Πεζοπορία ΔΑΣΟΣ και ΦΑΡΑΓΓΙ ΡΟΥΒΑ - ΛΙΜΝΗ ΖΑΡΟΥ

Την τελευταία Κυριακή του Νοέμβρη, η ομάδα του Ορειβατικού Συλλόγου Αγίου Νικολάου περπάτησε στο αναγνωρισμένο από την UNESCO 'Γεωπάρκο του Ψηλορείτη'. Επισκεφθήκαμε το σημαντικότερο οικοσύστημα στην περιφέρεια του Ηρακλείου, ένα πραγματικό παράδεισο στις πλαγιές του Ψηλορείτη και διασχίσαμε το δάσος και το φαράγγι του Ρούβα.

Ξεκινήσαμε από υψόμετρο 1.352μ, κατηφορίσαμε προς το δάσος του Ρούβα μέχρι το ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη, διασχίσαμε το φαράγγι και τερματίσαμε στην μαγευτική λίμνη του Ζαρού, ακολουθώντας μια διαδρομή εκπληκτικής ομορφιάς.

Αναχωρήσαμε νωρίς το πρωί της Κυριακής από ΄Αγιο Νικόλαο και Ιεράπετρα και από στριφογυριστό, στενό δρόμο, τα λεωφορεία μας μετέφεραν στην περιοχή της Γέργερης ψηλά στο δάσος, στη θέση Σελλιά. Μετά από σύντομη πορεία περάσαμε από το χώρο εκδηλώσεων, όπου έχουν κατασκευαστεί με την πανάρχαια τεχνική των πετρόκτιστων θολωτών τάφων, δύο καλαίσθητα κτίσματα που μοιάζουν με τα παραδοσιακά 'μιτάτα' των βοσκών του Ψηλορείτη.

Η πολυμελής ομάδα μας (64 πεζοπόροι) κατευθύνθηκε από χωματόδρομο προς το δάσος του Ρούβα,  ακολουθώντας εύκολη κατηφορική διαδρομή, βαδίζοντας πάνω σε ένα κίτρινο χαλί από πεσμένα φθινοπωρινά φύλλα.

Το δάσος του Ρούβα, ξεχωρίζει με μια σειρά μοναδικότητες. Είναι το μεγαλύτερο σε έκταση πρινοδάσος της Κρήτης (περίπου 30.000 στρέμματα), με τους συνήθως θαμνώδεις πρίνους να έχουν αναπτυχθεί σε εντυπωσιακό μέγεθος. Τα δενδρώδη πουρνάρια κατάφεραν να ευδοκιμήσουν καθώς η περιοχή είναι απομονωμένη, χωρίς ανθρωπογενείς παρεμβάσεις (βόσκηση κυρίως). Εκτός από τους πανύψηλους πρίνους, υπάρχουν και πολλά άλλα είδη δέντρων, μάρτυρες της δύναμης της φύσης, με εντυπωσιακή διάμετρο κορμού. Μια δεύτερη μοναδικότητα αυτού του εκπληκτικού οικοσυστήματος είναι η σπάνια χλωρίδα και πανίδα. Στην περιοχή ζουν το ζώο “φάντασμα” της Κρήτης ο κρητικός αγριόγατος και ο γυπαετός και ευδοκιμεί το ενδημικό δέντρο αμπελιτσιά (από το οποίο φτιάχνονται οι καλύτερες παραδοσιακές ‘κατσούνες’) και η σπάνια ορχιδέα ‘κρητικό κεφαλάνθηρο’.

Περπατάμε κάτω από πανύψηλα δέντρα, με τους τεράστιους κορμούς τους σκεπασμένους από μαλακά βρύα να μοιάζουν με γλυπτά της φύσης. Ο καιρό υπέροχος, αν και φυσά δυνατός αέρας, που όμως δεν δυσκολεύει την πορεία μας. Σκαρφαλωμένα στη ράχη του Ψηλορείτη, πρίνοι, πλατάνια, ασφένταμοι, κυπαρίσσια, πεύκα και πολλά άλλα είδη της κρητικής φύσης, δημιουργούν ένα πολύχρωμο μωσαϊκό. Με έντονα, χρυσοκόκκινα φθινοπωρινά χρώματα, τα δέντρα και οι θάμνοι συνθέτουν με τις πολύχρωμες φυλλωσιές τους ένα μοναδικό τοπίο, απίστευτης ομορφιάς. Εικόνες βγαλμένες λες από παραμύθι μαγνητίζουν το βλέμμα μας, καθώς διασχίζουμε το 'πολύχρωμο' δάσος και χωρίς να το καταλάβουμε φτάνουμε στο χαμηλότερο σημείο του, μετά από πορεία μιας περίπου ώρας.

Κοντά στην βόρεια έξοδο του φαραγγιού, υπάρχει διαμορφωμένος χώρος για εκδρομείς, ορειβατικό καταφύγιο και το μικρό γραφικό πετρόκτιστο ξωκλήσι του Αγίου Ιωάννη. Με πανύψηλα πλατάνια και άφθονα νερά, η περιοχή είναι ιδανική για στάση και ξεκούραση. Κάνουμε το καθιερωμένο διάλειμμα, ενώ το βλέμμα αχόρταγο προσπαθεί να απολαύσει τη μαγεία της φύσης και η ψυχή γαληνεύει νανουρισμένη από το κελάρυσμα του νερού.

Κάνουμε μια σύντομη επίσκεψη σε κοντινό σπήλαιο, κοντά στην είσοδο του φαραγγιού. Όπως πληροφορούμαστε από την μαρμάρινη ενημερωτική πινακίδα στο σημείο αυτό πέθαναν το 1774 πρόκριτοι Σφακιανοί αγωνιστές, δραπέτες από το φρούριο του Κούλε, τέσσερα χρόνια μετά την συμμετοχή τους στην επανάσταση του Δασκαλογιάννη, από τις μεγαλύτερες προεπαναστατικές εξεγέρσεις στον Ελλαδικό χώρο την περίοδο των Ορλωφικών.

Συνεχίζουμε την πορεία μας διασχίζοντας το φαράγγι του Ρούβα, με προορισμό την λίμνη Ζαρού.

Το φαράγγι του Ρούβα ή Γάφαρη ή Αγίου Νικολάου είναι το σημαντικότερο φαράγγι του Ψηλορείτη με πλούσια χλωρίδα και πανίδα, χαράδρες, ενδιαφέροντες γεωλογικούς σχηματισμούς και ορθοπλαγιές σπάνιας ομορφιάς. ΄Εχει συνολικό μήκος περίπου 4χλμ με διαμορφωμένη διαδρομή 2,7χλμ, σε ένα πραγματικά μοναδικό περιβάλλον.

Εκπληκτικής ομορφιάς το φαράγγι μας εντυπωσιάζει από τα πρώτα κιόλας βήματα, με τα ριζωμένα πάνω στα βραχώδη πρανή φουντωτά δέντρα και θάμνους. Λόγω της ανομβρίας των τελευταίων εβδομάδων το νερό που κυλάει στην κοίτη είναι ελάχιστο, όμως σε πολλά σημεία διακρίνουμε τα ίχνη του νερού ψηλά πάνω στα βράχια της κοίτης, καθώς και τα σημεία όπου το νερό κατρακυλώντας ορμητικά τον χειμώνα έχει σμιλέψει πάνω στα κάθετα βράχια, χώρο για μικρούς και μεγαλύτερους καταρράκτες. 

Στα δύσκολα σημεία ή σε σημεία που είναι αναγκαίο να παρακαμφθεί το ποτάμι που διαρρέει το φαράγγι, έχουν κατασκευαστεί ξύλινα γεφυράκια, περάσματα και σκάλες που διευκολύνουν πολύ την διέλευση. Συνεχίζουμε κατηφορικά μέχρι την έξοδο, όπου δεσπόζει το μοναστήρι του Αγίου Νικολάου.

Το μοναστήρι είναι κτισμένο στο σημείο που το 1994 μεγάλη πυρκαγιά κατέκαψε μεγάλο μέρος του δάσους και σήμερα λειτουργεί σαν μοναστήρι Παλαιοημερολογιτών. Η μοντέρνα αρχιτεκτονική της μονής, αποτελεί δυστυχώς μια παράτονη νότα στο όμορφο τοπίο, με μοναδικά σημεία ενδιαφέροντος για τον επισκέπτη τον παλιό μικρό ναό του Αγίου Νικολάου, με τις τοιχογραφίες του 14ου αιώνα και τον αναστηλωμένο ναό της Αγίας Παρασκευής.

Μετά από 2,5 περίπου ώρες φτάνουμε στη έξοδο του φαραγγιού, περνάμε από τις απογυμνωμένες από την τελευταία πυρκαγιά πλαγιές και μετά από σύντομη πορεία καταλήγουμε στη λίμνη Ζαρού, σε υψόμετρο 443μ.

Η τεχνητή λίμνη του Ζαρού ή Βοτόμος βρίσκεται στις νότιες πλαγιές του Ψηλορείτη. Μέχρι το 1987 ήταν ένας μικρός υδροβιότοπος ο οποίος σχηματιζόταν από τα νερά της πηγής Βοτόμου, οπότε η Δασική Υπηρεσία δημιούργησε την τεχνητή λίμνη για να συγκρατηθούν τα νερά της πηγής. Η ονομασία Ζαρός προέρχεται από το μόριο Ζα, που σημαίνει πολύ, και το ρήμα ρέω. «Ζαρός» δηλαδή σημαίνει το μέρος όπου ρέει πολύ νερό. Οι όχθες της λίμνης είναι καταπράσινες, κατάφυτες με πλατάνια και ροδοδάφνες, με χώρους ανάψυχής και φυσικά ταβέρνα για πέστροφα και σολομό που εκτρέφονται σε στέρνες δίπλα στη λίμνη.

Γράφουμε τον επίλογο μιας ακόμη όμορφης Κυριακής σε παραλίμνια ταβέρνα, απολαμβάνοντας εκτός από τις παραδοσιακές νοστιμιές και την γαλήνια ομορφιά της λίμνης. Γευτήκαμε φρέσκα ψάρια από τη λίμνη και επιστρέψαμε στον ΄Αγιο Νικόλαο αργά το απόγευμα, έχοντας καλύψει μια απόσταση σχεδόν 11,5χλμ σε 4,5 περίπου ώρες και με υψομετρική διαφορά 923μ.

ΑΡΧΗΓΟΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων, Γιάννης Πάγκαλος

ΒΙΝΤΕΟ: Γιάννης Πάγκαλος

ΧΑΡΤΗΣ: Παναγιώτης Ευδαίμων

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ: Ελένη Λάμπρου 

ΧΑΡΤΗΣ ΔΙΑΔΡΟΜΗΣ