ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Sunday 1 September 2024

ΑΠΟΓΕΥΜΑΤΙΝΗ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΜΕΣΩΝΑ (ΚΑΒΟΥΣΙ)

Μας καλαρέσανε οι απογευματινές πεζοπορίες του καλοκαιριού κι έτσι κρατήσαμε τη ..συνήθεια και για την πεζοπορία της πρώτης Κυριακής του Σεπτέμβρη, όταν μαζευτήκαμε 15 άτομα από τον Ορειβατικό Αγίου Νικολάου κατά τις 16.00 η ώρα στην ανατολική άκρη του Καβουσίου κι από εκεί στη γνωστή αιωνόβια ελιά του χωριού, με σκοπό να περάσουμε το περίφημο φαράγγι του Μέσωνα.

Ομαδική μας στο γνωστό πλάτωμα στη μέση του καλντεριμιού!

Το φαράγγι του Μέσωνα

Ξεκινάμε λοιπόν παίρνοντας τον αγροτικό δρόμο ανατολικά περνώντας από το εκκλησάκι της Παναγίας της Πρωτοσεπτεμβριανής (μονόχωρο και καμαροσκεπή ναό χρονολογημένο μεταξύ του 14ου και του 16ου αιώνα, που γιορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου κατά τη γιορτή της Ινδίκτου, δηλαδή της εκκλησιαστικής Πρωτοχρονιάς). Αν περνάγαμε νωρίτερα, μπορεί να πετυχαίναμε και το πανηγύρι δηλαδή. Στον αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά σταματά ο δρόμος και παίρνουμε το ανηφορικό μονοπάτι, ώσπου να συναντήσουμε τον αγωγό νερού (καταπότη). Στη συνέχεια κινούμαστε παράλληλα με αυτόν με κατεύθυνση ΝΑ σε μια διαδρομή εξοντωτική λόγω της συνεχούς ανηφόρας, αλλά και από τις πιο όμορφες της Κρήτης. Από πού να ξεκινήσει κανείς; Από το πανέμορφο καλντερίμι, πραγματικό έργο τέχνης, που διασχίζει στριφογυριστά τις πλαγιές και σε πολλά σημεία υποστηρίζεται από τοιχίο που φτάνει και τα πέντε μέτρα ύψος κι όλο αυτό στο χείλος του γκρεμού; Από τη θέα στο φαράγγι, που χάσκει από κάτω μας, καθώς είναι τεχνικό, δηλαδή απαιτεί ειδικό εξοπλισμό κι εκπαίδευση; Από τα βουνά του Ορνού και της Θρυπτής, που υψώνονται κάθετα πάνω απ’ το κεφάλι σου προκαλώντας σου δέος;

Περιμένοντας να μαζευτούμε στην μνημειακή ελιά του Καβουσίου, που αποτελεί φυσικό μνημείο και θεωρείται η αρχαιότερη ελιά στον κόσμο. Είναι μπολιασμένη σε άγριο υποκείμενο, αποτελώντας το αρχαιότερο δείγμα μπολιάσματος. Είναι «μουρατολιά» με μέγιστη διάμετρο κορμού 4,9 μ. και περίμετρο 14,20 μ. Με βάση την μέθοδο των ετησίων δακτυλίων, υπολογίζεται ότι το δέντρο φυτεύτηκε την περίοδο 1350 με 1100 π.Χ.! (πηγή: Ψηφιακό Μουσείο Ιεράπετρας)

Παναγία Πρωτοσεπτεμβριανή ή Παναγία στο Σκαλί είναι χτισμένη στο ιερό άλσος του Καβουσίου, πολύ κοντά στη μνημειακή ελιά και στον αρχαιολογικό χώρο του Αζοριά. Μονόχωρος και καμαροσκεπής ναός του 14ου-16ου αι. Γιορτάζει την 1η Σεπτεμβρίου (δηλαδή τη μέρα που περάσαμε!), κατά την Ίνδικτο δηλαδή την εκκλησιαστική Πρωτοχρονιά (πηγή: e-storieskritis.gr). Η 1η Σεπτεμβρίου παρεμπιπτόντως αποτελεί και για τους Ορειβατικούς Συλλόγους την έναρξη της ορειβατικής σεζόν!!!

ΠΑΝΩ: Από τους πιο σημαντικούς χώρους της ανατολικής Κρήτης, αυτός του λόφου Αζοριά, κοντά στο Καβούσι. Κατοικήθηκε συνεχώς από τη νεολιθική ως τον 5ο αι. (που καταστράφηκε από φωτιά) κάτι που δείχνει και τη σημασία του! ΚΑΤΩ: Ακολουθούμε το καλντερίμι δίπλα στον τσιμεντένιο αγωγό του νερού που ελίσσεται στην πλαγιά πάνω απ' το φαράγγι του Μέσωνα. χαμηλά είναι ξερός ο καταπότης, αλλά ψηλότερα το νερό ακόμα κελαρύζει.

Το καλντερίμι όπως ξεδιπλώνεται στην πλαγιά από ψηλά!

Έτσι κάπως ανεβαίνουμε εντυπωσιασμένοι, ώσπου φτάνουμε στο σημείο, όπου έχει φτιαχτεί μια μεταλλική γέφυρα, μισοχαλασμένη πια, κι από εκεί σκαρφαλώνουμε στα βράχια της ανατολικής πλευράς του φαραγγιού, κι ακολουθώντας πάντα τον καταπότη διασχίζουμε τον πολύ γραφικό εγκαταλελειμμένο οικισμό της Μυλωνιάς. Θαυμάζουμε τα κτίρια, τα σαρνίτσια, τις πεζούλες του. Κάπου εκεί στο ‘σβήσιμο’ του φαραγγιού, η ανηφόρα τελειώνει. Βγαίνουμε στον αγροτικό δρόμο που συνδέει την Άβγο με τη Θρυπτή και με κατεύθυνση δυτικά θα ακολουθήσουμε μετά το στενό κατηφορικό μονοπάτι, που θα μας οδηγήσει δίπλα από τον λόφο που φιλοξενεί το Κάστρο.

Στη μισογκρεμισμένη σιδερένια γέφυρα, όπου συγκλίνουν τα τοιχώματα του φαραγγιού!

Ο τσιμεντένιος αγωγός εδώ για λίγο βρίσκεται στον αέρα!

Περνώντας στην ανατολική πλευρά του φαραγγιού!

Εντυπωσιακό και βαθύ το φαράγγι, όμως είναι τεχνικό (θέλει εξοπλισμό αναρρίχησης) Γι' αυτό το περνάμε από το μονοπάτι στα πλάγια.

Περιστοιχίζεται απ' τα βουνά του Ορνού και της Θρυπτής

Ο οικισμός της Μυλωνιάς

Οι ξερολιθιές (πεζούλες) του εγκαταλελειμμένου πια οικισμού.

Το κάστρο κι η επιστροφή

Αν και τα πόδια τρέμουν ακόμα απ’ την ανηφόρα, πολλοί είναι εκείνοι που δε διστάζουν να ανέβουν ως την κορυφή του Κάστρου. Ο αρχαιολογικός χώρος χρονολογείται στην ύστερη εποχή του σιδήρου (900-700 π.Χ.) κι είχε σύντομη περίοδο κατοίκησης και χαρακτηριστικό την απουσία δρόμων εντός του, κάτι που παραξενεύει τους ιστορικούς. Είναι από τους εντυπωσιακότερους στην Κρήτη με την οχυρή του θέση πάνω στον βράχο, τη θέα στα γύρω βουνά που φαίνονται ψηλότερα απ’ το πραγματικό τους μπόι, αλλά και στο πέλαγος όσο φτάνει το μάτι. Ο έτερος αρχαιολογικός χώρος της περιοχής, ο Αζοριάς, όπως και το Καβούσι φαίνονται ίσα από κάτω του, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση ότι άμα πηδήξεις θα προσγειωθείς πάνω τους. Τα όρνια που ενοχλημένα απ’ την παρουσία μας, φέρνουν γυροβολιές πάνω απ’ τα κεφάλια μας κρώζοντας ενισχύουν την υποβλητική ατμόσφαιρα.

Παίρνοντας το κατηφορικό μονοπάτι για την επιστροφή

Στον αρχαιολογικό χώρο του Κάστρου τα μάρμαρα δένουν με τα χρώματα της φύσης

Τα βουνά του Ορνού και της Θρυπτής περιστοιχίζουν τον αρχαιολογικό χώρο.

Ο αρχαιολογικός χώρος του Αζοριά, το Καβούσι κι ο κόλπος του Μεραμπέλλου όπως φαίνεται απ' το Κάστρο

Η οροσειρά πάνω απ' τη Λάστρο, όπως φαίνεται απ' το Κάστρο

Ο αρχαιολογικός χώρος της ύστερης εποχής του σιδήρου έχει ως χαρακτηριστικό τη σύντομη περίοδο κατοίκησης και την απουσία δρόμων εντός του

Ο κόλπος του Μεραμπέλλου λούζεται στα χρώματα της δύσης του ηλίου

Όμως η ώρα περνά και ξαναβγαίνουμε στο μονοπάτι της επιστροφής, που συναντιέται με το Ε4 που έρχεται απ’ τη Θρυπτή και πλαταίνει. Η θέα καταπληκτική καθώς ο κόλπος του Μεραμπέλλου φαίνεται πέρα ως πέρα λουσμένος στα ζεστά χρώματα της δύσης του ήλιου. Όταν συναντάμε τη μισογκρεμισμένη εκκλησία Κων/νου κι Ελένης, ξέρουμε ότι όπου να ναι φτάνουμε.

Το κατηφορικό μονοπάτι κάποτε συναντά το Ε4 που κατεβαίνει απ' τη Θρυπτή

Ασκελοτούρα, η σταρ της εποχής!

Όντως σε 4 ώρες (χωρίς πολλές στάσεις μη μας πιάσει το σκοτάδι) γυρνάμε πίσω στην αφετηρία μας έχοντας διανύσει περίπου 10 χλμ με υψομετρική γύρω στα 500 μέτρα. Ευχαριστούμε την αρχηγό μας, Σοφία Σιδηροπούλου. Καλή ορειβατική μας χρονιά!

Πηγές: www.e-storieskritis.gr, www.cretanbeaches.com, digital museum of ierapetra.