ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ Αυγούστου στην ΟΞΑ, Ελούντας

Την αυγουστιάτικη πανσέληνο, απόλαυσαν από την κορυφή της Οξάς στην περιοχή της Ελούντας, φίλοι και μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου. Το απόγευμα της Δευτέρας 23 Αυγούστου, ανηφορίσαμε προς την ψηλότερη κορυφή του ορεινού όγκου που δεσπόζει πάνω από τον κόλπο του Μεραμπέλου και θαυμάσαμε την μαγευτική θέα στο φως του ολόγιομου φεγγαριού του Αυγούστου.

Η πανσέληνος του Αυγούστου θεωρείται η λαμπρότερη και μεγαλύτερη του έτους και ξεχωρίζει από το έντονα πορφυρό χρώμα της. Ιδιαίτερα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά, που όμως οφείλονται σε οπτική απάτη, καθώς το τόξο που διαγράφει η σελήνη είναι μικρότερο και πιο κοντά στον ορίζοντα, οπότε φαίνεται πιο μεγάλη, ενώ όταν μεσουρανεί, το φως της φθάνει σε εμάς διατρέχοντας μεγαλύτερο πάχος ατμόσφαιρας με αποτέλεσμα να απορροφάται το κυανό χρώμα και να φθάνει στα μάτια μας πιο έντονο το κόκκινο.

Και μπορεί η τελευταία καλοκαιρινή πανσέληνος να χρωστά την ξεχωριστή ομορφιά της σε μια οπτική πλάνη, όμως το ολόγιομο φεγγάρι του Αυγούστου παραμένει χιλιοτραγουδισμένο, μαγευτικό, ερωτικό. Καθώς ο σεληνιακός κύκλος ασκεί μεγάλη επίδραση στον πλανήτη μας, οι άνθρωποι έπλεξαν πάμπολλες μυθοπλασίες γύρω από τις φάσεις του φεγγαριού και κυρίως της πανσέληνου. Από τα αρχαία χρόνια και σε όλους τους πολιτισμούς ο δορυφόρος της Γης λατρεύτηκε σαν θεότητα. Η Σελήνη, η θεά του φεγγαριού, στην αρχαία ελληνική μυθολογία, ήταν αδερφή του ’Ηλιου, ο οποίος τη φωτίζει αιώνια και η ονομασία της ετυμολογείται από το ‘σέλας’ και σημαίνει φωτεινή - λαμπερή.

Μια μέρα μετά την πλήρη πανσέληνο, ξεκινήσαμε από τον ΄Αγιο Νικόλαο και αφού διασχίσαμε τους οικισμούς Πίσσιδες και Κατσίκια,  περάσαμε από τις εγκαταστάσεις του Χ.Υ.Τ.Α και συνεχίσαμε μέχρι τον ερειπωμένο οικισμό του Δράκου. Μετά από πεζοπορία μισής περίπου ώρας φτάσαμε στην βάση του βουνού, στην τοποθεσία ‘Καλός Λάκκος’, στην περιοχή των Λενικών, με στόχο να ανηφορίσουμε ψηλότερα για να απολαύσουμε το υπερθέαμα του Μεραμπελιώτικου κόλπου υπό το σεληνόφως. Ακολουθούμε το πετρώδες, ελικοειδές μονοπάτι, που μας οδηγεί σε μια περιοχή με προνομιακή θέση, καθώς εποπτεύει την ακτογραμμή σε πολύ μεγάλο μήκος, πλεονέκτημα που εξηγεί την κατοίκηση της από την αρχαιότητα μέχρι την σύγχρονη εποχή.

Από τα σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα ξεχωρίζει το αρχαίο Αφροδίσιο ιερό, που βρίσκεται στη συνοριακή περιοχή των αρχαίων πόλεων-κρατών Λατούς και Ολούντος. Το ιερό χρονολογείται στον 10ο π.Χ. αιώνα, ενώ στην ίδια θέση ιδρύθηκε τον 2ο π.Χ. αιώνα μεγάλος δίκλιτος ναός αφιερωμένος στον Άρη και στην Αφροδίτη. Ακόμη σε μια μαγευτική τοποθεσία με απεριόριστη θέα, ήταν κτισμένη μια καλά οχυρωμένη πολιτεία που ταυτίζεται με την Αρχαία Νάξο και πιθανά ήταν η ακρόπολη της Ολούντος. Διακρίνεται ακόμη το οχυρωματικό τείχος και μερικές από τις πολλές δεξαμενές της πόλης (θεωρείται ότι ήταν περισσότερες από 100!), ενώ έχουν εντοπιστεί σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα. Τα σημάδια κατοίκησης της περιοχής φτάνουν μέχρι και τις πρόσφατες δεκαετίες, με κυριότερο τον ερειπωμένο οικισμό ‘Ραΐνηδες’, με σπίτια κτισμένα ‘ξερολιθιά’, με περίτεχνες καμάρες και ‘παραστιές’, αλώνια και δεξαμενές νερού ενετικού τύπου.

Μετά από ανάβαση μισής ώρας φτάνουμε στο γραφικό ξωκλήσι της Ζωοδόχου Πηγής και απολαμβάνουμε την ανεμπόδιστη θέα προς την πόλη του Αγίου Νικολάου. Μετά από σύντομη στάση, συνεχίζουμε δυτικά, κάτω από τις κορυφές ‘Σελλιά’ και ‘Κεφάλα’ και καταλήγουμε στην άκρη της Οξάς. Ο ήλιος έχει ήδη πάρει το δρόμο για την δύση και τα χρυσοπόρφυρα χρώματα του δειλινού απλώνονται στην πλάση. Η θέα από ψηλά κυριολεκτικά κόβει την ανάσα: τα σκουρογάλανα νερά του κόλπου αποκτούν ρόδινες αποχρώσεις από τον ήλιο που πορεύεται προς την δύση, η σκουρόχρωμη χερσόνησος της Κολοκύθας με το αλλόκοτο σχήμα της μοιάζει να πλέει στα γαλήνια νερά, το ξακουστό νησάκι της Σπιναλόγκα φαντάζει μικροσκοπικό πλάι της, ενώ τα φώτα στο κοσμοπολίτικο θέρετρο της Ελούντας λαμπιρίζουν σαν πολύτιμα πετράδια.

Το σκοτάδι αρχίζει να απλώνεται πυκνό γύρω μας και παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής. Το φεγγάρι δεν έχει ανατείλει ακόμη και χρησιμοποιούμε τους φακούς για να φωτίσουμε τα βήματα μας. Τα περιπλανώμενα φώτα στην σκοτεινή λοφοπλαγιά τραβούν την προσοχή όσων βρίσκονται χαμηλότερα, αποδεικνύοντας πόσο έχουν οξυνθεί τα αντανακλαστικά της κοινωνίας μ; μετά τις τελευταίες καταστροφικές πυρκαγιές. Αρχίζουν τα τηλεφωνήματα στην αστυνομία, στην πυροσβεστική και στην αρχαιολογική υπηρεσία (κάποιοι μας πέρασαν για αρχαιοκάπηλους!), μέχρι που ένα τηλεφώνημα στον αρχηγό καθησυχάζει τους αρμόδιους…

ΕΛΟΥΝΤΑ

Απολαμβάνουμε το κόκκινο φεγγάρι του Αυγούστου που ανατέλλει αργά και περήφανα από απέναντι. Οι λοφοπλαγιές αποκτούν νέα όψη λουσμένες στο φεγγαρόφωτο, ενώ η πόλη του Αγίου Νικολάου λάμπει με τα πολυάριθμα φώτα της στο σκοτάδι της νύχτας. 

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

Επιστρέφουμε στην αφετηρία, αργά την νύχτα, έχοντας διανύσει περίπου 6χλμ. Μαζί μας πήραμε πολλές, υπέροχες εικόνες και λίγη από την μαγεία του φεγγαριού!

ΑΡΧΗΓΟΣ:  Λεωνίδας Κλώντζας 

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Λεωνίδας Κλώντζας,  Γιάννης Πάγκαλος

ΒΙΝΤΕΟ:  Γιάννης Πάγκαλος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ

Το ολόγιομο φεγγάρι του Ιούλη αναζήτησε στο οροπέδιο Καθαρού η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου. Το απόγευμα του Σαββάτου 24 Ιουλίου 2021 ανηφορίσαμε στις κορυφές ‘Ανεφαλάκοι’ και ‘Πλατιά Κορφή’ της Δίκτης, με στόχο να απολαύσουμε από ψηλά τη δύση του ήλιου και την ανατολή της πανσέληνου.

Ξεκινήσαμε αργά το απόγευμα με κατεύθυνση το κοντινό μας οροπέδιο στο Καθαρό, απολαμβάνοντας στη διάρκεια της διαδρομής την άγρια ομορφιά των Λασιθιώτικων βουνών και την εκπληκτική θέα προς τον κόλπο του Μεραμπέλλου και την πόλη του Αγίου Νικολάου. Αφήσαμε τα αυτοκίνητα μας στην άσφαλτο, πριν από τον οικισμό του ‘Αβδελιακού’ στο οροπέδιο και ακολουθώντας το παλιό μονοπάτι, που ελίσσεται ανάμεσα σε χαμηλούς αρωματικούς θάμνους, θεόρατους πρίνους και τεράστιους βραχώδεις σχηματισμούς, κατευθυνθήκαμε στην ‘Πλατιά Κορφή’, που βρίσκεται στη βορειανατολική πλευρά του οροπεδίου σε υψόμετρο 1.489 μ.

Βαδίζουμε την ώρα του δειλινού, όταν το ταξίδι του ήλιου στο στερέωμα φτάνει στο τέλος του, την ώρα που η πλάση γαληνεύει και αρχίζει να βάφεται στα πορφυρά χρώματα της δύσης. Διασχίζουμε το μικρό πλάτωμα με τις κυκλικές στέρνες/πηγάδια, που έχουν κτιστεί με ‘ξερολιθιά’ και συγκεντρώνουν το νερό της βροχής από τις τριγύρω βουνοπλαγιές και χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για να ξεδιψούν τα κοπάδια. 

Συνεχίζουμε ανηφορικά από μονοπάτι, περνώντας από μισογκρεμισμένες στάνες, δείγματα κτηνοτροφικής εκμετάλλευσης αλλοτινών καιρών, ενώ κάμποσα  αγριοκάτσικα σκαρφαλωμένα πάνω στα βράχια μας παρακολουθούν ενοχλημένα. Κάνουμε  την πρώτη στάση για ανάπαυση, απολαμβάνοντας την πανοραμική θέα, από το ακρωτήρι του ‘Αφορεσμένου’ μέχρι τον ορεινό όγκο της Θρυπτής και από την πόλη του Αγίου Νικολάου μέχρι το Καλό Χωριό και το νησάκι της Ψείρας.

Στη συνέχεια ακολουθούμε ανηφορικό μονοπάτι, ενώ η βλάστηση χαμηλώνει, οι ριζωμένοι βράχοι ψηλώνουν και οι σκιές μακραίνουν. Την πορεία μας δυσκολεύει ο δυνατός άνεμος και η χαμηλή θερμοκρασία, που λόγω του μικροκλίματος της περιοχής θυμίζει περισσότερο χειμώνα. Μετά από πορεία μιάμισης περίπου ώρας φτάνουμε στην 'Πλατιά Κορφή' και απολαμβάνουμε την άγρια ομορφιά του ορεινού τοπίου και την θέα του κόλπου, που θαμποφαίνεται κάτω από το φως του ήλιου που συνεχώς αδυνατίζει. Θαυμάζουμε την μαγεία και μεγαλοσύνη της ορεινής μας φύσης, όσο ακόμα παραμένει ανέγγιχτη και ανεπηρέαστη από αλόγιστες ανθρώπινες παρεμβάσεις και αποφασίζουμε να συνεχίσουμε προς τη διπλανή κορυφή, καθώς ο ήλιος αργεί ακόμη να βασιλέψει.

Ακολουθούμε πετρώδες μονοπάτι με νότια κατεύθυνση και μετά από σύντομη πεζοπορία κάνουμε στάση σε εγκαταλελειμμένη στάνη, για να …ζεσταθούμε, καθώς μας μαστιγώνουν αλύπητα παγωμένες ριπές αέρα. Με αναθερμασμένες δυνάμεις (μετά και από ένα ποτηράκι ρακή) συνεχίζουμε προς την κορυφή Άνεφαλάκοι’ (ανέφαλο στην τοπική διάλεκτο σημαίνει σύννεφο), που βρίσκεται λίγα μέτρα ψηλότερα, σε υψόμετρο1.512μ.

Ο ουρανός έχει ήδη αρχίσει να ροδίζει, καθώς ο βασιλιάς ήλιος τρέχει να εξαφανιστεί στη δύση, βάφοντας τον ορίζοντα με τα πορτοκαλοκόκκινα χρώματα του δειλινού. Το φεγγάρι ξεκινά  το δικό του ταξίδι από τα ανατολικά, ξεπροβάλλοντας ανάμεσα από τις κορφές των Στειακών βουνών, φωτίζοντας το ελαφρύ μπλε του δειλινού με ρόδινες ανταύγειες.

Απολαμβάνουμε την μαγεία της ‘Κόκκινης Πανσέληνου του Ελαφιού’, καθώς σύμφωνα με την παράδοση κάθε χρόνο τέτοια εποχή, τα νέα κέρατα των αρσενικών ελαφιών αρχίζουν να βγαίνουν από το μέτωπό τους, καλυμμένα με βελούδινο και απαλό τρίχωμα. Καθώς ο σεληνιακός κύκλος ασκεί μεγάλη επίδραση στον πλανήτη μας, οι άνθρωποι έπλεξαν  πάμπολλες μυθοπλασίες γύρω από τις φάσεις του φεγγαριού και κυρίως της πανσέληνου. Από τα αρχαία χρόνια και σε όλους τους πολιτισμούς ο δορυφόρος της Γης λατρεύτηκε σαν θεότητα. Κατ’ εξοχήν θηλυκή θεά, η Σελήνη, εμφανίζεται μυστηριώδης, γλυκιά και γοητευτική, με την γονιμότητα να είναι στα βασικά της χαρακτηριστικά. Το όνομά της ετυμολογείται από το σέλας (φως).

Ο δυνατός αέρας που φυσά ρίχνει την θερμοκρασία ακόμη περισσότερο όσο η νύκτα σιμώνει και μας αναγκάζει να εγκαταλείψουμε την κορυφή και να πάρουμε τον δρόμο της επιστροφής. Ακολουθούμε δυτική κατεύθυνση, με τα βουνά να φωτίζονται ακόμη από τις κοκκινωπές ανταύγειες της δύσης, πριν το στερέωμα παραδοθεί στο σκοτάδι της νύχτας και στο ασημένιο φως του φεγγαριού.

ΚΡΙΤΣΑ με ΠΑΝΣΕΛΗΝΟ

Βαδίζουμε πάνω σε διαφορετικό μονοπάτι, που ακολουθεί φιδογυριστή πορεία στις φεγγαρόλουστες βουνοπλαγιές της Δίκτης και καταλήγουμε μετά από μιάμιση ώρα στην αφετηρία, έχοντας διανύσει περισσότερα από 5χλμ. Κάποιοι συνεχίζουν μέχρι τον μικρό οικισμό στο οροπέδιο για να γευτούν σπιτικές νοστιμιές και ντόπιο κρασί σε παραδοσιακή ταβέρνα, με το ολόγιομο φεγγάρι του Ιούλη να φωτίζει μαγικά τις ψηλότερες κορφές της Δίκτης και το μικρό μας οροπέδιο.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Λεωνίδας Κλώντζας, Γιώργος Μιχαηλίδης

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ

ΠΑΝΣΕΛΗΝΟΣ ΣΤΟ ΟΡΟΠΕΔΙΟ ΚΑΘΑΡΟΥ

Στις κορυφές ‘Ανεφαλάκοι’ και ‘Πλατειά Κορφή’ της οροσειράς της Δίκτης ανηφόρισε η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου, την Κυριακή 5 Ιουλίου 2020.

Μοιραστήκαμε μια 4ωρη απογευματινή πεζοπορία, στην περιοχή του οροπέδιου Καθαρού, με στόχο να απολαύσουμε από ψηλά τη δύση του ήλιου και την ανατολή της πανσέληνου.

Η κυριακάτικη πεζοπορία μας είναι αφιερωμένη στο ‘Χαμόγελο του Παιδιού’ και  οι δεκάδες φίλοι και μέλη του συλλόγου που συμμετείχαν πρόσφεραν από καρδιάς συσκευασμένα τρόφιμα, για να αποσταλούν στον οργανισμό που με αποτελεσματικότητα προασπίζει τα συμφέροντα των παιδιών.

Το απόγευμα της Κυριακής ξεκινήσαμε με κατεύθυνση το κοντινό μας οροπέδιο στο Καθαρό, απολαμβάνοντας την άγρια ομορφιά των Λασιθιώτικων βουνών και την εκπληκτική θέα στη διάρκεια της διαδρομής προς τον κόλπο του Μεραμπέλλου και την πόλη του Αγίου Νικολάου.

Αφήσαμε τα αυτοκίνητα μας στην άσφαλτο, πριν από τον οικισμό του ‘Αβδελιακού’ και νωρίς το απόγευμα, ξεκινήσαμε την πεζοπορία μας ακολουθώντας παλιό μονοπάτι, ανάμεσα από τη χαρακτηριστική βλάστηση της περιοχής με τους θεόρατους πρίνους και τους χαμηλούς αρωματικούς θάμνους.

Διασχίσαμε το μικρό πλάτωμα με τις κυκλικές στέρνες/πηγάδια που έχουν κτιστεί με ‘ξερολιθιά’ και συγκεντρώνουν το νερό της βροχής από τις τριγύρω βουνοπλαγιές και χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα για να ξεδιψούν τα κοπάδια. Συνεχίσαμε ανηφορικά από μονοπάτι και κάναμε  την πρώτη στάση για ανάπαυση, απολαμβάνοντας την πανοραμική θέα, από το ακρωτήρι του ‘Αφορεσμένου’ μέχρι τον ορεινό όγκο της Θρυπτής και από την πόλη του Αγίου Νικολάου μέχρι το Καλό Χωριό και το νησάκι της Ψείρας.

Συνεχίζουμε από ανηφορικό μονοπάτι, με την βλάστηση να γίνεται πιο χαμηλή, οι ριζωμένοι βράχοι να ψηλώνουν και οι σκιές όλο να μακραίνουν. Την ώρα του δειλινού, όταν η θερμοκρασία αρχίζει να πέφτει και η πλάση μοιάζει να ησυχάζει, φτάνουμε σε υψόμετρο 1512μ στην πρώτη κορυφή Άνεφαλάκοι’ (ανέφαλο στην τοπική διάλεκτο σημαίνει σύννεφο).

Απολαμβάνουμε την άγρια ομορφιά του ορεινού τοπίου και την θέα του κόλπου, που θαμποφαίνεται κάτω από το φως του ήλιου που συνεχώς αδυνατίζει. Ποζάρουμε και για την καθιερωμένη ομαδική φωτογραφία, έχοντας μικρό πανό με το σύνθημα «Όχι οπουδήποτε, όχι οτιδήποτε». Ενώνουμε και τη δική μας φωνή με την διαμαρτυρία και από άλλους Ορειβατικούς Συλλόγους και συλογικότητες από όλη την Ελλάδα, σχετικά με την ανάπτυξη ανεμογεννητριών στα βουνά μας και μάλιστα σε αρχαιολογικούς χώρους, περιοχές Natura ή σε ζώνες προστασίας της ορνιθοπανίδας. ΄Όπως δήλωσε ο πρόεδρος του συλλόγου Λεωνίδας Κλώντζας «Δεν είμαστε αντίθετοι με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ιδιαίτερα με όσες αξιοποιούν τον άνεμο και τον ήλιο. Ζητάμε όμως πιο ήπια ανάπτυξη με σεβασμό στο περιβάλλον, με καλύτερη χωροθέτηση, περιβαλλοντικές μελέτες, δημόσια διαβούλευση και συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας/δήμου στην επιλογή των κατάλληλων περιοχών». 

Απολαμβάνουμε την μαγεία και μεγαλοσύνη της ορεινής μας φύσης, όσο ακόμα παραμένει ανέγκικτη και ανεπηρέαστη από αλόγιστες ανθρώπινες παρεμβάσεις και αποφασίζουμε να συνεχίσουμε προς τη διπλανή κορυφή, καθώς ο ήλιος αργεί ακόμη να βασιλέψει.

Ακολουθούμε πετρώδες μονοπάτι και μετά από σύντομη πεζοπορία φτάνουμε στην ‘Πλατειά κορφή’ που βρίσκεται στη βορειανατολική πλευρά του οροπεδίου σε υψόμετρο 1489 μ. Ο ουρανός έχει ήδη αρχίσει να ροδίζει, καθώς ο βασιλιάς ήλιος τρέχει να εξαφανιστεί στη δύση, βάφοντας τον ορίζοντα με τα πορφυρά χρώματα του δειλινού. Μια ομάδα από γύπες, ενοχλημένοι προφανώς από την πολυάριθμη ανθρώπινη παρουσία στα απάτητα λημέρια τους, απογειώνονται και ξεκινούν χαμηλές πτήσεις, ζυγιάζοντας τα φτερά τους πάνω από τα κεφάλια μας! Ήταν η απαραίτητη τελική πινελιά για να κάνει ένα υπέροχο λιόγερμα να φτάσει στην τελειότητα!

Ο δυνατός, παγωμένος αέρας μας αναγκάζει να αφήσουμε την κορυφή και να μην περιμένουμε την ανατολή της σελήνης. Παίρνουμε τον δρόμο της επιστροφής προς την αφετηρία, ακολουθώντας δυτική κατεύθυνση, με τα βουνά να φωτίζονται ακόμη από τις κοκκινωπές ανταύγειες της δύσης, πριν το στερέωμα παραδοθεί στο σκοτάδι της νύχτας και στο ασημένιο φως του φεγγαριού.

Συνεχίζουμε κατηφορικά, με το σκοτάδι να πυκνώνει γύρω μας. Αντικρίζουμε από ψηλά την πόλη του Αγίου Νικολάου να λάμπει φωτισμένη και σύντομα οι φακοί είναι απαραίτητοι για να φωτίσουν τα βήματα μας.

Καταλήγουμε στην αφετηρία και οι περισσότεροι συνεχίζουμε μέχρι τον μικρό οικισμό στο οροπέδιο. Απολαμβάνουμε μέχρι αργά τη νύχτα, σπιτικές νοστιμιές και ντόπιο κρασί σε παραδοσιακή ταβέρνα, με το ολόγιομο φεγγάρι του Ιούλη να φωτίζει μαγικά τις ψηλότερες κορφές της Δίκτης και το μικρό μας οροπέδιο.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Λεωνίδας Κλώντζας

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ