Sunday, 29 June 2025

Φαράγγι της Κριτσάς

Μια μικρή αλλά πολύ ευχάριστη διαδρομή πραγματοποίησε ο Ορειβατικός σύλλογος Αγίου Νικολάου την Κυριακή 29 Ιουνίου 2025. Ενώ η μέρα φαινομενικά δεν φαινόταν πρόσφορη για περπάτημα (λόγω των θυελλωδών ανέμων) επιλέξαμε να περπατήσουμε στο μικρό αλλά γοητευτικό φαράγγι της Κριτσάς. Εκεί οι αέρηδες των 8 μποφόρ μεταμορφώθηκαν σε μια δροσιά που μας έκανε παρέα σε όλη τη διάρκεια της διαδρομής.

Στο φαράγγι της Κριτσάς
Ξεκινήσαμε, 13 άτομα, απογευματάκι από την Κριτσά και κατευθυνθήκαμε βόρεια προς την είσοδο του φαραγγιού. Τα πρώτα γινωμένα χαρούπια, οι σφάκες και οι ανθισμένες λυγαριές κυριαρχούσαν σε όλο το τοπίο. Θαυμάσαμε όμως και τα επιβλητικά βράχια του φαραγγιού με τους παράξενους γεωλογικούς σχηματισμούς. Εντυπωσιακά ήταν τα λιοπρίνια, δέντρα που έμοιαζαν με ελιές και πρίνους μαζί.

Ξεκίνημα απ' το πάρκινγκ της Κριτσάς

Όμορφο κεφαλοχώρι της περιοχής μας


Μονοπάτι μας οδηγεί κοντά στην είσοδο του φαραγγιου

Μια ρεματιά με βράχια και πικροδάφνες

Και βέβαια πρίνα

Σε κάποια περάσματα πρέπει να σκαρφαλώσεις

Πλησιάζοντας την είσοδο, όπου νομίζεις ότι το βουνό σχίζεται στα δύο

Ανθισμένη ελυγιά, χαρακτηριστικό φυτό όλων των φαραγγιών της ανατολικής Κρήτης

Μετά από κάποια σκαρφαλώματα ακόμα ....

Μπαίνουμε στο κυρίως φαράγγι



Στα στενά τοιχώματα του φαραγγιού
Φτάσαμε στη συνέχεια στο λιθόστρωτο μονοπάτι που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του φαραγγιού και το οποίο μας οδήγησε στο ξέφωτο προς την Κριτσά. Εκεί αγναντέψαμε τον κάμπο με τα λιοφυτα του χωριού, ώσπου σιγά σιγά το είδαμε κι αυτό να ξεπροβάλει. Όλη η διαδρομή, γύρω στα 8 χλμ, ήταν λουσμένη στο απογευματινό φως του Ιουνίου και γεμάτη από τις μυρωδιές του ανθισμένου θυμαριού!!! Ευχαριστούμε τον αρχηγό μας, Γιώργο Βαρδάκη!

Το καλοκαίρι άρχισε κι οι αξέχαστες απογευματινές πεζοπορίες του Συλλόγου είναι γεγονός. Μην τις χάσετε. Πάρτε τους φίλους, τα παιδιά κι ελάτε να εξερευνήσουμε την όμορφη φύση γύρω μας!

Όταν το φαράγγι ανοίγει και γίνεται ρεματιά

Ρίζες και πέτρες έχουν γίνει ένα

Επιστροφή με τα ζεστά χρώματα του απομεσήμερου

Ο κάμπος της Κριτσάς

Επιστροφή στο χωριό από το παλιό καλντερίμι

ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιώργος Βαρδάκης

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σοφία Δατσέρη

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: 

Σοφία Δατσέρη, Μαρία Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: ----------

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ : --------------

Sunday, 22 June 2025

Στο Καθαρό Κριτσάς (Αβδελιάκο, λόφος Ωριάς, Λάκκος τσ' Ώχρας, Θεριόπρινος)

Μια Κυριακή γεμάτη φύση, ιστορία και εκπλήξεις ήταν αυτή του Ορειβατικού Αγίου Νικολάου στις  22 Ιουνίου 2025. Μια πανέμορφη πεζοπορική διαδρομή στο Οροπέδιο Καθαρού, με δυνατές εικόνες, ιστορικές στιγμές και ζεστή παρέα. Η φύση, όπως πάντα, μας εντυπωσίασε — και πάλι μας υπενθύμισε ότι ο τόπος μας κρύβει πάντα κάτι νέο να μας δείξει.

Ομαδική μας με θέα το Καθαρό από τον λόφο του Αγίου Δημητρίου

Η Διαδρομή

Ξεκινήσαμε από το Αβδελιακό, τον οικισμό του οροπεδίου, και μέσα από έναν σύντομο χωματόδρομο, φτάσαμε στον Σγουρό Πρίνο. Στη συνέχεια, επισκεφτήκαμε το παλιό εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου, με την χαρακτηριστική οβίδα στη θέση της καμπάνας — ένα σιωπηλό απομεινάρι της ιστορίας. Ανηφορίσαμε μέσα από τον παλιό οικισμό Μαύρες, ακολουθώντας μονοπάτι που οδηγεί προς τον Λάζαρο. Στο διάσελο στρίψαμε δεξιά και ανεβήκαμε στον λόφο της Ωριάς, απολαμβάνοντας μια εκπληκτική θέα: το Οροπέδιο Καθαρού απλωνόταν μπροστά μας, ενώ το Λασίθι φαινόταν να βρίσκεται μια ανάσα μακριά.

Αβδελιακός, ο οικισμός του οροπεδίου με τις γραφικές ταβέρνες του και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη


Ξεκινώντας από χωματόδρομο περνάμε από το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη στις Μαύρες

Κι από τον Σγουρό Πρίνο με το παλιό τυροκομείο, που μας έχει παραχωρηθεί από την κοινότητα Κριτσάς


Το εκκλησάκι του Αγίου Δημητρίου στον λόφο, που προσφέρει ωραία θέα στο οροπέδιο. Κάτω το εικόνισμα του Αγίου και μια όμορφη λεπτομέρεια του παραθυριού της κόγχης.


Συνεχίζοντας ανηφορικά

Στο κολονάκι του λόφου της Ωριάς, τον οποίο σήμερα περιτριγυρίσαμε 

Θέα του Καθαρού από τον λόφο της Ωριάς (Το Οροπέδιο του Καθαρού βρίσκεται στα Λασιθιώτικα Όρη, 26 χλμ νότια του Αγίου Νικολάου και 16 χλμ δυτικά της Κριτσάς, σε υψόμετρο 1150 μέτρων και στη σκιά της επιβλητικής κορφής Λάζαρος (2085μ)) 

Εντυπωσιακή αγροικία στο διάσελο

Ο "Λάκκος τσ' 'Ωχρας" απ' το διάσελο (φωτογραφία από τη διερευνητική)

Ο Λάζαρος απ' το διάσελο (φωτογραφία από τη διερευνητική)

Όμορφο κλικ απ' τον φακό του αρχηγού!

Νερά, μονοπάτια και ο θρυλικός Πρίνος

Από εκεί κατηφορίσαμε στη θέση Τρύπα, όπου αναβλύζει η ομώνυμη πηγή. Συνεχίσαμε μέσα από ένα μικρό φαράγγι, για να επισκεφθούμε —ως σύλλογος για πρώτη φορά— τον εντυπωσιακό Πρίνο του Εγγλέζου. Ένα αληθινό θαύμα της φύσης: τεράστιος, σκιερός και ιστορικός. Ο φίλος μας, Χριστόφορος, μάς αποκάλυψε ότι πρόκειται για τον μεγαλύτερο πρίνο —τουλάχιστον— της Ελλάδας. Η Γεωργία, με τόλμη και περιέργεια, μπήκε στο εσωτερικό του δέντρου και χάρη σε αυτήν έχουμε σπάνιες εικόνες από μέσα!

Το μικρό οροπέδιο "Λάκκος τσ' Ώχρας". "Ο Λάκκος η το Λακκί σαν όνομα στην Κρήτη σημαίνει τη μικρή πόγλη, το μικρό πλάτωμα που είναι εύφορο και πλούσιο σε χώμα ανάμεσα σε ορεινές εκτάσεις. Η ευρύτερη περιοχή του Καθαρού και όχι μόνο έχει πολλές παρόμοιες ονομασίες. Καθάριος Λάκκος, Καλός Λάκκος, Ανεμόλακκος, Λάκκος της Ώχρας κ.τ.λ", τάδε έφη Χριστόφορος, που τα ξέρει όλα!

Στον πρίνο του Εγγλέζου ή Θερίοπρινο (σύγκριση με ανθρώπους, φωτο διερευνητικής)
Ομαδική στον πρίνο του Εγγλέζου


ΠΑΝΩ: Η Γεωργία πασίχαρη που τα κατάφερε να μπει στην κουφάλα κι από κάτω η άκαρπη προσπάθεια της Μετζό να μπει στη διερευνητική, που όμως μας δίνει μια εικόνα του θηριώδους δέντρου!Ο Χριστόφορος Χειλαδάκης στον πρίνο του Εγγλέζου (κάτω βίντεο, όπου μας δίνει πληροφορίες για τον θηριώδη αυτόν πρίνο, που ίσως είναι ο μεγαλύτερος της Ελλάδας)

Λιμνοδεξαμενές και επιστροφή

Καθ’ όλη τη διαδρομή, εντυπωσιαστήκαμε από τις πολλές λιμνοδεξαμενές, οι οποίες όχι μόνο ομορφαίνουν το τοπίο, αλλά εξυπηρετούν και πρακτικές ανάγκες: ποτίζουν ζώα, περιβόλια και μικρούς κήπους. Στη συνέχεια επιστρέψαμε περνώντας από μονοπάτια και δρόμους λιγότερο γνωστούς, και είχαμε την τύχη να μας υποδεχθούν φιλόξενοι ντόπιοι με μια ρακί — γιατί σε τέτοια μέρη, οι παραδόσεις και η ζεστασιά των ανθρώπων είναι πάντα παρούσες.

Πηγή "Τρύπα"

Πηγή "Τρύπα"

Μία από τις πολλές τεχνητές λιμνοδεξαμενές της περιοχής για τη συλλογή νερού. Όπως λέει ο Χριστόφορος: "σχετικά με τις λιμνούλες που έχει το οροπέδιο του Καθαρού οι οποίες είναι πολλές είναι όλες τεχνητές και σκαμμένες από τον άνθρωπο. Εκεί μέσα συγκεντρώνεται το νερό το οποίο μετά χρησιμοποιείται για πότισμα. Το έδαφος του Καθαρού αποτελείται από μη υδατοπερατά εδάφη εξού και είναι ιδανικό για τέτοιες κολύμπες όπως τις αποκαλούν οι ντόπιοι"

Και το παπάκι μας στη λιμνοδεξαμενή (η χαρά του!)

Συμπεράσματα - Ευχαριστίες

Περπατήσαμε συνολικά γύρω στα 14 χλμ με περίπου 420 μ. υψομετρική διαφορά. Ευχαριστούμε τον αρχηγό μας, Γιάννη Πάγκαλο και τους 16 συνοδοιπόρους του, καθώς και τον Γιώργο Ανδρουλάκη, δεινό γνώστη της περιοχής, στα πατήματα του οποίου κινηθήκαμε, όπως και τον Χριστόφορο Χειλαδάκη για την παρέα του και τις πληροφορίες που μας δίνει κάθε φορά!

Η αποτίμηση της εξόρμησης είναι ξεκάθαρη: Όσο καλά κι αν γνωρίζουμε τον τόπο μας, πάντα υπάρχει κάτι νέο να μας εκπλήξει. Η φύση, η ιστορία και η παρέα ήταν, για άλλη μια φορά, ο καλύτερος συνδυασμός. Μέχρι την επόμενη εξόρμηση... να είμαστε καλά να ανακαλύπτουμε! 

Στο Καθαρό -λόγω υψομέτρου- επικρατεί ακόμα μια ύστερη άνοιξη

ΑΡΧΗΓΟΣ: Γιάννης Πάγκαλος

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Γιάννης Πάγκαλος

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: 

Γιάννης Πάγκαλος, Μαρία Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟΓιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ : 

Γιάννης Πάγκαλος

Με την υποστήριξη του Wikiloc

Sunday, 15 June 2025

ΦΑΡΑΓΓΙ ΠΑΡΣΑ (ή ΜΠΟΥΦΑΝΗ ή ΓΥΠΑΕΤΩΝ ή ΣΕΛΑΚΑΝΟΥ) – ΔΑΣΟΣ ΣΕΛΑΚΑΝΟΥ

Τη Κυριακή 15 Ιουνίου 2025 ο Oρειβατικός Σύλλογος Αγίου Νικολάου περπάτησε ως το πανέμορφο δάσος του Σελάκανου. Μια ομάδα γύρω στα 20 άτομα μαζευτήκαμε και με σύμμαχο τον καλό καιρό –φυσούσε λιγάκι αλλά ίσα ίσα που μας δρόσιζε- περπατήσαμε σε ένα από τα πιο πράσινα κομμάτια του νομού μας, 35 χλμ ΒΔ της Ιεράπετρας κάτω απ’ τις πλαγιές του Αφέντη της Δίκτης.

Ημι-ομαδική στην πηγή "Σκαφίδια"

Αφήσαμε ένα αμάξι στο μνημείο των πεσόντων στην Αγία Παρασκευή και μεταβήκαμε στο χωριό Παρσά ή Μεταξοχώρι (ονομασία που δόθηκε προς τιμήν του Αρχιεπισκόπου Μελετίου Μεταξάκη που καταγόταν από κει). Από κει ξεκίνησε αυτή η πανέμορφη διαδρομή των 12 χιλιομέτρων παίρνοντας το μονοπάτι, που ένωνε το χωριό με τον οικισμό του Σελάκανου. Το μονοπάτι ελίσσεται στη δυτική άκρη του φαραγγιού και ψηλά μέσα σε πευκοδάσος. Χαμηλά βλέπουμε το φαράγγι του Παρσά ή Μπουφάνη ή Γυπαετών ή Σελάκανου...φαράγγι με πολλά ονόματα!!! Το δάσος που μας προσφέρει τη σκιά του είναι ενταγμένο στο πρόγραμμα Νatura 2000 και θεωρείται από τα σπουδαιότερα στη Μεσόγειο. Αποτελείται  κυρίως από τραχεία πεύκη (Pinus brutia), ένα πολύ ανθεκτικό είδος που αντέχει την ξηρασία και ευδοκιμεί σε βραχώδη εδάφη. Έχει όμως και πρίνα, κυπαρίσσια, σφενδάμους, πλάτανους… κ.α. Είναι ακόμα  ο μεγαλύτερος μελισσοπαραγωγικός τόπος του νησιού!!!





Φτάνοντας στη θέση «Σκαφίδια» παίρνουμε το μονοπάτι στα δεξιά μας και σε λίγη ώρα βρισκόμαστε στον Σελάκανου. Η ομάδα προτίμησε να περάσει μέσα από τον οικισμό, ώστε να απολαύσει μια μπυρίτσα στα διάσημα πια «Πεζούλια», πριν πάρουμε το δρόμο του γυρισμού, ο οποίος δεν είναι άλλος από το παλιό μονοπάτι, που ένωνε το χωριό Χριστός με το Σελάκανο, όσο σώζεται φυσικά ...Το μονοπάτι είναι πανέμορφο και ανεβαίνει ψηλά χαρίζοντας μας θέα προς την άλλη πλευρά αυτήν από την οποία ήρθαμε, όπως και στο νότιο κρητικό πέλαγος! ...Κατηφορίζοντας μπαίνουμε στο καλντερίμι, που μας οδηγεί πλέον στην άσφαλτο, για να επιστρέψουμε στην αφετηρία μας.

Πηγή στο Σελάκανο

Στην πηγή Σκαφίδια

Στα Πεζούλια στο Σελάκανο για μια μπυρίτσα


Στο όμορφο καλντερίμι της επιστροφής

Όμορφη μέρα, όμορφη φύση, όμορφη παρέα! Ευχαριστούμε την αρχηγό μας, Σοφία Σιδηροπούλου για την άψογη αυτή πεζοπορία. Διανύσαμε συνολικά 11,5 χλμ με 475 υψομετρική διαφορά σε 3,5 ώρες χωρίς τις στάσεις και τις μπύρες στα Πεζούλια. Με αυτές σε ..κάτι παραπάνω!!!

Μια ωραία πέτρα-καρδούλα!!! Στην επόμενη με το καλό!

ΑΚΟΥΣΤΕ ΤΟ podcast: ΕΔΩ 

ΑΡΧΗΓΟΣ: Σοφία Σιδηροπούλου

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Σοφία Σιδηροπούλου, Γιάννης Καλλιβρετάκης, Σπύρος Αγγελάκης

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ - ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ: 

ΣοφίαΣιδηροπούλου, Μαρία Μετζογιαννάκη

ΒΙΝΤΕΟ: -------------------------------------------------

ΧΑΡΤΗΣ ΠΕΖΟΠΟΡΙΑΣ : 

Σοφία Σιδηροπούλου


Με την υποστήριξη του Wikiloc