Μια χαρούμενη ομάδα 16 πεζοπόρων, μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου και Φυσιολατρικού Ορειβατικού Συλλόγου Σητείας, μαζεύτηκε την Κυριακή 11/09/2022 στην οριζόμενη αφετηρία μας, ανάμεσα στα χωριά Σφάκας και Τουρλωτής, κοντά στο εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, γνωστό στους κατοίκους της περιοχής ως Κυμέλα, προκειμένου να εξερευνήσει το άγριας ομορφιάς φαράγγι του Κουδουμή. Χαρακτηριστικό της σύνθεσης της ομάδας η νεαρή ηλικία. «Που τους βρήκατε τόσους νέους;», απόρησε ο Σεμπάστιαν, που ξεκίνησε μαζί μας αυτό το καλοκαίρι. Εμ, αρχίζουν τα σχολεία, Σεμπάστιαν , και μαζεύονται οι δάσκαλοι κι οι φοιτητές στο νησί σιγά-σιγά.
Ξεκινάμε από τη ρεματιά δεξιά της εθνικής οδού στις 8.30 το πρωί με πάρα πολύ καλή διάθεση , παρά το γεγονός ότι η μέρα προβλέπεται εξαιρετικά ζεστή. Τις 2,5 περίπου ώρες πάντως, που διαρκεί η πορεία μας μέσα στο φαράγγι η θερμοκρασία είναι ιδανική.
Το φαράγγι του Κουδουμή ή φαράγγι Τρουλωτής βρίσκεται ανάμεσα στα χωριά Τουρλωτή και Σφάκα. Ξεκινά την φιδογυριστή πορεία του από το οροπέδιο της Μονοκαράς και το ρέμα του εκβάλει στην παραλία Μαύρο Σελί στην περιοχή του Μόχλους. Το μήκος του είναι 3χλμ περίπου και τα κάθετα τοιχώματα του υπερβαίνουν τα 150μ. Εντυπωσιακή η γεωλογία του φαραγγιού, καθώς τα πετρώματα του ανήκουν στα βαθύτερα πετρώματα της Κρήτης, τους λεγόμενους πλακώδεις ασβεστόλιθους, που λόγω τεκτονικών μετακινήσεων σήμερα τα βρίσκουμε στις μεγαλύτερες κορυφές του νησιού. Τα πρανή και η κοίτη του φαραγγιού είναι κατάφυτα από πουρνάρια (πρίνους), που έχουν μέγεθος θάμνου ή έχουν αναπτυχθεί σε πανύψηλα δένδρα, ενώ ευδοκιμούν και πολλά αρωματικά φυτά, μερικά ενδημικά της περιοχής.
Το φαράγγι ξεκινάει ‘ανοικτό’ σαν ρεματιά με ‘χαλασά’ (ή αλλιώς σάρα, δηλαδή μέρος που η αποσάθρωση του εδάφους δημιουργεί συγκέντρωση πολλών μικρών ή μεγαλύτερων πετρών), που δυσχεραίνει κάπως το περπάτημα και θέλει προσοχή. Αρωματικά φυτά, κυρίως φασκομηλιά και ρίγανη, αναδύουν τα έλαιά τους, καθώς τα αναδεύουμε στην πορεία μας. Πρίνα πολλά. Ανθρωπογενείς παρεμβάσεις, όπως ένα μισογκρεμισμένο καμίνι ή τοιχία δίπλα στις σπηλαιώσεις των βράχων, που χρησιμοποιούνταν για τη φύλαξη των ζώων. Καθώς προχωράμε τα τοιχώματα συγκλίνουν και γύρω μας σκοτεινιάζει. Εδώ είναι το πιο εντυπωσιακό κομμάτι: στενά περάσματα ανάμεσα στα πεσμένα βράχια και στα δέντρα που μοιάζουν να ξεπετιούνται μέσα από την πέτρα και ν΄ αναπτύσσονται οριζόντια αντί για κάθετα! Βράχοι γλιστεροί, καθώς τους έχει λειάνει το νερό κι ο χρόνος. Εδώ χρειάζεσαι τη βοήθεια του φίλου συνοδοιπόρου, για να σκαρφαλώσεις και να ξεπεράσεις τα εμπόδια της φύσης. Αυτή είναι και η μαγεία αυτού του φαραγγιού, που συνδυάζει την πεζοπορία με κάποια αναρρίχηση και μετατρέπει την όλη διαδικασία σε παιχνίδι.
Αφού περνάμε και τον
τελευταίο ‘τοίχο’, ύψους περίπου
Το μικρό οροπέδιο της Μονοκαράς βρίσκεται στο όρος Ορνό, σε υψόμετρο περίπου 750μ. Η πρόσβαση γίνεται από τα χωριά της Τουρλωτής και της Σφάκας. Στο οροπέδιο υπάρχει ο γραφικός ναός του Τιμίου Σταυρού και πολλοί μαγατζέδες, δηλαδή σπιτάκια στα οποία διαμένουν τους θερινούς μήνες όσοι απασχολούνται στις μικρές καλλιέργειες από αμπέλια, μηλιές, αχλαδιές και καρυδιές. Το μικρό στενόμακρο οροπέδιο παραμένει καταπράσινο, αν και έχει χάσει λίγη από τη φρεσκάδα του μετά τις ζέστες του καλοκαιριού. Είναι κατάφυτο από αμπέλια, μηλιές, αχλαδιές και καρυδιές (πιθανά από τις καρυδιές/καρές να προέρχεται και το όνομα του). Ιδιαίτερα εντυπωσιάζουν 4-5 μεγάλα πηγάδια, πετρόκτιστα με γεροκτισμένα σκαλοπάτια που οδηγούν μέχρι τον πυθμένα, εξαιρετικό δείγμα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής που αντέχει στο χρόνο.
Μια θορυβώδης
παρέα αντρών έχει μαζευτεί ήδη σε μια αγροικία κι απ’ τις μυρωδιές
συμπεραίνουμε ότι ψήνουν. «Καλή όρεξη, σύντεκνοι!», χαιρετά η Δώρα, μόνιμο
πειραχτήρι. «Καλή ‘ναι μόνο ελάτε», η τυπική απάντηση. «Από τον Ορειβατικό του
Αγίου Νικολάου;», ρωτάνε, και χαίρομαι μέσα μου, που κάποιοι μας παρακολουθούν
και μας διαβάζουν . Όταν, αντί να πάρουμε τον καθιερωμένο δρόμο επιστροφής μέσω
χωματόδρομων, στρίβουμε δεξιά προς το ύψωμα, ακούμε φωνές: «Όχι από κει! Λάθος
δρόμος!». «Μην ανησυχείτε», τους καθησυχάζουμε. Ακολουθούμε το σχέδιο του
αρχηγού μας για μια εναλλακτική διαδρομή. Πρώτα θα περιηγηθούμε την κορυφογραμμή
ανάμεσα στα δύο φαράγγια κι έπειτα θα επιστρέψουμε μέσα από το γειτονικό
παραφάραγγο στη βάση μας. Η διάσχιση της κορυφογραμμής είναι εντυπωσιακή για τη
θέα που προσφέρει: η Ψείρα, τα γυψωρυχεία του Μόχλους, η Τουρλωτή, η Μυρσίνη
και το βόρειο κρητικό πέλαγος, αλλά και τους εντυπωσιακούς σχηματισμούς των
πετρωμάτων. Περπατάμε κατά μήκος της σε μια πορεία περίπου μιας ώρας, την οποία
δυσχεραίνει πέραν της πέτρας και η ζέστη, λόγω του όψιμου καύσωνα. Μια
προσπάθεια να κατεβούμε πιο γρήγορα στο σκιερό φαράγγι αποδείχτηκε άκαρπη,
γιατί δεν είναι όλα τα μέρη βατά κι ιδανικά για μια κάθοδο στον σκιερό πυθμένα.
Έτσι μαζεύουμε όλες μας τις δυνάμεις και ξαναπαίρνουμε την ανηφόρα. Κάτω από
τον ίσκιο μιας ‘ευλογημένης’ αγριελιάς ξαποστάζουμε και μοιραζόμαστε τα τρόφιμα
και το νερό, που έχει μείνει. Είμαστε κατάκοποι, αλλά πρέπει να κατέβουμε.
Αρχίζουμε λοιπόν μια επίπονη, σχεδόν κάθετη, ελεύθερη κατάβαση, που
δυσχεραίνεται από τα χαλίκια ή από τα θαμνώδη φυτά: αγκαραθιές, ασπάλαθους και
φασκομηλιές, μέσα στον καυτό ήλιο. Ο ένας βοηθάει κι ενθαρρύνει τον άλλο και
μετά από δύο ώρες και κάμποσες τσουρληθιές παρακάτω φτάνουμε επιτέλους στο
φαράγγι και σε σταθερό έδαφος και μετά από λίγο στην έξοδό μας απ’ αυτό στις
15.30 περίπου.
Παρά την καταπόνηση και το γεγονός ότι είχαμε πολλά νέα μέλη ο αποχαιρετισμός ήταν εξαιρετικά εγκάρδιος και η διάθεση καλή. Βλέπετε οι δυσκολίες ‘δένουν’ την ομάδα. Δώσαμε όλοι υπόσχεση να ξαναβρεθούμε στις επόμενες πεζοπορίες σε πιο ιδανικές συνθήκες. Ευχαριστούμε τον αρχηγό, Θανάση Κολοτούρο, αλλά και το Νίκο απ’ τη Σητεία, το Θωμά, το Νεκτάριο, που βοήθησαν στα δύσκολα σημεία.
No comments:
Post a Comment