Στο φαράγγι του Ρίχτη, στην περιοχή της Σητείας, περπάτησε η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου την Κυριακή 11 Ιουλίου 2021. Το τοξωτό γεφύρι, η πυκνή βλάστηση, το ποταμάκι που διασχίζει το φαράγγι σχηματίζοντας μικρές λιμνούλες, οι πέτρινοι νερόμυλοι, κυρίως όμως ο εντυπωσιακός καταρράκτης κάνουν το φαράγγι του Ρίχτη ένα από τα πιο όμορφα περιπατητικά φαράγγια της Κρήτης και αγαπημένη διαδρομή της ομάδας μας, που κάθε χρόνο συμπεριλαμβάνεται στο καλοκαιρινό μας πρόγραμμα.
Το εκπληκτικής φυσικής ομορφιάς φαράγγι του Ρίχτη, βρίσκεται εντός των ορίων του Γεωπάρκου Σητείας, βορειοανατολικά από το χωριό Έξω Μουλιανά. Πήρε το όνομα του από τον εντυπωσιακό καταρράκτη, καθώς ‘ρίχτης’ στο Κρητικό ιδίωμα σημαίνει ‘καταρράκτης’. Το συνολικό του μήκος είναι περίπου 3χλμ και η υψομετρική διαφορά εισόδου-εξόδου είναι περίπου 350μ. Καταλήγει στην ομώνυμη, βραχώδη παραλία, ανατολικά από το χωριό Καλαβρός. Η διάσχιση του γίνεται μέσα από την κοίτη, όπου ρέει ολοχρονής (σπάνιο για την περιοχή λόγω του ξηροθερμικού κλίματος) το ποτάμι που καταλήγει στην θάλασσα. Σε πολλά σημεία το τρεχούμενο νερό και τα βράχια δημιουργούν μικρές λιμνούλες και καταρράκτες, κάτω από την σκιά πανύψηλων πλατάνων. Η βλάστηση και στις δύο όχθες του ποταμού οργιάζει και περιλαμβάνει πολλά πλατάνια, χαμηλές καρυδιές, ανθισμένες πικροδάφνες, συκιές και φοίνικες. Κισσοί και άλλα αναρριχώμενα φυτά ξεπροβάλουν από παντού, ντύνοντας καταπράσινα τα γυμνά βράχια και τους κορμούς των δέντρων.
Συγκεντρωθήκαμε στο καφενείο στα ΄Εξω Μουλιανά και ξεκινήσαμε την πεζοπορία κατηφορίζοντας από τον δρόμο που χρησιμοποιούν οι ντόπιοι, μέχρι το ιστορικό πέτρινο μονότοξο γεφύρι του Λαχανά. Φορτωμένο με ‘βαριά’ ιστορία (λέγεται ότι κατά την ανταλλαγή τον πληθυσμών Ελλάδας –Τουρκίας οι χριστιανοί σκότωσαν τους Τούρκους της περιοχής, οι οποίοι προσπαθούσαν να διαφύγουν στη Σητεία), το γεφύρι στέκεται σήμερα αλλόκοτα αγέρωχο και ανεξήγητο, καθώς το ποτάμι που κυλούσε κάποτε από κάτω του έχει αλλάξει κοίτη και εξαφανιστεί...
Καλοδεχούμενες αλλαγές το κιόσκι για εισιτήρια που έχει τοποθετηθεί φέτος απέναντι από το γεφύρι (υπάρχει αντίστοιχο και στην έξοδο στην παραλία), καθώς και οι παρεμβάσεις μέσα στο φαράγγι, όπου έχουν τοποθετηθεί αρκετά βοηθητικά γεφυράκια στα δύσκολα σημεία, ενώ έχει συντηρηθεί και η μεγάλη σκάλα πριν τον καταρράκτη (όπως διαπιστώσαμε αργότερα). Αναγκαίες για την ασφαλή διάσχιση και αξιοποίηση του φαραγγιού βελτιώσεις.
Μετά την ομαδική φωτογραφία κάτω από το γεφύρι, συνεχίζουμε σε ένα κατάφυτο τοπίο, μια σπάνια όαση δροσιάς στην Ανατολική Κρήτη. Τα πλατάνια, οι πικροδάφνες και οι φασκομηλιές είναι αμέτρητα, τα αρωματικά φυτά σκορπούν τις μυρωδιές τους στον αέρα, τα τζιτζίκια συνεχίζουν το εκκωφαντικό τραγούδι τους, ενώ εντυπωσιακές λιβελούλες και πολύχρωμες πεταλούδες μαγνητίζουν το βλέμμα μας. Χρωματιστή πινελιά οι ανθισμένες σφάκες, που με τα ρόδινα άνθη τους ‘σπάνε’ την μονοτονία του πράσινου. Τα πλατάνια, οι πικροδάφνες, οι φασκομηλιές, οι κισσοί που τυλίγονται στους κορμούς, οι κληματσίδες που κρέμονται από πανύψηλα δέντρα, ταιριάζουν με εικόνες τροπικής ζούγκλας, μια σπάνια ‘Κρητική ζούγκλα’ που παραμένει καταπράσινη όλο το καλοκαίρι!
Σε μικρή απόσταση από την είσοδο συναντούμε τους πετρόκτιστους νερόμυλους, μοναδικό αποτύπωμα του παρελθόντος. Παρά την εγκατάλειψη και τη μάχη με τα αναρριχητικά φυτά, διατηρούν ακόμη την μεγαλοπρέπεια αλλοτινών καιρών με τα παράθυρα τους από πελεκημένη πέτρα και το περίτεχνο 'μυλαύλακο', το υπερυψωμένο αυλάκι που οδηγούσε το νερό στη φτερωτή. Η ροή του ποταμού στην κοίτη του φαραγγιού, μετά την πρόσφατη περίοδο με ψηλές θερμοκρασίες είναι λιγότερη από ότι συνήθως. Για αρκετά μέτρα το νερό έχει εξαφανιστεί και ακολουθώντας υπόγεια διαδρομή εμφανίζεται και πάλι πριν τον μεγάλο καταρράκτη.
Συνεχίζουμε με τον χαλαρωτικό ήχο του νερού να κάνει της εικόνες της πολύχρωμης ανθισμένης φύσης ακόμη πιο όμορφες. Κατεβαίνουμε την ξύλινη στριφογυριστή σκάλα που διευκολύνει την πρόσβαση στον καταρράκτη και αντικρίζουμε από ψηλά τον επιβλητικό καταρράκτη που ρίχνει με ορμή το νερό από ύψος περισσότερο από 20μ. μέσα σε μια καταπράσινη λιμνούλα. Φέτος ο όγκος του νερού είναι λιγότερος, μια στενή μόνο λωρίδα δροσιάς πάνω στα σκεπασμένα με βρύα βράχια. Το τοπίο μπροστά στη λιμνούλα όμως παραμένει μαγευτικό, ιδανικό σημείο για χαλάρωση κάτω από τα καταπράσινα πλατάνια.
Κάποιοι από την ομάδα δοκιμάζουν δροσιστικά παιχνίδια με το νερό ή χαλαρώνουν στον όμορφα διαμορφωμένο χώρο αναψυχής, ενώ κάποιοι άλλοι συνεχίζουν την πεζοπορία μέχρι την έξοδο στην θάλασσα, όπου υπάρχει μικρό δασύλλιο με αλμυρίκια, πέτρινα τραπεζοκαθίσματα και βρύση με πόσιμο νερό.
Επιστρέφουμε στην αφετηρία μετά από συνολικά 5 ώρες, αναζωογονημένοι από την ομορφιά της φύσης, έχοντας διανύσει λίγο περισσότερο από 11χλμ.
ΑΡΧΗΓΟΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων
ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Λάμπρου Ελένη
ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ