ΣΤΟ ΦΑΡΑΓΓΙ ΤΟΥ ΜΑΖΑ
ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗ ΔΙΑΜΑΡΤΥΡΙΑ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΙΣ ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ
Την Κυριακή 16 Μαρτίου 2025 ο Ορειβατικός
Σύλλογος Αγίου Νικολάου σε συνεργασία με τον Φυσιολατρικό Ορειβατικό Σύλλογο
Σητείας συμμετείχε σε συμβολική
πεζοπορία γύρω απ’ το Καρύδι Σητείας ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα της Επιτροπής Αγώνα Σητείας
ενάντια στις ΒΑΠΕ.
![]() |
Ομαδική μας στο τρίτο και πιο άγριο μέρος του φαραγγιού. περίπου 40 άτομα από τους δύο συλλόγους. |
Το Καρύδι
Το Καρύδι είναι ορεινό χωριό της ενδοχώρας της Σητείας (υψόμετρο 600μ. 18 χλμ από Σητεία), γνωστό για τα σπήλαια του (ανάμεσά του κι ο Άνω Περιστεράς, ένα απ’ τα μεγαλύτερα ποτάμια σπήλαια στην Ελλάδα με χαρτογραφημένο μήκος 7 χλμ), ορμητήριο των απανταχού σπηλαιολόγων με έδρα το παλιό Δημοτικό Σχολείο, που πλέον αποτελεί Κέντρο Ενημέρωσης του Γεωπάρκου Σητείας -εξάλλου πολλές γεωδιαδρομές του Γεωπάρκου ξεκινούν από εδώ. Σήμερα θα είμαστε οι πρώτοι και θα παρκάρουμε τ’ αυτοκίνητά μας στην είσοδο του χωριού, κατά την επιστροφή θα γίνεται χαμός!
Το φαράγγι του Μαζά
Ξεκινάμε λοιπόν περίπου σαράντα πεζοπόροι κι από τους δυο συλλόγους κατά τις 9.30 η ώρα (ήμασταν εμείς οι αγιονικολιώτες, που αργήσαμε δυστυχώς) κατηφορίζοντας τα στενά του χωριού, ώσπου βρισκόμαστε στον πυθμένα του φαραγγιού του Μαζά. Εδώ ο αρχηγός μας σήμερα, Νίκος Τζουανάκης, κάτοικος της ευρύτερης περιοχής θα μας περιγράψει την πορεία και θα μας αφηγηθεί τον θρύλο για την ονομασία του φαραγγιού από το όνομα ενός Τούρκου Αγά, που πέθανε εδώ.
Το φαράγγι κοντά στο χωριό είναι σαν πράσινη ρεματιά με πολλά χόρτα, χαρά για τους «χορτοσυλλέκτες» της ομάδας. Ο φίλος, Γιάννης Παλαμάς, μου δείχνει πώς να εντοπίζω, να καθαρίζω αλλά και να μαγειρεύω τις αγριαγκινάρες. Πιο κάτω περνάμε σε μια ξερική ανοιχτή ρεματιά με φρύγανα δίπλα στα οποία ξεπετάγονται μικροσκοπικά λουλουδάκια της εποχής: ίριδες, ορχιδέες, ανεμώνες, κρινάκια.
![]() ![]() |
Η χαρά του αγριο-αγγιναροσυλλέκτη η εποχή αυτή στο φαράγγι |
![]() |
Άσπρη λαδανιά ανθισμένη |
![]() |
Ίριδα |
![]() |
Ορνιθόγαλα σε βραχογλαστράκι |
![]() |
Ορχιδέα |
![]() |
Όμορφη πεταλούδα, ίσως Ιφικλείδης Ποδαλείριος |
Στο τέλος του το φαράγγι στενεύει κι αγριεύει θυμίζοντας «φαρ-ουέστ» με κάθετα βράχια, καλυμμένα σε αρκετά σημεία με πουρνάρια. Παρομοίως αγριεύει και η κοίτη του, που θέλει προσοχή για το καλύτερο δυνατό πέρασμα. Οι κολύμπες με νερό στο κοκκινόχωμα σε συνδυασμό με το σκαρφάλωμα στις γλιστερές πέτρες αυξάνουν το βαθμό δυσκολίας και κάνουν την ομάδα πιο αργή. Η πιθανότητα να είμαστε στην ώρα μας με την έναρξη των δραστηριοτήτων στο Καρύδι ολοένα κι απομακρύνεται. Ένα μικρό ατύχημα στον φίλο μας, τον Γιώργο, -ευτυχώς όχι πολύ σοβαρό, όπως αποδείχτηκε, και περαστικά του- μας κάνει ακόμα πιο προσεκτικούς!
Μεγάλη επιβράβευση ωστόσο τα ποικίλα χρώματα των πετρωμάτων προς την έξοδο, κοντά στο χωριό Αδραβάστοι, που μας
θυμίζει ότι είμαστε στα όρια του Παγκόσμιου
Γεωπάρκου Unesco της Σητείας.
Αξιόλογα σημεία στη διάρκεια της πεζοπορίας οι τρεις έξοδοι του φαραγγιού: προς τα χωριά Βρυσίδι Μαγκασά, Μητάτο, Χώνος, όπου και εντυπωσιάζουν 2-3 πηγάδες συλλογής νερού, αντιπροσωπευτικές της ανατολικής Κρήτης, προς την περιοχή με το όνομα Αστοιβιδόκαμπος και μια ακόμα, που οδηγεί σε παλιές αγροτοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις. ‘Όπως όλα τα φαράγγια χρησιμοποιούνταν παλιότερα εν μέρει και για τη διασύνδεση των διαφόρων περιοχών μεταξύ τους.
![]() |
Πολύ πράσινο στην αρχή του φαραγγιού |
![]() |
Διάφορες όψεις του άγριου φαραγγιού του Μαζά, που πήρε τ' όνομά του από έναν Τούρκο αγά που σκοτώθηκε κάποτε εκεί. Ξερικό εδώ με μόνα δέντρα τους ανθισμένους αχλάδουλες. |
![]() |
Πηγάδες συλλογής νερού στην κοίτη του ποταμού, πολύ συχνές στην ανατολική Κρήτη |
Η πεζοπορία τελειώνει μετά από 4 σχεδόν ώρες. Περπατήσαμε 8 χλμ περίπου, γνωριστήκαμε, ανταλλάξαμε απόψεις -για τις ανεμογεννήτριες κι όχι μόνο-, γελάσαμε, ανησυχήσαμε, δώσαμε κουράγιο ο ένας στον άλλο. Ο Νίκος με την κλούβα του θα πάρει τώρα τους οδηγούς να τους ανεβάσει στο Καρύδι κι οι ίδιοι με τη σειρά τους θα γυρίσουν να παραλάβουν όλους εμάς τους υπόλοιπους.
![]() |
Η άνοιξη είναι πια εδώ |
![]() |
Κι ο Μελένιος είναι εδώ |
![]() |
Και το παπάκι μας είναι εδώ |
Όταν θα φτάσουμε στο Καρύδι οι ομιλίες κατά των ΒΑΠΕ έχουν ήδη τελειώσει, όπως και τα κεράσματα. Προλαβαίνουμε ωστόσο μια δυναμωτική ρακή και τις μουσικές εκδηλώσεις. Ανταλλάσσουμε εγκάρδιες χειραψίες με μέλη άλλων ορειβατικών συλλόγων που έχουν στείλει αντιπροσωπείες, υπογράφουμε τις σχετικές δηλώσεις διαμαρτυρίας, που έχουν ετοιμάσει οι διοργανωτές -ή και όχι, όπως του υπαγορεύει η συνείδησή του του καθενός- κι έπειτα όσοι έχουν τα κότσια και τη διάθεση πιάνουν στην ουρά για τον χορό, ενώ οι υπόλοιποι κατά παρεάκια παίρνουν σιγά-σιγά τον μακρύ δρόμο της επιστροφής.
![]() |
Πανό από τη διαμαρτυρία ενάντια στις ΒΑΠΕ |
![]() |
Και εικόνα από τη συναυλία που ακολούθησε. |
![]() |
Ο αρχηγός Νίκος Τζουανάκης μάς ξεναγεί στο φαράγγι του Μαζά. Ευχαριστούμε πολύ! |
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Μαρία Μετζογιαννάκη, Αργύρης Σφενδουράκης, Χαρά Κουκουράκη
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΑΝΑΡΤΗΣΗΣ: Μ. Μετζογιαννάκη
ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος
ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ: Γιάννης Πάγκαλος-Αργύρης Σφενδουράκης