Την Κυριακή 8 Ιουνίου 2025 ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου πραγματοποίησε μια ακόμα εξαιρετική πεζοπορία στο αγαπημένο μας Άνω Μεραμπέλλο, που, παρά τον δυνατό αέρα, άφησε όμορφες εικόνες στους περίπου είκοσι συμμετέχοντες.
Ομαδική από την κορυφή του Κατσελιου, με την ωραία θέα στον κόρφο της Ελούντας και τη μανισμένη σήμερα θάλασσα.
Στην κορυφογραμμή του Κατσελιού
Η ομάδα ξεκινάει από τον οικισμό του Άνω Λούμα, όπου παρκάρουμε τα αυτοκίνητά μας κοντά στο μπαράκι με το ευρηματικό όνομα «Το μαύρο πρόβατο»! Από εκεί ακολουθούμε χωματόδρομο, που, όπως λέει η πινακίδα, οδηγεί στον Άγιο Γεώργιο του Κάστελλου. Ο δρόμος ελίσσεται ανάμεσα σε βραχώδεις ελαιώνες κι είναι ελαφρά ανηφορικός. Θέματα συζήτησης στα παρεάκια τι σημαίνει το επιστημονικό όνομα του γαϊδουράγκαθου: onopordum στο εντυπωσιακό μαβί άνθος του οποίου "στήσανε χορό τα μελισσόπουλα" κι άλλα διάφορα μαμούδια. Παραπάνω ο Γιάννης λέει γι’ ακόμα μια φορά το ανέκδοτο με τους Γιαπωνέζους τουρίστες που χάθηκαν στον Λούμα: «Άνω Λούμα ή Κάτω Λούμα;» θα ρωτήσει ο Ιάπωνας διασώστης, που θέλει πάντα να κυριολεκτεί και θυμίζει ότι το συγκεκριμένο χωριό, όπως κι αρκετά άλλα στην Κρήτη έχει και το δίδυμό του στην κάτω πλευρά… Με αυτά και μ’ αυτά φτάνουμε στο όμορφο εκκλησάκι με το περιφραγμένο προαύλιο, τις με πλαστικότητα στις μορφές αγιογραφίες του, το καμπαναριό του λίγο πιο πέρα πάνω στον βράχο και τη φανταστική θέα στον οικισμό και στο βόρειο κρητικό πέλαγος.
 |
| Το μπαράκι "Το μαύρο πρόβατο" στον Άνω Λούμα |
 |
| Ξεκινώντας για Άγιο Γεώργιο από τον Άνω Λούμα |
 |
| Μνημειώδης δεξαμενή νερού, δυστυχώς άδεια |
 |
| Η εποχή του γαϊδουράγκαθου (onopordum) |
Σύντομη στάση και πάλι ανηφόρα αυτή τη φορά εκτός μονοπατιού, που μας οδηγεί στην κορυφή. Από εδώ και καθ’ όλη τη διάρκεια της πορείας κατά μήκος της κορυφογραμμής του Κατσελιού (παραφθορά του Κάστελλου μήπως;) θα αντικρίζουμε καθηλωτικό τον μακρύ σαν μπουκάλι κόλπο της Ελούντας και στην είσοδό του το νησάκι της Σπιναλόγκας να τον φυλάει. Πιο πίσω στην άκρη του ορίζοντα αχνοφαίνεται και η ανατολική πλευρά του κόλπου του Μεραμπέλλου που οριοθετείται από τα σητειακά βουνά.
 |
| Κατηφορίζοντας τις κατάφυτες με γαϊδουράγκαθα πλαγιές του Κατσελιού ώσπου να φτάσουμε στην κόψη του |
 |
| καταπληκτική η θέα από εκεί |
 |
| Φαίνεται όλος ο κόρφος της Ελούντας και ο κόλπος του Μεραμπέλλου |
 |
| Διασχίζοντας τη βραχώδη κορυφογραμμή, ίσια κάτω απ' τον γκρεμό η Πλάκα |
Κατηφορίζοντας σιγά- σιγά θα βρούμε χωματόδρομο, που μας οδηγεί στο ανεμοδαρμένο παλιό μυλοτόπι του Βρουχά. Δεν είναι τυχαίο που στην περιοχή «φυτεύτηκε» αιολικό πάρκο! Οι ριπές του αέρα είναι πολύ δυνατές. Εξάλλου και το όνομα, διαβάζω στην ιστοσελίδα του Δήμου Αγίου Νικολάου, πιθανόν προέρχεται από τη λέξη «βρούχο» (μούγκρισμα, έντονη βοή). Εδώ θα επισκεφτούμε τα κουφάρια δυο ανεμόμυλων, που είναι πολυκαιρίτες (δηλαδή η φτερωτή τους στρίβει ανεξαρτήτως ανέμου). Λίγο πιο κάτω στον αυχένα υπάρχουν κι άλλοι. Μετά θα εισέλθουμε και στο ίδιο το χωριό, το οποίο έχει μερικές πολύ γραφικές γωνιές. Κάποιοι θα πιουν το καφεδάκι τους στον παραδοσιακό καφενέ, ενώ κάποιοι άλλοι θα επισκεφτούν τη μεγάλη δίκλιτη εκκλησία Αγίας Τριάδος και Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
 |
| Στο μυλοτόπι του Βρουχά, πολυκαιρίτης μύλος, δηλαδή μύλος που στρέφει την φτερωτή το με κάθε κατεύθυνση του ανέμου. Αριστερά του μύλου φαίνεται και το χωριό. ΚΑΤΩ: Εξωτερικό κι εσωτερικό του μύλου |
 |
| Η δίκλιτη εκκλησία Αγίας Τριάδος και Μεταμορφώσεως στον Βρουχά |
 |
| Ανεμοδαρμένος θάμνος της περιοχής δείχνει τη δύναμη του αέρα |
Και πάλι ανηφορικά για να γυρίσουμε πίσω στον Λούμα. Θα περάσουμε διαδοχικά από άσφαλτο, χωματόδρομο κι απ’ τα φανταστικά καλντερίμια με τα υπερυψωμένα τοιχία του Άνω Μεραμπέλλου. Θα επισκεφθούμε την Μονή Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου με το ασυνήθιστο ροζ επίχρισμα, ένα εντυπωσιακό σαρνίτσι με ενσωματωμένο πηγάδι και γούρνες, τον οικισμό του Κάτω Λούμα, για να καταλήξουμε πάλι στον Επάνω Λούμα από την ανατολική πλευρά του. Μια τελευταία στάση στο προσωπικό Λαογραφικό Μουσείο του κυρίου Νικολάου Δρακωνάκη (Δασκαλονικολή), που στεγάζεται σε παλιό ελαιοτριβείο και φιλοξενεί πλήθος αντικείμενα του παραδοσιακού σπιτιού, νοσταλγική ατμόσφαιρα μιας άλλης εποχής, που μας θυμίζει πόσο σημαντική είναι η αγάπη για τον τόπο σου και την ιστορία του.
 |
| ΠΑΝΩ: Τα εντυπωσιακά καλντερίμια του Άνω Μεραμπέλλου με τα υπερυψωμένα τοιχία. ΚΑΤΩ: Άλλη μια εντυπωσιακή κατασκευή συλλογής νερού: σαρνίτσι με ενσωματωμένο πηγάδι και γούρνες. |
 |
| Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου με ροζ επίχρισμα κοντά στον Βρουχά |
 |
| Στο ιδιωτικό λαογραφικό Μουσείο του Νικολάου Δρακωνάκη στον Άνω Λούμα. Άμα είσαι μερακλής και τρέφεις σεβασμό για τον τόπο και την ιστορία του. |
Συμπερασματικά
Όμορφη πεζοπορία με εναλλαγές τοπίων, αλλά και με πολιτιστικό ενδιαφέρον. Καλή παρέα ούτε που καταλάβαμε πως πέρασαν οι 4,5 ώρες και τα 11 χλμ που κατέγραψε το μηχανάκι του αρχηγού μας, Γιώργου Αρναουτάκη, γέννημα θρέμμα της Ελούντας και με γερές ρίζες στην περιοχή, πριν ακόμα γίνει το απόλυτο τουριστικό θέρετρο, τον οποίο κι ευχαριστούμε!
Τη σημερινή πεζοπορία ας την αφιερώσουμε στην Κάλια απ’ τη Σητεία που γιόρταζε σήμερα (της Αγίας Καλλιόπης) και στη μικρή Μαρία από την Ιεράπετρα που περνούσε σαν αίλουρος τις πέτρες, γεννημένη ορειβάτισσα κι ας μην το ξέρει ακόμα! Άλλη μια Κυριακή με τα φιλαράκια έλαβε τέλος. Στην επόμενη με το καλό!
 |
| Ο αρχηγός μας, Γιώργος Αρναουτάκης, κάτοικος της περιοχής. Ευχαριστούμε!!! |
ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιώργος Αρναουτάκης
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Μαρία Μετζογιαννάκη, Γιάννης Ψαλλιδάκης, Γιώργος Αρναουτάκης
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:
Μαρία Μετζογιαννάκη
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ :
Γιώργος Αρναουτάκης
