Monday, 12 October 2020

ΠΕΖΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟ ΑΣΤΡΑΚΙΑΝΟ ΦΑΡΑΓΓΙ

Στο Αστρακιανό φαράγγι στην περιοχή του Ηρακλείου περπάτησε η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου, την Κυριακή 11 Οκτωβρίου 2020



Μοιραστήκαμε μια αξέχαστη εμπειρία διασχίζοντας τμήμα του ευρύτερου γεωλογικού συμπλέγματος του Οικολογικού Πάρκου του Γιούχτα και συνδυάζοντας την εκδρομική μας εξόρμηση με επίσκεψη σε οινοποιείο και σε εργαστήριο κεραμικών στην περιοχή.



Το Αστρακιανό φαράγγι έχει συνολικό μήκος 12,5χλμ περίπου. Ξεκινά από το χωριό Κάτω Αστρακοί, διασχίζει την ενδοχώρα και στην κοίτη του κυλάει ο Καρτερός ποταμός, που εκβάλει στην ομώνυμη παραλία. Η διάσχιση του διαρκεί 3:30 περίπου ώρες και είναι εύκολη καθώς υπάρχει σηματοδοτημένο μονοπάτι, γεφυράκια και ξύλινα κιγκλιδώματα που διευκολύνουν το περπάτημα. Πρόκειται για ένα τόπο γεμάτο ιστορία, παραδόσεις, αρχαία και παλαιά κτίσματα. Η διαδρομή απολαυστική στην καταπράσινη κοίτη, που είναι κατάφυτη με πλατάνια, δρυς, κυπαρίσσια, πρίνους, λυγαριές, αγριοσυκιές, αλλά και με πολλά ενδημικά αγριολούλουδα και βότανα. Πάνω στους βράχους είναι σκαρφαλωμένα παλιά ξωκλήσια, ενώ τα ερείπια από τους παλιούς νερόμυλους υπενθυμίζουν την διαχρονικά καταλυτική παρουσία του νερού, από την αρχαιότητα μέχρι και τις προηγούμενες δεκαετίες.



Ξεκινήσαμε νωρίς το πρωί της Κυριακής από τον ΄Αγιο Νικόλαο και με λεωφορείο μεταφερθήκαμε μέχρι την είσοδο του φαραγγιού, κοντά στο χωριό Αγιές Παρασκιές. Ακολουθούμε παλιό ευδιάκριτο μονοπάτι που οδηγεί μέσα στο φαράγγι. Μοναδική δυσκολία η πυκνή βλάστηση που δυσκολεύει τα βήματα μας. Καθώς το μονοπάτι δεν χρησιμοποιείται συχνά οι ξεραμένοι από τις ζέστες του καλοκαιριού θάμνοι μας ‘φιλοδώρησαν’ με αρκετές γρατσουνιές… Αναπόφευκτο τίμημα στην εγκαταλειμμένη από τον άνθρωπο φύση, παρά την φιλότιμη προσπάθεια του αρχηγού που την προηγούμενη μέρα επισκέφθηκε την περιοχή και προσπάθησε να καθαρίσει το μονοπάτι.






Προχωρώντας βαθύτερα μέσα στο φαράγγι συναντούμε ίχνη από παλιούς νερόμυλους, με πιο εντυπωσιακό το ‘μυλαύλακο’, ένα πετρόκτιστο μακρύ αυλάκι που οδηγούσε το ποταμίσιο νερό στη μυλόστερνα, για να γίνει η κινητήριος δύναμη του μύλου, που μετέτρεπε τον μόχθο των παλιών ξωμάχων στο απαραίτητο για την επιβίωση τους αλεύρι. Προπολεμικά λειτουργούσαν 10 νερόμυλοι, που αξιοποιούσαν το νερό από τις τρεις πηγές, που υπάρχουν στην περιοχή από την αρχαιότητα.


Συνεχίζουμε, πάντα ανάμεσα σε πυκνή βλάστηση, μέχρι την ‘Αστρακιανή Καμάρα’, ένα πέτρινο μονότoξο γεφύρι, περίτεχνο δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής. Το γεφύρι είναι χτισμένο λίγο έξω από το ερημωμένο χωριό Αστρακοί, στα τέλη του 19ου με αρχές του 20ου αιώνα και γεφυρώνει τον ποταμό Κολομόδη (παραπόταμο του Καρτερού).



Μετά από την καθιερωμένη ομαδική φωτογραφία στο γεφύρι, που περήφανο αντιστέκεται στη φθορά του χρόνου, ακολουθούμε το μονοπάτι που καταλήγει στον ‘Νεραϊδόσπηλιο’. Τόπος παραμυθένιας ομορφιάς, που όπως φανερώνει και το όνομα του, τον κατοικούσαν νεράιδες! Πλάσματα με πλανεύτρα ομορφιά, που ο λαϊκός θρύλος επιμένει ότι παρέμειναν μέχρι την σύγχρονη εποχή και μάγευαν τα παλικάρια… Στην αρχαιότητα το μέρος αποτελούσε το ιερό της Τριτογένειας Αθηνάς, που είχε το επίθετο αυτό από το αρχαίο όνομα του ποταμού Καρτερού, που ήταν Τρίτων.


Κάνουμε στάση στην πράσινη λίμνη, που τα γαλήνια νερά της καθρεφτίζουν τα πανύψηλα δέντρα και το φως του ήλιου που διαπερνά τα πυκνά φυλλώματα κάνει να αστράφτουν πολύχρωμοι ιριδισμοί. Αρκετά κορίτσια της ομάδας, σαν μοντέρνες νεράιδες χωρίς πέπλα, υποκύπτουν στο κάλεσμα του νερού και απολαμβάνουν ένα αναζωογονητικό μπάνιο στην υπέροχη λιμνούλα. Στα κοντινά βράχια σκαλισμένες γυμνές γυναικείες φιγούρες, ξεπροβάλουν ανάμεσα από τα αναρριχητικά φυτά, σαν πετρωμένα ξωτικά.




Συνεχίζουμε την διαδρομή μας στο σκεπασμένο με ξερά φύλλα μονοπάτι, ανάμεσα από πλούσια βλάστηση και θαυμάσιους σχηματισμούς στα πετρώματα. Το κελάδημα των πουλιών, το απαλό θρόισμα του ανέμου στα κλαδιά και το κελάρυσμα του νερού που αιώνες τώρα ακολουθεί την ίδια πορεία μας ταξιδεύουν σε αλλοτινούς καιρούς. Κοντά στο μονοπάτι εντυπωσιάζουν τα ερείπια της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου, ρυθμού βασιλικής, που παρότι το μεγαλύτερο μέρος της έχει καταρρεύσει, διατηρεί ακόμη τις κομψές αψίδες της.





Επιστέφουμε στην αφετηρία ακολουθώντας χωματόδρομο έξω από το φαράγγι, ανάμεσα από αμπέλια, με την ανηφορική πορεία να γίνεται πιο κοπιαστική από την αφύσικη για την εποχή ζέστη.


Το λεωφορείο μας μεταφέρει μέχρι το χωριό Θραψανό, για μια επίσκεψη στο οινοποιείο Άγγελάκη’. Μας εξηγούν τα μυστικά του κρασιού και δοκιμάζουμε 5 διαφορετικά κρασιά από ποικιλίες σταφυλιών που ευδοκιμούν στη περιοχή, που είναι ξακουστή για τα αμπέλια της. Η συνοδοιπόρος μας Σοφία μας ‘γλυκαίνει’ με δυο ταψιά σπιτικό γαλακτομπούρεκο και με χαλαρή διάθεση συνεχίζουμε μέχρι το εργαστήρι αγγειοπλαστικής του μάστρο Νίκου. Θαυμάζουμε τα μαγικά χέρια του αγγειοπλάστη που σε 3-4 λεπτά μετατρέπουν μια άμορφη μάζα πηλό σε ένα υπέροχο κανάτι. Μαθαίνουμε ενδιαφέρουσες πληροφορίες για την διαδικασία που ακολουθεί, το στέγνωμα στον ήλιο, το ψήσιμο στο φούρνο και το τελικό φινίρισμα.   


Επιβιβαζόμαστε στο λεωφορείο έχοντας διανύσει 9,7χλμ σε 4 ώρες και 40΄. Γνωρίσαμε μια ακόμη περιοχή του νησιού μας με εντυπωσιακές εναλλαγές τοπίου, ενδιαφέρουσα γεωλογική ιστορία, ίχνη από το μακρινό παρελθόν, αλλά και σημάδια από τις προηγούμενες δεκαετίες, καθώς και σύγχρονους κατοίκους που μετατρέπουν τον καρπό της γης σε ‘οίνο και έλαιον’ ή σε καλαίσθητα χειροτεχνήματα.

ΑΡΧΗΓΟΙ: Μαρίνος Γκόγκολος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος, Παναγιώτης Ευδαίμων

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ: Γιάννης Πάγκαλος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου


Η ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΜΑΣ