανιών. Κατόπιν ανηφορίζουμε και βρίσκουμε αγροτικό δρόμο. Πινακίδες μας ενημερώνουν ότι δεξιά θα βρούμε το Κάστρο του Καβουσίου. Εμείς όμως συνεχίζουμε την ανηφόρα.  






 Πολλές ομορφιές μας περιμένουν ακόμα, καθώς περνάμε από περιοχές, που κάποτε καλλιεργούνταν, όπως δείχνουν τα λογής-λογής δέντρα: μηλιές, συκιές, καρυδιές ανάμεσα στα πλατάνια. Πολύ νερό και πηγές. Το έδαφος κάτω απ’ τα πόδια μας λασπώδες. Περνάμε από κάποια γλιστερά περάσματα, όπου οι διοργανωτές των αγώνων έχουν μεριμνήσει να δέσουν βοηθητικά σκοινιά και βγαίνουμε ξανά στον χωματόδρομο δίπλα στον Αι Νικήτα. Το εκκλησάκι είναι περιφραγμένο και κλειστό με λουκέτο και δεν μπορούμε δυστυχώς να το δούμε. Το προσπερνάμε και συνεχίζουμε περνώντας απ’ τους οικισμούς Τσαμάντη, Δρακαλεύρι, ώσπου φτάνουμε στη Θρυπτή. Πολλή κίνηση παντού: κυνηγοί που βγήκαν παγανιά, καθώς έχει ξεκινήσει η κυνηγετική περίοδος, παρέες στα εξοχικά, εργάτες, που καταπιάνονται με το τρύγημα των σταφυλιών. Μια στάση για καφεδάκι, ρακή ή μπύρα στο παραδοσιακό καφενεδάκι επιβάλλεται, παρά το ότι ξέρουμε ότι θα ξανανέβουμε την ανηφόρα ως το Ε4. Αλλά η ομάδα έχει καλή διάθεση, ξέρει ότι έχουν περάσει τα δύσκολα και δεν πτοείται.  





Κατά τη μία παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής μέσω του Ε4, που ξεκινά σαν χωματόδρομος, αλλά στη συνέχεια μετατρέπεται σε φιδογυριστό καλοδιατηρημένο μονοπάτι με πολύ ωραία θέα σε όλο τον κόλπο του Μεραμπέλλου. Κοιτάζουμε το απέναντι μονοπάτι που περνά απ’ το Κάστρο, μήπως συναντήσουμε τα φιλαράκια μας απ’ τον Ε.Ο.Σ. Ρεθύμνου, που πραγματοποιούν σήμερα την μικρότερη διαδρομή, αλλά δυστυχώς δε συμπίπτουν οι ώρες μας. Φτάνουμε στην αρχαία μνημειακή ελιά του Καβουσίου στις 3 περίπου και μετά από μισή ώρα σε μονοπάτια και στα σοκάκια του χωριού τελειώνουμε την πεζοπορία αυτή, μια απ’ τις πιο όμορφες κι εντυπωσιακές του νομού μας. 


 Συνολικά περπατήσαμε 18 χιλιόμετρα γύρω στις 6 ώρες (4 ανηφόρα και 2 κατηφόρα) χωρίς τις στάσεις. Ο καιρός ήταν ιδανικός και βοήθησε πολύ. Ευχαριστώ πολύ την ομάδα που ήταν άψογη: αποφασισμένη και χωρίς γκρίνια, , δεμένη χωρίς μεγάλες αποκλίσεις σε μια απαιτητική πορεία. Τα παλιά μέλη ήταν αρωγός στην προσπάθεια, ενώ τα νέα έδειξαν ότι ήρθαν για να μείνουν, γιατί δε φοβούνται τις προκλήσεις. Μπράβο και στους διοργανωτές των Ορεινών Αγώνων Καβουσίου για τον καθαρισμό και τη σήμανση του μονοπατιού, που δίνει την ευκαιρία στους επισκέπτες, σαν κι εμάς να το επισκεφτούμε χωρίς προβλήματα.


ΑΡΧΗΓΟΣ: Μαρία Μετζογιαννάκη
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιώργος Αρναουτάκης
ΧΑΡΤΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Μαρία Μετζογιαννάκη
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ  


Monday 7 October 2019

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΚΑΒΟΥΣΙ-ΑΖΟΡΙΑΣ-ΦΑΡΑΓΓΙ ΜΕΣΩΝΑ-ΤΣΑΜΑΝΤΙ-ΚΑΣΤΡΟ-ΜΝΗΜΕΙΑΚΗ ΕΛΙΑ

Στο φαράγγι του Μέσωνα, ένα από τα πιο εντυπωσιακά φαράγγια της Κρήτης, περπάτησε η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου, την Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2019



Η πεζοπορία μας ξεκίνησε από το Καβούσι, Ιεράπετρας, ένα όμορφο γραφικό χωριό κρυμμένο σε ένα απέραντο κάμπο με λιόδεντρα. 

Αφήσαμε τα αυτοκίνητα μας κοντά στο χωριό και πήραμε το παλιό μονοπάτι προς Λάστρο. Περάσαμε την μεγάλη 'χαλασιά' και από χωματόδρομο καταλήξαμε στον αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά. 





Ο οικισμός, που είναι κτισμένος πάνω σε λόφο με δύο κορυφές,  κατοικείτο διαρκώς από την Νεολιθική εποχή μέχρι τον 5ο π.Χ αιώνα, όταν καταστράφηκε ολοσχερώς από φωτιά. Επανακατοικήθηκε τον 2ο π.Χ αιώνα, όταν κτίστηκε πύργος που επέβλεπε τα παράλια.


ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΑΖΟΡΙΑ


Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1900, ενώ το 2002 έγιναν νέες μελέτες που διήρκεσαν 5 χρόνια. Στο κέντρο του οικισμού βρέθηκαν δημόσια κτίρια, αποθήκες, χώροι εστίασης, ναός, ενώ είναι εμφανή τα μονοπάτια που οδηγούσαν στην αγορά της πόλης. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν τις τριγύρω πλαγιές και τις πεδιάδες με ελιές, αμπέλια, δημητριακά, ενώ ασχολούνταν και με την αλιεία, την κτηνοτροφία και την αγγειοπλαστική. 



Περιπλανηθήκαμε στα ερείπια του οικισμού με την μακραίωνη ιστορία και απολαύσαμε την πανοραμική θέα προς το Καβούσι, τον καταπράσινο κάμπο και το πέλαγος. Στη συνέχεια περάσαμε πάνω από το φαράγγι κατευθυνθήκαμε προς το φαράγγι του Μέσωνα.


Το φαράγγι του Μέσωνα έχει μήκος μόνο 4 χλμ. όμως η διάσχιση του μέσα από την κοίτη απαιτεί ειδικό εξοπλισμό και ικανότητες καταρρίχησης. Ενώνει τα υψίπεδα της Θρυπτής με το Καβούσι, καθώς το ρέμα που το διαρρέει, συνεχίζει στο φαράγγι του Χαυγά, διασχίζει τον κάμπο και εκβάλει στο παραλιακό χωριό Θόλος. 

Με ανηφορική πορεία ακολουθήσαμε το μονοπάτι που ξεδιπλώνεται ψηλά, πάνω στα κάθετα τοιχώματα του φαραγγιού. 









Κοπιαστική η ανάβαση, με την φθινοπωρινή ζέστη να κάνει πιο κουραστικό κάθε μας βήμα... ΄Ομως η μαγευτική ομορφιά  της ορεινής φύσης και η καταπληκτική θέα που αποκαλύπτονταν πανοραμικά καθώς ανεβαίνουμε, μας ωθούσαν να ανηφορίσουμε ψηλότερα.  
Ακολουθούμε το στενό μονοπάτι που έχει χτιστεί και υποστυλωθεί με πετρόκτιστους τοίχους πάνω στα τοιχώματα του φαραγγιού, βαδίζοντας προσεκτικά ο ένας πίσω από τον άλλο. Από τη μια μεριά έχουμε τον κάθετο γκρεμό, που καταλήγει στο βάθος του φαραγγιού, που ο λαϊκός μύθος το θεωρεί μαγεμένο, αφού όποιο παλικάρι τολμήσει να το διαβεί το ξελογιάζουν νεράιδες και ξωτικά! Από τα δεξιά μας, παράλληλα με το μονοπάτι, ο τσιμεντένιος καταπότης, αρδευτικό έργο αλλοτινών καιρών για να μεταφέρει τα νερά από το οροπέδιο στον καρπερό κάμπο στα χαμηλά. 

 

Κατεστραμμένος σε αρκετά σημεία, ο υδραγωγός έχει σήμερα υποκατασταθεί από μαύρα, χοντρά λάστιχα ποτίσματος, δείγμα της σύγχρονης εποχής του πλαστικού.



Συνεχίζουμε από το στενό μονοπάτι, που στα πιο επικίνδυνα σημεία έχει σιδερένια 'κάγκελα', που προφέρουν μια ψευδαίσθηση ασφάλειας. Στο σημείο που τα πρανή του φαραγγιού γίνονται απροσπέλαστα, ο καταπότης διασχίζει  πάνω σε υποστυλώματα κάθετα το φαράγγι και καταλήγει στην απέναντι πλευρά. 









Χρησιμοποιούμε τον τσιμεντένιο υδραγωγό σαν γεφύρι και περνάμε στην αριστερή πλευρά. Τα τοιχώματα του φαραγγιού με τους απότομους κάθετους βράχους απαιτούν σκαρφάλωμα. Ανηφορίζουμε στο στενό μονοπάτι που ελίσσεται ανάμεσα από τα ανοίγματα των βράχων και ανηφορίζουμε μέχρι την τοποθεσία 'Τσαμάντι', όπου κάνουμε σύντομο διάλειμμα για ανάπαυση.





Από το 'Τσαμάντι', κάνουμε μια μικρή παράκαμψη και ακολουθώντας αγροτικό δρόμο φτάνουμε σύντομα στον λόφο που στην κορυφή του (715 μ.) απλώνεται ο μινωικός οικισμός Κάστρο.  






Ο οικισμός-καταφύγιο ιδρύθηκε στο τέλος της μετανακτορικής μινωικής περιόδου και κατοικήθηκε από το 1200 μέχρι το 600 πΧ. Οι ανασκαφές ξεκίνησαν στις αρχές του 20ου αιώνα και συνεχίστηκαν και τα επόμενα χρόνια. Τα ευρήματα (στρωματογραφημένα δάπεδα και κεραμικά) προσφέρουν την σπάνια ευκαιρία στους αρχαιολόγους να παρακολουθήσουν την εξέλιξη μιας κοινότητας της πρώιμης εποχής του σιδήρου μέχρι το τέλος των γεωμετρικών χρόνων. Η θέση είναι στρατηγική και ελέγχει το πέρασμα από την Ιεράπετρα προς τα ανατολικά. 


ΚΑΒΟΥΣΙ - ΝΗΣΑΚΙ ΨΕΙΡΑ

ΜΙΝΩΙΚΟΣ ΟΙΚΙΣΜΟΣ ΚΑΣΤΡΟ





Ανηφορίζουμε στην απόκρημνη κορφή, απολαμβάνοντας την ανεμπόδιστη θέα στον κόλπο του Μεραμπέλλου, στον κάμπο του Καβουσίου, στα βουνά της Μαλαύρας και στις Λασιθιώτικες κορυφές. Το βλέμμα  μαγνητίζει το νησάκι της Ψείρας (απάνεμο μινωικό λιμάνι) που ξεχωρίζει σκουρόχρωμο  μπροστά από την παραλία του Θόλου.
Στην κορυφή ξεχωρίζουν τα ίχνη θεμελίωσης μικρών τετράγωνων σπιτιών, που κολλημένα το ένα δίπλα στο άλλο αγναντεύουν το Κρητικό πέλαγος. Εντύπωση προκαλεί η σπανιότητα των δρόμων (πιθανόν η επικοινωνία γινόταν από τις ταράτσες των σπιτιών). 




Κατηφορίζουμε από τον κακοτράχαλο λόφο και ακολουθούμε το παλιό μονοπάτι, που ενώνει την Θρυπτή με το Καβούσι.


 






Απολαμβάνουμε την εντυπωσιακή θέα και κάνουμε στάση στη Μνημειακή ελιά του Καβουσίου, ένα αιωνόβιο δέντρο που θεωρείται από τα παλιότερα ελαιόδεντρα της Μεσογείου. 



Η επιγραφή μας πληροφορεί ότι η ηλικία του δέντρου εκτιμάται σε περίπου 3.250 χρόνια (δηλ. η παρουσία του δέντρου ξεκινά την Μετανακτορική εποχή της μινωικής περιόδου) και η περίμετρος του κορμού είναι 14,20 μ!
Αφήνουμε πίσω μας την γέρικη ελιά, που στα φύλλα της φωλιάζουν χιλιόχρονα μυστικά από την ιστορία της Κρήτης και καταλήγουμε από μονοπάτι ανάμεσα στις ελιές στην αφετηρία. Διανύσαμε 16,63 χλμ, σε 5 περίπου ώρες (7 συνολικά ώρες με τις ξεναγήσεις στους αρχαιολογικούς χώρους), με υψομετρική διαφορά 754 μ. έχοντας περιπλανηθεί με περισσότερα από 22.000 βήματα σε απρόσιτες τοποθεσίες με ιδιαίτερο φυσιολατρικό και ιστορικό ενδιαφέρον.



ΑΡΧΗΓΟΣ: Κολοτούρος Θανάσης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Πάγκαλος Γιάννης, Ευδαίμων Παναγιώτης, Κολοτούρος Θανάσης
ΒΙΝΤΕΟ: Πάγκαλος Γιάννης
ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Πάγκαλος Γιάννης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Λάμπρου Ελένη




ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Powered by Wikiloc