Την Κυριακή 1 Ιουνίου 2025 μια μεγάλη παρέα από τον Ορειβατικό Αγίου Νικολάου και τον Φυσιολατρικό Σητείας πραγματοποίησε μια πεζοπορία που ξεκίνησε από το γραφικό χωριό Χαμέζι (430μ) κι ακολουθώντας τις βόρειες ακτές και το φαράγγι του Ρίχτη τελείωσε στα Έξω Μουλιανά.
 |
| 33 μέλη απ' τους δυο συλλόγους με τον Πρόεδρο Χαμεζίου στην είσοδο του Δημοτικού Σχολείου του χωριού πριν την εκκίνηση της πεζοπορίας |
Στο πάρκινγκ του Δημοτικού Σχολείου Χαμεζίου μαζευτήκαμε καμιά τριανταριά νοματαίοι. Μας υποδέχτηκε ο Πρόεδρος, κύριος Γιάννης Ζουμάκης, που μας οδήγησε στα γραφικά σοκάκια. Δυστυχώς δεν είχαμε τόσο πολύ χρόνο, να τα δούμε όλα. Όμως λίγα λόγια αξίζει να τα πούμε: Χωριό ημιορεινό, που κι ο νέος οδικός άξονας το παρακάμπτει. Όμως, αντί αυτό να το οδηγήσει σε μαρασμό, το όνομά του ακούγεται συνεχώς λόγω των πολυποίκιλων πολιτιστικών δραστηριοτήτων του. Για φέτος το καλοκαίρι σημειώστε:
· 20 Ιουνίου: Γιορτή ξύγαλου
·14-18 Ιουλίου: το 3ο Μουσικό Φεστιβάλ με σεμινάρια παραδοσιακής μουσικής, τραγουδιού, χορού, αλλά και υφαντικής, φυσικών βαφών και ψηφιδωτού (https://www.hamezifestival.gr/)
· 7 Αυγούστου: Η πρώτη ρακή της χρονιάς στα ρακοκαζανέματα!
·Κι ακόμα: Λαογραφικό Μουσείο (ανοικτό κατόπιν συνεννοήσεως με τον Πρόεδρο, τηλ. 6944767082)
Όλα αυτά τα διοργανώνει η πολύ δραστήρια Μορφωτική Στέγη Χαμεζίου σε συνεργασία με την Τοπική Κοινότητα. Και δεν θέλει πολύ για να καταλάβεις ότι εδώ μένουν άνθρωποι μερακλήδες, που αγαπούν και σέβονται τον τόπο τους: ολοκάθαρα σοκάκια, γλάστρες με λογιών-λογιών λουλούδια, αναπαλαιωμένα με μεράκι σπίτια, νοικοκυρεμένες εκκλησιές, φιλόξενοι κάτοικοι.
 |
| Χαμέζι, ένα χωριό 10 χλμ από Σητεία, 250 κάτοικοι, με μεγάλη μουσική παράδοση (από εδώ καταγόταν η μεγάλη Ρίτα Σακελαρίου). Εδώ γίνεται το περίφημο Μουσικό Φεστιβάλ κάθε καλοκαίρι και όχι μόνο. Όμορφα, καθαρά, καλαίσθητα σοκάκια: |
 |
| Εκκλησία Αγίου Παντελεήμονα στην πλατεία του χωριού |
 |
| Το εκκλησάκι του Αφέντη Χριστού κάτω απ' τα πεύκα με τη μαγευτική θέα στην κοιλάδα του Σκλαβεδιάκου, το τελευταίο σημείο επίσκεψης στο χωριό. |
Στις βόρειες ανεμοδαρμένες ακτές
Ρίχνοντας λίγες κλεφτές ματιές από ψηλά αποχαιρετούμε το χωριό. Ακολουθούμε πορεία προς τις κεραίες, ψηλά στον λόφο. Αριστερά μας ανοίγεται η θέα στα δυτικότερα: Μέσα κι Έξω Μουλιανά, Καλαβρός! Μετά θα πάρουμε κατηφορικό, απότομο σε μερικά σημεία, χωματόδρομο. Κάθε βήμα μας φέρνει πιο κοντά στις βόρειες ακτές. Η μέρα είναι ηλιόλουστη. Η γη νοτισμένη απ’ τη χθεσινή μπόρα βγάζει τις μυρωδιές της. Οι ανθισμένες άκανθες, οι αχλάδουλες, κάποιες κόκκινες παπαρούνες δίνουν μια νότα ύστερης άνοιξης. Ένα φρέσκο βοριαδάκι έρχεται απ’ τη θάλασσα και μας κρατά σε λογική θερμοκρασία. Ιδανική μέρα για περπάτημα. Τα παρεάκια ανάμεσα στους δυο συλλόγους δίνουν και παίρνουν, γνωριζόμαστε άλλωστε πια μετά από τόσες κοινές πεζοπορίες! Μικρές στάσεις ανασύνταξης στα δύο μικρά –σαν σπιρτόκουτα- ξωκλήσια του Εσταυρωμένου και του Αγίου Κωνσταντίνου με το καλαίσθητο υπόστεγό τους –προστασία απ’ τον μανιασμένο βορρά.
 |
| Ανεβαίνοντας από Χαμέζι βλέπει κανείς να ξεπετάγονται πίσω απ' τους ανθισμένους αχλάφουλες τα Μέσα κι Έξω Μουλιανά κι ο Καλαβρός |
 |
| Κάτω απ' τις κεραίες παίρνουμε τον δρόμο στ' αριστερά, ο άλλος βγάζει Παπαδιόκαμπο |
 |
| Στάση στα δύο εκκλησάκια: Εσταυρωμένου κι Αγίου Κωνσταντίνου |
 |
| Εκκλησάκι Αγίου Κωνσταντίνου από ψηλά |
 |
| Κι από κοντά |
 |
| Δέντρα λυγισμένα απ' τη δύναμη του βοριά στη διαδρομή |
 |
| Παρεάκια παρεάκια κατεβαίνουμε την ατέλειωτη κατηφόρα |
Σε μια στροφή του δρόμου φαίνεται κι ο βράχος του Λιόπετρου με το μικρό ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη στα ριζά του. Εντυπωσιακό μέρος για φωτογραφία και δεν το αφήνουμε να πάει χαμένο! Μετά θα κατευθυνθούμε δυτικά παράλληλα με τις ακτές. Πρώτη στάση μας η παραλία του Κουβάρη: άγρια και πετρώδης με «χάλκινα» βράχια, στα οποία σκάει με δύναμη το κύμα! Κάποια αφημένα αντικείμενα καθημερινής χρήσης: τραπέζια, καρέκλες, τηγάνια, μισοφαγωμένα απ’ τον καιρό και την αλμύρα δείχνουν ότι το μέρος είναι στέκι για ερασιτέχνες ψαράδες. Τους ζηλεύω! Ζηλεύω τη θέα και την ηρεμία σε ένα μέρος που μοιάζει να είναι στη μέση του πουθενά. Βλέπω κι αρκετούς από τους συνοδοιπόρους μου να ατενίζουν ακίνητοι το μανισμένο πέλαγος μαγνητισμένοι από τη γοητεία του.
 |
| Ομαδική μας με θέα το Λιόπετρο |
 |
| ΠΑΝΩ: Ανατολικά ο βράχος με το μεσαιωνικό κάστρο του Λιόπετρου και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη στα ριζά του. ΚΑΤΩ: Στην ακτή Κουβάρη |
Λίγο περπάτημα ακόμα και θα βρεθούμε στην πιο πολυσύχναστη –λόγω της γειτνίασης με το φαράγγι- παραλία του Ρίχτη. Εδώ κάτω απ’ τα αλμυρίκια υπάρχει τρεχούμενο νερό και πάγκοι για πικ νικ. Σύντομη στάση κι έπειτα η ήπια ανηφόρα για το ομώνυμο φαράγγι.
ΚΑΤΩ: Οι δυο πλευρές της ακτογραμμής: δυτικά Ρίχτης και Γκέλλα του Καλαβρού. ανατολικά: Λιόπετρο κι Άγιος Ιωάννης:
 |
| Προς παραλία Ρίχτη |
 |
| Παραλία Ρίχτη με χώρο αναψυχής κάτω απ' τα αλμυρίκια |
Φαράγγι του Ρίχτη (Γεωδιαδρομή 17 Γεωπάρκου
Σητείας)
Γρήγορα φτάνουμε στην κάτω είσοδό του. Το κιόσκι για τα εισιτήρια είναι έρημο, καθώς δεν έχουν γίνει ακόμα οι προσλήψεις προσωπικού, όμως ο χώρος έχει ήδη ελεγχτεί και καθαριστεί, όπως μας ενημέρωσαν από τη ΜΑΔΕΣ. Σύντομα ανοίγει μια συζήτηση για την "νομιμότητα" ή όχι του εισιτηρίου κι ο καθένας λέει τη γνώμη του. Εγώ πάλι σαν κάτοικος της ευρύτερης περιοχής κι έχοντας επισκεφτεί κι αντίστοιχα μέρη στο εξωτερικό και πολύ δεν το βρίσκω το αντίτιμο των 3€ που ανοίγει και κάποιες θέσεις εργασίας, συντελεί στη φήμη και την προσέλκυση επισκεπτών απ’ όλον τον κόσμο, στην συντήρηση και τον καθαρισμό του μονοπατιού και κάνει πιο ασφαλή κι οργανωμένη τη διέλευση (όλοι θυμόμαστε τα ατυχήματα κατά το παρελθόν). Από την άλλη δεν μπορώ να πω ότι δε με τρομάζει η μαζική προσέλευση (κάθε χρόνο ανεβαίνει η επισκεψιμότητα και πέρυσι κόπηκαν 28.500 εισιτήρια μόνο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες) που απειλεί να διαταράξει τις ευαίσθητες ισορροπίες ενός για πολλά χρόνια κρυμμένου παραδείσου. Το φαράγγι είδαμε ότι έχει εμπλουτιστεί φέτος με σκοινιά σε γλιστερά σημεία και με νέα ξύλινα γεφυράκια, όμως με την υποχώρηση των νερών φαίνονται κάπως ..αχρείαστα. Όσοι το θυμούνται πριν 20-30 χρόνια στις πρώτες εξορμήσεις του Συλλόγου, μιλάνε με νοσταλγία για την εικόνα του τότε.
Όμως και χωρίς πολύ νερό την γοητεία του την έχει, έτσι με τα ολοπράσινα ξετρύπια στην πυκνή του βλάστηση και τις μικρές λιμνούλες, τους νερόμυλους, όπου νομίζεις ότι θα ξεμυτίσει .. «καμιά νεράιδα να σου κλέψει τη λαλιά». Όλα αυτά χαροποιούν ιδιαίτερα τους πιτσιρικάδες της παρέας, που απολαμβάνουν να σκαρφαλώνουν τα βράχια, να κρεμιούνται απ’ τα σκοινιά, να ρολάρουν στις γέφυρες, να ψάχνουν καβούρια, βατράχια και βέβαια όταν φτάνουν στον καταρράκτη δε διστάζουν να πετάξουν τα ρούχα και να μπουν στα κρύα νερά (οι μόνοι τολμηροί τελικά) κάτω απ’ τη φυσική «ντουζιέρα», που ρέει ασταμάτητα. Δύσκολα ξεκολλάμε, για να πάρουμε τον άχαρο δρόμο της επιστροφής, για τον οποίο άλλοι προτίμησαν το μονοπάτι αμέσως μετά την έξοδο στο γεφύρι του Λαχανά δεξιά, που οδηγεί στα Έξω Μουλιανά κι άλλοι –κυρίως οι οδηγοί- θα συνεχίσουν ίσια πάνω τον δρόμο ως το πάρκινγκ του φαραγγιού, όπου αφήσαμε τα αμάξια.
 |
| Από την παραλία του Ρίχτη στο ομώνυμο φαράγγι |
 |
| Σηματοδοτημένο απ' το Γεωπάρκο, καθαρισμένο από τη ΜΑΔΕΣ |
 |
| Με αρκετό νερό, χωρίς να συγκρίνεται με το παρελθόν, με ξύλινα γεφυράκια και νερόμυλους, μοιάζει σαν παραμύθι |
 |
| Αρκετοί οι νερόμυλοι χωσμένοι μέσα στο πράσινο |
 |
| Σκοινιά προς διευκόλυνση στα γλιστερά σημεία |
 |
| Ο καταρράκτης εντυπωσιακός ακόμα και με λίγο νερό |
 |
| Έξοδος στο εντυπωσιακό γεφύρι του Λαχανά (επειδή κάποτε εδώ ήταν σταυροδρόμι, όπου οι ντόπιοι αντάλλασσαν λαχανικά) |
Απολογισμός της μέρας με μια μπύρα!
Όπως και να έχει μια μπύρα στη φιλόξενη πλατεία του χωριού θα την πιούμε (και δύο μη σας πω!), γιατί αυτά τα σχεδόν 17 χλμ με 560 υψομετρική που έγραψε το «μηχανάκι» του Γιάννη, χρειάζονται… ηλεκτρολύτες. Κι απ’ τη μεριά μου σαν αρχηγός το καλύτερο «ευχαριστώ» είναι τα χαρούμενα πρόσωπα κι οι ωραίες αναμνήσεις που βρίσκονται ήδη στο μυαλό, την καρδιά, αλλά και τα κινητά της παρέας και πιο πολύ στην όρεξη με την οποία τα τσικό μας: η Μαρία, ο Άγγελος κι ο Αχιλλέας πέσανε πάνω στα σουβλάκια («και παγωτό μετά είπε ο μπαμπάς»), το νέο αίμα των περιπατητών. Ευχαριστούμε λοιπόν όλη την ομάδα αλλά και τον Πρόεδρο Χαμεζίου, κύριο Ζουμάκη και την Μορφωτική Στέγη Χαμεζίου κι ακόμα την Μ.Α.Δ.Ε.Σ., που κάθε χρόνο διενεργεί τον καθαρισμό, τη σηματοδότηση και την συντήρηση του χώρου και βέβαια το Παγκόσμιο Γεωπάρκο Unesco της Σητείας, που το έχει εντάξει στις γεωδιαδρομές του.
ΚΑΤΩ: Αρχηγός στην Προεδρική ατενίζοντας τη θάλασσα και επιτέλους πάλι κοντά μας το παπάκι μας!
ΑΡΧΗΓΟΣ: Μαρία Μετζογιαννάκη
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Μαρία Μετζογιαννάκη, Αργύρης Σφενδουράκης, Βαγγέλης Πετραντωνάκης, Μαρία Γιαλίζη
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Μ. Μετζογιαννάκη
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ :
Γιάννης Πάγκαλος, Αργύρης Σφενδουράκης
