Showing posts with label δάσος Κρούστα. Show all posts
Showing posts with label δάσος Κρούστα. Show all posts

Sunday 9 October 2022

Πεζοπορία δάσος ΚΡΟΥΣΤΑ - ΠΕΥΚΑΛΙΔΙΑ - κορυφή ΞΕΝΟΓΙΩΡΓΗ

Μια πολύ όμορφη διαδρομή στα ‘δικά’ μας τα μέρη οργάνωσε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 9 Οκτωβρίου 2022. Πιο συγκεκριμένα πήραμε την επαρχιακή οδό, που ξεκινάει απ’ τον Κρούστα και παρκάραμε τα αυτοκίνητά μας στη θέση Πευκαλίδια, όνομα και πράγμα, μια περιοχή πνιγμένη στο πευκόδασος


Ο καιρός είναι ιδανικός γύρω στους 20ο C με ηλιοφάνεια, χωρίς τον αέρα των προηγούμενων ημερών. Πολλές χρωματιστές κυψέλες από μελίσσια εδώ κι εκεί και οι 35 πεζοπόροι ένα πολύβουο μελίσσι κι αυτοί. Πολλά νέα μέλη κι οικογένειες. Μαζί κι ο φίλος μας ο Χριστόφορος με την παρέα του απ’ το Ηράκλειο. Είναι γνώστης φυτών, πετρωμάτων και περιμένουμε ‘ξενάγηση’.


Εντύπωση μας κάνουν απ’ την αρχή οι ολοκαίνουργοι κρουνοί πυρόσβεσης δίπλα στον δρόμο. Η Σοφία, που έχει στενούς δεσμούς με την περιοχή, μας πληροφορεί ότι ο δραστήριος Πολιτιστικός Σύλλογος Κρούστα έχει οργανώσει ομάδα εθελοντών, που κάνει ακόμα και νυχτερινές περιπολίες στο δάσος. Μπράβο παιδιά!




Ξεκινάμε λοιπόν την πεζοπορία μας, αρχικά σε χωματόδρομο, ανάμεσα στα πεύκα και στη συνέχεια σε ελεύθερη ομαλή ανάβαση μέσα στο δάσος. Οι πευκοβελόνες και τα κουκουνάρια, που είναι χαμόστρωμα, δυσχεραίνουν κάπως το βήμα μας, γιατί γλιστράνε. Το άρωμα, που αναδύουν καθώς τα πατάμε, είναι μοναδικό. Στο δρόμο γίνεται συζήτηση για τους αντάρτες, που είχαν κρησφύγετο στην περιοχή κι ακούγονται ονόματα όπως Μπαντουβάς, Ποδιάς, ΕΑΜ και διάφορες ιστορίες (αργότερα φίλοι του Συλλόγου θα μας πουν ότι έχουν βρει ακόμα και κάλυκες από τις μάχες που γίνανε σ’ αυτά τα μέρη!), ώσπου φτάνουμε στο διάσελο. Εδώ μας περιμένει απίστευτη θέα: στα ανατολικά, ο Πενταχέρης και τα άλλα βουνά πάνω απ’ το Καλό Χωριό. Στα νότια, θάλασσα τα θερμοκήπια, μέρος του φράγματος των Μπραμιανών, το οροπέδιο των Σκυφιών, το χωριό της Καλαμαύκας, οι Κοκιές σε ένα βάραθρο των οποίων ρίξανε όπλα κατά την Κατοχή και πολλά ακόμα μέρη, που συνοδεύονται με πολλές ιστορίες, που μας αφηγείται ο αρχηγός μας, ο Γιώργος Μιχαηλίδης. Και βέβαια στο βάθος το νότιο Κρητικό πέλαγος.

Καθώς περπατάμε παράλληλα με την κορυφογραμμή, θαυμάζουμε τα σχήματα των πεύκων και χαζεύουμε τα φυτά, που μας δείχνει ο Χριστόφορος. Μας μιλά για τις ασκελοτούρες και τα μικροσκοπικά ροζ και κίτρινα κολχικά, πως είν’ ‘ανάποδα’ φυτά, γιατί βγάζουν πρώτα το λουλούδι τους και στη συνέχεια το φύλλωμα τους. Μας δείχνει το σκαρφαλωμένο πάνω στο δέντρο ιξό (viscum album ssp creticum), το γκι των Ευρωπαίων, μόνο που το δικό μας εδώ το κρητικό έχει άσπρους καρπούς και τα φρουτάκια του τρώγονται, πλην ποιος τα φτάνει. Οι ντόπιοι τα λένε ‘σταφυλιές’, γιατί μοιάζουν με σταφύλια στην εμφάνιση και στη γεύση. 

Πιο πέρα συναντάμε θαμνάκια από αντωναΐδα, αρωματικό βότανο, γνωστό και ως λαγοκοιμηθιά ή καλοκοιμηθιά, γιατί κάνανε τα στρώματα τους κάποτε με αυτό. Όσο ανηφορίζουμε για την κορυφή του Ξενογιώργη στα 1160 μ., τα πεύκα δίνουν τη θέση τους σε πρίνα και βελανιδιές, ανάμεσα στα οποία ξεχωρίζουν και μερικοί κρητικοί ασφένδαμοι με τα τρίφυλλά φύλλα τους, έτοιμα να κοκκινίσουν κι αργότερα να πέσουν. Μια ντουζίνα όρνια (βιτσίλες) ζυγίζεται κρώζοντας πάνω απ’ τα κεφάλια μας.




Στην κορυφή φτάνουμε μετά από συνολικά 3 ώρες και σταματάμε για το κολατσιό. Ο Χριστόφορος μας εξηγεί ότι ακριβώς στην κοιλάδα από κάτω μας συναντάνε τα ασβεστολιθικά πετρώματα της βόρειας πλευράς της Κρήτης τα μη υδατοπερατά της νότιας. Γι’ αυτό, μας λέει, με λίγη βροχή η Ιεράπετρα πλημμυρίζει, επειδή το έδαφος δεν απορροφά το νερό! Απ’ την κορυφή βλέπεις και την βόρεια πλευρά της Κρήτης: όλο τον κόλπο του Μεραμπέλου απ’ την Ελούντα ως την Ψείρα. Η ατμόσφαιρα έχει καθαρίσει μετά τους βοριάδες κι η θέα μαγική. Επίσης πολύ καθαρά διακρίνονται πίσω μας όλες οι ψηλές κορυφές της Δίκτης από Λάζαρο και Σπαθί ως την Ψαρή Μαδάρα. Ένα μικρό μάθημα γεωγραφίας.





Στη συνέχεια κατεβαίνουμε από την άλλη πλευρά στη βάση μας. Μια διαδρομή μικρή (7.000), αλλά χορταστική. Τελειώσαμε σε 4 περίπου ώρες κι έτσι μπόρεσαν να φύγουν νωρίτερα οι πιο βιαστικοί. Οι υπόλοιποι την αράξαμε για ρακή και μεζεδάκια στα γραφικά ταβερνάκια του Κρούστα! Επιβάλλεται! Ευχαριστούμε πολύ τον Χριστόφορο Χειλαδάκη για την παρέα και τις χρήσιμες πληροφορίες που μας έδωσε και κυρίως τον αρχηγό μας, τον Γιώργο Μιχαηλίδη, που μας οδήγησε σ’ αυτό το όμορφο κι ανεξερεύνητο τοπίο! 


ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιώργος Μιχαηλίδης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος 
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος, Χριστόφορος Χειλαδάκης
ΧΑΡΤΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Γιάννης Πάγκαλος
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Μαρία Μετζογιαννάκη
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Ελένη Λάμπρου

 
ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

 

Monday 29 August 2022

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ από το ΔΑΣΟΣ ΚΡΟΥΣΤΑ ως τις ΠΑΡΥΦΕΣ του ΟΡΟΠΕΔΙΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ

Μια όμορφη κι εύκολη πεζοπορία πραγματοποίησε ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την τελευταία Κυριακή του Αυγούστου, 28/08/22. Κρίμα που την απόλαυσαν μόνο δώδεκα πεζοπόροι, αφού λόγω του καλού καιρού οι περισσότεροι αποτίουν ακόμα φόρο τιμής στις ακύμαντες παραλίες.

Ξεκινήσαμε λοιπόν στις εννέα το πρωί, αφού πήραμε χωματόδρομο μετά τον Κρούστα και παρκάραμε τα αυτοκίνητά μας στην τοποθεσία του ‘Ομέρη ο λάκκος’ σε υψόμετρο 957 μέτρα. Η πορεία μας σχεδόν αποκλειστικά σε χωματόδρομο και χωρίς μεγάλη υψομετρική διαφορά, λειτουργεί ενθαρρυντικά για όσους από μας τεμπέλεψαν το καλοκαίρι κι είχαν καιρό να περπατήσουν. 



Η βροχή των προηγούμενων ημερών –τα ίχνη της φαίνονται σε φρέσκες λακκούβες νερού- έχει καθαρίσει την ατμόσφαιρα κι αναδύει έντονα τη μυρωδιά του δάσους του Κρούστα. Δάσος κυρίως από πεύκα, αλλά και από πρίνα, που διακόπτεται κατά διαστήματα από περιφραγμένα καλλιεργημένα περιβόλια με οπωροφόρα. Πολλά πολύχρωμα μελίσσια, παραταγμένα εδώ κι εκεί. Μια παρέα από όρνια πετάει στα αριστερά μας. Ο καιρός είναι δροσερός και βοηθάει πολύ στην πεζοπορία. Η σχεδόν φθινοπωρινή φύση πολύ αναζωογονητική κι αυτό το ατέλειωτο πράσινο ….πόσο μας έλειψε! Σε πολλά σημεία υπάρχουν εμφανή ίχνη παλιών πυρκαγιών, ωστόσο βλέπουμε πολλά νέα δεντράκια να ξεπετάγονται, άλλα μεγαλύτερα σχεδόν δυο μέτρα, άλλα πιο μικρά σαν μια παλάμη, γεγονός που μας γεμίζει αισιοδοξία, γιατί δείχνει την ικανότητα του δάσους να αναζωογονείται ‘αν το αφήσουμε ήσυχο, θα κάνει τη δουλειά του’, μουρμουρίζει ο Μανώλης δίπλα μου.



Περίπου μια ώρα μετά την εκκίνηση φτάνουμε στο πρώτο ‘μπαλκόνι’, το άνοιγμα, που μας επιτρέπει να ατενίσουμε Μάλλες, Χριστό, Μεταξοχώρι, Μύθους και στο βάθος Μύρτος και το νότιο κρητικό πέλαγος. Μικρή στάση για φωτογραφία και συνεχίζουμε … Ένα μεγάλο μέρος της πορείας μας στη συνέχεια, το βαδίζουμε πάνω στο ευρωπαϊκό μονοπάτι Ε4, που συνδέει Σελάκανο-Καθαρό. Αριστερά μας στην απέναντι πλαγιά αντικρίζουμε το δάσος του Σελάκανου και πιο πίσω τις επιβλητικές κορυφές του όρους Δίκτη. Κατόπιν μια ταμπέλα μας δείχνει την κατεύθυνση για το οροπέδιο του Καθαρού. 


Δεν θα πάμε προς τα εκεί, μιαν άλλη φορά. Σήμερα αρκούμαστε να το δούμε από ψηλά. Όσο πλησιάζουμε ωστόσο στις παρυφές του, όλο και πληθαίνουν τα οπωροφόρα δέντρα φορτωμένα: μηλιές, καρυδιές, αμυγδαλιές. Ακόμα και οι τρικοκιές κι οι αγριοτριανταφυλλιές έχουν καρπούς αυτή την εποχή. Ωστόσο την τιμητική τους έχουν οι αχλαδιές όλων των ειδών: ο φίλος και συνοδοιπόρος μας, ο ‘μαντιναδολόγος’, όπως τον αποκαλούμε, γιατί το ‘χει με τις μαντινάδες και την κρητική παράδοση, μας κάνει τις συστάσεις: ‘Αυτά είναι ρομάνα – λουκούμι-, τούτα ‘δω καράπιδα –δεν είναι ακόμα καμωμένα-, αυτά κρυστάλλια και εκειανέ αμπελιτσές’. Μαζεύουμε τα πιο καλά από τα –πλήθος- πεσμένα κάτω από τα δέντρα και τα σακίδια είναι έτοιμα να σπάσουν. ‘Σαν να πήγαμε στη λαϊκή’, πετάγεται κάποιος.



Κάνουμε μια στάση στο μικρό πετρόκτιστο εκκλησάκι του Αφέντη για ξεκούραση και μια ρακή –για μια ακόμα φορά κερνά ο Ray- που συνοδεύεται από καλούδια της περιοχής: μύγδαλα και απίδια. Εδώ συναντιόμαστε με τζιπ του Cretan safari και ανταλλάσουμε φιλικούς χαιρετισμούς, όπως ταιριάζει σε άτομα που μοιράζονται τον ίδιο παράδεισο. Συνεχίζουμε παίρνοντας ανηφορική πορεία, που δυσχεραίνεται από το ευωδιαστό βάρος και τη ζέστη του μεσημεριού, αλλά είναι μικρή σε διάρκεια. Φτάνουμε στο ψηλότερο σημείο της διαδρομής (1318 μέτρα) και στη συνέχεια, κατηφορίζουμε, ώσπου να φτάσουμε στην αφετηρία μας.







Συνολικά περπατήσαμε γύρω στα 16 χιλιόμετρα σε τέσσερις περίπου ώρες, μια πολύ καλή προπόνηση για την ορειβατική σεζόν, που μόλις αρχίζει. Η θερμοκρασία ιδανική για την εποχή από 19 έως 25 βαθμούς. Ευχαριστούμε πολύ τον αρχηγό μας, Παναγιώτη Ευδαίμων για την εξαιρετική ιδέα του να επισκεφτούμε αυτήν την περιοχή τη συγκεκριμένη εποχή και περιμένουμε με ανυπομονησία το πρόγραμμα του Σεπτεμβρίου.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων 

ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Μαρία Μετζογιαννάκη 

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Ελένη Λάμπρου 

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ
Powered by Wikiloc

Sunday 4 July 2021

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ στο ΔΑΣΟΣ του ΚΡΟΥΣΤΑ


Την Κυριακή 4 Ιουλίου 2021, ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου διοργάνωσε κυκλική πεζοπορία στο κοντινό μας, αν και άγνωστο σε πολλούς δάσος του Κρούστα. Εκτός από το πανέμορφο φυσικό τοπίο και τις όμορφες πεζοπορικές διαδρομές, το δάσος προκαλεί τον επισκέπτη να ταξιδέψει στον χρόνο, με οδηγό εντυπωσιακά σημάδια ανθρώπινης παρουσίας, από την περίοδο της Μινωικής Κρήτης, μέχρι και τις πρόσφατες δεκαετίες.

Από τα πιο σημαντικά δάση της Ανατολικής Κρήτης, το σπάνιο δάσος του Κρούστα, απλώνεται την ευρύτερη περιοχή του ομώνυμου οικισμού. Από το 2012 στην περιοχή έχει διαμορφωθεί από εθελοντές του τοπικού Πολιτιστικού Συλλόγου το Ιστορικό πάρκο δάσους Κρούστα (περισσότερα ΕΔΩ), με στόχο την προστασία του δάσους και των αρχαιολογικών ευρημάτων. Η περιοχή εποικίστηκε συστηματικά και χρησιμοποιήθηκε εντατικά από τον άνθρωπο πριν από 4.000 χρόνια. Στην πρώϊμη Μινωϊκή Ανακτορική περίοδο (1900-1650 π.Χ.) κατασκευάστηκαν με ογκόλιθους αρκετές αγροτικές εγκαταστάσεις (μάνδρες, περίβολοι) μαζί με αγροικίες. Τα εντυπωσιακά ευρήματα της Μινωικής περιόδου τεκμηριώθηκαν από την Zαμπίνε Μπέκμαν την περίοδο 2003-2012. Πέρα όμως από το αρχαιολογικό και ιστορικό ενδιαφέρον, η περιοχή προσφέρεται για απολαυστικές πεζοπορικές διαδρομές πάνω σε σηματοδοτημένα μονοπάτια, μέσα στο καταπράσινο δάσος, με εκπληκτική θέα προς το Κρητικό και Λιβυκό πέλαγος. Μεγάλη ποικιλία πουλιών και ζώων, καθώς και σπάνια ή ενδημικά φυτά μπορούν να εντοπιστούν μέσα στο οικοσύστημα. Λόγω του υψόμετρου (800-1000 μ.) το μικροκλίμα της περιοχής είναι πολύ ευχάριστο, καθώς τα παρακείμενα βουνά εμποδίζουν τους καυτούς καλοκαιρινούς και τους ψυχρούς χειμωνιάτικους ανέμους.


Το πρώτο κυριακάτικο πρωινό του Ιούλη, με ζεστό καλοκαιριάτικο καιρό, η ομάδα μας ξεκίνησε από την τοποθεσία Τούρκισσες, που βρίσκεται λίγο ψηλότερα από το χωριό του Κρούστα. Εδώ βρίσκεται η δεξαμενή του υδραγωγείου, μια "καμουφλαρισμένη" δεξαμενή, καθώς έχει "ντυθεί" με πέτρα και έχει παραπλανητικά πορτοπαράθυρα που την κάνουν να μοιάζει με σύγχρονη αγροικία. Στο σημείο αυτό υπάρχουν ενημερωτικές πινακίδες με πληροφορίες και σχεδιάγραμμα για τις διαδρομές και τα σημεία ενδιαφέροντος.

Ακολουθούμε το σηματοδοτημένο μονοπάτι που οδηγεί  μέσα  στο δάσος, σε μια διαδρομή μήκους 5,5χλμ (όπως μας πληροφορεί σχετική πινακίδα). Απολαμβάνουμε την δροσιά, τις μυρωδιές και την μοναδική αίσθηση γαλήνης του δάσους. Η διαδρομή ευχάριστη κάτω από τα πανύψηλα δέντρα και εύκολη χωρίς απότομες ανηφόρες/κατηφόρες. Ψηλά πολύχρονα φουντωτά πεύκα που έχουν ακόμη τα σημάδια της ρητινοσυλλογής πάνω στον παχύ φλοιό τους, αειθαλείς πρίνοι με ηλικία αιώνων, κομψοί σφένδαμοι και αρωματικοί θάμνοι που σκορπούν απλόχερα τις μυρωδιές τους, δημιουργούν περιβάλλον μοναδικής ομορφιάς. 

Συνεχίζουμε μέχρι το ύψωμα της Φορτέτσας, αλλοτινός τόπος λατρείας ή παρατηρητήριο, καθώς βρίσκεται στα όρια των αρχαίων πόλεων Λατούς και Ιεράπυτνας. Στην διαδρομή μας συναντάμε παραδοσιακό, καλά διατηρημένο αλώνι και εγκαταλειμμένες στάνες, απομεινάρια κτηνοτροφικής δραστηριότητας αλλοτινών καιρών.

Αποκορύφωμα της διαδρομής μας η επίσκεψη μας στα εντυπωσιακά (αν και άγνωστα και αναξιοποίητα) κτίσματα αγροτικών εγκαταστάσεων και αγροικιών της Μινωικής Κρήτης, στη θέση "Ασφεντάμους", όπου έχει εντοπισθεί αρχαίος αγροτοκτηνοτροφικός οικισμός 4000 χρόνων. ΄Οπως μαρτυρούν τα ευρήματα πρόκειται  για τμήματα αγροτικών εγκαταστάσεων και αγροικιών της εποχής των Μινωιτών. Με τεράστιες λαξευμένες πέτρες έχουν κατασκευαστεί κυκλικές κατασκευές σαν ανοιχτά πηγάδια, που πιθανόν χρησιμοποιούνταν για αποθήκευση νερού ή σιτηρών. Ογκόλιθοι, που εντυπωσιάζουν με το μέγεθος τους, έχουν χρησιμοποιηθεί για να δημιουργηθούν κυκλικές αγροτικές εγκαταστάσεις και εκτεταμένοι περίβολοι που περικλείουν μεγάλα τμήματα γης. Γενικά στην περιοχή νότια του Αγίου Νικολάου, βρίσκονται διάσπαρτες περισσότερες από 70 αγροικίες και δίκτυο μονοπατιών της Μινωικής περιόδου.







Απολαμβάνουμε την περιπλάνηση μας στο 'μαύρο δάσος' από πεύκα και πουρνάρια, που κάποτε σκέπαζε τα τριγύρω βουνά και πρόσφερε κρησφύγετο στους αντάρτες της εθνικής αντίστασης. Θαυμάζουμε την μοναδική θέα προς την πόλη του Αγίου Νικολάου, τα κάτασπρα γραφικά χωριουδάκια και τον κόλπο του Μεραμπέλλου, που αστράφτει ειρηνικός στο βάθος, με τα σκουρόχρωμα νησάκια του να αναπαύονται στα καταγάλανα νερά. Επιστρέφουμε από διαφορετικό μονοπάτι στην περιοχή του υδραγωγείου, έχοντας διανύσει 5,4χλμ. σε 3 περίπου ώρες.

 ΑΡΧΗΓΟΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιώργος Μιχαηλίδης

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Λάμπρου Ελένη

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

Powered by Wikiloc