ΟΡΕΙΒΑΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ

Sunday 7 July 2024

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΣΤΗΝ 8^Η ΔΙΑΣΧΙΣΗ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΞΑΝΘΗΣ

αφιερωμένο στην κυρα-Καλλιόπη

Την διάσχιση του Νομού Ξάνθης των 170 χλμ σε 8 μέρες (φέτος 29 Ιουνίου - 6 Ιουλίου 2024), που διοργανώνει η Εταιρεία «Δράση κι Ενέργεια: Νέστος – Ροδόπη – Θράκη» του Βασίλη Γεωργιάδη, την παρακολουθούσα ενδελεχώς τα τελευταία χρόνια, αλλά συνεχώς την ανέβαλλα καθώς και τα χιλιόμετρα είναι πολλά κι οι υψομετρικές στον Θεό και τέλος πάντων «του χρόνου, να αποκτήσω καλύτερη φυσική κατάσταση κι εμπειρία». Όμως, καθώς τα χρόνια περνάνε, μειώνονται και οι πιθανότητες να βρεθεί κανείς σε καλύτερη φυσική κατάσταση. Έτσι «ή τώρα ή ποτέ» είπα και δήλωσα συμμετοχή. Και για να ξεπεράσω το άγχος μου, το έριξα στην εντατική προπόνηση!

Και φτάνουμε στα τέλη Ιουνίου. Δύσκολη εποχή για μένα. Πεθαίνει η μάνα μου! «Θα έρθεις;» ρωτά ο Βασίλης. «Να πας!» λέει η οικογένεια, που είναι δίπλα πάντα στα δύσκολα. Την τελευταία στιγμή αρπάζω το ορειβατικό σακίδιο, δένω στην κορφή το μαντήλι της μάνας και φεύγω…. Αυτή η πεζοπορία θα αποκτήσει συμβολικό χαρακτήρα για μένα…

Έξω από το Καταφύγιο του Πολιτιστικού Συλλόγου Λειβαδίτη (παλιό Δημοτικό Σχολείο), όπου μείναμε αρκετές μέρες λόγω καιρού

Ομαδική στο δασικό χωριό του Ερύμανθου

Ομαδική στον Καταρράκτη του Λειβαδίτη

Το ταξίδι

Αξίζει τον κόπο να πω λίγα λόγια για το άκρως ενδιαφέρον ταξίδι. Επέλεξα να ταξιδέψω για πρώτη φορά με το αεροπλανάκι της Sky Express από Σητεία για Αλεξανδρούπολη, καθώς και χρήμα και χρόνο και ταλαιπωρία θα εξοικονομούσα. Ήξερα ότι είναι μικρό, αλλά όχι τόσο μικρό, ώστε να μας χωρίσουν ισομερώς αριστερά και δεξιά του σκάφους για ισορροπία! Ωστόσο και η πτήση μια χαρά ήταν κι η εξυπηρέτηση επίσης.

Βράδυ ψάχνοντας ξενοδοχείο στην Αλεξανδρούπολη αποδείχτηκε πολύ δύσκολη κίνηση. «Έρχονται τουρίστες από την Τουρκία τέτοια εποχή κι οι τιμές στα ύψη. Σίγουρα δεν θες να σε πετάξω ως την Ξάνθη; Πιο φτηνά θα σου βγει!», μου λέει ο οδηγός ταξί απ’ το αεροδρόμιο. Έτσι κάπως φτάνω Ξάνθη αργά τη νύχτα.

Αεροπλανάκι της Sky express σε μιάμιση ώρα συνδέει Σητεία-Αλεξανδρούπολη

Οι διοργανωτές

Γρήγορα κατάλαβα ότι πίσω απ’ το όνομα «Hiking Adventures Nestos Rodopi Thrace» κρύβεται μια μικρή οικογενειακή επιχείρηση με μεράκι και όραμα. Ο Βασίλης Γεωργιάδης, οδηγός μας στις πορείες και συνοδός μας μέρα-νύχτα («μη συμβεί κάτι»), η Ιωάννα Πορφυλλίδου, η γυναίκα του, πηγαινο-έφερνε το βανάκι της επιχείρησης, όπου χρειαζόταν, και μαζί με τα δυο παιδιά τους, τον Στέργιο και τη Δέσποινα, μας προμήθευαν όλα τα χρειαζούμενα, φτιαγμένα τις πιο πολλές φορές με τα χεράκια τους με περισσή αγάπη, κι ‘έσβηναν’ τα ίχνη μας μετά καθαρίζοντας όλα τα μέρη που μας φιλοξενούσαν στην πορεία. Δε χρειάζεται να πω ότι πήγα μόνη και στεναχωρημένη και βρήκα μια οικογένεια και μια ζεστή αγκαλιά!

Ο Βασίλης Γεωργιάδης εμπνευστής της διάσχισης μάς δείχνει απ' τις κορφές της Ροδόπης τις περιοχές από όπου περάσαμε τις προηγούμενες μέρες.

Η διάσχιση

Το σχέδιο είναι μια non stop διάσχιση των κορυφαίων φυσικών, πολιτιστικών κι άλλων αξιοθέατων του Νομού Ξάνθης μέσα σε 8 μέρες με διανυκτέρευση σε διαφορετική θέση κάθε φορά. Περιλαμβάνει περπάτημα σε όλα τα διαφορετικά τερέν: από άσφαλτο, χωματόδρομο, μονοπάτια, ελεύθερη ανάβαση, χωμάτινο έδαφος, αλλά και πετρώδες. Συνολικά περπατάς 170 χλμ με 8.787μ υψομετρική διαφορά, αν κάνεις όλη τη διάσχιση. Γιατί υπάρχουν εναλλακτικές τελικά, αν κουραστείς, αλλά κι ο καιρός διαμορφώνει τον τελικό σχεδιασμό. Έτσι εμείς που ξεκινήσαμε με καύσωνα -κόψαμε αναγκαστικά κάποιες κορφές- κι ακινητοποιηθήκαμε δυο μέρες λόγω νεροποντής, μείναμε στα 130,5 χλμ με 6.053 άνοδο. Και πάλι λίγο δεν το λες!

Ο Βασίλης έχει κινητοποιήσει επίσης διάφορους φορείς του Νομού της Ξάνθης στο εγχείρημά του, όπως ενορίες, πολιτιστικούς συλλόγους, τον Ραδιοφωνικό Σταθμό Ξάνθης, τον Ερυθρό Σταυρό με αποτέλεσμα να έχουμε συνεχή κάλυψη στην πορεία μας και να βρίσκουμε κατάλυμα σε εκκλησίες, παλιά δημοτικά σχολεία και όλο αυτό κάνει αυτήν την εξόρμηση να μη μοιάζει με καμιά άλλη.

Εννοείται ότι η ομάδα μένοντας 24ώρες το 24ωρο μαζί δένεται πολύ γρήγορα και όλοι γινόμαστε μια οικογένεια!

Κι ο Ερυθρός Σταυρός Ξάνθης συνδράμει στη διάσχιση. Εδώ στο παλιό δημοτικό σχολείο του Λυκοδρομίου, όπου διανυχτερεύσαμε κατά το πέρας της πεζοπορίας της 2ης μέρας
Έξω από την εκκλησία της Αγίας Φωτεινής στη Χρύσα, προάστιο της Ξάνθης, όπου κάναμε την πρώτη διανυκτέρευση στο ..προαύλιο της εκκλησίας!

Το φυσικό τοπίο

Δεν θα ήταν υπερβολή να χαρακτηρίσω το τοπίο φανταστικό και σχεδόν «εξωτικό» για εμάς τους νότιους. Πρώτα απ’ όλα το ατέλειωτο πράσινο σε διαφορετικές αποχρώσεις ανάλογα τα δέντρα που φιλοξενεί: ανοιχτό πράσινο στα νότια με τα δάση οξιάς και γάβρου, πιο σκούρο στην οροσειρά της Ροδόπης με τη δασική πεύκη και τις σημύδες. Ακόμα το στοιχείο του νερού: βουτιές στα κρύα ορμητικά νερά του Νέστου και περπάτημα παράλληλα με αυτόν και την παλιά σιδηροδρομική γραμμή απ’ τα πιο ωραία σημεία της διαδρομής. Κι ακόμα ο ορμητικός καταρράκτης του Λειβαδίτη και το απολαυστικό μπάνιο στη λιμνούλα, που σχηματίζει. Αλλά και στα Πομακοχώρια περπατά κανείς παράλληλα με το ποτάμι.

Πρώτο βράδυ κοντά στο χωριό Γαλάνη, στις όχθες του Νέστου, απ' όπου θα γίνει η εκκίνηση της μαραθώνιας πεζοπορίας το Σάββατο 21/06/24

Πολλοί οι λουόμενοι στα κρύα νερά του ποταμού, καθώς οι μέρες είναι ζεστές

Το μονοπάτι περνά δίπλα απ' την παλιά σιδηροδρομική γραμμή που σύνδεε κάποτε τη Θεσσαλονίκη με Θράκη, Τουρκία, Βουλγαρία.

Όμορφο καλντερίμι δίπλα στον ποταμό, δημιουργήθηκε για να διευκολύνει τους εργάτες που δούλευαν τις ράγες του σιδηροδρόμου

Όλη η ομάδα για μπάνιο στη λιμνούλα που δημιουργείται από τα νερά του καταρράκτη του Λειβαδίτη, στο ομώνυμο χωριό. Κάτω περπάτημα στις παλιές ράγες, όπου έχει κάνει κατάληψη η φύση στα στενά του Νέστου

Έπειτα τα βουνά μπορεί να μην είναι τόσο ψηλά, αλλά είναι απίστευτης ομορφιάς είτε έχοντας θέαση στην πόλη της Ξάνθης στα νότια είτε αποτελούν το πυκνό αδιάβατο δάσος, στα σύνορα με τη Βουλγαρία. Δάση παρθένα στα ξέφωτα των οποίων ξεφυτρώνανε λουλουδάκια. Πιο κοντά στο υγρό στοιχείο αγριοτριανταφυλλιές ψηλές σαν δέντρα, τεράστια βάτα ανθισμένα, αγριοφράουλες ή ψηλές φτέρες. Γύρω από τους παλιούς γραφικούς εγκαταλελειμμένους πια οικισμούς αγριοκερασιές, βυσινιές, τζανεριές, μηλιές κι αχλαδιές, οι πρώτες φορτωμένες με νόστιμα φρούτα.

Περπάτημα μες στο δάσος

Τα σκυλιά που μας ακολουθούν ρίχνουν κι από μια βουτιά στις ποτίστρες. Η ζέστη ειδικά το μεσημέρι είναι ανυπόφορη

Αγριοβιολέτα. Ειδικά γύρω απ' τον Λειβαδίτη λόγω υψόμετρου επικρατούσε ακόμα άνοιξη

Αγριοτριανταφυλλιές μεγάλες σαν δέντρα

Σκαψίματα από αγριογούρουνα που ψάχνουν ρίζες παντού, σε κάνουν να κοιτάς τριγύρω με ανησυχία: ξέρεις πως τα συμπαθή αυτά τετράποδα γίνονται επικίνδυνα όταν θυμώνουν και σε παίρνουν στο κυνήγι, τη μία και μοναδική φορά όμως που ήρθαμε τετ α τετ με μία οικογένεια απ’ αυτά έφυγαν τρέχοντας μετά από τις φωνές και το χτύπημα των ποδιών στη γη του Βασίλη, που τους έδειξε ποιος είναι το αφεντικό εδώ! Ελαφάκια ξεπετιούνται που και που, ένα μικρό έτρεχε πανικόβλητο στον δρόμο μπροστά απ’ τ’ αυτοκίνητο, όπως εδώ οι λαγοί τη νύχτα. Αλλά το πιο εντυπωσιακό στην ύπαιθρο της Ξάνθης ήταν τα κοπάδια από άγρια άλογα, που κυκλοφορούσαν παντού γύρω μας. Μεγάλη η συγκίνησή μου, όταν μια οικογένεια απ’ αυτά ήρθε και ήπιε νερό, απ’ την άλλη μεριά της επιμήκους ποτίστρας στην οποία είχα βουτήξει για λίγο τα πόδια μου.

Αξίζει να αναφερθούν ακόμα και τα «ήμερα» ζώα: τα μεγαλόσωμα ημι-αδέσποτα σκυλιά που μας συνόδευαν συνεχώς στις πεζοπορίες μας παρά τη ζέστη, τα κοπάδια από αγελάδες, που συναντούσαμε εδώ κι εκεί, τα μουλάρια των υλοτόμων που μετέφεραν τα κομμένα ξύλα απ’ το δάσος στον δρόμο, αλλά και αιγοπρόβατα είδαμε αρκετά, κάπως μεγαλύτερα απ’ τα δικά μας!

Άγρια άλογα πίνουν νερό από την άλλη άκρη της ποτίστρας, όπου έχω βουτήξει μόλις τα πόδια μου. φοβήθηκαν αρχικά, αλλά η μέρα είναι τόσο ζεστή, που δεν τους παίρνει για ντροπές

Με τη μικρή Δέσποινα την κόρη του Βασίλη ταράξαμε τζάνερα, κεράσια, βύσσινα, άγρια και ήμερα -τα δέντρα ήταν γεμάτα. Ακόμα η Δέσποινα μού έμαθε να βρίσκω αγριοφράουλες και σμέουρα

Εκεί που εμείς έχουμε κατσίκια, οι ξανθιώτες έχουν αγελάδες. Το κρέας που κυρίως καταναλώνεται είναι μοσχαρίσιο

Μουλάρια των υλοτόμων μεταφέρουν τα ξύλα από την κοπή των δέντρων του δάσους. Στη συνέχεια αυτά στοιβάζονται στις άκρες των δρόμων σε ίδιο ύψος-πάχος, ώστε να γίνεται εύκολα η διανομή τους.

Όμορφες πεταλούδες - πετάρια, που μαζεύονται συχνά σε υγρά μέρη. Πολύ φιλικές κάθονται και πάνω σου με τις ώρες.

Γύρω απ’ τον Λειβαδίτη

Ιδιαίτερη μνεία οφείλω να κάνω στο πανέμορφο αυτό χωριό με τους δυο μόνιμους κατοίκους, που μας φιλοξένησε περισσότερο του αναμενόμενου, στο παλιό Δημοτικό Σχολείο του χωριού, που έχει μετατραπεί σε καταφύγιο, καθώς εγκλωβιστήκαμε εδώ λόγω του καιρού. Έτσι είχαμε τη δυνατότητα να μείνουμε λίγο παραπάνω στο πιο ορεινό χωριό της Θράκης στα 1.220 μέτρα, να απολαύσουμε την όμορφη φύση με τα πλήθος λουλούδια, το ατελείωτο δάσος μέσα στη βροχή μακριά από τον θορυβώδη και πολυάνθρωπο σύγχρονο πολιτισμό. Από εδώ κάναμε και μερικές από τις πιο όμορφες πεζοπορίες στα βουνά της Ροδόπης: στο εγκαταλελειμμένο φυλάκιο της Χαϊντούς και στις δυο ψηλότερες κορφές της Θράκης: την Τσίχλα (1.752 μ) και το Γυφτόκαστρο (1.828 μ), όπου περπατήσαμε παράλληλα με τις πυραμίδες των ελληνοβουλγαρικών συνόρων!

Το Δημοτικό Σχολείο του Λειβαδίτη (το πιο ψηλό χωριό της Θράκης (1.220 μ) αποτέλεσε το καταφύγιό μας για αρκετές μέρες και κυρίως εκείνες που ξέσπασαν καλοκαιρινές καταιγίδες.

Κοιτάζοντας τη βροχή, περιμένοντας τη μπουγάδα μας να στεγνώσει

Η ομάδα ξεκινώντας νέα πεζοπορία διασχίζοντας τον Λειβαδίτη

Η φύση γύρω απ' τον Λειβαδίτη είναι απλά καταπληκτική. Εδώ στη λίμνη του καταρράκτη του Λειβαδίτη

Στο εγκαταλελειμμένο φυλάκιο της Χαϊντούς (όπου Χαϊντού=πυκνό δάσος, δρυμός) κοντά στα σύνορα με Βουλγαρία

στην κορυφή του Γυφτόκαστρου, του πιο ψηλού βουνού της Θράκης στα 1.828 μ. με την πυραμίδα των συνόρων, το ένα πόδι στην Ελλάδα το άλλο στη Βουλγαρία

και η φανέλα του Ορειβατικού Αγίου Νικολάου στο πιο ψηλό βουνό της Θράκης

Η ομάδα καθ' οδόν προς το Γυφτόκαστρο, που φαίνεται στο βάθος. Εδώ τα βουνά είναι δασωμένα κι όχι γυμνά όπως τα δικά μας

Το ανθρωπογενές τοπίο

Όμορφα χωριά πνιγμένα στο πράσινο, αραιά σπίτια με κεραμοσκεπές, άλλα ήδη εγκαταλελειμμένα, άλλα με λιγοστούς γηραιούς κατοίκους (Κρωμνικό, Καλλιθέα, Μαργαρίτι, Λυκοδρόμιο κ.λ.π.). Ιδιαίτερη μνεία αξίζουν στα Πομακοχώρια κοντά στα σύνορα με την Βουλγαρία.

Οι Πομάκοι είναι λαός αδιευκρίνιστης καταγωγής (πιστεύεται ότι είναι απόγονοι των αρχαίων Θρακών) με ανοιχτόχρωμα χαρακτηριστικά. Η γλώσσα τους μοιάζει με τα βουλγάρικα κι είναι μόνο προφορική. Στο θρήσκευμα μουσουλμάνοι. Κι είναι αυτός ο λόγος, που γίνεται προσπάθεια της Τουρκίας να τους προσεταιριστεί και να τους περάσει ως Τούρκους. Οι ίδιοι είναι άνθρωποι φιλήσυχοι και καταδεκτικοί. Ένα πέρασμα από τα όμορφα χωριά τους (Θέρμες, Μέδουσα, Κοττάνη, Ωραίο κ.α) είναι απαραίτητο. Το μπάνιο στις ανοικτές πισίνες ιαματικών λουτρών στις Θέρμες στα 6 χλμ από Βουλγαρία είναι μια εμπειρία που θες να ζήσεις. Μοσχαρίσιες μπριζόλες και μπιφτέκια λόγω των βοοειδών αλλά και του θρησκεύματος στις ντόπιες ταβέρνες, αλλά και φέτες καψαλισμένου ψωμιού με ντόπιο βούτυρο και μέλι μερικά απ’ τα χαρακτηριστικά εδέσματα στις ταβέρνες της περιοχής, όπως του Χουσεΐν στις Κάτω Θέρμες και του Τζεμίλ στην Κοττάνη. Επίσης ονομαστά είναι τα πλεκτά από τα ακούραστα χέρια των γυναικών με τα οποία στολίζουν ακόμα τα σπίτια τους.

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να κάνει κανείς και στις χαρούμενες παρέες των υλοτόμων που συναντούσαμε εδώ κι εκεί με τα μουλάρια τους. Εντυπωσιακοί και οι ξύλινοι τοίχοι δίπλα στον δρόμο με τα κομμένα ξύλα συνταιριασμένα σε στοίβες ίδιου ύψους και πάχους κάθε φορά ώστε να γίνεται εύκολα η διανομή τους κατά κυβικό μέτρο.

Πομάκικο σπίτι -κανονικό, όχι μουσείο. Οι Πομάκοι λαός ξανθός με γαλανά μάτια ως επί το πλείστον, ίσως απόγονοι των αρχαίων Θρακών, ήρεμοι και καταδεκτικοί άνθρωποι, με διάλεκτο δική τους που μοιάζει στα βουλγάρικα, για πολλά χρόνια αποκλεισμένοι σε γκέτο από το ελληνικό κράτος με απαγόρευση κυκλοφορίας από και προς τα χωριά τους -κύριος οίδε γιατί- λόγω του ότι είναι μουσουλμάνοι τα τελευταία χρόνια φλερτάρονται στενά από την Τουρκία, που προσπαθεί να τους περάσει ως Τούρκους.

Η ξύλινη σκάλα που χωρίζει ανώι μα κατώι. Οι γυναίκες των Πομάκων φημίζονται για τη νοικοκυροσύνη τους και για τα πλεκτά δημιουργήματα των χεριών τους

Κοττάνη, ένα απ' τα Πομακοχώρια

Μέδουσα, ένα άλλο, διακρίνεται το τζαμί του οικισμού

Η φημισμένη παραδοσιακή ταβέρνα του Τζεμίλ στην Κοττάνη. Στην Ξάνθη τρως καλά και φτηνά, στα πομακοχώρια ακόμα καλύτερα

Και το τοπίο καθώς διασχίζουμε τα Πομακοχώρια καταπληκτικό: ποτάμια, γεφύρια, δάσος, άγρια άλογα

Η ομάδα ξεκουράζεται στην Μέδουσα
Στις ανοικτές μπανιέρες των ιαματικών λουτρών στις Κάτω Θέρμες, ένα ακόμα Πομακοχώρι μόλις 6 χλμ από Βουλγαρία

Όμορφο ηλιοβασίλεμα από τον μικρό ξενώνα και ταβέρνα μαζί του Χουσεΐν στις Κάτω Θέρμες, όπου μείναμε ένα βράδυ και κοιμηθήκαμε σε κανονικά κρεβάτια. Η πισίνα που βλέπετε να ετοιμάζει είναι επίσης για θερμά λουτρά για τους πελάτες του.

Η πόλη

Τέλος τι να πει κανείς για την πόλη της Ξάνθης; Ένα μείγμα πολιτισμών της δίνει μεγάλη γραφικότητα, ειδικά στα στενά της Παλιά Πόλης. Τζαμιά που ξεπηδούνε παντού, μαντήλες, ανατολίτικα γλυκά: οι καλύτερες μπουγάτσες, καζάν ντιπί, καριόκες και κυρίως σουτζούκ λουκούμ. Αξίζει να επισκεφτεί κανείς το περίφημο «Σπίτι της Σκιάς», όπου ο καλλιτέχνης Τριαντάφυλλος Βαΐτσης, φτιάχνει κατασκευές από απορρίμματα που με τον κατάλληλο φωτισμό απεικονίζουν με τη σκιά τους εικόνες όλο νόημα στους τοίχους, αλλά και το σπίτι του μεγάλου Μάνου Χατζιδάκι, όπου αν είσαι τυχερός μπορεί ν’ ακούσεις νέους μουσικούς να εξασκούνται σε μια από τις αίθουσες του τις αφιερωμένες στη μουσική.

Ξάνθη, παλιά πόλη απ' το σπίτι του Μάνου Χατζιδάκι

Σπίτι Μάνου Χατζιδάκι, ανοικτό πολιτιστικό κέντρο σήμερα, όπου αν είσαι τυχερός, μπορείς ν' ακούσεις νέους μουσικούς να παίζουν στα διάφορα δωμάτια του, όπου φιλοξενούνται ποικίλα μουσικά όργανα

Στενό Παλιάς Πόλης

Πανοραμική της Ξάνθης από ψηλά. Τα τζαμιά που ξεπηδούν δείχνουν την πολυπολιτισμικότητα της πόλης

Ο καλλιτέχνης Τριαντάφυλλος Βαΐτσης μάς εξηγεί πώς δουλεύουν οι κατασκευές του στο περίφημο "Σπίτι της Σκιάς" στο κέντρο της Παλιάς Πόλης

Η Ξάνθη από ψηλά, όπως τη βλέπαμε σε κάποια πεζοπορία μας

Η Ξάνθη είναι η βασίλισσα της μπουγάτσας (όχι μόνο με κρέμα και κανέλα, αλλά και με τυρί, κρέας, χόρτα κλπ) και την καλύτερη τη σερβίρει η "Άνοιξη". Γνωστή είναι επίσης για το σουτζούκ λουκούμ, τις καριόκες, ενώ από φαγητά ο,τιδήποτε έχει να κάνει με μοσχάρι!