ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΚΑΝΑΛΙ ΕΛΟΥΝΤΑΣ - ΠΛΑΚΑ

Από νωρίς το πρωί της Κυριακής 9 Ιανουαρίου 2022 το messenger είχε πάρει φωτιά! Προβληματισμένοι όλοι απ’ τις αναγγελίες για την επιδείνωση του καιρού. Να πάμε; Να μην πάμε; Τελικά πήραμε την απόφαση, αφού ο Γιώργος απ’ την Ελούντα, μας διαβεβαίωσε ότι ο καιρός εκεί ήταν καλός. Μαζευτήκαμε λοιπόν στο κανάλι οκτώ μόλις πεζοπόροι από διάφορα μέρη του νομού, αποφασισμένοι να μην περάσουμε κι αυτήν την Κυριακή στο σπίτι.

Δυστυχώς η βροχή αρχίζει με το που φτάνουμε. Φοράμε τις νιτσεράδες και τ’ αδιάβροχά μας, γελάμε όταν αντικρίζουμε ο ένας τον άλλο τυλιγμένο σαν κρεμμύδι κι εμπρός! Δεν είμαστε ολότελα σίγουροι ότι θα φτάσουμε στον προορισμό μας, αλλά η συννεφιασμένη μέρα είναι μαγική κι ο χειμωνιάτικος κόλπος της Ελούντας ονειρεμένος. 

Το τοπίο ιδανικό για φωτογραφίες. Ο Γιώργος μας κάνει τον ξεναγό: «Αυτοί οι μύλοι δεν είναι συνηθισμένοι, είναι ‘πολυκαιρίτες’, δηλαδή έχουν μηχανισμό περιστροφής πάνω κι εκμεταλλεύονται τον αέρα ό,τι καιρό κι αν κάνει. Από κει είναι οι αλυκές, τα ‘τηγάνια’ όπως τα λέμε εδώ. Κάποτε γνώρισαν μεγάλες δόξες. Ήταν το χρυσωρυχείο της περιοχής. Παρήγαγαν ποσότητα αλατιού ίση με πάνω απ’ το μισό της συνολικής ποσότητας, που χρειαζόταν όλη η Κρήτη. Ελάτε δω να δείτε την ‘βλυχάδα’ (πηγή υφάλμυρου νερού που χύνεται στη θάλασσα). Εδώ έπλυναν τα ρούχα τους παλιά. Υπάρχει και μια άλλη πιο πέρα».

Ακούμε, κοιτάμε, φωτογραφίζουμε, εξερευνούμε. Οι εγκαταλελειμμένες αλυκές αποτελούν σήμερα υγροβιότοπο. Βλέπουμε πλήθος πουλιά. Ένα πεθαμένο στην θάλασσα. Είναι ερωδιός, λέει η Μαρία. Άλλα κάθονται στις λίμνες. Γλάροι πετούν από πάνω μας. Μια ‘χαχαλιά’ όστρακα μαζεύουν απ’ τα ρηχά νερά τα κορίτσια απ’ την Ιεράπετρα. Πιο πέρα μια έκπληξη μας περιμένει. Η θάλασσα έχει ξεβράσει ένα μεγάλο καλαμάρι, ίσαμε 30 εκατοστά, στα ρηχά. Φρεσκοπεθαμένο,  το μελάνι του χύνεται ακόμα, τα δυο του πλοκάμια, αποκομμένα πλέουν παραδίπλα. Κρίμα!

Μ’ αυτά και μ’ αυτά παίρνει ώρα να φτάσουμε στην άλλη άκρη της Ελούντας, μιας τουριστικής κωμόπολης-φάντασμα τους χειμωνιάτικους μήνες κι η βροχή δυναμώνει. Η πραγματική πεζοπορία τώρα αρχίζει. Περνάμε και την άλλη ‘βλυχάδα’ και παίρνουμε το παραλιακό μονοπάτι για τους τουρίστες, δίπλα στον αυτοκινητόδρομο. Αέρας δεν φυσά, η θάλασσα έχει πήξει. Γραφικές βαρκούλες  αραγμένες μέσα στα μικρά κανάλια. Μεγαλύτερα καΐκια, που σίγουρα μεταφέρουν τους τουρίστες στη Σπιναλόγκα το καλοκαίρι, τώρα ξεκουράζονται στις δέστρες τους. Στο βάθος η χερσόνησος της Κολοκύθας καταπράσινη λόγω της εποχής. Ομορφιά!!!

Μια ενδιαφέρουσα συγκυρία  στον οικισμό Τσιφλίκι, όπου στρίψαμε να δούμε το οίκημα που έμενε κάποτε ο ‘τσιφλικάς’. Βγαίνει τυχαία από το διπλανό σπίτι, ο κύριος Γιάννης Βλάσης, που μας συστήνεται ως ο ιδιοκτήτης. Παίρνει λοιπόν τα κλειδιά του και μας ανοίγει να δούμε το κτίριο. Μισοερειπωμένο, φιλοξενεί τα ζώα του: πρόβατα, κατσίκια, πουλερικά. Εντυπωσιακό, διώροφο με εσωτερική αυλή και πολλά κτίσματα κι εξωτερικό ψηλό πέτρινο τοίχο σαν οχυρό. Ήταν η έδρα του Τούρκου διοικητή της περιοχής. Δόθηκε στην ανταλλαγή γαιών σε Μικρασιάτες πρόσφυγες, η κόρη των οποίων παντρεύτηκε με ντόπιο κι απόγονος τους ο κύριος Γιάννης.  Ευχαριστούμε για την αναπάντεχη ξενάγηση και συνεχίζουμε τη διαδρομή μας.

Λίγο πριν την Πλάκα, μάς παρουσιάζεται η Σπιναλόγκα σαν οπτασία στο στένεμα του κόλπου της Ελούντας. Η βροχή όμως όλο και δυναμώνει και δεν μας αφήνει να χαρούμε τόσο πολύ τη θέα. Η παρέα ‘σπάει΄, καθώς οι πιο βιαστικοί ανοίγουν το βήμα να βρουν  καταφύγιο απ’ τη βροχή.  Φτάνουμε στο ‘Café Porta’, το μόνο ανοικτό στην Πλάκα, όπου σε φιλόξενο περιβάλλον, βγάζουμε τα βρεγμένα μπουφάν  κι αφηνόμαστε στην ηδονή της ζεστής σοκολάτας και της θέας της Σπιναλόγκας να αναδύεται μες απ’ τα σύννεφα και τη βροχή.

Στην πρώτη ανάπαυλα του καιρού, παίρνουμε βιαστικά το δρόμο της επιστροφής. Τελικά κάναμε γύρω στα 12 χιλιόμετρα πάνε κι έλα κι ούτε που το καταλάβαμε! Άλλη μια Κυριακή γεμάτη με δυνατές συγκινήσεις και καλή παρέα.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιώργος Αρναουτάκης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων 

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Μαρία Μετζογιαννάκη

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΚΟΛΟΚΥΘΑ, ΕΛΟΥΝΤΑΣ

Στην Χερσόνησο της Κολοκύθας ή Σπιναλόνγκας στην περιοχή της Ελούντας, περπάτησε η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου την Κυριακή 23 Μαΐου 2021.

Μετά από τον πολύμηνο εγκλεισμό λόγω των περιοριστικών μέτρων, απολαύσαμε μια όμορφη και εύκολη διαδρομή, σε μια κοντινή αλλά άγνωστη σε πολλούς περιοχή. Το «Νησί» όπως τη λένε οι ντόπιοι, συνδυάζει ξεχωριστή φυσική ομορφιά, ιστορία που ξεδιπλώνεται σε σημαντικές ιστορικές περιόδους και εικόνες από το κοσμοπολίτικο θέρετρο της Ελούντας που έρχονται σε αντίθεση με την αγριάδα των ακαλλιέργητων σιτοχώραφων που διασχίζουμε.

Η πολυάριθμη ομάδα μας, από μέλη και φίλους του συλλόγου (αρκετοί μελλοντικοί συνοδοιπόροι μας ακολούθησαν για πρώτη φορά), ξεκίνησε από το Κανάλι, λίγο μετά τη γέφυρα, στο σημείο που βρίσκονται οι τρεις παλιοί ανεμόμυλοι. Εδώ βρίσκεται ο ισθμός του 'Πόρου', που κατασκευάστηκε το 1897 από τους Γάλλους συμμάχους για να ενωθεί η θάλασσα της Ελούντας με τον κόλπο του Μιραμπέλλου.

Αρχικά ακολουθήσαμε τον παραλιακό χωματόδρομο, που ξεδιπλώνεται παράλληλα με την ακτογραμμή, δίπλα στα γαλήνια νερά του κόλπου. Σύντομα στραφήκαμε Β.Δ, ακολουθώντας ανηφορικό, βραχώδες μονοπάτι, που περνά δίπλα από πετρόκτιστο ανακαινισμένο κτίσμα. Το μονοπάτι σε μεγάλο μήκος είναι οριοθετημένο με «τράφους», χτισμένους ξερολιθιά, σε μια προσπάθεια των παλιών ξωμάχων να συγκεντρώσουν και να αξιοποιήσουν τις αμέτρητες πέτρες που σκέπαζαν τα χωράφια τους. Ίχνη αγροτικής καλλιέργειας είναι εμφανή σε όλη την έκσταση της χερσονήσου. Υπάρχει ένα εκτενές δίκτυο μονοπατιών που οδηγούν σε χωράφια-μετόχια, αλώνια και αρκετές εγκαταλειμμένες αγροικίες. Η γη ανήκει σε ιδιώτες, όμως έχει χαρακτηριστεί από το 1970 ως «τόπος ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους» και με νεότερες υπουργικές αποφάσεις έχει οριοθετηθεί σαν "Α" αρχαιολογική ζώνη.

Η απαγόρευση της ανθρώπινης παρέμβασης επέτρεψε στην φυσική βλάστηση να  ευδοκιμήσει, και σήμερα προσφέρει μια τυπική εικόνα πλούσιας μεσογειακής βλάστησης (χαρουπιές, σκίνοι, θαµνοκυπάρισσα, αγκαραθιές και θυμάρι). Το μοναδικό αυτό οικοσύστημα, που έχει έκταση περίπου 6.230 στρ. αποτελεί χώρο αναπαραγωγής για απειλούμενα είδη όπως µαυροπετρίτες και αιγαιόγλαρους. Η ακτογραμμή έχει μήκος 19,8χλμ και είναι ιδιαιτέρα εντυπωσιακή, καθώς εισχωρεί μέσα στη θάλασσα με σκουρόχρωμους βραχώδεις σχηματισμούς και άλλοτε υποχωρεί στη μανία των κυμάτων σχηματίζοντας γραφικούς, απάνεμους κόλπους.

Συνεχίζουμε από ανηφορικό μονοπάτι, που αρκετά συχνά στενεύει από αρωματικούς θάμνους που ξεπετάγονται ανάμεσα από τις πέτρες. Καθώς ανηφορίζουμε η θέα αποκαλύπτεται εντυπωσιακή με τα καταγάλανα νερά του «κόρφου της Ελούντας» να αστράφτουν κάτω από το εκτυφλωτικό φως του ήλιου, τον επιβλητικό ορεινό όγκο της Οξιάς που δεσπόζει ψηλά και τα πολυτελή ξενοδοχειακά συγκροτήματα που ξεχωρίζουν στο βάθος. Πριν φτάσουμε στο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη, στριβούμε δεξιά και ακολουθούμε στενό, σηματοδοτημένο κατσικομονοπάτι μέχρι το εκκλησάκι του Αγίου Φωκά. Στον προαύλιο χώρο, στην σκιά που μας προσφέρουν οι πέτρινοι τοίχοι κάνουμε διάλλειμα για ανάπαυση και για να απολαύσουμε την θέα, την ηρεμία και τις μυρουδιές της φύσης.

Στην απέναντι ακτή στο νότιο άκρο της χερσονήσου διακρίνουμε το μικρό λατομείο «Βαγί», που μαζί με το μεγαλύτερο λατομείο στην «Πελεκητή» προμήθευαν για αιώνες πέτρα για τις οικοδομικές εργασίες στην περιοχή. Στην άκρη του ακρωτηρίου βρίσκεται και η «Ανατίναξη», το σημείο που οι Γερμανοί κατακτητές ανατίναξαν τα πυροβόλα τους με την λήξη του πολέμου.

Συνεχίζουμε από παραλιακό, βραχώδες μονοπάτι, που ξεδιπλώνεται πάνω από τα καταγάλανα νερά του κόλπου της Κολοκύθας. Στο βάθος δεσπόζει το «Γλαρονήσι», καταφύγιο των γλάρων ιδιαιτέρα την περίοδο που εκκολάπτουν τα αυγά τους, που λειτουργεί και σαν κυματοθραύστης προστατεύοντας τις δυο μικρές παραλίες του κόλπου. Μικρά ταχύπλοα διασχίζουν τον κόλπο πάνω σε ένα αυλάκι άσπρου αφρού, ενώ λίγοι προνομιούχοι απολαμβάνουν βουτιές στα βαθιά από πολυτελή γιώτ. Καταλήγουμε στην παραλία για δροσερές βουτιές στα πεντακάθαρα, γαλαζοπράσινα νερά.

Αναζωογονημένοι (παρά την αναγκαστική συγκράτηση για τις απαραίτητες προφυλάξεις λόγω κορονοιού) αφήνουμε πίσω μας την γραφική παραλία, περνάμε δίπλα από το ξωκλήσι του απόστολου Λουκά και από χωματόδρομο με εκπληκτική θέα του κόλπου, καταλήγουμε στην αφετηρία. Διανύσαμε λίγο περισσότερο από 8χλμ σε περίπου 3 ώρες, ανακαλύπτοντας τις άγνωστες ομορφιές του τόπου μας.    

ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιώργος Μιχαηλίδης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου

Powered by Wikiloc