ΠΟΡΕΙΑ ΣΤΟ ΚΥΠΑΡΙΣΣΟΔΑΣΟΣ ΚΡΙΤΣΑΣ – ΚΟΠΗ ΒΑΣΙΛΟΠΙΤΑΣ ΣΤΟ ΚΑΘΑΡΟ

Την Κυριακή 26 Ιανουαρίου 2025 ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου περπάτησε γύρω από το γραφικό οροπέδιο του Καθαρού στους ανατολικούς πρόποδες του όρους Τσίβης σε μια πορεία πολύ όμορφη και ξεχωριστή, αλλά σύντομη, καθώς είχαμε να κόψουμε και τη βασιλόπιτά μας!

Ομαδική μας τριγύρω απ' την γνωστή πηγάδα στο ξέφωτο του δάσους. Το εορταστικό της ημέρας συγκέντρωσε πλήθος κόσμου και θύμισε παλιές καλές εποχές!

Το βίντεό μας από τον Γιάννη Πάγκαλο:

Στην «Κουφάλα του Εγγλέζου»

Ξεκινήσαμε λοιπόν από τη θέση Δάμακας και από το μονοπάτι, που οδηγεί στην κορυφή της Τσίβης,  προχωρήσαμε δεξιά αναζητώντας την κουφάλα του Εγγλέζου, στην οποία έκρυβαν τον ασύρματο επικοινωνίας με το Κάιρο οι αντάρτες στην Κατοχή, την οποία και βρήκαμε κρυμμένη κάτω απ’ το πυκνό πρινόδασος. Όσοι ήρθαν για πρώτη φορά δεν έχασαν ευκαιρία να βυθιστούν στα ενδότερά της και να περιεργαστούν τον χώρο, όπου έζησε για λίγο κι ο γνωστός Πάτρικ Λη Φέρμορ («Όπως ήρθαν τα πράγματα, έμεινα στη σπηλιά πάνω από έναν μήνα. Η σπηλιά βρισκόταν ψηλά, κοντά σε μια βολική πηγή (Ασφεντάμι) στα βουνά του Λασιθίου πάνω από το χωριό Τάπες…. γεμάτη καπνό, ρεύματα και υγρασία, αλλά αναπαυτική με τα κλαριά από θάμνους στρωμένα κάτω από τους σταλακτίτες, ήταν αντιπροσωπευτική διαφόρων τέτοιων λημεριών που υπάρχουν σε όλο το νησί», απόσπασμα παρμένο από τα απομνημονεύματα του Φέρμορ, όπως δημοσιεύτηκε σε άρθρο του Λεωνίδα Κλώντζα στην Ανατολή, 2/5/21).

Κάπου στο ξεκίνημα!

Στο δάσος από πρίνα κοντά στον Δάμακα

Πρίνα και κυπαρίσσια σε αρμονική γειτνίαση

Και μία καλλιτεχνική του Γιάννη

Στην κουφάλα του Εγγλέζου, κρυμμένη μες στο δάσος, άντρο των αντιστασιακών ομάδων κατά την Κατοχή. Εδώ έμεινε κι ο γνωστός Πάτρικ Λη Φέρμορ

Στο  μοναδικό κυπαρισσόδασος της ανατολικής Κρήτης

Στη συνέχεια περπατάμε  μέσα στο μοναδικό στην ανατολική Κρήτη κυπαρισσόδασος της Κριτσάς. «Το κρητικό κυπαρίσσι είναι γνωστό ως θηλυκό ή κυπαρίσσι του Μίνωα, όντας δέντρο που φτάνει σε ύψος τα 30μ. και έχει οριζόντια απλωτά κλαδιά και πλατιά πλούσια κόμη. Τα κυπαρίσσια της Κρήτης ήταν ξακουστά σε όλο τον τότε κόσμο και από τα Μινωικά χρόνια η ξυλεία τους αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα εμπορίου. Πράγματι, η Κρήτη ήταν γνωστή ως η χώρα του κυπαρισσιού, όμως η υπερ-υλοτομία απογύμνωσε τα βουνά του νησιού» διαβάζουμε στην φιλική μας ιστοσελίδα Cretan beaches.  Η αίσθηση, όταν περπατάς στο αρχαίο αυτό δάσος είναι μοναδική, πόσο μάλλον όταν βλέπεις παντού ερείπια ανθρώπινης δραστηριότητας από το παρελθόν (καλντερίμια, μαντριά, αγροικίες). Σε κάποια ξέφωτα έχει και μεγάλες πηγάδες, ξερολιθιές και αλώνια. Κάποτε φτάνουμε και σε κάποια ψηλά σημεία (όπως στο ύψωμα της Ώχρας) και μπορούμε να δούμε ως πέρα στο βόρειο κρητικό πέλαγος! Τέλος συναντώντας το παλιό μονοπάτι που ένωνε Κριτσά με Καθαρό θα προχωρήσουμε προς την θέση Αστοιβιδωπό, όπου υπάρχουν σύγχρονες κατασκευές για εκδηλώσεις, κι από εκεί θα ανηφορίσουμε από το μινωικό καλντερίμι προς την αφετηρία μας.

Η ομάδα στη θέση Ώχρα στο κυπαρισσόδασος

Θέα από το κυπαρισσόδασος στον κόλπο του Μεραμπέλλου (από το 'μπαλκόνι' στη θέση Ώχρα). Πανοραμική λήψη του Γιώργου.

Όμορφες εικόνες μέσα και γύρω από το κυπαρισσόδασος

«Το κρητικό κυπαρίσσι είναι γνωστό ως θηλυκό ή κυπαρίσσι του Μίνωα, όντας δέντρο που φτάνει σε ύψος τα 30μ. και έχει οριζόντια απλωτά κλαδιά και πλατιά πλούσια κόμη. Τα κυπαρίσσια της Κρήτης ήταν ξακουστά σε όλο τον τότε κόσμο και από τα Μινωικά χρόνια η ξυλεία τους αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα εμπορίου. Πράγματι, η Κρήτη ήταν γνωστή ως η χώρα του κυπαρισσιού, όμως η υπερ-υλοτομία απογύμνωσε τα βουνά του νησιού»: πληροφορίες από Cretan beaches

Το κυπαρίσσι στην Ελλάδα συμβολίζει το πένθος και φυτεύεται μέχρι σήμερα στα κοιμητήρια. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Κυπάρισσος ήταν ένας όμορφος νέος από την Κέα, εγγονός του Ηρακλή και αγαπημένο του σύντροφο είχε ένα εξημερωμένο ιερό ελάφι. Αλλά κάποια καλοκαιρινή μέρα ενώ το ελάφι κοιμόταν ξαπλωμένο στον ίσκιο, ο Κυπάρισσος το σκότωσε από απροσεξία με ένα ακόντιο. Ο νέος γεμάτος απελπισία, θέλησε να πεθάνει. Ζήτησε από τον ουρανό τη χάρη να κυλούν τα δάκρυα του αιώνια. Οι θεοί τον μετέτρεψαν σε κυπαρίσσι, το δέντρο της θλίψης.

Όμορφα καλντερίμια από αρχαιοτάτων χρόνων για την εξυπηρέτηση γεωργών και κτηνοτρόφων

Με καλή σηματοδότηση για τους πεζοπόρους σήμερα.

Στο Αστιβιδωπό, όπου γίνονται ποικίλες εκδηλώσεις ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες

Και το γνωστό ποδήλατο αφημένο κάπου στο δάσος, πολυφωτογραφημένο από τους περιπατητές!

Γενική συνέλευση και κοπή της βασιλόπιτας στο οροπέδιο Καθαρού – Βράβευση του Ray

Στη συνέχεια με τα αυτοκίνητά μας θα κατευθυνθούμε στο εύφορο οροπέδιο του Καθαρού, που περιβάλλεται από την χιονισμένη –αυτή την εποχή- οροσειρά της Δίκτης, στα 1150 μ. υψόμετρο. Στο Καθαρό υπάρχει ένα ιδιαίτερο καθεστώς ιδιοκτησίας της γης, καθώς όλη η έκταση του ανήκει στην Κοινότητα Κριτσάς, και μόνο οι μόνιμοι εγγεγραμμένοι κάτοικοι του χωριού έχουν το δικαίωμα να χτίσουν. 

Οροπέδιο Καθαρού και πίσω οι χιονισμένες κορφές της Δίκτης. Διακρίνεται δεξιά ο οικισμός Αβδελιάκος, όπου είναι και οι ταβέρνες. Εύφορο οροπέδιο, που ανήκει στην Κριτσά, με ειδικό καθεστώς ιδιοκτησίας.

Στον οικισμό Αβδελιακό στην παραδοσιακή ταβέρνα «Στερεός» θα κάνουμε την ετήσια γενική συνέλευσή μας συνοδεία λαχταριστών μεζέδων της περιοχής (χόρτα, κουκιά, μυζήθρα, βραστό, ντολμαδάκια) και στη συνέχεια θα τιμήσουμε, ως είθισται, ένα εξέχον μέλος του συλλόγου.  Αυτή τη χρονιά είναι η σειρά του Ray Groves (του Ray μας), που επί 15 χρόνια σταθερά, φορώντας το κίτρινο μπλουζάκι του Συλλόγου, αφιερώνει τις Κυριακές του περπατώντας μαζί μας, σιωπηλός όταν μιλάμε τα κρητικά μας, κερνώντας μας τη ρακή στα διαλείμματα. Ήρεμη δύναμη, ταπεινός και φιλικός, κρύβει καλά τον χρηματιστή της Wall Street, που υπήρξε κάποτε! Του ευχόμαστε υγεία και δύναμη, ώστε να συνεχίσουμε να αλωνίζουμε μαζί την κρητική φύση!

Κι έπειτα ήρθε η ώρα να κόψουμε την βασιλόπιτά μας κατά το έθιμο. Τυχερός στο φλουρί ο Σπύρος Αγγελάκης από την Ιεράπετρα, παλαίμαχο μέλος του Συλλόγου, που θα κερδίσει μια δωροεπιταγή από το κατάστημα ορειβατικών ειδών «Direct Adventure», του Γιώργου και της Μαρίας, που εδρεύει στον Άγιο Νικόλαο, ενώ το δεύτερο φλουρί θα πάει στη Μαρία Καρτέρη, από τα νεότερα μέλη μας -ακριβοδίκαιη η διανομή της τύχης-, μια προσφορά του παντοπωλείου - ζαχαροπλαστείου «Μεσοστράτι» από τον Άγιο Νικόλαο, της φίλης μας, της Μαρίας, που κάθε χρόνο μας φτιάχνει την πιο αφράτη και μυρωδάτη βασιλόπιτα!

Ο Ray Groves με την τιμητική πλακέτα του Συλλόγου. Γιατί σύλλογος δεν είναι μόνο το Δ.Σ. ή οι αρχηγοί, αλλά και ο κόσμος που μας ακολουθά σταθερά κάθε Κυριακή. Κι αυτό κάνει ο Ray επί 15 και πάνω χρόνια.

Να και η πίτα μας! Από το παντοπωλείο-ζαχαροπλαστείο "Μεσοστράτι" στον Άγιο Νικόλαο, πάντα αφράτη και μοσχομυριστή!

Η βασιλόπιτα μας κι οι δύο τυχεροί: Σπύρος Αγγελάκης από Ιεράπετρα, παλιό και τακτικό μέλος, Μαρία Καρτέρη από Άγιο Νικόλαο από τα νέα μέλη μας. Ακριβοδίκαιη η τύχη φέτος. Τα δώρα από το κατάστημα ορειβατικών ειδών "Direct adventure" κι από το Παντοπωλείο παραδοσιακών προϊόντων "Μεσοστράτι" στον Άγιο Νικόλαο και βέβαια τους ευχαριστούμε πολύ!
Καλή χρονιά σε όλους!

Ώρα να πούμε τα «ευχαριστώ» μας!!!

Για την ιστορία περπατήσαμε 8,5 χλμ σε 3,5 ώρες με υψομετρική διαφορά 425 μέτρα κι ευχαριστούμε Γιάννη Πάγκαλο και Λεωνίδα Κλώντζα για την καθοδήγηση της ομάδας. Επίσης ευχαριστούμε το κατάστημα ορειβατικών ειδών «Direct Adventure» και το παντοπωλείο- ζαχαροπλαστείο «Μεσοστράτι» από τον Άγιο Νικόλαο για τα δώρα τους, την ταβέρνα «Στερεός» του Καθαρού για την άψογη εξυπηρέτηση και βέβαια τον βραβευμένο πια Ray Groves, που μας εμπνέει να δίνουμε πάντα τον καλύτερό μας εαυτό! Thank you, dear Ray!!! Και του χρόνου να είμαστε όλοι καλά να βρισκόμαστε στην όμορφη κρητική φύση!

Και το παπί στην πίτα μας!

ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιάννης Πάγκαλος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιώργος Αρναουτάκης, Μαρία Μετζογιαννάκη, 

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Μ. Μετζογιαννάκη 

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ: Γιάννης Πάγκαλος

Με την υποστήριξη του Wikiloc

 

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΙΣ ΒΑ ΠΑΡΥΦΕΣ Της ΔΙΚΤΗΣ 

(ΤΑΠΕΣ – ΠΗΓΕΣ ΧΑΛΑΣΑ ΚΑΙ ΡΙΖΩΜΑ)

Την Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2025 ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου πραγματοποίησε μια αρκετά ζόρικη πεζοπορία στην ανατολική πλευρά της κορυφής της Δίκτης, Τσίβη (1.664).

Ομαδική με θέα τον κόλπο του Μεραμπέλλου, η θέα είναι πάντα ένα από τα μεγάλα πλεονεκτήματα της ανάβασης!

Βίντεο από τον Γιάννη Πάγκαλο

Έναρξη απ’ τις Τάπες

Ξεκινάμε λίγο πριν τις εννιά η ώρα από τον γραφικό οικισμό Τάπες (545) στους πρόποδες του βουνού, αφετηρία για πολλές πεζοπορικές διαδρομές. Ακολουθούμε τον ανηφορικό χωματόδρομο που εξυπηρετεί τους κτηνοτρόφους της περιοχής, όπως μπορεί κάποιος εύκολα να διακρίνει από τα μαντριά με τα  αιγοπρόβατα.  Στο τέλος του δρόμου τελειώνουν και τ’ αστεία: παίρνουμε μια hard rock πορεία ίσα πάνω. Σηματοδοτημένη η διαδρομή, ακολουθεί ίχνη παλιού μονοπατιού, αλλά αυτό δεν μειώνει τη δυσκολία της.

Τάπες, ο γραφικός οικισμός στους πρόποδες της Τσίβης, αφετηρία για πολλές ορειβατικές εξορμήσεις

Τεχνητή λιμνούλα για πότισμα των ζώων κοντά στο χωριό

Αφήνοντας τις Τάπες

Φανταστική η θέα στην ανηφόρα

Γενικά η διαδρομή μας σήμερα έχει πολλή την ανηφόρα και μαζεμένη. Ο καιρός είναι ιδανικός, μάλλον ζεστός για την εποχή, μένουμε τελικά με τα κοντομάνικα. Η ορατότητα καλή, μας χαρίζει μια φανταστική θέα. Ξεδιπλώνονται όσο πιο ψηλά ανεβαίνουμε τόσο το βόρειο όσο και το νότιο κρητικό πέλαγος, όλος ο κόλπος του Μεραμπέλλου, η πόλη και τα νησιά του Αγίου Νικολάου, ο κάμπος των Λακωνίων με τα χωριά του κλπ. Σε κάποια σημεία  (πχ θέση Σκουρδούλα ή Μεγάλου Κάστελλου) μας ανοίγεται ο ορίζοντας και στην άλλη πλευρά: στην κεντρική αρτηρία που συνδέει ΒΟΑΚ με οροπέδιο Λασιθίου, με τα χωριά Ποτάμους, Αμυγδάλους και Ζένια. Ένα μάθημα γεωγραφίας από τα καλά!

Όμορφα τοπία καθώς ανεβαίνουμε

Παρά τη διαφορά δυναμικότητας κι εμπειρίας η ομάδα έμεινε δεμένη ως το τέλος, κάτι απαραίτητο για την ασφάλεια όλων μας!

Κι ο ανήφορος συνεχίζεται, φάνηκε κι η κορφή της Τσίβης στα 1.664 μέτρα

Στη θέση Σκουρδούλα ή Μεγάλος Κάστελλος ξεδιπλώνεται η θέα προς το πέρασμα για οροπέδιο Λασιθίου

Φάνηκε και το νότιο κρητικό πέλαγος

Τα βράχια δικαιολογούν το τοπωνύμιο Μεγάλος Κάστελλος στα 1.211 μέτρα

Ο Μεγάλος Κάστελλος, όπως φαίνεται από πιο ψηλά!

Στις πηγές

Περπατώντας στα φρύγανα κοιτάμε ίσα πάνω μας την κορυφή να κοντοσημώνει, όμως δεν είναι αυτή ο στόχος μας. Ακολουθώντας ένα μονοπάτι, εκτεθειμένο λίγο σε κάποια σημεία, θα βρεθούμε στο μέρος, που ο Γιώργος Ανδρουλάκης ονομάζει «Μέτωπο της Τσίβης», για την καταπληκτική του θέα. Εδώ είναι σφηνωμένη η πηγή της Χαλασάς (1.199), («Χαλασά»= σάρα, δηλαδή απότομη κατεβασιά του βουνού γεμάτη σαθρές πέτρες), που υδροδοτεί την πόλη του Αγίου Νικολάου. Το έργο της περίφραξής της ολόγυρα έγινε προπολεμικά με μουλάρια, αλλά και σήμερα με τα ίδια ζωντανά επιχειρούνται οι οποιεσδήποτε επιδιορθώσεις (πληροφορίες από Γιώργο Τουτουδάκη). Εδώ στην τσιμεντένια εξέδρα που μοιάζει να αιωρείται στον γκρεμό, δίπλα στη σκάφη με το γάργαρο νεράκι θα ξεκουραστούμε λίγο και θα φάμε το κολατσιό μας, μιας κι έπιασε μεσημεράκι. Και μετά θα πάρουμε πάλι την ανηφόρα –«Λίγο ακόμα», δίνει κουράγιο η Σοφία- με κατεύθυνση ΝΑ, για να βγούμε στην έτερη των πηγών, αυτή στο Ρίζωμα (1.317), μέρος ειδυλλιακό, όχι μόνο για τη θέα, αλλά και γιατί είναι περιτριγυρισμένο από δέντρα. Τα κλαδιά γυμνά, όμως το χαλί από πεσμένα φύλλα μας «δείχνει» ασφενδάμους, τα στολίδια της κρητικής φύσης, που δίνουν χρώματα στα φθινόπωρα μας. Οι χορτοσυλλέκτες της ομάδας εκμεταλλεύονται τη στάση για να βγάλουν κανένα χαρακούλι, που φυτρώνει γύρω απ’ την πηγή.  

Πηγή "Χαλασά" (1.199) σφηνωμένη  στην άκρη της χαλασάς (σάρας) του βουνού! Εδώ η ομάδα κάνει διάλειμμα 

Η κορυφή της Τσίβης κι η Χαλασά

Πηγή Ρίζωμα στα 1.317 μέτρα, το πιο ψηλό σημείο της διαδρομής μας

Η κατάβαση απ’ το Μεγάλο Λαγκάδι

Κι έπειτα …αρχίζει η άχαρη κατάβαση –ότι ανεβαίνεις πρέπει να το κατεβείς, λογικό-, που θέλει ιδιαίτερη προσοχή και δυσκολεύει αρκετούς, πιο πολύ απ’ την ανηφόρα. Μια μοναχική αγροικία στη μέση της διαδρομής προφανώς μιτάτο, βοηθά να ταυτοποιήσουμε  τη θέση ως Μεσαρμί. Μετά θα πάρουμε ίσα κάτω ως τη  Μεσοκουντούρα (τοπωνύμια παρμένα από τις εξερευνήσεις στην περιοχή του Γιώργου Ανδρουλάκη, τον οποίο κι ευχαριστούμε) και θα ακολουθήσουμε το φαράγγι  (Μεγάλο Λαγκάδι), που, δασωμένο κι όμορφο με πολλά ανθρωπογενή ερείπια εδώ κι εκεί, αλλά κι αρκετά κουφάρια αιγοπροβάτων, θα μας οδηγήσει πίσω στις Τάπες, τις οποίες αντικρίζουμε με μεγάλη ανακούφιση!

Το μιτάτο στο Μεσαρμί

Η θέση Μεσαρμί στην κατηφόρα

Κάθοδος απ' το δασωμένο "Μεγάλο Λαγκάδι"

Μαζί μας κι ο Μελένιος της Χαράς

Μαζί μας και το παπάκι του Γιάννη!

Romulea bulbocodium, οι σταρ της εποχής

Περπατήσαμε συνολικά δέκα χιλιόμετρα, με υψομετρική διαφορά γύρω στα 760 μέτρα. Ωραία δυνατή διαδρομή με άξια αρχηγό τη Σοφία Σιδηροπούλου, ομάδα δεμένη, που παρά τη δυσκολία δεν έκανε κοιλιά! Περάσαμε καλά, γυρίσαμε ασφαλείς κι ευχαριστούμε αρχηγό και πεζοπόρους. Μπράβο μας! Και στην επόμενη με το καλό!

Ευχαριστούμε την αρχηγό, Σοφία Σιδηροπούλου

ΑΡΧΗΓΟΣ: Σοφία Σιδηροπούλου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Γιάννης Πάγκαλος, Μαρία Μετζογιαννάκη, Χαρά Κουκουράκη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ- ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Μ. Μετζογιαννάκη 

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ: Γιάννης Πάγκαλος

Με την υποστήριξη του Wikiloc

 ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ-ΤΣΟΥΛΗ ΜΝΗΜΑ-ΧΩΝΟΣ

Μία εύκολη και απολαυστική διαδρομή ήταν για τον Ορειβατικό Σύλλογο Αγίου Νικολάου αυτή που περπατήσαμε στο Οροπέδιο Λασιθίου τη δεύτερη Κυριακή του έτους (12-1-2025). Με ευνοϊκές καιρικές συνθήκες, αλλά προπαντός με ευχάριστη διάθεση, αφού ήμασταν με φίλους από τον συντοπίτη μας Ε.Ο.Σ. Λασιθίου!

Με θέα το οροπέδιο Λασιθίου 28 πεζοπόροι και από τις δυο ομάδες ποζάρουν στον φακό!

Το βίντεο της εξόρμησης από τον Γιάννη Πάγκαλο:

Ξεκινήσαμε λοιπόν από το ψηλότερο χωριό του Λασιθίου κι ίσως της Κρήτης, τον Άγιο Χαράλαμπο (πρώην Γεροντομουρί) στα 860 μέτρα. Μέσα από αστοιβίδες αρχικά, που απαιτούσαν μια παραπάνω προσοχή, απομακρυνόμασταν από το χωριό ρίχνοντας συνεχώς ματιές στον πανέμορφο και καταπράσινο κάμπο του Οροπεδίου.

Εκκίνηση από τον Άγιο Χαράλαμπο (παλιά Γεροντομούρι) στα 860 μ. υψόμετρο

Η ασυνήθιστη παλιά εκκλησία των Αγίων Σέργιου και Βάκχου απέναντι απ' το σημερινό νεκροταφείο του οικισμού

Σώζεται τμήμα του ιερού της

Ανηφορίζοντας μέσα από τις αστοιβίδες

Και μια πανοραμική του Οροπεδίου Λασιθίου, καθώς ανεβαίνουμε

Άλλοτε από μονοπάτια κι άλλοτε από αρκετά πλατιούς χωματόδρομους φτάσαμε στου Τσούλη Μνήμα και ρίξαμε κι εμείς την πέτρα μας, όπως επιτάσσει η συνείδηση μας. Κατά την παράδοση σε αυτόν εδώ τον χώρο εκτελέστηκε ο Τσούλη-αγάς, γνωστός για την σκληρότητα και για την εκμετάλλευση του ντόπιου πληθυσμού, γενίτσαρος της περιοχής, τον οποίο μια ομάδα κατοίκων σκότωσε κι έθαψε στο σημείο αυτό και τέτοιο ήταν το μένος εναντίον του, που ο καθένας, που περνούσε, σώριαζε κι από μια πέτρα στον ήδη υπάρχοντα σωρό πάνω απ’ τον τάφο του! Χαμηλά από κάτω μας φαίνεται το υπό ανέγερση αεροδρόμιο του Καστελίου, που θα αναβαθμίσει τις αεροσυγκοινωνίες μας, αλλά και το φράγμα του Αποσελέμη -σε πολύ χαμηλή στάθμη, μας δίνει αποκαρδιωτική εικόνα, ωστόσο έχει χειμώνα πίσω σύμφωνα με τον Χρήστο που διαβάζει τα σημάδια της φύσης.

Περνάμε από τμήμα του Ε4 που ενώνει Κασταμονίτσα με Οροπέδιο Λασιθίου

Του Τσούλη το μνήμα είναι μια στήλη πάνω σε ένα σωρό από πέτρες, που ρίχνουν οι διαβάτες ανά τους αιώνες, αναθεματίζοντας τον Τσούλη Αγά, αδίστακτο γενίτσαρο της περιοχής, που δεν είχε όσιο και ιερό και που -κατά την παράδοση- είναι θαμμένος εδώ μετά την εκτέλεσή του από ντόπιους κατοίκους της περιοχής.

Ωραίες εικόνες απ' τα τοπία της διαδρομής

Στην συνέχεια ακολουθώντας το μινωικό μονοπάτι, που οδηγεί από Κασταμονίτσα στο Οροπέδιο κι είναι σε αρκετά σημεία καλοδιατηρημένο επισκεφτήκαμε τον Χώνο, μια καταβόθρα στη βόρεια πλευρά του οροπεδίου, στην οποία κατέληγαν τα νερά του κάμπου σαν αποτέλεσμα των αποστραγγιστικών έργων των Ενετών, οι οποίοι εκμεταλλεύτηκαν σοφά την φυσική θέση του. Πλέον αυτά καταλήγουν στον Αποσελέμη για την ύδρευση του Ηρακλείου.

Το όμορφο καλοδιατηρημένο μονοπάτι που οδηγεί στον χώνο

Λιγοστό το νερό στις πηγάδες, όπως και στο φράγμα του Αποσελέμη που φαίνεται από εδώ ψηλά.

Γεφυράκι κάτω απ' το μονοπάτι για την αποστράγγισή του

Από εκεί επιστρέψαμε στον Άγιο Χαράλαμπο, κυκλώνοντας περιμετρικά τους πρόποδες της Σκλόπας, αντικρίζοντας τόσο διαφορετικές εικόνες: από τις χιονισμένες κορφές της Δίκτης, ως τα χωράφια με τα κηπευτικά και τα κοπάδια με τα πρόβατα, που μας δημιουργήθηκε η πεποίθηση πως ήμασταν στην «χώρα των θεών». Δεν είναι τυχαίο που η μυθολογία απέδωσε στο Δικταίο Άνδρο το σημείο γέννησης του Δία.

Ο Χώνος -φυσική καταβόθρα, που εκμεταλλεύθηκαν οι Ενετοί για την αποστράγγιση του οροπεδίου- δυστυχώς σχεδόν στεγνός!

Μαντριά και κοπάδια αιγοπρόβατα

Πλησιάζοντας στον οικισμό

Κάτω απ' τους γίγαντες της Δίκτης, των πιο ψηλών βουνών του νομού μας, ξετυλίγεται το οροπέδιο Λσσιθίου

Βολβαριέλα η γλοιοκέφαλη, μανιτάρι της εποχής

Και μαργαρίτες Bellis silvestris

Με αυτές τις σκέψεις ολοκληρώσαμε την πορεία των 11,5 χλμ με υψομετρική διαφορά γύρω στα 400 μέτρα. Ευχαριστούμε τον Ελληνικό Ορειβατικό Σύλλογο Λασιθίου και ιδιαίτερα  τον πρόεδρο του, κύριο Κωστή Βλαστό, για την καθοδήγηση και τη φιλοξενία στα δικά τους τα μέρη! Καλή ορειβατική χρονιά και στους δυο συλλόγους!

Πήγε και το παπί μας οροπέδιο!

ΑΡΧΗΓΟΣ: Κωστής Βλαστός

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Γιάννης Πάγκαλος, Γιάννης Ψαλλιδάκης, Βαγγέλης Τσιχλής, Κωνσταντίνα Κυριαζή, Γιώργος Αρναουτάκης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:  Γιάννης Πάγκαλος

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: Μ. Μετζογιαννάκη 

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ: Γιάννης Πάγκαλος

Με την υποστήριξη του Wikiloc