Sunday, 26 October 2025

ΣΤΑ ΜΙΝΩΙΚΑ ΜΟΝΟΠΑΤΙΑ ΤΟΥ ΟΡΟΠΕΔΙΟΥ ΚΑΘΑΡΟΥ

Την Κυριακή 26 Οκτωβρίου, ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου πραγματοποίησε μια πολύ όμορφη και κοντινή στην πόλη μας πεζοπορία, σε μια διαδρομή λιγότερο γνωστή, αλλά γεμάτη φυσική ομορφιά και ηρεμία.

Ομαδική μας με τη σημαία της Ο.Φ.Ο.Ε.Σ.Ε. (Ομοσπονδία Φυσιολατρικών Ορειβατικών Εκδρομικών Σωματείων Ελλάδας) στην οποία μετέχει κι ο Σύλλογός μας από το 2018. Τιμή μας σήμερα που ακολούθησε την πεζοπορία μας κι η Πρόεδρος της Ομοσπονδίας, κυρία Κυριακή Τσιρανίδου.
Περιοχή με καλή σήμανση, καθώς είναι ένας γνωστός προορισμός πεζοπορικού τουρισμού κοντά στην πόλη μας

Εκκίνηση αρχικά από χωματόδρομο
Η εκκίνηση έγινε στις 8:00 το πρωί από τη διασταύρωση του δρόμου Καθαρού – Ταπών, με αρχηγό τον Γιάννη Πάγκαλο. Η ομάδα των 27 πεζοπόρων ακολούθησε αρχικά χωματόδρομο, έως ότου συναντήσει το παλιό μονοπάτι που οδηγεί προς το Οροπέδιο Καθαρού. Η πορεία συνεχίστηκε μέσα στο μαγευτικό και μοναδικό για τα μέρη μας Κυπαρισσόδασος. Στη συνέχεια η ομάδα επισκέφτηκε τη σπηλιά του Εγγλέζου, απολαμβάνοντας τη δροσιά και τη σκιά των δέντρων. Από εκεί, οι πεζοπόροι κατευθύνθηκαν προς τη στάνη του Μπρόκου, διασχίζοντας περιοχές όπου παλαιότερα καλλιεργούνταν κριθάρι και ταγή, και έπειτα προς τη θέση Δάμακας.

Κυπαρισσόδασος της Κριτσάς: 

Πριν από αρκετούς αιώνες η Κρήτη ήταν καλυμμένη από πυκνά δάση με κυπαρίσσια, τα οποία δυστυχώς δεν υπάρχουν σήμερα. Τα κυπαρίσσια της Κρήτης ήταν ξακουστά σε όλο τον τότε κόσμο και από τα Μινωικά χρόνια η ξυλεία τους αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα προϊόντα εμπορίου. Πράγματι, η Κρήτη ήταν γνωστή ως η χώρα του κυπαρισσιού, όπως π.χ. ο Λίβανος είναι γνωστός ως η χώρα του κέδρου. Η υπερ-υλοτομία όμως απογύμνωσε τα βουνά του νησιού και πλέον απομένουν ελάχιστες περιοχές με κυπαρίσσια για να θυμίζουν το παρελθόν. Έτσι, το δάσος της Κριτσάς αποτελεί το τελευταίο του είδους του στην ανατολική Κρήτη, ενώ υπάρχουν και άλλα παρόμοια δάση στα Λευκά Όρη. Το κυπαρίσσι της Κριτσάς είναι γνωστό ως θηλυκό ή κυπαρίσσι του Μίνωα, όντας δέντρο που φτάνει σε ύψος τα 30μ. και έχει οριζόντια απλωτά κλαδιά και πλατιά πλούσια κόμη. Το κυπαρίσσι στην Ελλάδα συμβολίζει το πένθος και φυτεύεται μέχρι σήμερα στα κοιμητήρια. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο Κυπάρισσος ήταν ένας όμορφος νέος από την Κέα, εγγονός του Ηρακλή και αγαπημένο του σύντροφο είχε ένα εξημερωμένο ιερό ελάφι. Αλλά κάποια καλοκαιρινή μέρα ενώ το ελάφι κοιμόταν ξαπλωμένο στον ίσκιο, ο Κυπάρισσος το σκότωσε από απροσεξία με ένα ακόντιο. Ο νέος γεμάτος απελπισία, θέλησε να πεθάνει. Ζήτησε από τον ουρανό τη χάρη να κυλούν τα δάκρυα του αιώνια. Οι θεοί τον μετέτρεψαν σε κυπαρίσσι,το δέντρο της θλίψης. (Πηγή: Cretan beaches)

Η σπηλιά του Εγγλέζου ή αλλιώς "του Εγγλέζου η κουφάλα", όπου κρυβόταν στην Κατοχή, Άγγλοι πράκτορες που χρησιμοποιούσαν ασύρματο, για να επικοινωνούν με τον στρατό τους στο Κάιρο.
Το άνοιγμα της σπηλιάς





Εκτός από κυπαρίσσια το δάσος φέρει περιφερειακά και από πρίνους, σφεντάμια, λιοπρίνια


Η κατηφορική επιστροφή πραγματοποιήθηκε από το Αστιβιδωπό και τον Φαβετόπρινο, ακολουθώντας το παλιό μονοπάτι που οδηγεί και πάλι στο σημείο εκκίνησης.

Αγριαχλαδιά γεμάτη ζουμερά, αν και κάπως στυφά, φρούτα

Ερείπια από παλιές αγροικίες και μαντριά μαρτυρούν την κατοίκηση της περιοχής σε παλαιότερους χρόνους

Πηγάδα συλλογής νερού

Πολύ ωραία θέα κατά το κατέβασμα

Θέση Δάμακας δίπλα στον επαρχιακό δρόμο Κριτσάς-Καθαρού

Θέα κι ανάμεσα από τις συστάδες του δάσους

Μικροσκοπικά λουλουδάκια (κολχικά), χαρακτηριστικά της εποχής

Κατσίκια παντού!
Ιδιαίτερη χαρά για τον Σύλλογο αποτέλεσε η παρουσία της προέδρου της Ομοσπονδίας Φυσιολατρικών Ορειβατικών Εκδρομικών Σωματείων Ελλάδας (ΟΦΟΕΣΕ) στην οποία έχει ενταχθεί κι ο Σύλλογός μας από το 2018, κυρίας Κυριακής Τσιρανίδου, η οποία συμμετείχε στην πεζοπορία μας. Η διαδρομή ολοκληρώθηκε με τη μαγευτική θέα του κόλπου του Μιραμπέλλου, αφήνοντας σε όλους τις καλύτερες εντυπώσεις από μια ακόμη όμορφη εξόρμηση στη φύση.

Συνολική αποτίμηση της ημέρας: 14,5 χλμ με 620 υψομετρική διαφορά. Ευχαριστούμε τον αρχηγό μας, Γιάννη Πάγκαλο, για την όμορφη αυτή πεζοπορία!

ΑΡΧΗΓΟΣ Γιάννης Πάγκαλος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Γιάννης Πάγκαλος, Πάνος Ευδαίμων, Δέσποινα Σαμπροβολάκη, Peer Moore-Friis

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ:  Γιάννης Πάγκαλος

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗΣ

Μαρία Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: -------------------------

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ : Γιάννης Πάγκαλος


Με την υποστήριξη του Wikiloc

Sunday, 19 October 2025

ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΜΕΣΑ ΠΟΤΑΜΟΥΣ ΣΤΟ ΣΕΛΗΝΑΡΙ

Μια μαραθώνια πεζοπορία, από τους Μέσα Ποτάμους ως το Σεληνάρι, σαν αυτές που ταιριάζουν στον αρχηγό, Βαγγέλη Τσιχλή και στην άτυπη ομάδα των φίλων του με το όνομα «Άγονη Γραμμή», επειδή ακριβώς προτιμάνε πολύωρες πεζοπορίες εκτός μονοπατιού, πραγματοποίησε παρέα με την εν λόγω ομάδα ο Ορειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2025.

Οι 20 ατρόμητοι ορειβάτες, προερχόμενοι από την ομάδα του αρχηγού, Βαγγέλη Τσιχλή,"Άγονη Γραμμή" και τον Ορειβατικό Σύλλογο Αγίου Νικολάου μπροστά από τη φημισμένη ταβέρνα του Ωνάση στους Μέσα Ποτάμους
Νωρίς το πρωί ώσπου να συγκεντρωθούμε ανάψαμε κι ένα κεράκι στην Ιερά Μονή Αγίου Γεωργίου Σεληναρίου.
Παρά την σκληροπυρηνική ανακοίνωση βρέθηκαν τα 20 άτομα που χρειάστηκαν για να συμπληρωθεί ο αριθμός στο βανάκι, που μας οδήγησε στην έναρξη της –μη κυκλικής- πεζοπορίας μας. «Και περισσότερους δε χρειαζόμαστε» είπε ο Βαγγέλης, μικρή ομάδα, έμπειρη κι ευέλικτη ώστε να προλάβουμε και το φως της ημέρας ως τον τερματισμό. Κι ακόμα «Ελπίζω να μην έχουμε ομίχλη, για να χαρούμε τη διαδρομή αβίαστα»! Σκέψεις που εύλογα ανησυχούνε τους διοργανωτές μιας τέτοιας δύσκολης  πεζοπορίας.

Καμιά όμως απ’ αυτές τις ανησυχίες δεν πραγματοποιήθηκε. Η μέρα ήταν ηλιόλουστη, ίσως πιο ζεστή απ’ όσο θα θέλαμε, αλλά με θέα που αποζημίωσε όλους τους συμμετέχοντες: όλες σχεδόν οι βόρειες ακτές από τη Χερσόνησο ως τη Μίλατο, η κοιλάδα Βραχασίου, Νεάπολης, Λιμνών και το μικρό οροπέδιο της Φουρνής πιο πίσω κι ακόμα πανοραμικά τα νέα έργα που πραγματοποιούνται στον ΒΟΑΚ κι ειδικά το τούνελ, που ετοιμάζεται δίπλα στο Σεληνάρι. Κι ακόμα – ακόμα πέσαμε πάνω στη διεξαγωγή αγώνα αυτοκινήτων ταχύτητας κοντά στον τερματισμό και μπορέσαμε να τον χαζέψουμε λίγο από τα «ψηλά»!

Θέα από Χερσόνησο ως τη Μίλατο στις βόρειες ακτές από την πιο ψηλή κορφή "Του Φονιά το κεφάλι"

Θέα στο Βραχάσι και την κοιλάδα της Νεάπολης από την Κολόκυθα
Η Μόνικα δείχνει προς τη Μίλατο!
Η πεζοπορία μας, που άρχισε στις 9.30 το πρωί από τον γραφικό οικισμό των Μέσα Ποτάμων, στον δρόμο που συνδέει τη Νεάπολη με το οροπέδιο Λασιθίου, μας πρόσφερε πρώτα απ’ όλα όμορφες φθινοπωρινές εικόνες: οι φιλόξενες ταβέρνες στολισμένες με αρμαθιές ντομάτες να ετοιμάζονται για τον βαρύ χειμώνα της περιοχής, κολοκύθες όλων των ειδών στοιβαγμένες στις άκρες του δρόμου, μηλιές, αχλαδιές, κυδωνιές γεμάτες ζουμερά φρούτα, καρυδιές και καστανιές με πεντανόστιμους καρπούς, αλλά και τρικοκιές (κράταιγοι) και αγριοτριανταφυλλιές με τα μικρά ξινά φρουτάκια τους γεμάτα βιταμίνη C, φάρμακο για πολλές αρρώστιες! Τα φύλλα των οπωροφόρων δέντρων έχουν αρχίσει ήδη να παίρνουν διάφορους χρωματισμούς, πριν πέσουν στο έδαφος ακολουθώντας τον αέναο ρυθμό της φύσης.

Οικισμός των Μέσα Ποτάμων, σημείο έναρξης της πεζοπορίας μας, από ψηλά. Πίσω οι κορφές της Δίκτης

Αρμαθιές από ντομάτες δίνουν τον τόνο στην ονομαστή ταβέρνα του Ωνάση

Τα φύλλα των δέντρων έχουν πάρει ήδη το φθινοπωρινό τους κοστούμι

Μικροσκοπικά μα πεντανόστιμα κάστανα

Καστανιές 
Η κυρίως πορεία ωστόσο γίνεται σε τοπίο γκρι, σκληρό και στιβαρό, όπως κι η ζωή των κτηνοτρόφων ή των ανταρτών που κάποτε έβρισκαν καταφύγιο σε αυτά τα όλο πέτρα, άγρια κι αφιλόξενα μέρη. Και κάπου κάπου λίγα πρίνα μοναχικά, κάποια υπολείμματα ξεχασμένων μαντριών, τα όρνια που ζυγιάζονται πάνω απ’ τα κεφάλια μας, μικρά φθινοπωρινά λουλουδάκια ανάμεσα στις πέτρες. Κουραστική ανηφόρα εκτός μονοπατιού, που σε κάνει να αδημονείς να φτάσεις ψηλά. Έξι κορφές σύνολο σήμερα: η πρώτη -ανώνυμη-, η Πλακοκεφάλα, του Φονιά το κεφάλι, η Χιονίστρα, η Κολόκυθα και τέλος του Φονιά ο δέτης, όλες πετρώδεις και καθεμιά ξεχωριστή λόγω της θέσης της. Κάναμε δηλαδή μια διάσχιση της οροσειράς της Σελένας παρακάμπτοντας ωστόσο την πιο ψηλή ομώνυμη κορφή της. Στα ίδια μέρη περπάτησε κι ομάδα του Πεζοπορικού Ηρακλείου σήμερα ξεκινώντας από πιο ψηλά και τερματίζοντας στα Ζένια.

Δύσκολο τερέν με πέτρες και χαμηλούς θάμνους, εκτός μονοπατιού δυσχέραινε την ανηφόρα


Κι όμως σε αυτό το αφιλόξενο τοπίο κάποτε έβρισκαν καταφύγιο άνθρωποι: παλιό κτίσμα μάλλον μαντρί

άφιξη σε μια απ' τις κορφές

Κι άλλο κτίσμα

Οι κορφές της Σελένας και ο κάμπος του Ηρακλείου στα δυτικά

Σελένα

Πλησιάζοντας στη σουβλερή κορφή "του Φονιά το κεφάλι". Το ίδιο και κάτω..

Στην Κολόκυθα
Ξεκούραση στην κορφή Χιονίστρα

Ακόμα πιο επίπονη κι επικίνδυνη η κατηφόρα, που απαιτεί να σιγουρεύεις κάθε βήμα. «Κι έχει νόημα όλο αυτό;» θα σε ρωτήσει ο κάθε «φυσιολογικός» εκεί έξω. Έχει! Εκτός από τη συντροφικότητα, τη θέα, τον βαθύ σύνδεσμο με τη γη και την ιστορία του τόπου, τα πιο σημαντικά: τη γοητεία του δύσκολου, την τόνωση της αυτοπεποίθησης και της αυτογνωσίας. Γιατί η δύσκολη και μακριά πορεία εκτός από φυσική κατάσταση χρειάζεται κυρίως ψυχικό σθένος! Σε μαθαίνει επιμονή κι υπομονή, σου διδάσκει μέθοδο και τρόπο. Ένα βήμα τη φορά, αργά και σταθερά! Μεγάλο μάθημα ζωής τελικά! Κι όπως λέει ο αρχηγός «Δουλεύω σκληρά όλη τη βδομάδα, την Κυριακή χτυπιέμαι στην πορεία, για να ξεδώσω»!

Παρά την πέτρα σε πολλά σημεία βρίσκονται συστάδες πρίνων


Ακόμα ένα μαντρί λίγο πριν τον τερματισμό

Του Φονιά ο δέτης, όπου ίσα κάτω γινόταν αγώνες ταχύτητας αυτοκινήτων σήμερα!
Πλήθος τα μικροσκοπικά φθινοπωρινά λουλουδάκια: εδώ ένα τοξικό κολχικό
Κι ένας κρόκος ωραιοκρέτικους
Και κατακίτρινες μικρές στερνεμπέργκιες

Μεγάλο το ευχαριστώ λοιπόν, που χρωστάμε στον αρχηγό μας, Βαγγέλη Τσιχλή, που τα είχε οργανώσει όλα τέλεια! Μπράβο και στους είκοσι ορειβάτες της «Άγονης Γραμμής» και του Ορειβατικού Αγίου Νικολάου! Μια γεμάτη πεζοπορία 9 ωρών, 14 χλμ, 750 μ ανηφόρας και 1.500 κατηφόρας  ήταν αυτή, που θα την συζητάμε για πολύ καιρό!!! 
Ο αρχηγός, Βαγγέλης Τσιχλής, σε μια απ' τις κορφές. Ευχαριστούμε!!

ΑΡΧΗΓΟΣ:  Βαγγέλης Τσιχλής

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ:  Μαρία Μετζογιαννάκη, Γιώργος Αρναουτάκης, Μόνικα Ότεν, Μόνικα Σάλκου, Βαγγέλης Τσιχλής

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ:

Μαρία Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: --------------

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ : 

Γιώργος Αρναουτάκης

Powered by Wikiloc