Κυριακή 24 Νοεμβρίου, μια ιδιαίτερα
ανεμώδης μέρα με ριπές αέρα να ξεπερνούν τα 9-10 μποφόρ και ψοφόκρυο, συνθήκες
που αναγκάζουν τον Ορειβατικό Σύλλογο
Αγίου Νικολάου να προσαρμόσει την
προγραμματισμένη πεζοπορία του στην
περιοχή Λάστρου-Καβουσίου προς χαμηλότερο υψόμετρο.
Ομαδική μας στον ανακαινισμένο μύλο του παπά στα περίχωρα της Λάστρου
Το βίντεό μας από τον Γιάννη Πάγκαλο: Βίντεο του Παναγιώτη Ευδαίμων απ' το fb:
Ξεκινάμε
λοιπόν από την πλατεία της Λάστρου (320μ.), τον Καραβά, στις 8.30
το πρωί, παίρνουμε την οδό Νηρηίδων
–όλα στην αρχοντική Λάστρο, έχουν πινακίδες κι ονόματα-, που μας οδηγεί στην
ανατολική έξοδο του χωριού. Περνάμε από το πηγάδι
του Σακκά και τη μνημειακή ελιά της Ευτυχίας (μουρατολιά 2.000 χρόνων) και
φτάνουμε τέρμα ανατολικά στο εκκλησάκι
της Αγίας Μαρίνας με το ηλιακό ρολόι στον περίβολό του. Εδώ θα δείξω στους
συνοδοιπόρους μου το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη του Καψά, όπου θα πηγαίναμε αν
βοηθούσαν οι καιρικές συνθήκες και την κορυφογραμμή των λαστριανών βουνών με το
περίφημο ρήγμα (τις ‘στεφανιές’, που λένε οι ντόπιοι) να το διασχίζει απ’ άκρη
εις άκρη.
Η Λάστρος απέχει 33 χλμ από Άγιο Νικόλαο κι είναι ένα γραφικό κι αρχοντικό χωριό, γνωστό για την τάξη και την καθαριότητά του.. Είναι η γενέτειρα του
γιατρού, πολιτικού και λόγιου Μιχαήλ Καταπότη και των ποιητών Κωστή Φραγκούλη -
Ανταίου και Άρη Δικταίου (Κώστα Κωνσταντουράκη)
Η ομάδα ξεκινά απ' τον Καραβά, την κεντρική πλατεία του χωριού. Αριστερά φαίνεται η ανακαινισμένη παλιά φάμπρικα.
Η ζωγραφισμένη στάση λεωφορείου του χωριού. ΚΑΤΩ: Η υπεραιωνόβια ελιά της Ευτυχίας και το πηγάδι του Σακκά στο μονοπάτι των αξιοθέατων του χωριού, που έχει καθαρίσει , σηματοδοτήσει και συντηρήσει ο δραστήριος Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού
Το χωριό από ανατολικά
Η ομάδα στην ελιά της Ευτυχίας
Ελιά, πηγάδι και Λάστρος σε μία φωτογραφία
Αγία Μαρίνα, το εκκλησάκι στα ανατολικά με το ηλιακό ρολόι στον περίβολό του.
Στη
συνέχεια θα πάρουμε κατεύθυνση ΒΔ, όπου δίπλα
στο νεκροταφείο θα θαυμάσουμε μια όμορφη παλιά αγροικία -ίσως μύλο- με φούρνο κι αλώνι απέξω. Έπειτα βόρεια, ώσπου να βρούμε τονανακαινισμένο «Μύλο του παπά», όπου οι ριπές αέρα κι
η μανισμένη θάλασσα στο βάθος μάς δίνει μια ιδέα του τι επικρατεί λίγο παραπέρα,
απ’ την προστατευμένη κοιλάδα.Κατόπιν γυρνάμε στο ανακαινισμένο «Χάνι του Γερωνυμάκη». Κάποτε από εδώ
περνούσε ο παλιός δρόμος που ένωνε τη Σητεία με τα δυτικά, οπότε ένα χάνι
ξεκούρασης κι ανεφοδιασμού ήταν απαραίτητο. Ο αμαξωτός έφτανε ως το Σκινοσέλι
κι έπειτα συνέχιζε πάλι από τα Μουλιανά. Το μεσοδιάστημα το συνέδεαν μουλαράδες, που
κουβαλούσαν τους επιβάτες των λεωφορείων και τις αποσκευές τους. Αυτή τη δουλειά έκανε κάποιο φεγγάρι στα νιάτα
του κι ο παππούς μου, ο Κυριακογιώργης!
Προς το νεκροταφείο και τον Μύλο του Παπά
Η Λάστρος από το μεγάλο αλώνι δίπλα στο νεκροταφείο, καθώς και οι δυο κορυφές του Καψά, όπου διακρίνεται το "ρήγμα" (οι στεφανιές). Ανάμεσα σε Καψά (δεξιά) και Σπαθί (αριστερά) φαίνεται το διάσελο, απ' όπου θα πάμε στο Καβούσι στη συνέχεια.
Η θάλασσα μανισμένη σήμερα
Προς τον ανακαινισμένο μύλο του Παπά
Ποιον κοιτάζει η ομάδα;
Τον Γιάννη που μας φωτογραφίζει από το Χάνι του Γερωνυμάκη δίπλα στον παλιό δρόμο που συνέδεε τη Σητεία με τα δυτικά
Από εδώ θα κατηφορίσουμε στην ξερή κοίτη του ρέματος και θα πάρουμε το πολύ όμορφο καλντερίμι που οδηγεί στην Παναγία τη Μυρτιδιώτισσα:
εξαιρετική τοποθεσία, ωραίο ξωκλήσι με πηγή και στέρνα, όπου τρέχει κάμποσο
νερό και με θέα στον κάμπο και το χωριό της Σφάκας. Εδώ επιβάλλεται μια σύντομη
στάση!
Το φθινόπωρο καλά κρατεί γύρω απ' το χωριό
Η εικόνα της Παναγιάς της Μυρτιδιώτισσας
Στον περίβολο του γραφικού ναού έκανε μια σύντομη στάση η ομάδα
Από εδώ βλέπει κανείς τον κάμπο και το χωριό της Σφάκας
Από τη Λάστρο στο
Καβούσι
Κι έπειτα η ομάδα δριμύτερη θα συνεχίσει την πορεία της από
αγροτικό δρόμο, θα διασχίσει την εθνική οδό και θα πάρει καλντερίμι, πρόσφατα
καθαρισμένο απ’ το Γεωπάρκο Σητείας, χωμένο κάτω απ’ τις βελανιδιές, που θα
μας οδηγήσει κοντά στο εκκλησάκι του
Αγίου Νικήτα. Από εκεί θα συνεχίσουμε ανηφορικά
στο μονοπάτι για κορυφή Καψά ως την παράκαμψη του, που οδηγεί ΝΔ κι
ελίσσεται πλαγίως ως το χαμηλότερο σημείο-περασά ανάμεσα στο όρος Ορνό και τον Καψά,
που ένωνε κάποτε την κοιλάδα της Λάστρου με αυτή του Καβουσίου. Όσο πλησιάζουμε
στο πιο ψηλό σημείο του διάσελου οι ριπές είναι δυνατές και παρακωλύουν το περπάτημά
μας. Κατηφορίζοντας ωστόσο προς τον οικισμό Μέλισσες (520), ο καιρός μαλακώνει κι οι εικόνες το ίδιο. Τα όμορφα σπιτάκια με την
εύφορη βλάστηση και τα οπωροφόρα δέντρα χωμένα κάτω απ’ τα ψηλά βουνά της
περιοχής –εδώ συγκλίνουν τρεις οροσειρές: Ορνό, Καψάς, Θρυπτή- σε συνδυασμό με
τον χωματόδρομο, που σου δίνει τη δυνατότητα να θαυμάσεις, χωρίς να χρειάζεται
να σιγουρεύεις το βήμα σου σε κάθε δρασκελιά, ανταμείβουν για τον κόπο της
ημέρας.
Όμορφα φθινοπωρινά χρώματα
Και λίγο πευκόδασος δίπλα στον ΒΟΑΚ
Πρόσφατα το Γεωπάρκο Σητείας έχει εντάξει την περιοχή του Λάστρου στην εμβέλειά του κι έχει τοποθετήσει ενημερωτικές πινακίδες!
Το ξωκλήσι του Αγίου Νικολάου δίπλα στον ΒΟΑΚ από τα ομορφότερα της περιοχής
Από το μονοπάτι για Καψά εμείς θα στρίψουμε αριστερά κατά το διάσελο
Αποχαιρετώντας τη Λάστρο
Όσο ανεβαίνουμε οι ριπές του αέρα δυναμώνουν
Κατεβαίνοντας στην κοιλάδα της Αύγου
Πλησιάζοντας τον οικισμό Μέλισσες κάτω από την κορυφή Κλήρο της Θρυπτής
Καθώς πλησιάζουμε στο Καβούσι
(130) κι έχοντας απέναντι τον Αρχαιολογικό Χώρο του Αζοριά και το φαράγγι
του Μέσωνα, θα πάρουμε το μινωικό
καλντερίμι που ελίσσεται παράλληλα με
το φαρράγγι του Χαυγά για το χωριό. Σύντομα θα δούμε ξανά την αφρισμένη
θάλασσα και τον κόλπο του Μεραμπέλλου. Όταν φαίνεται πια και το ίδιο το Καβούσι
με τον κάμπο του, ξέρουμε ότι έχουμε σχεδόν φτάσει!
Από το μινωικό μονοπάτι δίπλα στο φαράγγι του Χαυγά κατευθυνόμαστε στο Καβούσι
Η μεγάλη σάρα στην πίσω πλευρά του Καψά
Πλησιάζουμε! Φάνηκε και το Καβούσι απ' το μονοπάτι
Περπατήσαμε σήμερα
15 χλμ με υψομετρική διαφορά γύρω στα 600 μέτρα σε πέντε ώρες και με μια
μικρή τροποποίηση στη διαδρομή ‘σώσαμε’ τη μέρα! Ευχαριστούμε την αρχηγό μας, Σοφία Σιδηροπούλου! Οφείλουμε ακόμα να
πούμε ένα ευχαριστώ στους δραστήριους Πολιτιστικούς Συλλόγους Λάστρου και
Καβουσίου, καθώς και οι δύο καθαρίζουν και συντηρούν τα μονοπάτια τους, αλλά
και στο Γεωπάρκο Σητείας, που έχει εντάξει πρόσφατα υπό την αιγίδα του την
περιοχή κι έχει φροντίσει για την ανάδειξή της. Χάρη και σε αυτούς όλοι περάσαμε καλά και
τερματίσαμε ασφαλείς! Ε μια μπίρα στο καφενείο στο Καβούσι τη δικαιούμαστε!
Τη
δεύτερη Κυριακή του Νοέμβρη (10-11-2024)
ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου πεζοπόρησε κατά την τακτική συνήθειά του, αυτή τη φορά ξεκινώντας
λίγο έξω από την πόλης μας από την περιοχή
του Μαρδατίου.
ΠΑΝΩ: Ομαδική μας στην Μονή Παναγίας Κεράς, γνωστή από την ταινία "Η νεράιδα και το παλικάρι" του 1969 - ΚΑΤΩ: Στο ρακοκάζανο μουσική από τον Δημήτρη Μπρόκο και τον γιο του!
Από εκεί
περπατήσαμε σε χωματόδρομους και μονοπάτια, διασχίσαμε τον Καλό Ποταμό, ξερό τώρα πια από την ανομβρία, ώσπου φτάσαμε στον εντυπωσιακό
θηριώδη πεύκο της Μαμούναινας, πραγματικό
μνημείο της φύσης, στην περιοχή Λογάρι.
Λένε πως έφεραν τους σπόρους από τους Αγίους Τόπους και είναι από την ποικιλία
εκείνη, που τα σπόρια του τρώγονται.
έναρξη της πεζοπορίας από την περιοχή Μαρδατίου Κριτσάς
Ο Καλός Ποταμός, ξερός με την ανομβρία που μας δέρνει
Ο θηριώδης πέυκος της Μαμούναινας στο Λογάρι, φυτεμένος με σπόρους από τους Αγίους Τόπους, πραγματικό μνημείο της φύσης
Η ομάδα στον πεύκο της Μαμούναινας
Στη συνέχεια
περάσαμε από τη διάσημη Παναγία την Κερά,
την εκκλησία-σύμβολο τόσο της Κριτσάς όσο και του Αγίου Νικολάου, ένα από τα
πιο διάσημα βυζαντινά μνημεία της Kρήτης του13ου - 14ου αι.. Έγινε γνωστός από την
πασίγνωστη ελληνική ταινία «Η νεράιδα και το παλικάρι» ή αλλιώς «Βροντάκηδες
και Φουρτουνάκηδες», όπως την θυμούνται οι πιο πολλοί, που γυρίστηκε στην περιοχή του Αγίου Νικολάου το 1969.
Μονή Παναγίας Κεράς δίπλα στην Κριτσά
Στη συνέχεια μπήκαμε στο φαράγγι της Κριτσάς, που σε κάθε εποχή διατηρεί τη μοναδική του
ομορφιά: στην αρχή με τα εντυπωσιακά του πρανή που είναι τόσο στενά ώστε
μπορείς να ακουμπήσεις και στις δύο πλευρές του αν τεντώσεις τα χέρια και που πολλές
φορές θα χρειαστεί να χρησιμοποιήσεις σκοινιά ή χειρολαβές, που έχουν σφηνώσει
στα γλιστερά τοιχώματά του προς διευκόλυνση των περιπατητών. Έπειτα όταν το
φαράγγι χάσει την αρχική αγριάδα του μετατρέπεται σε μια πράσινη ρεματιά με
πικροδάφνες, χαρουπιές και πρίνα. Και κάπως έτσι με μικρά διαλείμματα απόλαυσης
στην όμορφη φθινοπωρινή φύση και μετά την τελευταία δύσκολη ανηφόρα φτάσαμε
στις Τάπες, τον μικρό αγροτικό οικισμό
των λιγοστών κατοίκων.
Η εντυπωσιακή είσοδος στο φαράγγι της Κριτσάς
Με τα εντυπωσιακά κάθετα πρανή του, τις σπηλαιώσεις και την παιγνιώδη αναρρίχηση με λαβές και σκοινιά
Αργότερα το φαράγγι μετατρέπεται σε μια καταπράσινη ρεματιά
Από όπου παίρνεις την έξοδο για τις Τάπες
Στις Τάπες, τον μικρό αγροτικό οικισμό της Κριτσάς, η πεζοπορία μας τελειώνει!
Εδώ
η πεζοπορία μας τελείωσε, αλλά η μέρα μας όχι ακόμα, αφού φιλοξενηθήκαμε στο
απόλυτο must του
φθινοπώρου στην Κρήτη: σε ένα τοπικό ρακοκάζανο, όπου μας περίμεναν
μεζεδάκια, βραστό, γαμοπίλαφο και φρέσκια ρακή. Κι όταν καρδαμώσαμε και ξεκουραστήκαμε, αρχίσαμε και το
τραγούδι με τη συνοδεία της μουσικής,
που μας έπαιξαν ο Δημήτρης ο Μπρόκος με τον γιο του. Έτσι ολοκληρώθηκε μια υπέροχη
ημέρα πεζοπορίας και καλής παρέας, στην οποία διανύσαμε 12,5 χλμ, χαλαρά σε 4,5 ώρες με υψομετρική διαφορά γύρω στα 400 μέτρα κι αρχηγό, τον Πρόεδρο του
Συλλόγου, Παναγιώτη Ευδαίμων, τον οποίο κι ευχαριστούμε για την ιδανική
καθοδήγηση κι οργάνωση. Ευχαριστούμε επίσης
τον Δημήτρη Μπρόκο και την οικογένειά του για την τέλεια ατμόσφαιρα! Και
του Χρόνου!
Ρακοκάζανο, ο απόλυτος προορισμός της φθινοπωρινής Κρήτης
Και το γαμοπίλαφο βράζει, ενώ το βραστό είναι έτοιμο
Σειρά έχει και το τραγούδι! Ευχαριστούμε τον Δημήτρη τον Μπρόκο και την οικογένειά του για τη φιλοξενία
Ευχαριστούμε τον αρχηγό και Πρόεδρο του Συλλόγου, Παναγιώτη Ευδαίμων
